Bouwen aan een betere samenleving

De kunst die ontstond ten tijde van Stalin, Hitler, Mussolini, Mao en Saddam Hoessein werd gecontroleerd door foute regimes en heeft daardoor altijd een slechte reputatie gehad. Het feit dat de artiesten, ook de toonaangevende, berust hebben in, meegewerkt hebben met of zelfs gepleit hebben voor toezicht van de staat over kunst en cultuur, heeft hen geen goed gedaan. De artiest stond namelijk in dienst van de propaganda, hij moest de idealen van de revolutie of de grootsheid van het nieuwe Rome en van het Derde Rijk promoten bij de massa en in het buitenland. Hij kon zich niet bezig houden met “l’art pour l’art”, zijn creaties werden door kunsthistorici dan ook niet au sérieux genomen en eerder gecatalogeerd onder de noemer culturele kitsch. Igor Golomstock, specialist in de kunst van de Renaissance en van de 20e eeuw, denkt daar duidelijk heel anders over. Hij was lid van de vereniging van sovjetkunstenaars en verbonden aan het Poesjkin museum. Hij verliet de Sovjet-Unie in de jaren ’80 en werd professor aan de universiteiten van St. Andrews, Essex en Oxford. Hij beweert dat de totalitaire kunst de tweede stijl was van de 20e eeuw, na het modernisme van Bauhaus en zijn Russische variant, het constructivisme. Die kunstvorm werd door Stalin verboden in 1932 en Hitler volgde hem na  in 1933.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De zwarte markt van Cuba

Dit is een gastbijdrage van “Cohiba”. Geschreven op basis van opgedane ervaringen.

Aanstaande zaterdag, 16 april 2011, is voor Cuba een belangrijke dag. Dan begint het zesde congres van de Communistische Partij van Cuba. Waarom dat zo belangrijk is? President Raúl Castro, broer van de nog steeds onbetwiste leider Fidel, heeft gezegd dat het Cubaanse Socialisme economische hervormingen nodig heeft.  Het gaat niet goed met de Cubaanse economie. En over die economische hervormingen gaat de partij op het komende congres praten. Het mag dan wel niet goed gaan met de officiële Cubaanse economie, maar de officieuze Cubaanse economie – de zwarte markt – draait als een tierelier. Er is geen Cubaan die zonder deze zwarte markt kan overleven. Het eiland drijft er op. Een paar voorbeelden van hoe het grootste deel van de Cubanen dag in dag uit overleeft.

In een luxe hotel in Havana eten Westerse toeristen rundvlees. Voor hen iets heel normaals, maar voor de doorsnee Cubaan iets onbereikbaars en daarom zeer gewild. In de keuken van datzelfde hotel wordt behalve gekookt, ook gesjoemeld. Personeel smokkelt het rode vlees het hotel uit en daarna begint de handel. Ze bellen vrienden om te zeggen dat ze ‘het rode’ in huis hebben. Aan de telefoon kun je maar beter voorzichtig zijn, want je weet nooit wie er  meeluistert en daarom wordt het beestje niet bij de naam genoemd. Bij Maria, een vrouw van in de veertig, loopt het water al snel in de mond en zo komt dat stukje rundvlees via het hotelpersoneel en via de tussenpersoon in haar braadpan terecht. Alle handen die ‘ het rode’ hebben aangeraakt, verdienen er aan en de staat verliest: de zwarte markt van Cuba.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Romanticus tussen Transsylvaanse aristocraten

hongaarse aristocratie
 
 
 
 
Een gastbijdrage van journalist Erik Hofstra.

In de nacht van 2 op 3 maart 1949 werd de gehele Transsylvaanse aristrocratie door communisten van zijn bed gelicht en in vrachtauto’s geladen. Vanaf die dag waren zij hun grond, kastelen en vrijwel al hun andere bezittingen kwijt. Dit is het hoofdonderwerp van Kameraad Baron, de nieuwste van Jaap Scholten. Zijn vrouw Ilona, half Hongaars en van adellijke komaf, deed hem verhuizen naar Boedapest. Schrijver Scholten verkende het land waar hij de bundel Heer & Meester over schreef. Daarna verdiepte hij zich in de aristocratische geschiedenis van het naburige Transsylvanië.

Scholten is een uitstekende observator en luisteraar en een meester in het brengen van korte anekdotes. Die eigenschappen maken hem uitermate geschikt voor het schrijven van (autobiografische) romans. Met onder mee Tachtig en De wet van Spengler oogstte hij veel lof. Voor een journalistiek werk als Kameraad Baron mist hij echter kritisch vermogen. Scholten reist door het land, bezoekt oude baronnen en graven die de jaren voor 1949 bewust hebben mee gekregen en hun nazaten. Hij absorbeert de verhalen als een spons. Zonder door te vragen.
Veelstemmige wereld

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Griekenland: Is er ruimte voor écht linkse politiek?

Typisch Grieks (Foto: Flickr/Aster-oid)

Alhoewel de eenentwintigste eeuw al tien jaar begonnen is, wordt links in Griekenland nog steeds gedomineerd door communisme. Is er tussen Marx, Lenin en Trotski nog ruimte voor groene, linkse en progressieve politiek?

De Griekse geschiedenis in de twintigste eeuw wordt gekenmerkt door een wisseling van periodes van democratie en dictatuur. De laatste periode van dictatuur liep af in 1974. Sindsdien wordt Griekenland om en om geregeerd door de centrum-rechtse Nieuwe Democratie-partij en de sociaal-democratische PASOK. Belangrijke thema’s in Griekenland zijn naast binnenlandse, economische politiek, de relatie tussen Griekenland en buurlanden als Macedonië, Turkije en Cyprus. Links van PASOK zijn er twee communistische groeperingen: de KKE en de Syriza.

De KKE is een communistische partij van de oude snit. Haar geschiedenis, die teruggaat terug tot 1918, wordt gekenmerkt door onderdrukking door en verzet tegen de verschillend rechtse regimes die Griekenland heeft gekend. De KKE houdt zich aan deze geschiedenis vast; een partij van strijd en verzet tegen de dictatuur en het kapitalisme. Bijna even oud als de partij zijn het programma waar ze vanuit gaat: de partij houdt nog steeds vast aan ideeën als centrale planning van de economie en socialisatie van de productiemiddelen. Ze combineert dit met een klassieke communistische retoriek over klassenstrijd en de onvermijdelijke revolutie tegen de bourgeoisie. Ze verzet zich daarnaast hevig tegen het Griekse lidmaatschap van de NAVO en de Europese Unie. Griekenland moet zichzelf bevrijden van de imperialistische orde van de Verenigde Staten: het Griekse volk moet onder het socialisme haar eigen koers kiezen. Dat betekent ook dat de partij zich tegenover de buurlanden van Griekenland tamelijk fel opstelt. Een partij dus die is blijven hangen in de geschiedenis. Geen logische keuze voor progressieven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Gereformeerden: wetenschap en God gaan samen!

Darwin (Wikicommons)

Aan het eind van het vorige (Darwin)jaar kregen alle predikanten die zich rekenden tot de Gereformeerde Bond, een afdeling van de Protestantse Kerk Nederland, een uitnodiging voor een besloten conferentie over schepping en evolutie. Er was door al het Darwin-tumult namelijk ook onder gereformeerden onrust onstaan over de duur van de schepping. Waren het echt 6 dagen van 24 uur? Het is op zich al vermakelijk dat deze mensen zich zorgen maken over de letterlijke interpreteerbaarheid van de bijbel op dit punt, terwijl er al twee niet met elkaar te verenigen scheppingsverhalen zijn, maar goed.

De conferentie kwam en ging, en nu zijn dan toch de conclusies naar buiten gebracht. Tijd om die als agnostische atheïst eens door te nemen.

Al bijna direct wordt er een cirkelredenering geïntroduceerd: “Welke ontwikkelingsprocessen er door God in de schepping zijn ingeschapen en hoezeer het waar kan zijn, dat God het één uit het andere bereid kan hebben, op elke grens staat de sprekende en scheppende God.”

Hiermee is de discussie eigenlijk direct ten einde. God zou dus de evolutie ‘meegeschapen’ hebben. Een sluitend, maar tegelijkertijd stuitend argument, aangezien het elke dialoog doodslaat en je willekeurig welke wetenschappelijke ontdekking een bijbels plaatsje kan geven. Ik zou zijn opgehouden met lezen als het volgende hoofdstukje zich niet zou aandienen: de rijkdom en het tekort van de wetenschap.

De wetenschap heeft de afgelopen eeuwen grote vooruitgang geboekt, geeft ook de Gereformeerde bond toe. Steeds meer van de geheimen van de natuur geven zich prijs, maar dat is slechts reden om de schepper nog meer te bewonderen. Echter, de bond vindt ook dat wetenschap is gemankeerd door haar keuze alleen maar vast te leggen wat waargenomen kan worden. Het waarom en het waartoe, daar doet de wetenschap geen uitspraak over. En die twee zijn juist de kern van het mens-zijn, aldus de bond. De mens is er niet door toeval of noodlot, maar vanwege het scheppingswerk van de levende God.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Goede Godwin?

ChamberlainZodra iemand een vergelijking met de Tweede Wereldoorlog maakt, komen de kritieken. Vaak is de kritiek terecht. Ongenuanceerde vergelijkingen, scheve vergelijkingen en onjuiste vergelijkingen zijn schering en inslag. Iedereen, van uiterst links tot uiterst rechts, houdt ervan om de Tweede Wereldoorlog erbij te slepen. Denk alleen maar aan Wilders die president Obama met Chamberlain vergelijkt. Of Herman van Veen, die op zijn beurt de PVV vergelijkt met de NSB. Ik wil het nu niet hebben over welke vergelijking getuigt van historisch inzicht: dat moet eenieder voor zichzelf maar uitmaken. Mijn vraag is de volgende: “Kan een vergelijking van een gebeurtenis uit het heden met de Tweede Wereldoorlog ooit zinvol zijn? Staat niet iedere gebeurtenis op zichzelf? Zorgt niet iedere vergelijking voor een verstoring van de werkelijkheid, in plaats van dat de vergelijking inzicht verschaft in ontwikkelingen die nu plaatsvinden?”

Schaapskleren

Critici hebben een punt. De geschiedenis herhaalt zich namelijk nooit letterlijk. Er zijn altijd andere slachtoffers, daders, motieven en omstandigheden. Te vaak maakt men vergelijkingen zonder dat men specificeert wat er vergeleken wordt. De totaal andere historische context maakt een letterlijke vergelijking al bij voorbaat krachteloos. Daarvoor verschilt de 21ste eeuw eenvoudigweg teveel met de jaren ’30 en ’40 van de vorige eeuw. De eens frisse en nieuwe ideologieën fascisme en communisme bleken wolven in niet al te toedekkende schaapskleren. Ze zijn definitief verworden tot ouderwetse en nare ideologieën. Kortom: de aantrekkingskracht is weg, de glans verloren en ze behoren tot de geschiedenis. Maar is met het verdwijnen van de grote totalitaire ideologieën van de 20ste ook al het gevaar geweken? Natuurlijk niet.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Vorige Volgende