Beiroet, één jaar later

Als we de twee atoombommen op Japan buiten beschouwing laten, was de grootste ontploffing die ooit in een stad heeft plaatsgevonden de explosie die vorig jaar op 4 augustus aan het einde van de middag plaatsvond in Beiroet. Ze kostte 214 of 218 mensen het leven, verwondde ruim 7500 mensen, maakte 300.000 mensen dakloos, beschadigde talloze huizen en was tot op Cyprus te voelen. Tot op heden is niemand veroordeeld, is niemand berecht, is niemand gearresteerd. Toen onderzoeksrechter Fadi Sawan enkele voormalige ministers opriep voor verhoor, werd hij prompt van zijn taak ontheven. Geen enkele minister heeft excuus gemaakt voor het krankzinnige gegeven dat er midden in een stad honderden tonnen ammoniumnitraat kon liggen opgeslagen. Nou ja, eigenlijk is het uitblijven van excuus zo vreemd niet. Politici die de straat op zouden zijn gegaan, waren hun leven niet zeker, want elke Libanees weet wie verantwoordelijk is: een bestuurlijke klasse die het land al jaren in gijzeling houdt.

Door: Foto: Straatprotest in Beiroet (2019) Eigen foto Jona Lendering

Closing Time | Human League

Een tijdje geleden leidde ik een paar mensen rond door het Nationaal Museum in Beiroet. We stonden alweer bij de uitgang en ik rondde mijn praatje af, toen een mevrouw me aansprak: was ik Jona Lendering?

Het duurde een moment voor ik haar herkende. We waren eens zo oud als destijds, maar zoals zij mij had herkend, zo herkende ik haar: een geliefde van bijna een kwart eeuw geleden. Ik had haar al die tijd niet gezien, aangezien zij en haar man voor hun werk doorgaans verbleven in verre buitenlanden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 04-10-2022

Explosie in Beiroet

Ik heb hier op Sargasso al eens eerder verteld dat ik Libanon een fijn land vind en Beiroet een heerlijke stad. Het was letterlijk liefde op het eerste gezicht: we waren net geland; het was avond; mijn zakenpartner, zijn echtgenote en ik zaten in een taxi; ik zat voorin; we draaiden de kustweg op en ineens rolde de stad – een verzameling wolkenkrabbers in het donker – zich voor me uit. “Wauw”, zei ik. En ik was verkocht.

Problemen

Libanon is een land met enorme problemen. Een slechte relatie met Syrië, dat de onafhankelijkheid van Libanon lange tijd niet heeft willen erkennen; een intens slechte relatie met Israël, dat een muur langs de wederzijdse grens heeft gebouwd; 100.000 Armeense en 175.000 Palestijnse vluchtelingen; de Syrische bezetting; de Israëlische bezetting; de wonden van de Burgeroorlogen; een speelbal voor vreemde mogendheden; de staat-in-de-staat van Hezbollah; gierende corruptie; de nasleep van de moord op oud-premier Hariri; vervuiling; de slechte positie van vrouwen; problemen rond de kieswet. En sinds een tijdje ook nog eens anderhalf miljoen Syrische vluchtelingen op een bevolking van ongeveer vier-en-half miljoen Libanezen.

Laat dat laatste even op u inwerken. De Syriërs bezetten Libanon van 1976 tot 2005; zes jaar later keerden de Syriërs terug, nu als vluchtelingen. De Libanezen hebben ze opgevangen. Niet van harte, vaak harteloos, maar ze deden het. Ik ben er vrij zeker van dat de tien miljoen Nederlanders in 1951 géén drie miljoen Duitsers zouden hebben opgevangen. Ik heb de Libanezen altijd bewonderd om wat ze voor vluchtelingen doen.

Foto: Post-Atheïst

Post-atheïst | Ashura

COLUMN - In Libanon wordt de politiek gedomineerd door enkele rijke families, die zich profileren als leiders van religieuze groepen. Dat laatste is noodzakelijk omdat de kiesdistricten zijn toegewezen aan bepaalde confessies. Het gevolg is dat religieuze symbolen meer dan in Nederland prominent in de openbare ruimte aanwezig zijn.

Dezer dagen herdenken de sjiitische moslims dat in 680 n.Chr. een kleinzoon van de profeet Mohammed, Huseyn, om het leven kwam in de Slag bij Kerbala. De betekenis van deze veldslag is dat de macht in de islamitische wereld kwam te liggen bij kaliefen uit de familie der Umayyaden. Hieruit ontstond de soennitische islam. Het lastig toegankelijke Libanongebergte, dat al eeuwenlang een toevluchtsoord vormt voor vrijwel elke religieuze minderheid in het Midden-Oosten, was een van de gebieden waar de afstammelingen van Huseyn, de sjiieten, op steun konden blijven rekenen.

Als je nu in een sjiitische stad, dorp of stadswijk komt, kun je je niet aan Ashura onttrekken. In het restaurant in Baalbek serveerde de in het zwart geklede uitbater ons, hoewel we voor limonade waren binnenkomen, ook wat eten. In Tyrus hoorden we hoe de rouwklachten vanuit drie minaretten tegelijk werden gereciteerd.

Overal hangen zwarte vlaggen en posters, waarop de sjiitische politici, bijvoorbeeld Nabih Berri van de Amal-beweging of Hassan Nasrallah van de Hezbollah, zijn te zien met afbeeldingen van de gebeurtenissen in Kerbala. Omdat de toeristen dit jaar wegblijven, zijn de opschriften momenteel vooral in het Arabisch, maar twee jaar geleden, kort voordat de Liberale Internationale vergaderde in Beiroet, werd de boodschap ook uitgelegd in het Engels.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Enorme explosie in haven Beiroet

Volgens sommigen is een vuurwerkopslagplaats ontploft, anderen zeggen een raketinslag te hebben gezien.

De schokgolf heeft ruiten tientallen kilometers wijd aan diggelen geslagen. Er is sprake van minstens dertig doden en duizenden gewonden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vakantiebestemming: Beiroet

Downtown

Downtown

ACHTERGROND - Ik werd verliefd op Beiroet toen de taxi het strand bereikte. We waren opgehaald op de luchthaven (aanslag op de Amerikaanse mariniers, 1983, 241 doden), we waren langs de vluchtelingenkampen Sabra en Shatila gereden (bloedbad onder vluchtelingen, 1982, honderden doden), we waren het stadion gepasseerd (munitieopslag) en we zouden zo meteen rijden langs de jachthaven (evacuatie westerse bewoners, 1975). De taxi naderde de kust, minderde vaart en nam de bocht. En toen gebeurde het. Onverwacht rolde het panorama voor me uit: een moderne stad, vol hoogbouw, bij een zee van azuur. ‘Wauw,’ zuchtte ik, en van die ongecontroleerde kreet schrok ik zelf nog het meest.

U kent het cliché: Beiroet is het Parijs van het Midden-Oosten. Het was de glamour-stad van de jaren vijftig en zestig. Fotoreportages in Life met Gina Lollobrigida. Rijke zakenlieden, internationale deals. Het was het thuis van de jet set, toen een jet nog een straalvliegtuig was en vliegen een privilege. Het was de plaats waar Kim Philby overliep naar de Sovjet-Unie. Het was waar de Arabische wereld zich openstelde voor de westerse cultuur. Het zinderde.

De burgeroorlogen duurden van 1975 tot 1990 maar er is zeker niet altijd gevochten. Verschillende keren leek het rustig te worden en dan pakten de Beiroeti’s hun levens weer op, restaureerden ze hun huizen en probeerden ze weer de mondaine stad van weleer te zijn. Hoogopgeleid als de Libanezen zijn, kwam het herstel in de jaren negentig snel. ‘I expected Armageddon,’ schrijft William Dalrymple over zijn bezoek in 1996, ‘but I found Armani’.

Closing Time | Malayeen

Malayeen is een avant-garde trio uit Beiroet, Libanon. Veel traditionele instrumenten (o.a. djarbouka), maar ook draaitafels, electronica en effecten.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.