In haar rapport over de Antifascistische Actie suggereert de AIVD dat die groep de WOB misbruikt. De Telegraaf blaast het verhaal vervolgens op. Zowel AIVD als De Telegraaf maken zo misbruik van hun positie. Laten we beginnen met het bericht in de Telegraaf afgelopen dinsdag. De titel is duidelijk: "Nog steeds misbruik WOB-aanvraag". Leest u even de inleiding om de juiste toon te proeven: De linkse actievoerders vuren op grote schaal zinloze informatieverzoeken af, vooral aan lokale overheden. Door de overweldigende hoeveelheid WOB-verzoeken kunnen lokale bestuurders de beantwoordingtermijnen niet halen. Wettelijk is geregeld dat informatieverzoekers een schadevergoeding krijgen als niet tijdig wordt geantwoord door de overheid. Let hierbij even op de woorden "vuren op grote schaal...af" en "overweldigende hoeveelheid" in deze inleiding. En op het woord "zinloze". Dan nu wat de AIVD zegt in haar rapport:
DATA - In april plaatsten we de aangekondigde bezuinigingen op de AIVD in historisch perspectief. Afgelopen week werd in het begrotingsakkoord voor 2014 afgesproken die bezuinigingen met 10 miljoen te verminderen.
Daarom presenteren we hier een nieuwe versie van de grafiek (met inflatiecorrectie).
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
ANALYSE - Niet eens zo lang geleden schoof de dekmantel van de AIVD ten aanzien van activiteiten jegens Nederlandse journalisten onthullend hoog op. De Telegraaf had een klacht ingediend bij het Europese Hof nadat journalisten van de krant door de geheime dienst onder surveillance waren geplaatst. Ze hadden staatsgeheimen in handen en dat rechtvaardigde volgens de AIVD ook voor de geheime dienst ‘bijzondere middelen’ om de journalisten in de gaten te houden. En dat mocht dus niet, aldus een kekke samenvatting van de verantwoordelijk minister van Binnenlandse Zaken, Plasterk (PvdA) in november 2012.
Het EHRM komt unaniem tot het oordeel dat de inzet van bijzondere bevoegdheden door de AIVD tegen de Telegraafjournalisten een schending oplevert van artikel 8 van het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) (privacy) en artikel 10 EVRM (recht op vrije meningsuiting en informatievergaring); de strafvorderlijke inbeslagneming van documenten bij De Telegraaf acht het Hof (in meerderheid; vijf tegen twee) in strijd met artikel 10 EVRM.
En waar in Amerika volgens de meeste betrokkenen zowel PRISM als het afluisteren van journalisten bij AP zijn gemeld bij (geheime, dat wel) commissies en ook het Congres (in select gezelschap, dat ook weer) ervan af wist, mist dergelijk (en degelijk) toezicht in Nederland. De geheime dienst onderwierp zonder last en ruggespraak Nederlandse journalisten aan een streng beleid van toezicht.
OPINIE - Naar aanleiding van de aangekondigde bezuinigingen op de binnenlandse veiligheid (HELP! WE GAAN ERAAN!), heeft Steeph, wakker als altijd, alle jaarverslagen van de AIVD even door de Sargasso Grafiek-o-matic gegooid. De resultaten zijn tamelijk verbijsterend. De uitgaven bleken in nog geen vijf jaar tijd te zijn verdubbeld. Van zo rond de 90 miljoen euri in 2004 naar meer dan 180 miljoen in 2009. Vorig jaar gaf de AIVD bijna 200 miljoen uit. Opdat u en ik rustig kunnen slapen.
Meer dan de vraag hoe ze gaan bezuinigen, vraag ik me af waarom ze de afgelopen jaren zoveel meer geld nodig hadden. Van 2007 tot en met 2012 hebben ze meer geld uitgegeven dan in de vijftien jaar daarvoor. Waarom? Wat hebben ze aangeschaft? Een cyborg-leger, tijdmachines, flashlights die ervoor zorgen dat je alles vergeet?
Ik heb het laatste jaarverslag (pdf) er maar even bij gepakt. Mijn oog bleef haken aan het hoofdstukje ‘radicalisme en extremisme’. Daarin las ik dat de AIVD het groeiend verzet tegen het asiel- en vreemdelingenbeleid als een potentieel gevaar ziet. Ik citeer: ‘Naast de gebruikelijke actiegroepen (de Werkgroep Stop Deportaties en de anarchistische Anti-Deportatie Groep Utrecht) werden in 2012 ook andere (voor een deel nieuwe) groeperingen actief, die bijvoorbeeld directe hulp verleenden aan dakloze vluchtelingen.’ (Pagina 13, arcering is van mij.) Goed dat het in de gaten wordt gehouden.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Peter Olsthoorn leest de kabinetsbrief van Plasterk over PRISM en de Nederlandse veiligheidsdiensten eens goed door. Die brief sluit in tegenstelling tot wat media melden het gebruik van PRISM-data niet uit.
DATA - Ronald Plasterk kondigde bezuinigingen op de AIVD aan. De veiligheid van Nederland zou daardoor in gevaar komen, roept hij zelf en vele anderen met hem.
Maar hoe staan deze voorgenomen bezuinigingen in historische perspectief? We hebben de jaarverslagen er even bij gepakt en onderstaand overzicht gemaakt:
De laatste rode balk geeft aan waar de AIVD in 2018 zou moeten uitkomen. Dat is dus ongeveer op het niveau van 8 jaar geleden.
De AIVD heeft in haar laatste jaarverslag ook een overzicht opgenomen waarin staat welke grote gebeurtenissen invloed hadden op de budgettaire ontwikkeling (pagina 67).
Veiligheid laat zich moeilijk meten en effectiviteit van een veiligheidsinstantie al helemaal. Maar twee vragen springen naar voren. Ten eerste of het met het extra budget in 2012 nou veel veiliger is geworden dan in 2005 (en of terugval kwaad kan). En ten tweede of een vervijfvoudiging van het budget in 20 jaar te rechtvaardigen is of meer toe te schrijven is aan politiek opportunisme.
En verder nog een kritische noot met betrekking tot de zogenaamde directe relatie tussen uitgaven voor veiligheid en veiligheid. Die is er niet, hoe hard iedereen dat ook roept. Primair is onze veiligheid afhankelijk van de hoeveelheid boze krachten hier en elders. Een veiligheidsmachine kan hooguit de scherpe kantjes er vanaf halen en af en toe een incident voorkomen.
We hebben mogelijk veel meer invloed op onze eigen veiligheid door zaken als ontwikkelingssamenwerking, militaire interventies en kortzichtig egoïstisch economisch beleid.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Zegt de Volkskrant
Het nieuws over de bezuinigingen heeft weinig waarde zonder een beetje context.
NIEUWS - Onrechtmatig verkregen bewijs? Geen enkel probleem. Dat moet een veroordeling nooit in de weg staan.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.