De Hemelschijf van Nebra

Het is zomer en de scholen hebben vakantie, kortom, het is tijd voor dagjes uit. Dus waarom niet naar het Drents Museum in Assen, waar momenteel een tentoonstelling is gewijd aan het bijzondere voorwerp dat bekendstaat als de Hemelschijf van Nebra? Een van de meest bijzondere archeologische vondsten uit de afgelopen halve eeuw. [caption id="attachment_339637" align="aligncenter" width="700"] De Hemelschijf van Nebra (©Wikimedia Commons | Gebruiker Dbachmann)[/caption] Ik weet het: u gelooft me niet. Geverseerd in de media als u bent weet u dat als een archeoloog beweert dat ’ie iets bijzonders heeft ontdekt, hij overdrijft. Uw reserve is breed gedeeld. Ik word al een kwart eeuw wekelijks geconfronteerd met sceptici en moet ze vaak gelijk geven. Claims kloppen vaak niet. Maar de Nebraschijf, ja, die is echt bijzonder. Eerst iets over het voorwerp zelf. Daarna zal ik het bijzondere uitleggen.

Door: Foto: De Nebra-expositie in het Drents Museum in Assen (foto JL) copyright ok. Gecheckt 27-09-2022
Foto: StarryEarth (cc)

Is ET nu wél gevonden? (Het zal wel niet.)

Het is met ET als met poema’s op de Veluwe of het monster van Loch Ness: zo nu en dan is er een bericht over een waarneming, maar uiteindelijk verdampt het nieuws. Zoals zes weken geleden. Dat zal ook dit keer wel het geval zijn, maar het is desondanks interessant dat een beperkt aantal sterren van een redelijk normaal type een regelmatig terugkerend signaal afgeeft. De wetenschappers hebben alle mogelijke verklaringen bekeken en overwegen ook dat buitenaardse wezens elkaar willen tonen dat ze bestaan.

Zou het?

De onderzoekers menen dat de “signals probably from Extraterrestrial Intelligence” zijn, maar wij weten dat onderzoekers nogal eens het belang van hun vondsten overdrijven. We zullen niet snel weten wie er gelijk heeft, maar dit moet een van de eerste keren zijn dat ET in een peer-reviewed wetenschappelijk tijdschrift wordt genoemd als een serieuze verklaring van de waarnemingen.

Persoonlijk denk ik wel eens dat het verlangen ET te vinden zó groot is dat wetenschappers de benodigde zelfkritiek wat makkelijk laten varen, maar van de andere kant: we moeten ET een keer vinden, dus waarom niet op deze elfde oktober 2016?

Foto: NASA's Marshall Space Flight Center (cc)

Kunst op Zondag | Astronomie

De KNAW (Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen) heeft een prijs bedacht voor kunstenaars die zich laten inspireren door de astronomie. Tot 2 maart kunnen nominaties worden ingebracht.

Helaas moeten de in te zenden kunstwerken zich beperken tot schilder- en tekenkunst. Jammer, want met installaties en sculpturen valt er zo veel meer astronomisch uit te drukken. Wellicht kunnen kunstenaars die een gooi willen doen naar de prijs van 5000 euro hun licht opsteken bij collega’s die hen voorgingen wat astronomische inspiratie betreft.

Sterren, sterrenkijkers, observatoria en meer astronomische kunst.

Anselm Kiefer – Andromeda, 2001.
cc Flickr Jean-Pierre Dalbéra photostream Anselm Kiefer au Grand Palais Andromeda, la voie lactée, 2001 (détail)

Richard Wrightplafondschildering Rijksmuseum, 2013.
© Rijksmuseum vmWrightRichard93

Andy PlantHeaven & Earth.
cc Flickr Elliott Brown photostream Telescope sculpture - Museum of Liverpool

Hernan Puelma – La Busqueda (de zoektocht).
cc Flickr Jimmy Baikovicius  La Busqueda (The Search) en la Municipalidad de Vitacura

Tim Otto RothHeaven’s Carousel.

Leo Villareal – Cosmos (homage aan hoogleraar astronomie Carl Sagan).

Maree Blok en Bas Lugthartobservatorium Sterrenspoor.
© Maree Blok Bas Lugthart Sterrenspoor Zuidhorn

James Turrell –  Roden Crater (observatorium).

Glaskunstenaar Josiah McElheny en astronoom David Weinberg werken sinds 2004 samen.

Josiah McElheny – Island universe.
cc Flickr Javier D. photostream Josiah McElheny in Palacio Crystal

Thomas Macker – Map of Astrophysics and Cosmology I Want to Hold and be Held by One, 2011.
cc Flickr Lynn Friedman Thomas Macker Map of Astrophysics and Cosmology I Want to Hold and be Held by One

Marc Quinn – Planet, 2008.
cc Flickr Mark Pegrum phptostream Planet by Marc Quinn, Gardens by the Bay, Singapore

Waarmee we weer terug op aarde zijn.

Foto: Post-Atheïst

Post-atheïst | Religie en wetenschap

COLUMN - Het is jammer dat we niet wonen in Amerika of Australië, want daar is dinsdagavond een maansverduistering te zien en dat is toch altijd indrukwekkend. Als er veel stof in de atmosfeer zit, kleurt de maan bloedrood. Geen wonder dat de oude volken er een akelig voorteken in zagen.

De Mesopotamiërs dachten dat het aangaf dat binnen honderd dagen een vorst zou sterven. Het aardige is dat dit klopt. Er zijn namelijk nogal wat staatshoofden en het zou vreemd zijn als er binnen honderd dagen niet ergens een regeringswisseling was.

Kleitablet (British Museum) met een lijst van verduisteringen tussen 518 en 465 v.Chr. Vermeld is onder de dood van de Perzische koning Xerxes.

Uit hun voortekencatalogus kennen we de betekenis die de Mesopotamiërs gaven aan allerlei hemelse verschijnselen. Als de hemelgoden bijvoorbeeld het sterrenbeeld Maagd hoog aan de hemel plaatsten, waarschuwden ze de mensen voor de naderende overstroming van de Eufraat en Tigris. Wij beschouwen dat niet als een wonder omdat wij weten dat de seizoenwisseling, smeltende sneeuw en de plaats van de sterrenbeelden allemaal samenhangen met dezelfde scheve baan van de aarde om de zon, maar dat wisten de Mesopotamiërs niet. Zij waren vooral de goden dankbaar voor het hulpmiddel om toekomstige waterstanden te voorspellen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Hoe Venus voor de zon schuift

A transit of Venus across the Sun takes place when the planet Venus passes directly between the Sun and Earth. The last transit of Venus was this morning but I didn’t see it because it was rather cloudy here in the Netherlands.

The Venus transit as seen in the 171 wavelength. This channel is especially good at showing coronal loops – the arcs extending off of the Sun where plasma moves along magnetic field lines. The brightest spots seen here are locations where the magnetic field near the surface is exceptionally strong.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende