Het lot van een Amerikaanse klokkenluider

Eind deze maand wordt een uitspraak verwacht in het proces tegen de Amerikaanse klokkenluider Daniel Hale die documenten over de inzet van drones door het leger van de VS in Afghanistan naar buiten bracht. Zijn proces laat eens te meer zien hoezeer de Amerikaanse overheid er op is gebrand klokkenluiders achter de tralies te krijgen. En dan vooral als afschrikking van degenen die ook in hun eigen omgeving met onrechtmatig handelen van de overheid te maken hebben. De inzet van drones door het Amerikaanse leger is al jaren omstreden. Drone-aanvallen doden vaak andere mensen dan het beoogde doelwit. Deze sterfgevallen, waaronder vrouwen en kinderen, doen het aantal daadwerkelijke strijders dat door drones is vermoord in het niet vallen. De woede bij de bevolking die geraakt werd door de drone-aanvallen is goed voor de werving van jihadisten, schrijft Jeremy Scahill in het boek The Assassination Complex. De journalist van The Intercept schreef het op basis van documenten over het Amerikaanse drones-beleid die hij zou hebben gekregen van Daniel Hale, een voormalige inlichtingenmedewerker bij de Amerikaanse luchtmacht. Hale werd in mei 2019 gearresteerd en aangeklaagd wegens overtreding van de spionagewet. In maart van dit jaar bekende hij schuld. Hale kan tien jaar gevangenisstraf krijgen. Het proces tegen Hale kreeg onlangs een vreemde wending toen de rechter, in overeenstemming met het standpunt van de aanklagers, geen gevolg gaf aan zijn verzoek om de schade die veroorzaakt is door zijn actie in het proces te betrekken. Hale had de rechtbank gevraagd een onderzoek in te stellen naar eventuele schade en de bewijzen voor al dan niet vastgestelde schade openbaar te maken. Net als bij ieder ander strafrechtelijk proces is de schade een belangrijk beoordelingscriterium, betoogden zijn verdedigers. De omvang van de schade is rechtstreeks van invloed op de aard en de ernst van het strafbare feit en op de vraag wat een rechtvaardige straf zou zijn. De Amerikaanse Justitie heeft echter geen boodschap aan dit rechtsstatelijke argument. Afghanistan Daniel Hale was tot 2013 werkzaam op de luchtmachtbasis Bagram, een van de belangrijkste steunpunten van het Amerikaanse leger in Afghanistan. Vorige week zijn de Amerikanen daar gestart met hun terugtrekkingsoperatie. Daniel was betrokken bij het identificeren van doelen voor drones. Hij raakte in dat werk meer en meer gefrustreerd omdat hij nooit met zekerheid kon zeggen of het om soldaten ging of om burgers. 'Het vereist enorm veel vertrouwen in de technologie die je gebruikt,' volgens Hale. 'Er zijn talloze gevallen waarin ik informatie ben tegengekomen die wees op fouten.' Gedurende een periode van vijf maanden bleek meer dan 90% van drone-aanvallen de verkeerde mensen te hebben gedood. Maar zelfs toen de Amerikaanse regering onbedoelde doelen doodde, bestempelde ze die als 'vijanden gedood in actie', tenzij het tegendeel bewezen werd. Eenmaal uit dienst sloot hij zich aan bij de protestbeweging Veterans for Peace en trad hij op in National Bird, een film over drones. Het leidde onder meer tot een inval in zijn huis door de FBI. In 2015 publiceerde Jeremy Scahill op basis van zijn informatie de Drone Papers in The Intercept. Vier jaar later kwam Justitie met een aanklacht tegen Hale wegens het overtreden van de Espionage Act op vier punten en wegens diefstal van eigendom van de overheid. Daniel Hale past daarmee in het rijtje van Amerikaanse klokkenluiders zoals Daniel Ellsberg, Chelsea Manning en Edward Snowden.  Intenties tellen niet Voor de Amerikaanse regering telt alleen de overtreding van de Espionage Act. Het publieke belang dat klokkenluiders met hun daad voor ogen hebben telt niet. Ze mogen er zelfs niet over praten, schreef Daniel Ellsberg naar aanleiding van het optreden van klokkenluider Edward Snowden. Klokkenluiders wordt de mond gesnoerd als ze hun intenties duidelijk willen maken. Advocaten mogen de woorden "klokkenluider" of "First amendment" zelfs niet binnen gehoorsafstand van de jury uitspreken. Het Amerikaanse congres heeft herhaaldelijk voorstellen voor bescherming van klokkenluiders op grond van het First Amendement afgewezen. De enige uitzondering daarop werd door president Clinton in november 2000 op constitutionele gronden met een veto uitgesproken.  [overgenomen van Klokkenluiders en Persvrijheid]

Door: Foto: Debra Sweet (cc)
Foto: DJANDYW.COM AKA NOBODY (cc)

Kunst op Zondag | Drone

, door

En toen was er weer gedonder met drones. Een zwerm drones attaqueerde olie-installaties. Reden voor Trump om een zwerm soldaten op pad te sturen.

