Hoe Bleker even de godsdienstvrijheid bij het grof vuil zet

Het boerkaverbodvoorstel is een graat die inmiddels in aardig wat kelen begint te steken. Zo maakte minister Spies van de eerste de beste gelegenheid gebruik om zich te te distantiëren. Daarbij draaide zij zich vast in het soort onderscheid waar men vroeger Nawijn voor naar de kamer haalde, namelijk tussen een eigen mening en een kabinetsstandpunt. Een paar dagen later toeterde Heldere Henk op televisie dat hij de boerkajacht nog altijd wil openen. Daarmee plaatste hij het kabinet in een spagaat waar Balkenende, Bos en Koenders vroeger voor naar de kamer werden geroepen: hoeveel monden heeft het kabinet? Maar goed. Het kabinet is demissionair en het zijn lijsttrekkersverkiezingen bij het CDA. Dus zal de Tweede Kamer het wel niet hoog opnemen. Maar er is een punt dat we niet moeten laten lopen. Gisteren stond Henk Bleker in Groningen andermaal het boerkaverbod te verdedigen. Dit keer op meer inhoudelijke gronden: het aantrekken van zo’n ding wordt weliswaar door velen geassocieerd met godsdienst, maar het is eigenlijk gewoon cultuur. Oftewel: niet meer of minder beschermwaardig dan de wens om als oranje indiaan naar het Nederlands Elftal te gaan. Dat betoog van Bleker zou tot grote argwaan moeten leiden.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het boerkaverbodvoorstel kan ook worden ingetrokken

, door

Er zijn al veel mensen over minister Spies van Binnenlandse Zaken heen gevallen sinds haar pogingen om zich te ontdoen van de bruine kleur van dit kabinet. Daar is deze post verder niet voor nodig. Al lijkt mij de echte spagaat niet te zijn dat Spies eerst wel minister was in dit kabinet en nu geen voorstander meer van een herhaling ervan. Moeilijker lijkt mij de tegenspraak tussen enerzijds Wilders slappe knieën verwijten en anderzijds blij zijn dat-ie weg is. Als hij het Catshuis-akkoord wel ondertekend had, stond Spies nu weer uit te leggen hoe onmisbaar het is om elkaar in de ogen te kijken.

Een aspect lijkt onderbelicht te blijven: Spies gaf aan ‘er geen traan om te laten’ als de Kamer het voorstel controversieel verklaart. Maar dat is merkwaardig. Spies heeft zelf mogelijkheden om de daad bij het woord te voegen. Het betreft hier namelijk een wetsvoorstel dat afgelopen februari is ingediend. En wetsvoorstellen kunnen worden ingetrokken zo lang ze nog niet door de Eerste Kamer zijn aangenomen (artikel 86 Grondwet). Waarom doet ze dat dan niet?

Een verklaring ligt voor de hand: over de intrekking van een wetsvoorstel besluit, evenals over de indiening, eerst de ministerraad (artikel 4 RvO MR). En daar krijgt Spies wellicht onvoldoende handen op elkaar, al was het maar omdat minister Kamp – naar verluidt een van de machtigste mannen in de Trêveszaal – in het verleden een warm pleitbezorger was van het idee. Of meer in het algemeen is de VVD dat, inclusief de vaak op het libertijnse schild gehesen Jeanine Hennis-Plasschaert. En het CDA zelf vroeger ook.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

KSTn | Verbod op gelaatsbedekkende kleding

, door

We moesten er iets langer op wachten, maar eindelijk kwam de officiële teksten van het wetsvoorstel voor een algeheel verbod op gelaatsbedekkende kleding (boerkaverbod) op de stapel van de Tweede Kamer te liggen. Alvorens er op in te gaan, presenteer ik u hier gewoon de artikelen van die wet in al haar eenvoud:

Artikel 1
Het is verboden voor een ieder om op een openbare plaats, in een voor publiek toegankelijk gebouw, in het openbaar vervoer, alsmede in gebouwen en bijbehorende erven van onderwijsinstellingen en van niet-residentiële delen van zorginstellingen kleding te dragen die het gezicht geheel bedekt of zodanig bedekt dat alleen de ogen onbedekt zijn, dan wel onherkenbaar maakt tenzij:
a. deze kleding nodig is ter bescherming van het lichaam in verband met de gezondheid of de veiligheid, of
b. deze kleding nodig is in verband met eisen die aan de uitoefening van een beroep of de beoefening van een sport worden gesteld, of
c. deze kleding passend is in verband met het deelnemen aan een Sinterklaasviering, een carnavalsviering, een kerstviering, een paasviering, Halloween, een huwelijkssluiting, een begrafenis, een crematie, een toneeluitvoering, of een ander evenement waarvoor de burgemeester van de gemeente waar het evenement plaatsvindt heeft bepaald dat de deelnemers daaraan voor de duur van het evenement van het verbod zijn ontheven, of
d. het een gebouw betreft of een besloten of openbare plaats bestemd voor religieuze doeleinden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Gevecht boerkaverbod duurt nog wel even

, door

Het boerkaverbod lijkt er binnenkort dan echt te komen. Het is echter nog maar de vraag of het verbod standhoudt voor de rechter, betogen juristen Gerhard van der Schyff en Adriaan Overbeeke. Het stuk is overgenomen van Publiekrecht & Politiek.

Het heeft er alle schijn van dat Nederland binnenkort Frankrijk en België zal volgen in het aannemen van wetgeving die het dragen van boerka’s in het openbaar verbiedt. Naar alle verwachting zal nog tegen het einde van dit jaar een wetsvoorstel worden ingediend dat het dragen van boerka’s strafbaar stelt met een boete van 380 Euro. Hoewel Frankrijk het eerste West-Europese land was dat een verbod introduceerde en België in 2011 volgde, is de discussie in Nederland van ouder datum. De Tweede kamer nam al in 2005 een motie aan waarin de regering verzocht werd een algemeen boerkaverbod uit te vaardigen en twee initiatiefvoorstellen van dezelfde strekking volgden in 2007 (wetsvoorstel-Wilders en Fritsma) en in 2008 (wetsvoorstel-Kamp). Ditmaal ziet het er echter naar uit dat het ook werkelijk tot wetgeving komt.

De democratische legitimiteit van wetgeving is ontegenzeggelijk van groot belang, maar wetten moeten evenzeer in overeenstemming zijn met rechtsstatelijke eisen; ze moeten bijvoorbeeld grondrechten respecteren. Het is in dit licht de moeite waard te kijken naar het Franse debat. De Franse constitutionele rechter (Conseil Constitutionnel) achtte het in Frankrijk ingevoerde wettelijke verbod in overeenstemming met de grondwet terwijl de Franse Raad van State serieuze twijfel uitspreekt over algemene boerkaverboden, en erop wijst dat dergelijke verboden eigenlijk alleen mogelijk zijn in zeer specifieke omstandigheden. Bij het tot stand brengen van de Belgische wet werd de Belgische Raad van State niet om advies gevraagd. De grondwettelijkheid van de wet op het verbod op gezichtsbedekkende kleding zal nu worden getoetst door het Grondwettelijk Hof, dat de bevoegdheid heeft wetgeving te vernietigen. De Nederlandse Raad van State heeft zich tot nog toe enkel in adviserende zin uitgesproken over het voorstel-Wilders/Fritsma en betoonde zich uiterst kritisch jegens dit wetsvoorstel, dat zich enkel keerde tegen twee vormen van gezichtsbedekking, de boerka en de nikaab. Een dergelijke directe discriminatie tegen een (groep aanhangers van een) specifieke geloofsovertuiging is problematisch. Hierin ligt een belangrijk verschil met de in Frankrijk en België ingestelde verboden die in beginsel gericht zijn tegen alle gezichtsbedekking, ongeacht het al dan niet religieuze motief voor de verboden handelwijze. Deze lijn zal vermoedelijk ook terug te vinden zijn in het aangekondigde Nederlandse wetsvoorstel, dat nu voor advies bij de Raad van State ligt.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het uur van Ab Klink

, door

Het kabinet is inmiddels toe aan het eerste Ab-Klink-momentje in zijn bestaan zegt GB van Publiekrecht & Politiek: het boerka verbod.

Dat is namelijk een maatregel waarbij het van belang is waarom je hem neemt. Je verbiedt iets wat naar iemands eigen overtuiging een uitdrukking van haar geloof is, en dat soort beperkingen van grondrechten vereisen om te beginnen een legitiem doel.

Het persbericht van de ministerraad zet een (voor mij) tot nog toe onbekende beperkingsgrond in:

het kabinet acht een beperking van de godsdienstvrijheid in deze, indien daar sprake van is, nodig en gerechtvaardigd in het belang van de bescherming van het karakter en de goede gewoonten van het openbaar leven in Nederland.

Deze formulering past niet onmiddellijk op de beperkingsgronden uit de Grondwet (bescherming gezondheid, belang van het verkeer, openbare orde) of het EVRM (openbare orde, veiligheid, gezondheid, goede zeden, rechten en vrijheden van anderen). Met enige goede wil valt er echter een combinatie van goede zeden en openbare orde in te lezen. Problematisch is het doel van de beperking in de rechtspraak echter zelden, al heeft het EHRM de Griekse overheid wel eens gecorrigeerd toen die kwam aanzetten met het ‘upholding of Greece’s cultural traditions and historical and cultural symbols.’

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vierenzestig doden door invoering boerkaverbod Noorwegen

, door

[speld]

Een Noorse Burka (Foto: Flickr/K'vitsh)

De invoering van het boerkaverbod in Noorwegen heeft de eerste slachtoffers geëist. Tijdens de traditionele nieuwjaarstocht van de wandelclub te Tromsø werd de temperatuur van -36 graden celsius, gecombineerd met sneeuw en slecht zicht, het merendeel van de leden fataal. Het gebrek aan gezichtsbedekkende kleding had volgens de autoriteiten ook voordelen: “Het identificeren van de stijfbevroren lijken ging eigenlijk heel makkelijk.”

Het noodlottige ongeval komt op een ongelukkig tijdstip. Eerder deze maand overleden 14 patiënten in een ziekenhuis in Oslo omdat zuurstofmaskers ook als ‘gezichtsbedekkende kleding’ werden geclassificeerd. De directeur van het ziekenhuis licht toe: “We beseffen dat zuurstofmaskers belangrijk zijn voor patiënten. maar tegelijkertijd moeten we de invloed van het onherkenbaar zijn van de patiënt en het gevoel van dreiging dat uitgaat van een gezichtsbedekkend masker niet onderschatten. Zeker niet wanneer die mensen ook zo’n angstaanjagend Darth-Vadergeluid maken. Dat moeten we niet willen, in een vrij land.”

De kritiek op de maatregel zwol aan nadat 240 puntlassers permenante oogschade opliepen tijdens hun dagelijkse werkzaamheden. Ook de NAV (Norges Automobil Verbund) is allerminst blij met de maatregel: “Nu de motorhelm ook onder het boerkaverbod valt, verwachten wij op korte termijn een zeer snelle stijging van verkeersdoden, met name onder motorrijders.”

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende