Weg met de crisis | Eerste vereiste: een staatsbank

Aan het sombere gezicht van kapitein Balkenende te zien krijgen we nu echt zwaar weer. De deceptie is inmiddels verdiept tot een recessie en sommigen verwachten zelfs een depressie. Lapmiddelen, zoals de nutteloze koopstimulans voor een nieuwe auto (als je in een twaalf jaar oude gammelbak rijdt is dat meestal niet omdat je genoeg geld hebt om een nieuwe te kopen), kunnen ons nu niet meer helpen. Sterker nog, zelfs als we ons met z’n allen te pletter gaan kopen, desnoods op staatskosten, dan duurt het nog jaren voor we uit de recessie zijn. En omdat tegen die tijd ons geld finaal verbrast is, vallen we er dan nog harder weer terug in. Deze economische storm vraagt om zwaarder geschut.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Omroeplidmaatschapsmoeheid

Mooi woord om het scrabble-bord mee over te steken, maar dat terzijde. In het op zich hevig vermolmde omroepbestel tekent zich, naarmate de datum van 1 april dichterbij komt, een heuse media-crisis af. Zelden waren er zoveel nieuwe omroep-initiatieven die in de race waren voor een aspirant-omroepschap en nimmer waren de vooruitzichten zo slecht. Als ik het goed heb is er een zevental kandidaat-omroepjes bezig de benodigde 50.000 leden bijeen te harken.
Zeven weken voor de fatale datum heeft géén hunner echt reëel zicht op een omroepstatus. Op PowNed na dan, maar ook daar blijven de aanmeldingen achter bij de verwachtingen.
Naast de nieuwelingen bevindt ook ‘stagiaire’ Llink zich in de gevarenzone: 32.000 leden gezocht om deze groenige omroep in de lucht te houden. Alle campagnes ten spijt wil het daar maar niet vlotten. Nederland lijdt dus aan OLM (zie kop). Is het de kredietcrisis, die mensen weerhoudt van het aangaan of continueren van financiële verplichtingen? Is het de ontzuiling of de afnemende interesse voor dit door commercie en a-musement verrommeld medium? Wie zal het zeggen…

Lidmaatschapscampagnes

Persoonlijk ben ik nog lid van de VPRO, vooral uit gewoonte en omdat ik het omroepblad als weekblad kan waarderen. En velen zijn lid van de EO, al schijnt het na de ontboezemingen van Andries Knevel daar afzeggingen te regenen. In het algemeen merk ik dat alle omroepen zich weer in eigen zendtijd heftig roeren met lidmaatschapscampagnes. In het huidige concessiesysteem moet men weer even aan de bak om de eigen omroepstatus voor de komende jaren vast te leggen. Harde cijfers kan ik niet vinden maar ik vermoed dat ook de gevestigde omroepen last krijgen van het OLM-virus. Bekend is dat ook het lidmaatschapsbestand bij omroepen ernstig vergrijst en dat de jonge generatie veel meer richting internet neigt. Waarom een omroepblad (voor veel leden de enige reden om lid te zijn) aanschaffen, als alle gegevens ook online te vinden zijn? En waarom kiezen voor een omroep, als ze allemaal zo ongeveer hetzelfde aanbod hebben? En waarom kiezen voor publieke omroep als de commerciëlen ongeveer hetzelfde doen?
En waarom kiezen voor PowNed, PopNed of Piep!, als het medium van publieke televisie toch vooral in een zap-cultuur is verzopen? Is BNN zo onderscheidend, is Llink zo bijzonder? Nee, absoluut niet. Alles meer van hetzelfde, want ze moeten overleven in een systeem waar netcoördinatoren de dienst uitmaken. En maak je onderscheidende programma’s, die geen goede kijkcijfers trekken, dan word je naar de incourante uitzenduren verbannen. En dus kiest men eieren voor zijn geld. Op een paar omroepen na dan, zoals VPRO, RVU en IKON.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Krediet

Poëzie van de roos (Foto: Flickr/Eddi 07)

Omdat ik boos was en verbouwereerd toen
mijn moeder aandrong en mij tenslotte
voor het hoofd sloeg omdat ze er genoeg van
had dat ik bezeten op de bank op en neer
sprong

Is het dan verkeerd dat ik haar terugpakte toen
ik een olifant in de kamer was en zij in haar
kamerjas het eten aanbakte
ik met haar geld als onderpand
weer een nieuwe lening kreeg
post stal en haar afsloot van iedereen
die weleens een kaartje schreef

Het werd zwijgend aanvaard mijn
dreigend vertrek maar het is toch iets
waard dat ik te hard rij en waar
kan ik terecht als ik aan de toog
een blauwtje loop en geen mens
mij voor rekening wil nemen. Ik mag toch
hopen op iets meer krediet
dan een kopje thee.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Economische crisis: adempauze natuur

bulldozer-rustElk nadeel heb zijn voordeel… Terwijl de wereldeconomie zucht en kraakt onder de gevolgen van de kredietcrisis krijgt de natuur even een adempauze. Nu wereldwijd de economische groei afremt en zelfs overgaat in krimp vallen de kettingzagen en de bulldozers stil. In de afgelopen jaren waren de grondstofprijzen scherp gestegen, dit maakte ontginning van nieuwe landbouwgronden lucratief en oliemaatschappijen konden dankzij de hoge olieprijs olie winnen in voorheen onbereikbare gebieden: diepzee, ijsvlakten en donkere wouden (bron: Mongabay).

commodities-pricesDoor de grondstofhonger van opkomende economieën als China, India en Brazilië schoot de prijs voor soja, palmolie, hout, koper, ijzer en aluminium omhoog. De ambitie van Europa en de VS om met meer biobrandstof in de tank onafhankelijker van het Midden-Oosten én ook nog eens ‘groener’ te worden gaf een extra zetje aan de prijs van maïs en soja én zorgde indirect voor een grotere vraag naar landbouwgrond en dus weer meer ontginning van natuur. Maar met het intreden van de kredietcrisis daalden de grondstofprijzen. De snelheid van de ontbossing in de Amazone viel in 2008 lager uit en brak met de stijgende trend van de afgelopen jaren. Oliemaatschappijen bliezen dure exploratie projecten af. Bouwprojecten vielen stil en daarmee daalde de vraag naar hout. Den Totalen Ontginning van de aarde laat nog even op zich wachten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendquote | Cognitieve dissonantie

Ein Übermaß an Problemen bei gleichzeitig fehlenden Lösungsmöglichkeiten führt zu dem, was die Psychologie kognitive Dissonanz nennt. Sie kann nur reduziert werden, wenn man statt der Probleme die Einstellung zu ihnen bearbeitet. Also: Die Regierung hat die Finanzkrise ja wohl im Griff, für die Energieprobleme wird es schon Lösungen geben, das mit dem Klima kann ja so schlimm nicht kommen. Oder nach Groucho Marx: Was kümmert mich die Nachwelt, hat die Nachwelt sich je um mich gekümmert?

Aldus Harald Welzer, onderzoekshoogleraar in de sociale psychologie, over ons huidige houding ten opzichte van alle crises die gaande zijn. Net doen alsof het niet zo is en zeggen dat alles onder controle is. Leuk voer voor sommige reaguurders, hoewel het natuurlijk niet uitmaakt.
Volgens dhr Welzer erkennen we een grote historische omslag pas als het al in het verleden ligt. Zitten we er middenin, is het business as usual.

Deutet das Fehlen jeder Expertise womöglich an, dass wir uns bereits an einem systemischen “tipping point” befinden, von dem ab Entwicklungen nicht mehr korrigierbar sind? Der letzte liegt nicht einmal zwei Jahrzehnte zurück: der von niemandem vorhergesagte Zusammenbruch einer kompletten politischen Hemisphäre mit seinen tiefgreifenden Folgen für die Staatenfiguration. Damals schien der Siegeszug des Westens endgültig besiegelt, wurde voreilig das Ende der Geschichte verkündet, aber inzwischen sieht es danach aus, dass Historiker in 50 Jahren den Beginn des Untergangs der Demokratien auf 1989 datieren und die weltweite Finanzkrise nur 19 Jahre später als die nächste Stufe auf dem lange zuvor schon eingeläuteten Abstieg deuten könnten.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | Dagkoersen

Wij houden niet van dagkoersen, dat levert onrust op

Als reactie op de opmerkingen van Wellink, dat de economie wel eens flink meer zou kunnen krimpen dan 0.75%, meldt het CPB gewoon bij haar recente voorspelling van 0.75% economische krimp te blijven.

Natuurlijk biedt het duidelijkheid en rust als de betrokkenen bij een crisis rust bieden, maar het krimpen van de economie is niet zo acuut dat Balkenende, Bos en Wellink opgetrommeld moeten worden om gezamenlijk wat te verklaren. En dus roept ieder zijn eigen verhaal, met voor Wellink zeer convenient, goed getimede ondersteunende opmerkingen van Ruding.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Crisis België laat belang president zien

Belgische en Europese vlaggen (Foto: Flickr/kwatoko)

Naast de hoge amusementswaarde zit er ook een wijze les verscholen in de politieke crisis die België nog altijd in haar greep heeft. En dat is die van de moeizame rol van de koning. Constitutionele monarchieën blijken niet goed opgewassen tegen het langdurig stil liggen van het democratisch proces. En dat is natuurlijk ook logisch. Formeel hebben vorsten weliswaar een grote rol in constitutionele regeringen (onder andere door het aanstellen en ontslaan van de bewindspersonen), maar in de praktijk worden zij geacht hierin het advies van de meerderheid van de in het parlement vertegenwoordigde partijen te kiezen. Maar wat als die partijen het onderling niet eens kunnen worden?

Nu de zoveelste regeerpoging van Leterme is gestrand, ligt het initiatief om de Belgische politiek los te trekken feitelijk bij de koning. Die lijkt echter weinig meer te willen of kunnen doen dan de zoveelste oud-politicus een rondje langs de coalitiepartijen laten maken of te zien of ze het toch niet nog eens een kansje willen geven. En wat zou de koning ook kunnen doen? Op papier heeft hij misschien enige macht maar als ongekozene heeft hij geen enkel mandaat. Hij is niet eens populair.

In zo’n geval zou een verkozen president uitkomst kunnen brengen. En dan niet het Amerikaanse model waarin de president het feitelijke bestuur van het land op zich neemt, maar veel meer het Duitse model, waarbij de rol van de president -net als die van de koning- grotendeels ceremonieel is. Behalve in het geval van een fundamentele crisis in het democratisch bestel (waar de Duitsers wel enige ervaring mee hebben). Dan kan de president als constitutionele waakhond wèl een rol van belang spelen. Hij heeft daarvoor mandaat, want is immers ook zelf voortgekomen het het democratische stelsel.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Brandend Griekenland is nog niet klaar met de jeugd

Hieronder volgt een gastbijdrage van Thomas van Aalten

Athene. Stad waar anarchie en democratie samenkomen. De situatie in Griekenland na de dood van de 15-jarige Alexandros Grigoropoulos is moeilijk te beschrijven. Je lost niets op door ‘de raddraaiers op te pakken en hardhandig aan te pakken’. Het geweld zal nog verder oplaaien en Griekenland naar de status van derderangs land slingeren als er niet snel iets wordt gedaan aan de cultuurclash.

Het is een veelzeggende foto die de wereld over is gegaan: politiemannen houden op straat een vermomde jongen in bedwang. Op zijn trui staat het logo van Anti-Flag, een Amerikaanse (en volgens Wikipedia) ‘anti-militaristische’ punkband. Ik weet zeker dat de jongen slechts zou stamelen en zijn ‘boodschap’ nauwelijks kan verwoorden. Maar plaats het tegenover het andere Griekenland dat wij nauwelijks kennen. Een kwart van de jongeren is werkloos. Het hoger onderwijs biedt nauwelijks kansen; heb je een master van de universiteit, kan je nog voor een paar honderd euro ongeschoolde arbeid verrichten. Tot je dertigste thuis wonen, de mediterrane traditie ten spijt, vergroot niet de bewegingsvrijheid die elk jong mens gegund is. No Future in Griekenland. Onbedoeld ontstaat er het zoveelste pleidooi voor een nieuw Griekenland, in het kielzog van een rampzalig sterfgeval.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige Volgende