Maar jongens toch, jullie kunnen zoveel leukere dingen doen met drones….

Bijvoorbeeld dit werk van Daito Manabe (a.k.a. Rhizomatiks):
Elevenplay and Rhizomatiks Research – “24 drones”, 2015 (2 min 45”).

Dansen met drones is veruit te prefereren boven donderstralen met drones.


De choreografie ‘Airman” is onderdeel van de voorstelling ‘Flirt with reality’ van David Middendorp. Vanaf 7 november is de voorstelling weer in Nederland te zien.

Another kind of blue – “Airman”(the making off), 2018 (1 min. 52”).

Het Italiaanse designbureau Carlo Ratti Associati selecteerde uit duizend inzendingen een honderdtal “gedachten, verwachtingen en ideeën over hoe steden eruit moet zien”, die door computergestuurde drones tot een graffiti muurwerk werden gespoten.

CRA-Carlo Ratti Associati –  UFO-Urban Flying Opera, 2019 (1 min 05”).

Ideeën, gedachten en verwachtingen samenbrengen. Als de  Saoedi-Arabieren, de Jemenitische Houthi-rebellen en de Trumps zich daar nou eens op richten, krijg je toch een heel ander gebruik van drones.

Helaas is dat niet zo en zien kunstenaars zich genoodzaakt niet alleen ‘een weinig troost’ in de waan van de dag te brengen, maar ook daadwerkelijk acties op touw te zetten in de hoop welk tij dan ook te keren.

Foto: Todd Lappin (cc)

Drones voor de samenleving, drones tegen de samenleving

, door

ACHTERGROND - Dit blog maakt deel uit van een drieluik over drones, privacy, flight safety en security. Hier deel I en deel II. Vandaag deel III.
Het begrip drones wordt hier als generieke verzamelnaam gebruikt voor onbemande en op afstand bestuurde vliegende objecten (RPAS).

De drone heeft een januskop. Burgers beschermen of bespieden? Infrastructuur inspecteren of saboteren? Hulpverlening bij incidenten in beeld brengen of belemmeren? Een pizza bezorgen of een explosief afleveren? De mogelijkheden van drones zijn eindeloos. Dat dubbele gezicht wordt vooral veroorzaakt door de persoon achter de drone: iemand met de beste bedoelingen, of iemand met minder prettige bedoelingen. Dit dubbele gezicht bepaalt de komende jaren het veiligheidsbeleid rondom drones.

In augustus 2015 kwam het kabinet (namens De Ministers van Veiligheid en Justitie en EZ, en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu) met een (tweede) brief over drones. Daarin wordt het disruptieve karakter van drones onderschreven: de techniek snelt voort en de impact van drones is nog niet geheel te overzien. Die brief gaat zowel in op economische kansen (denk aan diensten op het gebied van bewaking, inspectie, onderzoek en media), als op risico’s rondom vliegveiligheid, privacy en security. Met dat laatste gaat het om de openbare orde en veiligheid, dus de bescherming van burgers tegen drones.

Foto: Todd Lappin (cc)

Overheidsbeleid vergroot kans op ongeluk met drones

, door

ACHTERGROND - Dit blog maakt deel uit van een drieluik over drones, privacy, flight safety en security. Deel I verscheen hier. Vandaag deel II.
Het begrip drones wordt hier als generieke verzamelnaam gebruikt voor onbemande en op afstand bestuurde vliegende objecten (RPAS).

Drones zijn te koop in de speelgoedwinkel, maar drones kunnen ook professioneel worden ingezet voor allerlei innovatieve doeleinden. Het verschil is groot, maar in beide gevallen wordt gebruik gemaakt van hetzelfde luchtruim waar zich ook ander vliegverkeer bevindt. De overheid kijkt onvoldoende naar de risico’s die dit oplevert.

In de luchtvaart wordt gebruik gemaakt van een kanon waarmee kippen op (stilstaande) vliegtuigen worden afgeschoten, daarmee de botsing tussen vogels en vliegtuigen simulerend. De kippen, met een gewicht van zo’n 2 kg, worden afgevuurd op zowel de ramen van de cockpit als op draaiende motoren – relevant omdat vogels ook bij het opstijgen of landen vliegtuigen in de problemen kunnen brengen.

Die kippentest – uitgebreid nagedaan in een uitzending van televisieprogramma MythBusters – kan een beetje vreemd overkomen, maar ieder vliegtuigonderdeel – motor, elektronica, stoelen – wordt afzonderlijk getest en gecertificeerd en dat geldt ook voor het vliegtuig als geheel. Dit proces, dat in de VS voor ieder nieuw vliegtuigtype zo’n vijf jaar in beslag neemt, heeft als beoogd eindresultaat een certificaat waarmee onderbouwd kan worden dat het vliegtuig luchtwaardig en veilig is. Ook wanneer vliegtuigen gemodificeerd worden, moeten die wijzigingen en hun effecten op het geheel opnieuw getest worden. Dit test- en certificeringsproces wordt uitgevoerd door toezichthouders als de Federal Aviation Agency (in de VS) en in Europa door de EASA.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Waan van de dag

Op Obama’s moordkantoor zijn kinderen “fun-sized terrorists”

, door

Verrassing: het soort mensen dat geschikt is om op laffe afstand grote aantallen onschuldige mensen te liquideren met vliegende doodsrobots blijkt niet van het type Albert Schweitzer.

Vier voormalige dronepiloten – in een persconferentie, een open brief en een interview – doen een boekje open over de cultuur op de werkvloer van Obama’s Murder Inc. Het woord ‘werkethiek’ blijkt nergens minder op zijn plaats.

Onder invloed van drank en drugs worden er op afstand kinderen vermoord, die men dan doodleuk aanduidt als “fun-sized terrorists”; waarvan gezegd wordt dat het leven, zoals als het gras, gekortwiekt dient te worden voordat het onhandelbaar wordt.

Foto: Todd Lappin (cc)

Wat doet die drone boven mijn hoofd?

, door

COLUMN - De cameradrone biedt ongekende mogelijkheden. Een daarvan is het afrekenen met onze privacy. Een ongewenste cameradrone observeert zonder aanspreekbare observator.

Sommige mensen gaan heel ver in het bewust openbaren van hun privéleven. Maar wie vindt het prettig als er mensen voor hun huis blijven staan en langdurig naar binnen blijven staren?

Het besef van privacy heeft veel te maken met controle: als informatie over ons handelen wordt vastgelegd, willen we dat graag weten en er invloed op kunnen uitoefenen. Het kan een bewuste keuze zijn om een TV-ploeg in je privéleven toe te laten, waarbij je vooraf duidelijke afspraken hebt gemaakt over wat er wel en niet gefilmd en uitgezonden mag worden.

Ook als gebruiker van diensten van Google en Facebook willen we graag zelf aan het stuur blijven zitten. Wanneer de privacy onder druk staat, maar we een goede uitleg krijgen over het waarom (denk aan de trajectcontrole op de A2) dan zijn we bereid veel te slikken.
Naarmate de controle verder verschuift van ons naar een andere partij – bijvoorbeeld wanneer Facebook je profielfoto voor advertentiedoeleinden mag gebruiken, zonder dat je weet waar en wanneer – worden we steeds minder enthousiast en verandert ‘waarnemen’ in ‘gluren’.

Foto: Amanda Steggell (cc)

Wat weegt zwaarder: drones en risico’s

, door

OPINIE - Op 14 oktober 2011 kwam een traumahelikopter tijdens een vlucht in aanvaring met een meeuw. De vogel ging dwars door het glas van de cockpit heen en kwam terecht op de zitplaats naast de piloot. Normaal zit daar een HEMS-verpleegkundige die de piloot assisteert bij opstijgen en het landen. De vogel had ook de piloot kunnen raken, met een helikoptercrash als meest waarschijnlijke uitkomst. Naast piloot en HEMS-verpleegkundige vervoert de traumaheli ook een trauma-arts en soms gaat er een patiënt mee. Een crash van een traumaheli heeft niet alleen gevolgen voor de mensen aan boord, maar kan ook desastreuze gevolgen hebben op de grond.

Waar meeuwen eigenbelang hebben bij het vermijden van helikopters, zijn gebruikers van drones zich niet altijd bewust van de risico’s die zij nemen; laat staan dat bij hen een levensbelang speelt. Drones worden ingezet bij incidenten – niet alleen door professionals of journalisten, maar ook door omstanders en hobbyisten.

drones-alphen-300x89Niet voor niets werd er kort na het ongeval met bouwkranen in Alphen aan den Rijn een vliegverbod voor drones afgekondigd. Een drone kan de aankomst of het vertrek van een traumahelikopter (of de activiteiten van een politieheli) vertragen – eenvoudigweg omdat piloten niet zeker zijn van een vrij luchtruim – of een crash veroorzaken. Voor dat laatste is ook een drone van 100 gram voldoende.

Waan van de dag

The Drone Papers

, door

ACHTERGROND - Een naar het verluidt ‘nieuwe Snowden’ heeft een stapel geheime documenten over Obama’s droneprogramma doorgespeeld naar The Intercept, die de informatie op zijn beurt in zeer fraaie en zeer uitgebreide toeters en bellen heeft omgezet.

From his first days as commander in chief, the drone has been President Barack Obama’s weapon of choice, used by the military and the CIA to hunt down and kill the people his administration has deemed — through secretive processes, without indictment or trial — worthy of execution. There has been intense focus on the technology of remote killing, but that often serves as a surrogate for what should be a broader examination of the state’s power over life and death.

[…]

The source said he decided to provide these documents to The Intercept because he believes the public has a right to understand the process by which people are placed on kill lists and ultimately assassinated on orders from the highest echelons of the U.S. government. “This outrageous explosion of watchlisting — of monitoring people and racking and stacking them on lists, assigning them numbers, assigning them ‘baseball cards,’ assigning them death sentences without notice, on a worldwide battlefield — it was, from the very first instance, wrong,” the source said.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende