Post-atheïst | Een nieuwe lente, een nieuwe islam
RECENSIE - Een radicaal standpunt is mooi, je krijgt er veel aandacht mee, maar je schiet er weinig mee op. Je oogst haat dan wel bewondering, maar je bent veroordeeld tot een leven aan de zijlijn. De wereld moddert voort zonder jou. En dat gaat vervelen. Wellicht is dat de verklaring voor de opmerkelijke ommezwaai die Ayaan Hirsi Ali heeft gemaakt. Jarenlang riep ze dat de islam verdwijnen moest, Dat de islam uit zichzelf nooit zou kunnen hervormen, en dat ze dus maar moest uitsterven. Maar ziet, in haar nieuwste boekje, ‘Ketters’, biedt Ayaan een recept voor een vreedzame hervorming van de islam.
Dat opmerkelijke optimisme zou te danken zijn aan de Arabische lente, Voor Ayaan was dat een teken dat de islamitische wereld wel degelijk behoefte had aan hervormingen. Er is nog hoop, luidde haar conclusie. Een merkwaardige redenering. De Arabische Lente was een serie mislukte lokale opstanden, die vrijwel overal in bloed werden gesmoord. Alleen in Tunesië (waar het allemaal begon) wordt nu geëxperimenteerd met een democratische staat, maar het is duidelijk dat dit land het doelwit is geworden van extremisten. Daar komt bij dat die Lente niets met de islam te maken had. Het waren economisch geïnspireerde opstanden. Het waren de jongeren die in opstand kwamen, en ze eisten werk en een beetje vooruitgang. Nergens werd geroepen om een hervorming van de islam. Die roep om een nieuwe islam bestaat wel, maar ze weerklinkt vooral buiten de islamitische wereld. Daar waar moslims in de minderheid zijn, en zich moeten aanpassen aan een steeds argwanender omgeving. Als er ergens de kans bestaat om de eerste stappen te zetten naar een hervormde islam, dan is het buiten de islamitische wereld.
