‘Een noodlottige sociale en politieke blindheid’*

De Belgische socialistische leider Hendrik de Man (1885-1953) kende ik als propagandist van de ethische,  personalistische stroming in de midden 20e eeuwse sociaal-democratie die in Nederland vertegenwoordigd werd door onder andere dominee Willem Banning. De Man is hier daarnaast bekend vanwege zijn Plan van de Arbeid, een poging om de economische crisis tegen te gaan door vergaand staatsingrijpen. En ik wist ook nog dat De Man na de oorlog wegens collaboratie is veroordeeld. In de ontluisterende biografie Hendrik de Man. Een man met een plan laat Jan-Willem Stutje, die eerder een biografie schreef over Ferdinand Domela Nieuwenhuis, zien dat De Man ook al ver voor de oorlog verkeerde, noodlottige keuzes heeft gemaakt. Hendrik de Man, afkomstig uit een Antwerps bourgeois milieu, is in de jaren voorafgaand aan de Eerste Wereldoorlog actief in de socialistische jeugdbeweging. Het is de enige periode in zijn leven dat hij direct betrokken is bij de massa van de arbeiders waarvoor de socialistische beweging opkomt. Hij is dan ook nog internationalist en staat in contact met Duitse socialisten zoals Karl Kautsky. Als de oorlog uitbreekt is het gedaan met de internationale solidariteit en meldt hij zich als vrijwilliger. Hij ontpopt zich als militairist en treedt ook later nog eens vrijwillig in dienst als reservekapitein. Zijn deelname aan de oorlog heeft nog een ander effect. Hij neemt afstand van de werkende bevolking als beslissende kracht van de beweging.  Een socialistische samenleving, zegt hij in 1919, is niet mogelijk met een proletariaat dat 'even miserabel, even zielloos, zonder enige behoefte aan cultuur en onwetend was als de Belgische arbeidersklasse van vandaag' (p. 89). Hij gaat zich vanuit dat elitaire standpunt bezighouden met de culturele verheffing van het volk en neemt in geschriften afstand van het marxisme.

Door: Foto: Fif' (cc)
Quote du Jour

Quote du Jour | Verwitting

, door

“Hoezeer Federatie Ho.Re.Ca. Vlaanderen ook een verwitting van de sector toejuicht, het is niet eerlijk dat enkel onze sector dit systeem moet accepteren.” [Bron]

Wonderland Bolgië heeft een neurotische relatie met geld.
Priveverdiensten zijn zowat privé staatsgeheim, de 20 grootste bedrijven betalen geen cènt belasting, er is geen enkele vorm van taks op aandelenwinst – maar het heeft waarschijnlijk wel de hoogste belasting op arbeid ter wereld – samen met het aandeel zwartwerk. Dit alles moet de Ho.Re.Ca. van Bolgië (België bestaat naar het schijnt niet meer) hebben aangespoord tot een surrealistische realitycheck. Ze gaan een proces aanspannen tegen de staat omdat ze vanaf 2013 een sluitend kassasysteem moeten invoeren. Dat laatste is een deel van de deal die in 2009 gemaakt is, en waarbij meneer Ho.Re.Ca een BTW-verlaging heeft verkregen van 21 naar 12%.
Kijk dus even goed naar uw euro’s bij het moment van betaling op dat Antwerpse terrasje deze zomer, o gij die uw verwit geld zal neerleggen voor een pintje.
De kans dat die euro’s magisch verzwarten is namelijk bijzonder groot.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zon, rosé en de geur van lavendel

, door

“Ondergaande zon, glaasje roséwijn, de geur van lavendel en het melodische gesjirp van krekels. Dat is, kort samengevat, het Provencegevoel,” zo schrijft de Belgische krant Het Nieuwsblad. Droomt u alvast maar mee van een zonovergoten zwoele namiddag op een terrasje in het gezelschap van uw geliefde, onder het genot van een heerlijke ijs- en ijskoude rosé en een verrukkelijke salade niçoise. Wie wil dat nou niet?

Bovenstaand scenario klinkt aanlokkelijk, maar dan moeten we echt naar het zuiden afreizen. We missen namelijk die typische mediterrane krekels die zo heerlijk rustgevend sjirpen. Maar gelukkig, door klimaatverandering hoeft u niet langer naar Zuid-Frankrijk te vertrekken. Ecosystemen trekken gestaag noordwaarts en in ons geval houdt dat in dat we in zo’n geval vanuit het zuiden meer invasieve planten- en dierensoorten binnen onze landsgrenzen kunnen krijgen. Wat is dan logischer om dan even bij onze zuiderburen een kijkje te nemen om te zien wat er aan zit te komen?

Welnu, de boom- of wijnkrekel is in opmars in België. Dit is die mediterrane krekelsoort die zo melodieus sjirpt en die al eerder gespot was in Belgisch-Lotharingen (de uiterste zuidoostelijke hoek van Wallonië). Deze krekel is thans ook in Vlaanderen opgedoken en is al op diverse plaatsen gesignaleerd van Gent tot Belgisch Limburg. Onderzoekers van INBO en Natuurpunt hebben dit geconstateerd. Alhoewel ons klimaat doorgaans te koel is voor deze soort, blijkt hij momenteel zichzelf ook te kunnen handhaven bij onze Vlaamse buren.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Volgende