Bijna niemand in EU vertrouwt Roemenen of Bulgaren

Nederlanders hebben het niet zo op Roemenen en Bulgaren. Verschillende steden zien ze voorlopig liever nog niet komen. Het wantrouwen is groot. Wederzijds vertrouwen tussen de vele volken in de EU lijkt noodzakelijk voor een stabiel Europa, maar dat betekent niet dat dit vanzelfsprekend is. Waar komt dit vertrouwen vandaan? En wie worden er wel en niet vertrouwd?

Door: Foto: PlanetObserver (cc)
Foto: bron: www.flickr.com/photos/_mia/

Sluimerende conflicten

, door

ELDERS - Europa koestert de vrede. Maar regionale conflicten kunnen ook op dit continent de rust verstoren.

In het vooruitzicht van een nieuw associatieverdrag met de EU dat eind november in Vilnius gesloten moet worden is Moldavië dit voorjaar begonnen met het plaatsen van grensposten langs de Dnjestr om inkomend verkeer vanuit de afgesplitste provincie Transnistrië te kunnen controleren. Het is een gebaar vanuit de hoofdstad Chişinău richting Europa: wij zijn er klaar voor om de buitengrenzen van de Unie te bewaken. Aan de overkant is men er niet blij mee. Transnistrië, waar vooral Russen en Oekraïners wonen, heeft zich in 1992 na een burgeroorlog afgescheiden van het overwegend Roemeens sprekende deel van de voormalige Sovjetrepubliek. Hier willen ze liever bij Rusland horen dan bij de EU. Maar het gebied, dat door geen enkel land als onafhankelijke staat wordt erkend, is wel afhankelijk van handel met de buurlanden en de EU.  Een nieuwe stap van regering in Chişinău richting de EU is economisch nadelig voor de inwoners van de afgescheiden strook.  In reactie op de nieuwe controleposten aan de westgrens heeft de Opperste Sovjet in de hoofdstad Tiraspol (het enige parlement ter wereld dat nog onder die naam opereert) besloten nu ook grensposten te plaatsen. Het probleem is dat de beide delen van de voormalige republiek het niet eens zijn over de precieze loop van de grens. Een conflict ligt op de loer en de druk van de EU die gebaat is bij een duidelijke en goed controleerbare buitengrens van fort Europa zal de spanning onvermijdelijk opvoeren.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Riccardof (cc)

Franse Revolutie en Duitse ‘Wende’ in Sofia

, door

ELDERS - Bulgaarse jongeren willen afrekenen met de oude politiek en hopen op aansluiting bij de rest van Europa.

Verwonderlijk is het niet, zorgelijk wel: in Europa wordt de kloof tussen noord en zuid steeds groter. Recent onderzoek laat zien dat in noordelijke landen zoals Zweden en Duitsland het vertrouwen in de toekomst nog steeds bestaat, in een aantal zuidelijke landen is het totaal verdwenen. En daarmee verdwijnt ook het vertrouwen in de EU in deze landen, zo blijkt uit de nieuwe Eurobarometer. En ook al toont de Europese Commissie zich optimistisch over het laatste oordeel van de Europese burgers, de cijfers laten zien dat daar -ook over heel Europa gezien- weinig aanleiding toe is. En misschien is dat nog wel het grootste probleem: terwijl iedereen de vertrouwenscrisis ziet blijven de leiders naar buiten toe volhouden dat het goed gaat.

Eurocommissaris Viviane Reding (Justitie) heeft in Bulgarije de sfeer wel goed aangevoeld. Tijdens een bezoek aan Sofia voor een dialoog met de Europese burgers deze week gaf ze haar steun aan de demonstraties tegen corruptie.  In Bulgarije wordt al wekenlang gedemonstreerd naar aanleiding van de benoeming van een controversiële media-tycoon als hoofd van de nationale veiligheidsdienst. Deze benoeming is inmiddels ongedaan gemaakt maar de protesten tegen corruptie en vooral ook de achterblijvende levensstandaard in het armste land van de EU duren voort. Dinsdagavond blokkeerden duizenden betogers het parlement waar een debat over het overheidsbudget werd gehouden.  De demonstranten zijn uiteindelijk ’s nachts hardhandig door de oproerpolitie verwijderd zodat de parlementariërs bevrijd konden worden.

Foto: Thracische kliffen Foto Stefanschenkon, Pixabay, Public Domain CCO

Italiaanse toestanden in Bulgarije

, door

ELDERS - Bulgarije snakt naar een stabiele regering die de armoede in het land kan bestrijden. Het ziet er niet naar uit dat die er snel zal komen.

De parlementsverkiezingen in Bulgarije van afgelopen zondag hebben geleid tot een patstelling. Van de 36 partijen die er aan meededen hebben slechts vier de kiesdrempel gehaald.  De centrumrechtse GERB van zittend premier Borisov werd de grootste partij met 97 zetels. De BSP (socialisten) behaalde 84 zetels. De partij van de Turkse minderheid MRF kwam uit op 36 zetels en de nationalistische partij Attack op 23. In een parlement van 240 zetels betekent dit dat de twee mogelijke coalities (GERB/Attack en BSP/MRF) precies even zetels hebben. President Rossen Plevneliev begint vandaag aan een eerste consultatieronde, maar er zijn weinig alternatieven.

