Catalaanse separatistenregering valt uiteen

De onafhankelijkheid van Catalonië is hoogst onzeker geworden na een conflict in de regionale regering over de begroting. Spanje maakt zich nu eerst op voor nieuwe parlementsverkiezingen na het vastlopen van de onderhandelingen over een nieuwe centrale regering. Na eindeloze onderhandelingen kwam er in Barcelona begin dit jaar dan toch een regionale regering van verkiezingswinnaar Junts pel Sí ("Samen voor een Ja") en de linkse CUP (Candidatura d'Unitat Popular). Artur Mas, de leider van de Junts pel Sí moest er zelfs voor worden opgeofferd omdat de CUP hem na zijn bezuinigingsbeleid in de vorige regering niet accepteerde als nieuwe premier. In zijn plaats kwam Carles Puigdemont. Maar bij de behandeling van de begroting voor 2016 kwamen de oude tegenstellingen tussen links en rechts in de nieuwe coalitie weer volop aan het licht. De CUP zette deze week de hakken in het zand en weigerde de begroting goed te keuren. Daarmee verliest de regering van Puigdemont de meerderheid en vallen alle toekomstplannen in duigen. De premier: 'Het heeft geen zin een regeerakkoord goed te keuren en dan de begroting niet. Zonder stabiliteit kunnen we niet regeren. We hebben geen begroting, we hebben geen meerderheid, en dus moeten we ons afvragen welke garanties we nog hebben voor toekomstige akkoorden'

Foto: foto: https://en.wikipedia.org/wiki/23-F

Politieke impasse in Spanje

ELDERS - De verkiezingen van 20 december in Spanje hebben een meerderheidsregering van één partij onmogelijk gemaakt. Een coalitieregering is nog ver weg. Nieuwe verkiezingen zijn niet uitgesloten. Die komen er vrijwel zeker voor het regionale parlement in Catalonië waar de voorstanders van afscheiding er niet in geslaagd zijn een compromis te vinden.

Volgende week woensdag moet het nieuwe Spaanse parlement zich uitspreken over de regeringsvorming. Aftredend premier Rajoy van de conservatieve volkspartij (PP), die ondanks een groot verlies toch de grootste bleef, heeft de leiders van de socialisten (PSOE) en de nieuwkomers Ciudadanos en Podemos gepolst over zijn kansen om opnieuw een regering te vormen. Hij hoopt op een regering van nationale eenheid samen met of gedoogd door PSOE en Ciudadanos. Voorlopig heeft alleen de laatste gehint op mogelijke gedoogsteun. Volgens de PP is de PSOE nu aan zet. Als ook de socialisten zich volgende week van stemming onthouden kan Rajoy nog een kans krijgen. Volgens hem zijn er meer overeenkomsten dan verschillen tussen de PP en de PSOE. Maar juist daarom heeft een groot deel van de Spaanse kiezers nu gekozen voor een van de nieuwkomers. Een samenwerking van de oude partijen lijkt dus een klap in het gezicht van de kiezers die hebben laten weten dat er verandering moet komen in de Spaanse politiek.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Separatisten winnen meerderheid in Catalonië

NIEUWS - Toch is een referendum over onafhankelijkheid onwaarschijnlijk, meent de BBC-correspondent ter plaatse. De partijen die nu samen een meerderheid hebben, verschillen politiek te veel van elkaar. Verder is een referendum vooralsnog onconstitutioneel in Spanje.

Foto: foto Eric Burniche, flickr.com

Catalaanse separatisten staan op winst

ELDERS - Een echt referendum over de onafhankelijkheid van Catalonië mocht vorig jaar niet worden gehouden. Het werd een opiniepeiling die, geboycot door de tegenstanders, een score van 80% pro onafhankelijkheid opleverde. Zondag gaan de Catalanen zich er opnieuw over uitspreken bij de regionale verkiezingen.

De polls aan het begin van deze week wijzen op een nipte overwinning voor de Catalaanse separatisten, de Junts pel Si (Gezamenlijk voor een Ja) en de radicaal linkse CUP (kandidaten voor de eenheid van het volk). Junts pel Si is een coalitie van de Convergència i Unió van de huidige president van de autonome regio Catalonië Artur Mas en enkele andere, voornamelijk linkse, groepen. In de leiding zit ook de voormalige groene Europarlementariër Raül Romeva . Zijn oude partij (ICV) vormt samen met Podemos een lijst onder de naam Catalunya, si que es pot (Catalonia, yes we can). Deze coalitie houdt vast aan een federaal Spanje.

Ondanks de steun voor de separatisten lijkt de meerderheid van de Catalanen niet te verwachten dat het land zich volledig los kan maken van Madrid. In de hoofdstad heerst hoe dan ook een zekere mate van paniek. Er wordt gedreigd en angst gezaaid. De pensioenen en banktegoeden zouden op het spel worden gezet bij onafhankelijkheid.  Afscheiding zou automatisch leiden tot uittreden uit de EU en de eurozone. Het land loopt grote financiële risico’s, waarschuwen de banken. Een fors dreigement kwam ook van de voorzitter van de Spaanse profvoetbalcompetitie. Barcelona zal niet meer mee kunnen spelen in de Primera Division, zei hij, als Catalonië onafhankelijk wordt. Dat staan de regels nu eenmaal niet toe. Het zou betekenen dat de club van Messi ook wordt uitgesloten van Europees voetbal. De ondergang van hun favoriete voetbalclub, zullen de Catalanen dat risico willen nemen? Voordat het zover komt, beloofde de Spaanse premier Rajoy, zal Spanje er alles aan doen een afscheiding te voorkomen. Maar zijn reputatie kreeg een flinke deuk nadat hij zich dinsdag in een interview vergaloppeerde over de kwestie van de nationaliteit van de inwoners van een onafhankelijk Catalonië.

Foto: © Copyright Johnny Durnan and licensed for reuse under this Creative Commons Licence.

Schotland, Catalonië, wie volgt?

ELDERS - Heel Catalonië is opgewonden over de kans dat Schotland volgende week voor onafhankelijkheid kiest: Waarom zouden wij geen referendum mogen houden?

Op 11 september 1714 verloren de Catalanen hun autonomie. Op deze nationale feestdag, “La Diada”, wordt sinds enkele jaren door massa’s mensen gedemonstreerd voor onafhankelijkheid van de Catalonië. Vorig jaar vormden 1,6 miljoen mensen een keten tussen de Franse grens in het noorden en de regio Valencia in het zuiden. In de demonstratie van gisteren, die naar schatting 1,8 miljoen deelnemers op de been bracht in een 11 kilometer lange optocht, was de voornaamste eis de erkenning van een referendum over de onafhankelijkheid.  De Catalaanse regering onder leiding van Arturo Mas is vastbesloten op 9 november de bevolking te consulteren. De centrale Spaanse regering is mordicus tegen een referendum. En daar zit het grote verschil met Schotland. Het Schotse referendum is tot stand gekomen in een overeenkomst tussen de Schotse regering en het Verenigd Koninkrijk. In Spanje heeft de conservatieve premier Rajoy een en andermaal laten weten dat er geen sprake kan zijn van een referendum. Afscheiding is tegen de Spaanse grondwet, dus een uitspraak daarover vragen is dat ook. Mas riskeert een conflict met het Constitutioneel Hof. De vergelijking met Schotland gaat ook helemaal niet op, meent Susana Beltran, de vice- voorzitter van de beweging tegen onafhankelijkheid. Catalonië is een regio en geen natie zoals Schotland. Maar dat zien de voorstanders natuurlijk geheel anders. De eigen taal en cultuur zijn belangrijke troeven voor een onafhankelijke natie. Nog belangrijker is misschien wel de economische positie van de regio. Catalonië is een rijke regio.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Links in Spanje

Koninklijke Paleis in Madrid met Spaanse vlag (Foto: Flickr/caribb)

In de Spaanse politiek zijn er twee centrale tegenstelling: tussen links en rechts en tussen de centrale, Spaans-talige overheid in Madrid en de verschillende culturele minderheden en autonomie regio’s. Dat maakt de partijpolitiek uitermate gecompliceerd en bijna onvergelijkbaar met de Nederlandse politiek.

‘De’ Spanjaard bestaat niet. Er wonen in Spanje verschillende bevolkingsgroepen, die zich in meer of in mindere mate identificeren met Spanje. In het historische koninkrijk Castille, in het centrum van Spanje, rond Madrid, wordt de taal gesproken die officieel ‘Spaans’ wordt genoemd. Hier identificeren mensen zich het sterkst met Spanje. In de andere regio’s, zoals Baskenland en Catalonie, worden officieel erkende minderheidstalen gesproken. De verschillende regionale overheden hebben in meer of mindere autonomie, afhankelijk van de mate waarin de bevolking zich identificeert als een eigen nationale groep. Vraagstukken van identiteit en nationalisme kunnen uitlopen in gewelddadige conflicten, de terreur van de Baskische afscheidingsbeweging ETA is daar een traditioneel voorbeeld van.

In Nederland wordt regionalisme en nationalisme niet geassocieerd met linkse politiek. In Spanje is het streven naar een staat die niet puur Spaans is maar juist ruimte laten voor de diversiteit van regionale en nationale identiteiten een streven dat het meest met links geassocieerd wordt. De twee grootste politieke partijen zijn de centrum-rechtse, conservatieve Partido Popular (Volkspartij) en de centrum-linkse sociaal-democratische Partido Socialista Obrero Español (Socialistische Arbeiderspartij). Naast traditionele vraagstukken die links en rechts over heel Europa verdelen (bijvoorbeeld de relatie met Amerika en de rol van de staat in de economie), zijn deze partijen ook verdeeld over de vraag hoe de macht verdeeld moet worden tussen de centrale overheid en de regio’s. De sociaal-democraten willen meer macht afdragen aan de regio’s en de conservatieven willen de macht behouden voor Madrid.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Dr. Sureda’s zelfvoorzienende paradijs

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Dr. Sureda in zijn moestuin (Foto: Victor/GC)

Als we over tientallen jaren nog willen genieten van onze iPads, afwasmachines, airco’s en verlichting moet er iets radicaal veranderen in onze energievoorziening: het tijdperk van de fossiele brandstoffen nadert het einde. De overgang naar herbruikbare vormen van energievoorziening heeft zeer waarschijnlijk een interessant neveneffect: de energielevering zal steeds meer gedistribueerd worden. Waar de – door kolen geproduceerde – elektriciteit door monolithische leveranciers wordt verdeeld zal de energie in de toekomst verspreid geproduceerd worden. Iedere particulier kan nu al een zonnepaneel op het dak zetten, en met HRe ketels die naast warmte ook stroom kunnen produceren worden de oude scheidslijnen tussen consumenten en producenten langzaam minder duidelijk.

Waar deze ontwikkelingen toe kunnen leiden is goed te zien in Mas Roig, een landgoed in Catalonië in de buurt van Girona. Wie door de poort van het landgoed van Doctor Francesc Sureda rijdt, begeeft zich in een zelfvoorzienend paradijsje. Sureda, medicus, uitvinder en wetenschapper woont al 25 jaar met zijn gezin op het terrein. En gedurende de jaren wist Sureda zich steeds meer te onttrekken aan afhankelijkheden van buitenaf. Had hij eerst alleen een windmolen staan, wie nu op Mas Roig rondloopt ziet een organisch waterzuiveringssysteem  waar eerst anaerobe, en dan aerobe bacterieën het water tot drinkwater omvormen. Verderop staat in de moestuin tussen de gigantische aubergines en tomaten een gloednieuwe windturbine. En op het aangrenzende grasveld staan drie grote zonnepanelen. Deze zonnepanelen draaien mee met de zon om maximaal effect te hebben. De buitengewoon enthousiaste Dr. Sureda legt het net zo enthousiast uit aan de honderdste bezoeker als aan de eerste jaren geleden. Met een electronisch werkende maquette laat hij zien dat niet-meedraaiende zonnepanelen maar een fractie van de beschikbare zonnekracht kunnen omzetten in stroom. Dan heb je eigenlijk maar gewoon een ‘groene jas aan’.  Met andere woorden, dan blijft het bij mooie groene praatjes, zonder effectiviteit.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige