Kunst op Zondag | Bah, oude kunst

Vandaag het laatste deeltje in de Bah-trilogie. Na Bah, moderne kunst en Bah, geëngageerde kunst moet er toch een nader woordje worden besteed aan oude kunst. In het eerste deeltje lazen we dat mensen een hekel kunnen krijgen aan moderne kunst, als dat hun horizon beperkt. En al helemaal als de overheid ongevraagd het blikveld van de argeloze burger volplempt met kunst. Het tweede deeltje ging over het gegeven dat een aanzienlijk deel van de hedendaagse kunstenaars met beide benen in de alledaagse werkelijkheid staan en daar, met hun kunstwerken, hun licht over laten schijnen. Kunst met een boodschap. Dat kan volgens sommigen niet. Een boodschap dient expliciet te zijn en dat gaat ten koste van de dubbelzinnige schoonheid van kunst. Moderne kunst, bah dus. Geëngageerde kunst ook bah, bah en nog eens bah. Oude kunst dan maar? Daar kan niemand toch een buil aan vallen?

Door: Foto: Chris Ford (cc)

Kunst op Zondag | Spiegel

, door

Kunst is een afspiegeling van de werkelijkheid. Kunst houdt ons een spiegel voor. Kunst reflecteert. Is kunst is een spiegel of een vals beeld?

Jawel, de spiegel blijft intrigerend voor kunstenaars die het bij verf op doek houden. Een portret krijgt een andere dimensie als de geportretteerde niet direct, maar via het spiegelbeeld wordt afgebeeld, Zoals de 17e eeuwse schilder Gerard ter Borch een “Vrouw voor een Spiegel” weergaf. Te zien in het Rijksmuseum.


Het portret als spiegelbeeld is sindsdien geëvolueerd van René Magrittes “La reproduction interdite” (1937), die de rijke Engelsman Edward James afbeeldde voor een spiegel en van wie je zowel voor als in de spiegel alleen het achterhoofd van de man ziet, tot “Figure Writing Reflected in Mirror” (1976) van Francis Bacon.

Maar als kunst reflectie is, waarom al die moeite doen met kwast en verf, met beitel en steen, met choreografieën, composities of constructies van welke aard dan ook? De spiegel zelf is dan het ultieme materiaal. De kunstenaar hoeft alleen nog na te denken over waar en hoe een spiegel te plaatsen. Sommige kunstenaars hebben dat allang begrepen.

Zo is Lawrence Malstaf blijkbaar geïnspireerd geweest door Francis Bacon. Zijn “Mirror” is een installatie bestaande uit een donkere kamer, waarin de toeschouwer op een stoel plaatsneemt tegenover een vibrerende spiegel. Hoe dat werkt zie je in dit filmpje.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.