Zomergasten 2021

COLUMN, RECENSIE - “Ik ben niet van de lulverhalen”, zegt Roxane van Iperen in de loop van de avond. Het is haar antwoord op de vraag waarom ze niet gewoon een lulverhaaltje ophangt als er naar haar verleden wordt gevraagd, iets waar ze nooit op ingaat. Zij is van de waarachtigheid, zoals ze het zelf omschrijft. De waarheid is belangrijk voor haar, al wordt ook duidelijk dat ze zich voortdurend in de grijze gebieden begeeft.

Het was een boeiende, maar zeker geen luchtige avond moet ik zeggen. Het gaat over macht en schuld, daders en slachtoffers, en dat vermaledijde systeem waar we allemaal onderdeel van zijn. Al begint ze de avond met 2 van haar helden.

Eerst de Italiaanse fotografe Letizia Battaglia die de vele slachtoffers van de maffia-oorlog in beeld bracht. Geen makkelijke taak, al helemaal niet voor een vrouw. En ja dat waren gruwelijke beelden, maar ze vond dat het publiek die juist moest zien. Ook om ze een spiegel voor te houden, te laten zien aan wat voor praktijken mensen hun medewerking verleenden of in elk geval wegkeken.

Vervolgens zien we hoe Gerard Reve geïnterviewd wordt bij de uitreiking van de PC Hooftprijs. Niet zo bijzonder eigenlijk, maar het gaat dan ook meer om Reve zelf, de ontwikkeling van zijn persoon. En het Ezelproces, iets wat tot haar verbazing niet aan de orde kwam tijdens haar rechtenstudie. Terwijl het bij uitstek een uitdaging van het systeem was, én met succes. Omdat Reve waarachtig vond dat hij God juist liefhad, en wie dat niet wilde zien was een “boze verstaander”. Een fenomeen dat we ondanks het Ezelproces vandaag de dag misschien wel meer dan ooit op ons pad vinden. Waarmee het gesprek weer terugkomt op die waarachtigheid;  Van Iperen hekelt mensen die zich conformeren, om maar een “goede gelovige” te zijn – waarbij je “gelovige” ruim moet interpreteren. Het leidt ertoe dat mensen het systeem niet meer bevragen en bekritiseren, en dat is gevaarlijk, zo zal ze later met andere fragmenten aantonen.