De verkiezingen waren noodzakelijk geworden omdat de zittende regering het vertrouwen had verloren na grootschalige protesten van de Bulgaarse bevolking in februari tegen de lage levensstandaard in het land. Aanleiding tot de protesten was de verhoging van de energieprijzen. NRC-correspondent Marloes de Koning: ‘In Bulgarije is in juli besloten de prijzen met 13 procent te verhogen. De commerciële bedrijven zijn veel strenger tegen wanbetalers dan de staatsbedrijven die vroeger de nutsvoorzieningen leverden. Ze laten huishoudens vaak een deel van de rekening vooruit betalen en sluiten de stroom sneller af bij betalingsachterstanden.’ Op de achtergrond speelt de crisis in buurland Griekenland, maar ook het gebrek aan vertrouwen in de gevestigde politieke partijen. De verkiezingen hebben echter geen doorbraak naar vernieuwing gebracht. Integendeel, de oude politiek is terug en dan ook nog in een onmogelijke verhouding die een snelle aanpak van de crisis niet dichterbij heeft gebracht.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Maarten (cc)

Wie wakkeren het vuur aan Weekers’ schenen aan?

, door

ANALYSE - Interessanter dan de Bulgaren zijn de sponsoren achter de schermen van de affaire-Weekers. 

Geen politiek schandaal kan zonder sponsoren en opponenten. Sponsoren doen er alles aan om (achter de schermen)  het momentum van een schandaal te voeden, zodat het blijft rollen. Opponenten doen het tegenovergestelde. En zo ontstaat een bloedige strijd om de dominante betekenis van de ‘feiten’ en in de slipstream van dit gevecht een schandaal. Een politiek schandaal in the making is politiek bedrijven met andere middelen. En niet iedereen, blijkt maar weer, is daar even bedreven in.

In dit mijnenveld van voor- en tegenstanders – dat overigens niet wezenlijk afwijkt van de dagelijkse gang van zaken, maar nu met dreigende politiek en institutionele consequenties – zit Weekers nu gevangen. Er zijn vele sponsoren die het vuur blijven opstoken (denk aan zijn eigen ambtenaren die, met een verkiezing in eigen gelederen, niets chromen om op televisie eens flink vaan leer te trekken tegen hun broodheer). Anderzijds zijn er nauwelijks opponenten die hem publiekelijk een helpende hand toesteken. Interessanter dan de Bulgaren die hun levensonderhoud keurig kregen overgemaakt, zijn de mensen achter de schermen die er tabak van hadden en ondanks de staatssecretaris daartegen wilden optreden. Uit het feitenrelaas, dat ik maar even heel kort doorloop, zijn een aantal sponsoren aan te wijzen.

Foto: Visha Angelova (cc)

Investeren in Bulgarije

, door

ANALYSE - Om fraudezaken als de Bulgaarse aan te pakken is het bovenal nodig om te investeren in Bulgarije zelf, en de grenzen wijd open te zetten. Maar daarvoor is lef nodig.

KRO Brandpunt zond op 21 april een reportage uit over Bulgaarse fraude met huur en zorgtoeslagen. De reportage was gebaseerd op informatie uit het Bulgaarse bTV uit december 2012. In Bulgarije werden de organisatoren opgepakt door de politie. In Nederland werden pas veel later twee medeplichtigen aangehouden. Politie en belastingdienst wisten al van de fraude sinds mei 2012. Staatssecretaris Weekers moet diep door het stof. En terecht.

Toch leidt het politieke circus rondom Weekers af van een van de belangrijkste oorzaken van deze fraude, namelijk de rauwe armoede in Bulgarije zelf. In dit armste land van de Europese Unie deelt de huidige financiële crisis flinke klappen uit. Het gemiddelde loon is er 400 euro, terwijl de prijzen van veel levensmiddelen op Nederlands niveau liggen. De werkloosheid liep in februari op tot boven de 12 procent. In diverse plattelandsdorpen is dat zelfs 90 procent. En er is nog steeds geen fatsoenlijk sociaal vangnet.

Op een kleine groep na raakt de crisis elke Bulgaar. Toch zijn het vooral de gepensioneerden en Roma die het hardst getroffen worden. Wie in Bulgarije is geweest, kan het niet gemist hebben: bejaarden die in containers wroeten, zigeuners die in krotten leven die niet onderdoen voor de hutjes in de Braziliaanse favelas. Het is niet nieuw; de crisis in Bulgarije duurt al decennia. De huidige is er slechts een pijnlijke verdieping van. Maar wel eentje die mensen tot wanhoop drijft. Afgelopen maart staken zes Bulgaren zichzelf in brand. Uit totale uitzichtloosheid en onvrede met het politieke mismanagement, de hoge werkloosheid en desastreuze armoede. Al meer dan 750.000 Bulgaren zijn de afgelopen twintig jaar wegens de malaise naar het buitenland ‘gevlucht’. En ze blijven gaan. Geef ze eens ongelijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende