Gouden Hockeystick 2019: ‘Eervolle’ vermeldingen

Om 11 uur vandaag maken wij bekend welke vier kandidaten de shortlist haalden voor Sargasso's prijs voor de klimaatontkenner van het jaar. Vanaf dat moment kan iedereen stemmen op de favoriete kandidaat. Maar eerst: deze genomineerde kandidaten krijgen een ‘eervolle’ vermelding: zij haalden de shortlist niet, ondanks dat zij steeds standpunten en argumenten van stal halen die door de klimaatwetenschap allang ontkracht zijn (in alfabetische volgorde):

Hedgen en deugd-als-semantiek

COLUMN - Goed doe je; deugd is een daad. Maar soms lijkt deugd semantiek – geen daad, maar een woordenbrij waarin naar een betekenis en overtuiging wordt gestreefd. Dat levert soms heel pijnlijke situaties op waarin de ondervraagde zich semantisch probeert te ontworstelen aan een verantwoordelijkheid die voortkomt uit diens gedrag. Een prachtig voorbeeld is het korte interview met minister van Nieuwenhuizen die als minster vertrekt om te gaan lobbyen voor energiebedrijven.

Eerst is er de strijd om de hedge waarin de minister met linguistische slagen om de arm een hypothetische situatie schetst waarin sprake zou kunnen zijn (<< dit is dus zo’n hedge) van belangenverstrengeling, om tegelijkertijd een regelcomplex op te tuigen om die verstrengeling te voorkomen. Een iconisch voorbeeld van lege taal – hier wordt een niet-bestaande situatie beschreven waartegen de minster vervolgens daadkrachtig is opgetreden. Een soort omgekeerde stroman, zo u wilt.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Detailpolitiek (11): Geen handje schudden

Stel je bent een vrouwelijke docent op een hogeschool. Een collega uit je team gaat op bedevaart naar Mekka en komt terug met de mededeling dat hij vrouwen geen hand meer wil geven. Wat nu? Het overkwam een aantal docenten van de Hogeschool van Amsterdam (HvA).

Het antwoord op deze vraag ligt voor de hand: je bepaalt zelf hoe je hiermee omgaat. Als iemand mij geen hand meer zou geven zou ik een klacht indienen. Ik zou mijn teamleider laten weten dat ik niet meer met die man wil werken. Als dat problemen op zou leveren, zou ik alle interne procedures van de hogeschool aanspreken om dit punt aan de orde te stellen. We zouden er eindeloos over gaan discussiëren, en er zou ongetwijfeld een halfbakken compromis uitkomen. En daar zou dan weer discussie over ontstaan.

Schikken in het lot
Zouden alle collega’s zo reageren? Nee, de meesten zouden zich waarschijnlijk schikken in hun lot: handje schudden met die ene collega is er niet meer bij. Zij zouden geen stampij maken, maar gewoon hun werk blijven doen. Ze zouden er zo hun eigen ideeën over hebben, en daar zou het bij blijven. Af en toe zouden ze onderling grapjes maken over ‘die fanatieke moslim’ en soms zou de betreffende collega daarachter komen. Dat zou dan weer tot allerlei gesprekken leiden over hoe we met elkaar om moeten gaan.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.