All Watched Over By Machines of Loving Grace

Joris Luyendijk schrijft tegenwoordig (vanaf 1 juni) voor de Guardian over wat er zoal gebeurt in het financiële hart van Londen, meldde het NRC afgelopen Maart. Hij zou als een webloggende antropoloog het gedrag van de Indianenstam in kaart brengen die bekendstaat als 'The City'. Luyendijk komt meteen met een tip waar de Sargasso-lezers ook van zullen smullen. In hartje Londen heeft iedereen het nu over het laatste werk van filmmaker Adam Curtis: All Watched Over By Machines of Loving Grace. Daarin laat Curtis zien hoe het idee dat de wereld bestaat uit systemen die zichzelf in balans brengen fuseerde met utopische verwachtingen van wat computer-connectiviteit teweeg zou brengen, en uiteindelijk zijn weerslag had op de voorstelling van een 'global economy' en de wenselijkheid van zelfregulerende (financiële) markten. De documentaire is in twee drie delen van elk een uur, waarvan er inmiddels twee door de BBC zijn uitgezonden; en ik begreep er niet veel van totdat ik deel twee had bekeken, die eigenlijk het grondwerk legt voor het eerste deel.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Spate irrigation

WHAT IF.. – Maak van een nadeel een voordeel: spate irrigation is het omleiden van destructieve overstromingen naar landbouwvelden. Water, silt en nutriënten komen zo ten goede aan gewassen. What If We Change is een interactief platform over mensen en herstel van ecosystemen. Deze week geeft het platform aandacht aan spate irrigation. FILMPJE!

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zon, rosé en de geur van lavendel

“Ondergaande zon, glaasje roséwijn, de geur van lavendel en het melodische gesjirp van krekels. Dat is, kort samengevat, het Provencegevoel,” zo schrijft de Belgische krant Het Nieuwsblad. Droomt u alvast maar mee van een zonovergoten zwoele namiddag op een terrasje in het gezelschap van uw geliefde, onder het genot van een heerlijke ijs- en ijskoude rosé en een verrukkelijke salade niçoise. Wie wil dat nou niet?

Bovenstaand scenario klinkt aanlokkelijk, maar dan moeten we echt naar het zuiden afreizen. We missen namelijk die typische mediterrane krekels die zo heerlijk rustgevend sjirpen. Maar gelukkig, door klimaatverandering hoeft u niet langer naar Zuid-Frankrijk te vertrekken. Ecosystemen trekken gestaag noordwaarts en in ons geval houdt dat in dat we in zo’n geval vanuit het zuiden meer invasieve planten- en dierensoorten binnen onze landsgrenzen kunnen krijgen. Wat is dan logischer om dan even bij onze zuiderburen een kijkje te nemen om te zien wat er aan zit te komen?

Welnu, de boom- of wijnkrekel is in opmars in België. Dit is die mediterrane krekelsoort die zo melodieus sjirpt en die al eerder gespot was in Belgisch-Lotharingen (de uiterste zuidoostelijke hoek van Wallonië). Deze krekel is thans ook in Vlaanderen opgedoken en is al op diverse plaatsen gesignaleerd van Gent tot Belgisch Limburg. Onderzoekers van INBO en Natuurpunt hebben dit geconstateerd. Alhoewel ons klimaat doorgaans te koel is voor deze soort, blijkt hij momenteel zichzelf ook te kunnen handhaven bij onze Vlaamse buren.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bankier lanceert de economie van natuur

Terwijl delegaties uit de hele wereld zich in Japan het hoofd breken over oplossingen voor het verlies aan natuurlijk kapitaal, breekt Pavan Sukhdev van de Deutsche Bank een lans voor een economische invalshoek. De natuur draagt vele biljoenen dollars bij aan de wereldeconomie en het is mogelijk om die economische waarde van natuur mee te nemen in besluitvorming door overheden en bedrijven. Dat stelde hij woensdag tijdens de presentatie van de VN-studie TEEB, The Economics of Ecosystems and Biodiversity, op de 10e vergadering over het Biodiversiteitsverdrag (COP 10 CBD).

In het rapport staan de resultaten van een drie jaar durende studie en speurwerk naar onderzoeken over de economische waarde van bossen, vers water, bodem en koraalriffen en over de sociale en economische kosten van verlies daarvan. Dat leidde tot duizelingwekkende cijfers. Zoals de 2 tot 4,5 biljoen dollar per jaar die we in 2050 zouden verliezen aan natuurlijk kapitaal als de ontbossing op hetzelfde niveau doorgaat als nu. Maar er staan ook kansen in: in 2020 bedraagt de wereldwijde marktomzet voor gecertificeerde landbouwproducten naar verwachting 151 miljard euro per jaar.

Andere voorbeelden van de economische waarde van natuur:

● Jaarlijks gaat er in de zwaar gesubsidieerde visserijsector 50 miljard dollar verloren door overexploitatie.
● Insecten bestuiven voor jaarlijks 153 miljard dollar aan voedselgewassen.
● Koraalriffen leveren de mensheid jaarlijks 30 tot 172 miljard dollar aan inkomsten.
● De stad Canberra bespaart 67 miljoen dollar aan energiekosten (airco’s) na het planten van schaduwbomen.
● De stad New York bespaarde 6,5 miljard dollar door te investeren in bosbescherming t.b.v. drinkwaterzuivering i.p.v. het bouwen van een dure zuiveringsinstallatie.
● Het herstel van 70 hectare gedegradeerd bos in Hiware Bazaar, India leverde herstelde waterbronnen op, voedergewas voor het vee en in totaal 50 rupee miljonairs.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.