Al eerder verwachtte ik dat het debat over kern- energie zou losbarsten. Daar zijn de verkiezingen en de coalitie-perikelen tussen gekomen. Nadat het CDA haar voornemen bekend maakte om kerncentrales bij te bouwen, bleef het vrij stil. Vreemd, daar het alles in zich heeft om voor vuurwerk te zorgen: onze energievoorziening is cruciaal voor de economische ontwikkeling van Nederland, het is een emotioneel zeer geladen onderwerp, en links en rechts zijn er tot op het bot over verdeeld. Persoonlijk vind ik het een stuk interessanter dan de hypotheekrenteaftrek. Wellicht dat een rechts kabinet de discussie weer zal doen losbarsten. Dan gaan verklaard voorstanders met elkaar regeren.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Resultaten uit het verleden bewijzen het: u houdt niet van deprimerende verhalen over de ondergang van de planeet. Enwel daarom twee positieve berichtjes over uitvindingen die deze ondergang wellicht iets uitstellen.
Hybride vliegtuigen
De motor van huidige propellervliegtuigen is gebaseerd op een ontwerp uit de jaren ’30 en ’40 uit de vorige eeuw. Hoog tijd om deze eens te vervangen. Een Duitse vliegtuigbouwer heeft nu de eerste hybride vliegtuigmotor ontwikkeld. Jawel: in de toekomst zullen er vliegtuigen vliegen op electriciteit. Beter voor het milieu, lekker stil en bovendien een fijne backup optie in het geval dat de brandstof van de conventionele motor op is en voorlopig nog geen landingsbaan in zicht (hoe metaforisch). Hybrid Power Comes to Aviation (Wired)
Biobrandstof uit zonlicht en CO2 en …
Bacterieën die ethanol poepen als je ze zonlicht en CO2 geeft. Waar de waterstof atomen vandaan moeten komen vermeldt het artikel niet, maar een kniesoor die daar op let. De waterstof atomen zijn ook geregeld, die komen namelijk heel verrassend: uit water. De micro-organismen zitten opgesloten in een soort zonnecollectoren en het systeem lijkt derhalve op een kruising tussen de productie van biobrandstof uit algen met de techniek van de fotovoltaïsche cellen. De opbrengst uit proef-opstellingen is hoog dus de titel mag vet worden aangezet: A Biofuel Process to Replace All Fossil Fuels (Technology Review)
Echt ‘landjepik’ is het niet want bij de overdracht wordt er voor het land gewoon betaald. De lokale bewoners van het land kunnen echter wel de dupe worden van de grote landaankopen die investeerders uit het Midden-Oosten en Azië doen in Afrika.
De stijgende voedselprijzen van de afgelopen jaren werkte investeringen in landbouwgrond in de hand. Met name investeerders uit rijke máár onvruchtbare oliestaten en Aziatische landen met een snelgroeiende vraag naar voedsel zoals China en Zuid-Korea grepen hun kans in Afrika om voor miljoenen hectare landbouwgrond aan te kopen (IPS). Zo nam Daewoo een optie op 1,3 miljoen hectare landbouwgrond in Madagaskar. Driekwart van het land is bestemd voor het verbouwen van voedsel, een kwart wordt aangewend voor energiegewassen. Zo proberen deze landen hun voedselzekerheid te vergroten en speculeren investeerders op toekomstige winsten uit voedsel- en biobrandstofproductie.
Critici spreken echter van een tweede kolonisering. Het Internationaal Onderzoeksinstituut voor Voedselbeleid (IFPRI) bracht deze ontwikkeling in kaart [rapport.pdf / tabel met deals.pdf]. Ook al geeft het IFPRI toe dat het erg lastig is om de private deals te achterhalen produceerde het toch al een aardige interactieve wereldkaart over het fenomeen ‘land crabbing’ of ‘landjepik’ zoals u wilt.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Het gebeurt niet zo vaak dat een vervoersplan wordt vergezeld van een idee waar de benodigde energie vandaan te halen? Werd voor het aanleggen van de HSL becijferd waar de stroom voor de treinen vandaan moest komen en hoe deze duurzaam kon worden opgewekt? Volgens mij niet. En alleen daarom al verdient het plan voor een Noorderluchtlijn waardering. Het Platform voor Duurzame Luchtvaart lanceerde dit weekeinde een groen alternatief voor de Zuiderzeelijn: de Noorderluchtlijn (NLL), zie rapport [.pdf]. Nu de Zuiderzeelijn: een snelle treinverbinding tussen de Randstad en het Noorden er definitief niet komt probeert dit plan geïsoleerde provincies als Groningen, Friesland en Drenthe te verbinden met het kloppend hart van onze economie: Amsterdam.
Het idee: dagelijks vijf retourvluchten Schiphol – Groningen Airport Eelde met een propellervliegtuig dat vliegt op biobrandstof gekweekt uit Groningse algen. De NLL vergt een minimale investering en kent lage exploitatiekosten, aldus het Platform Duurzame Luchtvaart. De reistijd zal (incl. in- en uitchecken) 60-75 minuten bedragen waar de trein er nog 144 tot 154 minuten over doet. Met 350 reizigers per dag die voor een enkele reis 62 euro betalen (ter vergelijking: eerste klas treinkaartje kost 45 euro met daar in verscholen 40 euro staatssubsidie, totale kosten zijn dan eigenlijk 85 euro). Een algenvijver van slechts 1,5 km2 nabij vliegveld Eelde zou voldoende zijn voor de brandstof van vijf retourvluchten per dag. Dat klinkt ongelooflijk maar volgens dit artikel heb je 38.850 km2 algen nodig om de gehele Amerikaanse aardolie-consumptie te vervangen, dus wie weet kan het? De vraag blijft natuurlijk wel: wie wil er snel naar Groningen én waarom?
Twee weken geleden meldde de Financial Times dat het Koreaanse Daewoo Logistics Corporation 1,3 miljoen hectare landbouwgrond in Madagaskar voor 99 jaar gaat leasen. Dat is ongeveer de helft van de totaal beschikbare landbouwgrond op Madagaskar. In een land dat vaste klant is bij het UN World Food Programme én waar 50% van de jonge kinderen door ondervoeding een groei-achterstand* vertoont zal een landoppervlak ter grootte van Vlaanderen worden beplant met maïs en oliepalm bestemd voor de buitenlandse markt. Het leasecontract zou de Koreanen ook nog eens niks, nada, noppes kosten*. Daewoo gaat immers banen creëren op Madagaskar: een weinig sterk argument als je voor dit project tot nu toe vooral Zuid-Afrikanen hebt aangenomen. Onder weldenkende wereldburgers van Parijs tot Tokyo was de schok groot en inmiddels is het grote downplayen begonnen, zowel in Seoul als in Antananarivo.
Bloedend eiland
Doordat Madagaskar 160 miljoen jaar geleden afbrak van Afrika is de evolutie daar haar eigen gang gegaan en herbergt het eiland enorm veel endemische soorten zoals maki’s, de panterkameleon en zes van de acht soorten baobab bomen. Het grootste eiland van deze aardbol is derhalve in haar geheel een biodiversity hotspot. Maar op dit moment is slechts 10% van de oorspronkelijke natuur nog over. Madagaskar kampt met hevige bodemerosie (400 ton/ha)* doordat maar een beperkt deel van het land geschikt is voor landbouw maar desondanks wordt ontgonnen. Slecht landgebruik zorgt er nu voor dat de rivieren verzadigd zijn van de rode aarde die wegspoelt van de marginale akkers en de Indische Oceaan rondom het eiland rood kleurt. Astronauten hebben wel eens opgemerkt dat het lijkt alsof Madagaskar dood bloedt door de bodemerosie. In dit land wil de firma Daewoo dus exportlandbouw ontwikkelen?
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Vandaag plaatsen wij een gastbijdrage van Jan Willem Ebbinge die namens het burgerinitiatief Parrhesia u uitnodigt om prikkelende stellingen te bedenken t.b.v. twee debatten over biobrandstof. Parrhesia is een burgerintiatief dat zich inzet om de rol van de nieuwe media in relatie tot het democratisch tekort te onderzoeken en van een handelingsperspectief te voorzien.
Biobrandstoffen leken lange tijd een oplossing te bieden voor diverse problemen. Ze zijn klimaatvriendelijk , duurzaam (vernieuwbaar in tegenstelling tot fossiele brandstoffen), scheppen kansen voor de agrarische sector en maken ons minder afhankelijk van olieproducerende landen. Maar gedurende het afgelopen jaar ontstond twijfel over de geschetste verwachtingen. Gaat de productie van biobrandstof niet ten koste van de voedselvoorziening? Kost het produceren van biobrandstoffen niet meer dan het oplevert? Gaat de productie van de grondstoffen voor biobrandstof niet ten koste van de natuur? Levert biobrandstof wel een reductie van broeikasgassen op als je het hele productieproces meerekent?
Er zijn veel partijen gebaat bij de stap naar een duurzame, op biobrandstof gebaseerde economie, en die zouden om die reden een eenzijdig beeld kunnen geven. Er zijn ook partijen die belang hebben bij het voorkomen van de verdere ontwikkeling van biobrandstoffen. Voor een deel hebben al deze spelers conflicterende belangen terwijl geen van hen al zijn kaarten open en bloot op tafel zal leggen. Besluitvorming over biobrandstof is hierdoor tot op heden niet erg transparant geweest. Het al dan niet invoeren van biobrandstof zou structureel verbeterd kunnen worden als de maatschappij direct bij de politieke besluitvorming zou worden betrokken.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.