Bananenrepubliek

Nog niet zo lang geleden werd de Venezolaanse alleenheerser Hugo Chávez nog wel eens als een goedwillende socialist geëxcuseerd maar sinds hij in januari 2007 zijn parlement een machtigingswet liet aannemen en in augustus van hetzelfde jaar zijn presidentiële ambtstermijn tot in het oneindige trachtte te verlengen kan toch nauwelijks meer getwijfeld worden aan de autoritaire ambities van “Orkaan Hugo.” Niet alleen in politiek opzicht verstevigt Chávez zijn greep op het Zuid-Amerikaanse land. Al in 2007 trok hij zich terug uit zowel het Internationaal Monetair Fonds als de Wereldbank en een jaar later nationaliseerde hij de olie-industrie. Olie is namelijk Venezuela’s voornaamste bron van inkomsten en een dalende olieprijs brengt Chávez zijn geliefde Bolivariaanse missies in gevaar. Hij zoekt daarom steun bij China dat maar al te graag opstapt om Zuid-Amerikaanse landen in de problemen bij te staan.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wereldbrommer

Uw nederige hoofdredacteur Carlito redt de wereld vanuit een airconditioned kantoor. Zijn Chinese evenknie Jiang moet het met een stuk minder luxe stellen. Een mondige milieuactivist in Metropolis, of Don Quichot in Shanghai:

Op of in zijn krakkemikkige wereldbolbrommer tuft Jiang van fabriek naar fabriek om tussen de poepende arbeiders zijn omineuze boodschap te verspreiden: het milieu gaat er aan, als we er niet heel snel iets aan doen.
Jammer genoeg zijn de mensen die rond zijn brommer drommen vooral geinteresseerd in de praktische kanten van zijn onderneming: hoe slaap je eigenlijk in zo’n wereldbolbrommer? En wat bezielt hem eigenlijk?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

‘Landjepik’ in kaart

Echt ‘landjepik’ is het niet want bij de overdracht wordt er voor het land gewoon betaald. De lokale bewoners van het land kunnen echter wel de dupe worden van de grote landaankopen die investeerders uit het Midden-Oosten en Azië doen in Afrika.

De stijgende voedselprijzen van de afgelopen jaren werkte investeringen in landbouwgrond in de hand. Met name investeerders uit rijke máár onvruchtbare oliestaten en Aziatische landen met een snelgroeiende vraag naar voedsel zoals China en Zuid-Korea grepen hun kans in Afrika om voor miljoenen hectare landbouwgrond aan te kopen (IPS). Zo nam Daewoo een optie op 1,3 miljoen hectare landbouwgrond in Madagaskar. Driekwart van het land is bestemd voor het verbouwen van voedsel, een kwart wordt aangewend voor energiegewassen. Zo proberen deze landen hun voedselzekerheid te vergroten en speculeren investeerders op toekomstige winsten uit voedsel- en biobrandstofproductie.

landjepikCritici spreken echter van een tweede kolonisering. Het Internationaal Onderzoeksinstituut voor Voedselbeleid (IFPRI) bracht deze ontwikkeling in kaart [rapport.pdf / tabel met deals.pdf]. Ook al geeft het IFPRI toe dat het erg lastig is om de private deals te achterhalen produceerde het toch al een aardige interactieve wereldkaart over het fenomeen ‘land crabbing’ of ‘landjepik’ zoals u wilt.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Chinezen weer!

Nadat Chinese schepen begin maart het Amerikaanse onderzoeksschip de Impeccable belaagden hebben zij het deze keer gemunt op haar zusterschip, Victorious.

Het Pentagon beklaagde zich afgelopen maart nog geagiteerd bij haar Chinese collega’s. Het “onprofessionele gemanoeuvreer” van de Chinese schepen schond volgens het Amerikaanse defensieministerie de “vereisten onder internationaal recht om met gepaste overweging van de rechten en veiligheid van andere rechtmatige gebruikers van de oceaan te opereren.” China beschuldigde op haar beurt de Amerikanen van schending van het zeerecht. De Impeccable bevond zich namelijk binnen de “exclusieve economische zone” van de Chinese wateren!

Het Pentagon slaat nu een beduidend mildere toon aan. Hoewel de situatie afgelopen vrijdag een soortgelijke was (Chinese vissersboten naderden het Amerikaanse schip tot op zeer korte afstand en blokkeerden haar vaart) noemt een woordvoerder de daad slechts “onveilig en gevaarlijk”. Vanwaar deze rustigere opstelling? “We zullen een weg voorwaarts ontwikkelen om hiermee diplomatiek om te gaan,” aldus dezelfde woordvoerder.

Het incident van maart kwam kort na het bezoek van Hillary Clinton aan Peking. Zij verklaarde destijds dat kritiek op Chinese schendingen der mensenrechten samenwerking vooral niet in de weg moest staan. Niettemin zond de V.S. oorlogsschepen om China duidelijk te maken dat het niet met zich liet spotten. De volksrepubliek reageerde waardoor de spanningen hoger opliepen. Geen wonder dus dat Washington nu liever even rustig ademhaalt en met de Chinezen om tafel gaat; niemand wil immers dat dit kwaad nog erger wordt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het gele gevaar denkt aan vergroening

china-pollutionHet is vandaag Earth Day, dus voor deze keer is wat positief nieuws over de planeet wel op z’n plaats. Zoals iedereen weet hangt het voortbestaan van de aarde af van China. Dit immense land kan met zijn dollarvoorraad de koers van de wereldeconomie bepalen, sterker nog: met al die duizenden fabrieken is het de wereldeconomie. Het consumentengedrag van de Chinese bevolking is cruciaal: als straks alle 1,2 miljard Chinezen een auto, koelkast en playstation nemen dan is het einde oefening voor het leven op aarde. Maar als Beijing kiest voor een duurzame groene koers zou dit wel eens zichzelf en de rest van de wereldbevolking kunnen redden van de ondergang.

Het nieuws dat de Chinese overheid overweegt om reductiedoelstellingen voor broeikasgassen vast te stellen is derhalve groot nieuws! Tot nu toe weigerde Beijing zich vast te leggen op CO2 reductie, maar twee belangrijke Chinezen geven nu aan dat China serieus mee wil doen in Kopenhagen. Su Wei, een belangrijk lid van het Chinese klimaatonderhandelingsteam, zegt dat het land bereid is vanaf 2011 haar energiebesparing om te vormen naar CO2-regelgeving (Guardian). Hu Angang, adviseur van de Chinese premier Wen Jiabao, heeft laten weten dat China vanaf 2020 zijn CO2-uitstoot zou moeten verminderen. Hu is een voorstander van een ‘groene revolutie’ die China een leidende rol geeft in de klimaatonderhandelingen. Met revoluties hebben ze in Beijing ervaring, laten we hopen dat deze zónder knechting en krenking van het individu zal plaatsvinden.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Quote du Jour | Amerikanen en Chinezen hielden geheim overleg voor klimaatdeal

“My sense is that we are now working towards something in the fall.. ..It will be serious. It will be substantive, and it will happen.” (Guardian)

Bill Chandler, directeur van het Energie & Klimaat programma van de Carnegie Endowment denktank, was de trekker achter geheime klimaatbesprekingen tussen China en de VS. In de zomer van 2008, terwijl Kyoto-basher George W. Bush nog in het Witte Huis zat, spraken Amerikaanse en Chinese functionarissen in een hotel naast de Chinese Muur al met elkaar over hoe uit de impasse te komen en stappen te zetten naar serieuze emmissie reducties. Inmiddels in het tijdperk van Barack Obama komen beide partijen nu naar buiten met de aankondiging dat er deze herfst een Chinees-Amerikaans klimaatplan komt dat voorziet in 20% reductie (basisjaar onbekend?), samenwerking op energie-efficiëntie én deelname aan het komende Kopenhagen klimaatakkoord. In de comments is alle ruimte voor uw humorvolle cynisme en gezonde wantrouwen, maar niet voordat ik hier nog even stel dat dit best bijzondere stappen zijn voor de twee grootste vervuilers ter wereld.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: verantwoording

“We moeten ervoor zorgen dat die waarschuwingen vervolgens ook opgevolgd worden. Het mogen geen vrijblijvende statements zijn. […] We willen dat landen moeten verantwoorden welke maatregelen ze nemen om de problemen op te lossen. Iedereen moet daaraan meedoen. Ook de grote landen, zoals de Verenigde Staten en China.”

Staatssecretaris De Jager van Financiën toont aan dat er ook nog dromers zijn die wél wat te zeggen hebben.

Vorige Volgende