Voor Bambi is de Koude Oorlog nog niet over

Deze maand is het twintig jaar geleden dat de Berlijnse Muur viel. Maar voor de edelherten in Tsjechië en Zuid-Duitsland is de Koude Oorlog nog niet voorbij (bron: WSJ). Zij durven zelfs anno 2009 de oversteek van Oost naar West niet te maken. Het voormalige IJzeren Gordijn zit nog tussen de geweien. Ondanks dat de huidige generatie edelherten geen herinnering heeft aan de onoverbrugbare barrière van prikkeldraad, betonnen muren en mijnenvelden lijken ze zich wel van bewust van waar het zich ooit afspeelde. De militaire obstakels uit de Koude Oorlog zijn allang opgeruimd en wat vaak rest is een smal pad door dicht dennebos. Biologen die aan beide kanten van het IJzeren Gordijn de hertenpopulaties met GPS ontvangers volgden kwamen echter tot de conclusie dat slechts een enkel individu de oversteek waagt. Enkel jonge mannetjes wippen nog wel eens naar de overkant, waarschijnlijk uit pure onbezonnen geiligheid. Een verklaring moet gezocht worden in de collectieve overlevering van de paden en gebieden die de herten gebruiken. Opgroeiende vrouwtjes blijven langer bij hun moeder waardoor de inprenting van deze gebiedsgrenzen intenser is dan bij jonge mannetjes.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Eicellen en sperma uit stamcellen

sporenloosWetenschappers zijn er in geslaagd om sperma- en eicellen uit stamcellen te ontwikkelen. In theorie zijn er dus geen man én vrouw meer nodig voor het creëren van een nieuw leven. In een artikel in de Daily Mail wordt genoemd dat mensen die onvruchtbaar zijn geworden door chemotherapie of vrouwen die voorbij hun menopauze zijn op deze wijze nog kinderen kunnen krijgen. Maar als burger van ooit het meest sociaal vooruitstrevende land ter wereld denk ik ook direct aan de mogelijkheid voor homo-echtparen om nu zonder tussenkomst van een externe zaaddonor of ‘eicel donerende draagmoeder’ kinderen te krijgen die een echte mix zijn van hun beide genen? Niet gehinderd door enige kennis van genetica voeg ik daar direct de mogelijkheid aan toe om vanuit je eigen stamcellen sperma én eicellen te creëren. Een kind van jezelf, voor 21ste eeuwse BOM-moeders en solistische zelfkickers!

De eventuele ethische bezwaren mag u aandragen. Maar televisiemakers verkneukelen zich nu al op bizarre uitzendingen van Spoorloos in 2030: “Gaat u even zitten… u bent afkomstig uit het beenmerg van uw vader en oom Hans omdat ze altijd al een jonger broertje hadden willen hebben”.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomercollege | Aquatic Apes


Ik ben een nare man, zo weigerde ik onlangs verder te debatteren met klimaatontkenners. Maar de aanhangers van complottheorieën kennen mijn norse kant al wat langer. In mijn optiek houdt discussiëren immers op als de deelnemers zich niet houden aan een objectieve wetenschappelijke benadering van het probleem, enkel opzoek zijn naar bevestiging van hun eigen theorie en een gemeenschappelijke basis van common sense ontbreekt. Net als creationisten gaan klimaatontkenners en complottheoretici na de ontkrachting van het ene ‘feit’ stoïcijns door met hameren op het volgende ‘feit’, een perpetuum theoria soort van. Dat vind ik vermoeiend en als ik moe word ben ik prikkelbaar.

Maar om te laten zien dat ik heus niet altijd die wrede discussie-afstopper ben bied ik nu ruimte aan een andere theorie uit de periferie: die van de aquatische aap. Volgens sommigen bewijst onze naakte huid met daaronder (steeds vaker) een riante speklaag dat onze voorouders waarschijnlijk geruime tijd in het (zee)water doorbrachten. Ook deze zomer wordt het bewijs weer geleverd dat we het liefste in en om het water hangen. Het woord is aan Elaine Morgan stokoud voorvechtster van vrouwenrechten en de wateraap. Ik zeg: geef de wateraap een kans!

aquaticmensen1

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Decafé-plant in top 10 nieuwe soorten

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

De meeste nieuwe soorten verdwijnen in een laatje ergens (Foto: Flickr/dzsil)

Ook dit jaar publiceerde een grote commissie van vooraanstaande taxonomen een top tien lijst van nieuw ontdekte organismen in 2008. Het is dan wel een beetje vroeg in het jaar voor top-tien lijstjes, maar het zal wel even geduurd hebben voordat de jury eruit was. Op dit moment zijn er, als we de bacteriën en schimmels even wegdenken, zo’n 1,6 miljoen geïdentificeerde soorten bekend.

Daarvan vermoeden we dat dit nog maar het topje van de ijsberg is. Daarom is het niet vreemd dat er jaarlijks vele duizenden nieuwe organismen bijkomen. In 2008 waren dit er maar liefst 18.516 . Dat krijg je ervan als een tripje naar de Mekong je al snel meer dan duizend nieuwe soorten oplevert. Het ontdekken van een nieuwe soort is dus niet echt iets unieks en zo’n top-tien is daarom wel nodig om onze aandacht te vestigen op een aantal van de vele nieuwe soorten.

En in de top-tien van dit jaar is wel degelijk heel wat interessants te vinden. Zo is er het langste insect ooit gevonden (een soort wandelende tak van meer dan een halve meter) en het kleinste zeepaardje ooit (13 millimeter). Naast deze kersverse recordhouders vinden we ook een vleesetende naaktslak en een slak met een superingewikkeld huisje.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomercollege | Evolueert de mens nog?

In de verse serie zomercolleges om de saaie zomermaanden door te komen nu eentje die thuis hoort in dit jaar. Het is immers nog steeds het Darwinjaar, ook al lijkt de “strijd” alweer geluwd.
Een lang college (1 uur) over de vraag of de mens nog evolueert en of je dit kan waarnemen. In redelijk te volgen Engels zonder al te veel wetenschappelijke kreten.

Professor Christopher Dye: Are Humans Still Evolving?

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende