Kijklust en cameratoezicht

Vrouwen zijn in de publieke ruimte onderwerp van kijklust. Niet door nafluitende mannen, maar door bewakingscamera's. Dit is slechts een van de perverse gevolgen van cameratoezicht, stelt Karin Spaink. Het artikel is ook in Parool verschenen. Onderzoek wijst steevast uit dat bewakingscamera’s criminaliteit niet doen afnemen. Dat we er niettemin zo dol zijn, is te wijten aan twee kapitale, elkaar tegensprekende denkfouten: enerzijds gaan we ervan uit dat mensen volkomen rationeel zijn, anderzijds dat ze zich niet aanpassen. Geweld op straat is bij uitstek irrationeel: geen aanvaller of hooligan die eerst zijn pakkans berekent voordat-ie los gaat. Dieven zijn wél calculerend, maar geven hun stiel heus niet op vanwege camera’s. Ze zetten een muts of capuchon op, of verleggen hun werkterrein. (De stijging van gewelddadige overvallen in woonhuizen houdt rechtstreeks verband met de betere beveiliging van drukke straten, banken en winkels.) Cameratoezicht heeft pluspunten.

Door: Foto: Jay Phagan (cc)

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-02-2022

Teeven selectief over effect cameratoezicht

ANALYSE – Staatssecretaris Teeven gebruikt selectief conclusies uit de evaluatie naar cameratoezicht in gemeenten om vervolgens het toenemende gebruik aan te moedigen. En dat terwijl de evaluatie aangeeft dat er geen eenduidig positief effect is.

Cherry picking heet het in fraai Engels. Wat Teeven doet is alleen die zaken zeggen die passen bij wat hij het liefst wil. Geheel in lijn met wat gisteren bekend werd over Amsterdam wil Teeven gewoon het liefst op iedere straathoek een camera. Je weet immers nooit waar de boef precies is.
En hoe formuleer je dat dan? Nou, zo:
Onderzoek
De afgelopen 5 jaar is er onderzoek gedaan naar het cameratoezicht in de openbare ruimte. De Kamer wordt jaarlijks geïnformeerd over de onderzoeksresultaten. Uit de evaluatie blijkt dat het gebruik van cameratoezicht toeneemt. Ongeveer 28% van de gemeenten maakt gebruik van cameratoezicht. Daarnaast heeft 30% van de gemeenten uitbreidingsplannen. De verwachting is daarom dat het cameragebruik de komende jaren blijft toenemen. Een ruime meerderheid van de gemeenten geeft aan dat cameratoezicht een goede aanvulling is op andere veiligheidsmaatregelen. Door cameratoezicht kunnen zij effectiever en efficiënter werken.

Subtiel taalgebruik en geheel correct. Alleen staat er nergens dat je dan misschien wel “efficiënter” kunt werken maar dat niet bewezen is dat er daardoor minder misdaad voorkomt of dat je meer boeven vangt. En daar is het toch om te doen, niet?
En de redenering dat als er kennelijk steeds meer cameratoezicht komt in gemeenten er vast wel een goede reden voor zal zijn en dat het dus goed is dat nog meer gemeenten dit gaan doen, is natuurlijk lachwekkend.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Gevangen in het Amsterdamse surveillancenet

Milieucamera’s worden in Amsterdam ingezet om verdachten van andere misdrijven op te sporen. En dit is nog maar het begin. Binnenkort kun je niet meer ongezien door Amsterdam rijden (zie kaart van alle ANPR-camera’s in Amsterdam onderaan). En er ligt mogelijk een heel groot probleem: ben je goed of niet in de ogen van de politie?

Het korps Amsterdam-Amstelland handhaaft sinds 2008 met ongeveer 53 camera’s de milieuwetgeving op verschillende toegangswegen van de stad. Met behulp van kentekenherkenning (ANPR, Automated Number Plate Recognition) controleert de politie of en bepaalde klasse voertuigen de binnenstad binnenrijdt. Als dat toch gebeurt, volgt er automatisch een bekeuring.

Burgemeester Van der Laan heeft vandaag toestemming gegeven om deze milieucamera’s nu ook voor handhaving en opsporing van andere misdrijven en overtredingen in te zetten. Daardoor ontstaat een digitale slotgracht – geen auto gaat meer ongezien de binnenstad in of uit. Maar de plannen gaan verder: geen auto kan zich überhaupt meer ongezien door Amsterdam bewegen zonder bij ieder ritje een paar keer geregistreerd te worden.

De plannen van de Amsterdamse politie zijn namelijk nog maar het begin, afgaande op dit rapport dat onderzoeker Rejo Zenger met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) boven tafel heeft gekregen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

KSTn | 5 jaar cameratoezicht

Logo kamerstukken van de dagDit is stukje is pure herhaling eigenlijk. Want alles wat ik ruim een jaar geleden schreef, is nog van toepassing. Ook al zijn we weer een evaluatie van het cameratoezicht in Nederland verder, veel wijzer worden we niet. Conclusie vorige keer en nu: Cameratoezicht neemt nog steeds toe, maar onderzoek naar effect ervan is slecht en kan niet eenduidig laten zien dat het werkt.

Paar toevoegingen uit de vierde meting cameratoezicht en de eindevaluatie:
– Bijna eenderde van alle gemeenten heeft cameratoezicht. Alle gemeenten vanaf 150.000 bewoners hebben nu cameratoezicht.
– “In 2005 was nog 26 procent van de gemeenten ervan overtuigd dat cameratoezicht effectiever is dan een ander middel. Dat in in 2009 nog tien procent“. Tien procent! En toch komen er gewoon meer camera’s?
– De onderzoekers constateren zowel dat vrijwel geen van de losse evaluaties fatsoenlijk scoort qua MSMS en dat de uitkomsten wisselen zijn (helpt wel/helpt niet) als “Na ruim tien jaar toepassing van cameratoezicht in de openbare ruimte kan gesteld worden dat de interventie an sich zijn succes bewezen heeft.” (p.18 eindevaluatie).
– Scopecreep is gaande. Daar waar camera’s eerst vooral voor orderverstoring en overlast ingezet worden, komen er vervolgens nog zaken als milieuhandhaving, parkeerbeheer en objectbeveiliging bij.

Ik vraag me af waarom dit soort evaluaties en rapporten überhaupt nog geschreven (en betaald) worden. Niemand leest ze, laat staan er naar handelen.

Foto: Jay Phagan (cc)

Cameratoezicht in tijden van bezuinigingen

Vandaag een bijdrage van Sander Flight. Het stuk verschijnt vandaag ook in NRC Handelsblad en is eveneens op zijn site te lezen.

Cameratoezicht in Groningen heeft niet geleid tot een afname van geweldscriminaliteit in het centrum, zo bleek uit een onderzoek dat eind oktober werd gepresenteerd. Het aantal geweldsdelicten steeg in drie jaar tijd met twaalf procent. Groningen gaat desondanks door met het cameraproject en wil, tegen het advies van de onderzoekers in, ook camera’s ophangen in delen van het centrum waar nog geen camera’s hangen.

Groningen is niet de enige gemeente die cameratoezicht wil uitbreiden: een analyse van nieuwsberichten in 2009 en 2010 laat zien dat 44 Nederlandse gemeenten nieuwe camera’s hebben opgehangen of bestaande cameraprojecten hebben verlengd of uitgebreid. Als het aan het nieuwe kabinet ligt, zal dit aantal de komende jaren verder stijgen. In het regeerakkoord staat in het hoofdstuk over veiligheid: ‘Er komt meer cameratoezicht’. De nieuwe minister van Veiligheid en Justitie gaat hier niet over – de gemeenteraad moet de burgemeester toestemming geven – maar de boodschap is duidelijk: hoe meer camera’s, hoe beter.

Uit dezelfde analyse over 2009 en 2010 blijkt dat acht gemeenten na discussie hebben besloten géén cameratoezicht in te voeren. De argumenten zijn divers: te duur, te zwaar middel, kost teveel tijd, eerst andere maatregelen een kans geven. De gemeente Heerhugowaard is een bijzonder voorbeeld: hier oordeelde het OM dat de problemen niet groot genoeg waren om cameratoezicht te rechtvaardigen. De gemeente was not amused en besloot een aantal beveiligers in te huren, om overlastgevers direct aan te spreken op hun gedrag. Dit werkte zo goed dat de gemeente eind oktober 2010 besloot hun contract te verlengen en verder af te zien van camera’s.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Camera’s helpen niet, maar blijven wel

Beveiligingscamera's (Foto: Flickr/Dr John2005)

En weer een onderzoek dat aantoont dat cameratoezicht niet werkt. Het Instituut voor Veiligheid en Crisismanagement (COT) bekeek het cameragebruik in onder andere Groningen en kwam tot de conclusie dat sinds er camera’s hangen, het geweld met 12% is toegenomen. Vooral ‘impulsief geweld’ wordt met camera’s niet voorkomen. En laat dat nou bij uitstek het geweld zijn dat het meeste voorkomt in uitgaansgebieden. Wie dronken is, denkt niet na over de gevolgen en de eventueel aanwezige camera’s. Uiteraard overweegt de gemeente Groningen nu de camera’s weg te halen. Ze zijn duur en de kosten wegen niet tegen de baten op volgens COT. Oh sorry, zei ik weghalen? Silly me. Ik bedoel natuurlijk dat de gemeente overweegt het cameratoezicht uit te breiden.

Waarom? Nou, onder andere omdat camera’s de ‘subjectieve veiligheid’ verhogen. Oftewel, het wordt niet veiliger, maar het voelt wél veiliger. En in deze tijd van truthiness (en historisch lage criminaliteitscijfers) is dat heel belangrijk. Belangrijker dan dat er geld verspild wordt om mensen een veiliger gevoel te geven terwijl pak ‘m beet de sociale zekerheid wordt afgebroken. En oh ja, al die zeikerds die klagen over privacybescherming? Die ruil je toch graag in voor dat echte nepveiligheidsgevoel?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

U wordt gezien (4): sousveillance

Surveillance is in zijn meest basale vorm het systematisch waarnemen en eventueel vastleggen van iemands aanwezigheid of gedrag. Het roept al snel associaties op van camerabewaking, of van agent bromsnor die de plaatselijke hangjongeren in de smiezen houdt. Maar er zit veel meer in. We kunnen vijf vormen van surveillance onderscheiden: panoptische surveillance, dataveillance, synoptische surveillance, sousveillance en zelfveillance. Vandaag sousveillance. Waarbij iedereen iedereen in de gaten houdt. Hier afleveringen 1, 2 en 3.

In Engeland hangen inmiddels zoveel camera?s dat er niet genoeg beambten zijn om de beelden uit te kijken. Het bedrijf Internet Eyes CCTV heeft daar een slimme oplossing op bedacht. Zij schakelt de beelden door naar een netwerk van gewone burgers die thuis, vanachter hun pc, de beelden uitkijken voor een vergoeding. Wie ziek thuis zit, zich verveelt, werkloos is, of het gewoon leuk vindt om de mensen in een andere buurt of stad in de gaten te houden, kan zich inschrijven.

var flashvars = { plugins: 'viral-1&viral.onpause=false&viral.functions=all', mute: 'false', file: 'http://www.denaaktemens.nl/wp-content/plugins/proplayer/playlist-controller.php?pp_playlist_id=964-0&sid=1266361086', enablejs: 'true', javascriptid: '964-0', backcolor: '111111', frontcolor: 'cccccc', lightcolor: '66cc00', skin: 'http://www.denaaktemens.nl/wordpress/wp-content/plugins/proplayer/players/skins/stijl.swf', stretching: 'fill', repeat: 'false', autostart: 'false' };

var params = { wmode: 'transparent', allowfullscreen: 'true', allowscriptaccess: 'always', allownetworking: 'all' };

var attributes = { id: 'obj-pro-player-964-0', name: 'obj-pro-player-964-0' };

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige