Vaste gasten | Geen bal op TV | Dinsdag column van Max Molovich

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Coen Verbraak wint Sonja Barend Award

15 oktober 2013 , 15:30 , door Max Molovich

COLUMN - Coen Verbraak won gisteren de Sonja Barend Award voor zijn gesprek met Rijkman Groenink. Hij zat bij De Wereld Draait Door om zijn prijs in ontvangst te nemen.

Er zijn van die momenten dat ik me afvraag of ik niet gewoon een enorme zeikerd ben geworden. Gisteren overkwam mij dat gevoel weer, toen ik Sonja Barend enthousiast hoorde doen over de genomineerden voor de naar haar genoemde award. De Sonja Barend Award beloont het beste gesprek van het jaar. Dit jaar waren er twaalf gesprekken genomineerd. Geen enkele van de genomineerden zat bij de commerciëlen overigens. Of ze worden uitgesloten van deelname, of ze voeren daar geen goede gesprekken.

Voordat de winnaar bekend werd gemaakt, stak Sonja Barend nog even de loftrompet af over Sven Kockelmann, voor wie ik zelf een uitgesproken weerzin voel. De interesse van Sven Kockelmann in Sven Kockelmann zit elke oprechte interesse in zijn gesprekspartner in de weg. Het zal ongetwijfeld zo zijn dat botsende ego’s boeiende tv kan opleveren, maar mij lukt het niet om naar te kijken.

Zelfs voor de uiteindelijke winnaar, Coen Verbraak, die toch door iedereen geroemd wordt om zijn serie ‘Kijken in de ziel’, voel ik weerzin. Ik heb lang niet alle afleveringen van zijn series gezien, maar elke keer dat ik het zag, gebruikte Coen Verbraak zijn eloquente voorkomen en beschaafde dictie om wonden open te krabben die wat mij betreft dicht hadden mogen blijven. Coen Verbraak is een ramptoerist vermomd als keurige heer. Zo’n heer die, gekleed in driedelig grijs en een beige regenjas, in de buurt van het ongeluk blijft dralen, terwijl hij net doet alsof hij een lantaarnpaal aan het bewonderen is waarvan de stijl ‘m doet denken aan een vergeten hoofdstuk uit de kunstgeschiedenis.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Nieuwe tieten

8 oktober 2013 , 15:30 , door Max Molovich

COLUMN - In NCRV Dokument: Nieuwe Tieten doet filmmaakster Sacha Polak, in al haar kwetsbaarheid, verslag van haar keuze om haar borsten wel of niet preventief te laten verwijderen.

Ergens zijn we vergeten dat we uit meer bestaan dan alleen een lichaam, zei schrijfster Lionel Shriver in VPRO’s Boeken op Reis. In haar roman Big Brother schrijft ze over een vrouw wier broer aan obesitas lijdt. Het boek is fictie, maar de aanleiding om het te schrijven was een hoogstpersoonlijke: Lionel had zelf een broer die aan obesitas leed. Hij was er zelfs aan overleden.

Shriver hekelde de Westerse verering van het lichaam. Het was een religie geworden. Het lichaam als tempel. Maar wel een verdomd broze tempel. Rijd er met een auto tegenaan en er is niets meer van je tempel over. Of stop er heel veel eten in en het wordt een ruïne. Obesitas is de schaduwzijde van de lichaamsverering. Godslastering. Maar vooral is het een manier om te verdwijnen. Het dikke lichaam als vermomming.

In ‘Nieuwe tieten’ deed filmer Sacha Polak verslag van haar keuze om haar borsten wel of niet preventief te laten verwijderen. Toen ze elf maanden oud was, stierf haar moeder aan borstkanker. Moeder droeg het BRCA1-borstkankergen. Haar dochter had het ook. Toen Sacha begon met filmen was ze bijna even oud als haar moeder toen die borstkanker kreeg.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | De Correspondent

1 oktober 2013 , 15:30 , door Max Molovich

COLUMN - De Correspondent is live. In een filmpje legt Rob Wijnberg, messias van de Nieuwe Journalistiek, nog eens uit waar het ‘m om te doen is.

Hoewel ik eerder had aangekondigd lid te worden, heb ik dat toch niet gedaan. Waarom weet ik niet precies. Ik hou het op een combinatie van laksheid en krenterigheid.

Vooralsnog ben ik dus afhankelijk van wat anderen, die reeds lid zijn, op internet aanbieden. Gelukkig bleken de meeste schrijvers niet te beroerd om hun eigen waar of dat van hun collega-correspondenten aan te bieden via de Twitter. Femke Halsema schreef een stukje over Breivik die wil gaan studeren. Daan Windhorst een satirisch stukje over een participatiegezin (Daan wordt ‘correspondent satire’ genoemd, met zo’n naam kunnen wij niets anders dan ons hart vasthouden). Ernst Jan Pfauth maakte reclame voor z’n literatalkshow Literaturfest. Dick Wittenberg schreef een longread over de opmars van de grensmuur. En Dimitri Tokmetzis, tot voor kort nog onze trotse hoofdredacteur, onze eigen Dimitri Tokmetzis dus (verdomme Dimitri, waarom hebt gij ons verlaten, het is zo koud nu op de Sargasso-burelen, maar dat kan natuurlijk ook komen doordat we van Steeph de verwarming niet aan mogen zetten), schreef een stuk over het antwoord van Schiphol op zijn WOB-verzoekje over de aanschaf van zestig bodyscanners. Dimitri kreeg slechts vijf documenten die vrij onleesbaar zijn dankzij de overijverige zwarte stift van Camiel Eurlings (nvdr: ja, wij weten dat hij niet Schiphol maar KLM leidt, echter de arm van Camiel reikt ver, o, dat wilt u niet weten, of wellicht ook wel, in dat geval hopen Dimitri ook dat precies gaat uitzoeken).

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Frans de Waal in College Tour

24 september 2013 , 15:30 , door Max Molovich

COLUMN - Bioloog Frans de Waal was te gast bij Twan Huys in College Tour.

Is er een gelovige in de zaal, vroeg Twan Huys aan de studenten. Een jongen stond op. Hij geloofde ‘zeker in God’. En hij geloofde dat het noodzakelijk was om, op een of andere manier, verantwoording te moeten afleggen. Frans de Waal had kunnen antwoorden dat ook de meeste atheïsten wel iemand hebben om verantwoording aan af te leggen. Je vader, je vrouw, je kinderen, je beste vriend, je nageslacht, de kosmos. Zo had er een wezenlijke dialoog kunnen ontstaan tussen twee overtuigingen.

Maar in plaats daarvan wendde Frans de Waal zich af van de jongen en vertelde hij tegen Twan Huys dat goden zich pas met de moraal gaan bemoeien als een samenleving te groot wordt. De gelovige jongen werd gereduceerd tot een bewijsstuk van een theorie.

Ik vond het van weinig empathie getuigen. En dat terwijl Frans de Waal ooit op de vraag wat hij zou verbeteren aan de mens, antwoordde dat we wel wat meer empathie konden gebruiken. Zijn collega Dick Swaab was het daar niet mee eens. Met empathie maak je de wereld niet mooier. Zo zouden zelfs meedogenloze dictators in eigen kring zeer empathisch zijn. We zagen een lachende Adolf Hitler op het Adelaarsnest. Met meer empathie schoot je dus niks op. Dick Swaab was van mening dat, wanneer je de mens wilde verbeteren, je de behoefte om achter alfamannetjes aan te lopen moest wegnemen. Die behoefte, dat was de bron van alle ellende. Frans de Waal stelde hier weer tegenover dat niet elk alfamannetje een manipulerende dictator is. Sommige alfamannetjes zijn in alle lagen van de bevolking populair.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Fred Teeven in iedereen gaat het voelen

17 september 2013 , 15:30 , door Max Molovich

COLUMN - LEVY: Iedereen gaat het voelen onderzoekt hoe de bezuinigingen de burger raken. In aflevering 3 staan de bezuinigingsplannen van Fred Teeven centraal.

‘De Nederlander is niet bang, maar boos,’ las ik afgelopen zaterdag in Trouw. In opdracht van Trouw en de VU had André Krouwel een beproefde psychologische test aan het politieke gevoel van de Nederlandse kiezer gekoppeld. Op een schaal van 0 tot 7 kon je bij vijf emoties aangeven wat je voelde. De emoties: boos, bang, walging, blij en hoopvol.

Grote afwezige, wat mij betreft: verdrietig. Want papa is niet boos, papa is verdrietig als-ie iets verneemt wat met de vaderlandse politiek te maken heeft. Maar dat er inderdaad veel woede is, zagen wij in de derde aflevering van ‘LEVY: iedereen gaat het voelen’. Dat is een programma van de AVRO waarin journalist Gideon Levy onderzoekt welk effect de bezuinigingsplannen van Den Haag op de gewone burger hebben. In deze aflevering stonden de bezuinigingsplannen van Fred Teeven centraal. In het ‘masterplan’, zoals Teeven het zelf scheen te hebben gebombardeerd, doet hij een paar voorzetjes om op het gevangeniswezen te bezuinigen: 26 gevangenissen sluiten, gedetineerden met een enkelband naar huis sturen, gedetineerden zelf laten mee betalen aan hun gevangenschap en het gevangeniswezen privatiseren.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | The Voice of Holland

10 september 2013 , 15:30 , door Max Molovich

COLUMN - Afgelopen vrijdag vermaakte ik mij kostelijk met The Voice of Holland. Maar toen kwam daar ene Julia van den Toorn auditie doen.

Gisteren de helft van een documentaire van Tegenlicht gezien over hoe Nestlé water uit waterbronnen in flesjes doet en ze verkoopt aan mensen die datzelfde water praktisch gratis uit de kraan hadden kunnen drinken. Een vrij bizarre situatie, waar ik het graag even over gehad had (mocht u er behoefte aan hebben: morgen kunt u er in Pakhuis de Zwijger over napraten), als ik niet iets veel belangrijkers had te bespreken: The Voice of Holland.

Ik had wel ooit een glimp gezien van dit wereldvermaarde John-de-Mol-vehikeltje, maar nooit veel meer dan dat. De jury bestond destijds uit Marco Borsato, Angela Groothuizen (u kent ‘r wellicht nog van The Howling Hurricanes), Nick Schilder en Simon Keizer (beiden bekend van de NS-reclame met die sympathieke conducteur).

Marco Borsato zat er nog steeds, het soepie was vervangen door Ali B., Trijntje Oosterhuis en Ilse DeLange. Daar is duidelijk over nagedacht. Borsato is van de Italiaanse pathos, Ali B. het sentiment van de straat, Ilse DeLange provinciale nuchterheid en Trijntje Oosterhuis de professionele bitch.

Als liefhebber van de betere popmuziek, heb ik uiteraard altijd neergekeken op al die hedendaagse versies van de Soundmixshow. Idols, The X-Factor, So You Wanne Be A Popstar en De Tourbus, ik heb het nooit al te veel blikken waardig gegund.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Recensie Zomergasten: Daan Roosegaarde

2 september 2013 , 07:30 , door Max Molovich

RECENSIE - Recensie zomergasten: in de laatste aflevering van Zomergasten was architechnodesignkunstenaar Daan Roosegaarde (1978) te gast bij Wilfried de Jong. Het werd een geweldige ontdekkingsreis langs de grenzen van het menselijk kunnen, met een bijna kinderlijk enthousiaste reisleider.

‘Delen is het nieuwe hebben’, zei Daan Roosegaarde ergens. Wat hij ermee bedoelde was vrij duidelijk (bezit is niet meer van deze tijd, de wereld is van iedereen). Toch vroeg Wilfried de Jong iets wat hij om de haverklap vroeg: ‘Leg eens uit wat je daarmee bedoelt?’

De Jong en zijn gast spraken een andere taal. Daan Roosegaarde vond dingen nice en chill en nasty. Hij sprak over ‘lagen toevoegen aan de werkelijkheid’. En in plaats van technologie, zei hij ‘tech’ (spreek uit: teg). Alsof het een grondstof was, dat je naar gelieve kunt gebruiken. Deze taalbarrière illustreerde eigenlijk heel mooi Roosegaardes stokpaardje: de oude wereld is bezig te crashen, we moeten al onze creativiteit en kennis aanwenden om de nieuwe vorm te geven. Dat moet op een radicale manier. En niet bijvoorbeeld door een zonnepaneel op een lantaarnpalen te plakken in een poging energie te besparen. ‘Dat is als je moeder die lid wordt van Facebook en dan al jouw foto’s gaat liken‘, zei hij.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Zomergasten: Daan Roosegaarde

1 september 2013 , 15:00 , door Max Molovich

COLUMN - In de laatste aflevering van Zomergasten (lees hier de recensie) is architect/designer/kunstenaar/wereldverbeteraar Daan Roosegaarde (1978) te gast bij Wilfried de Jong. Het belooft een een avond vol ‘techno poëzie’ te worden. Een ontdekkingsreis, als we Daan zelf moeten geloven. En waarom zouden we die niet geloven?

Volgens de introtekst van zijn website ontwikkelt Daan Roosegaarde, ‘in a world, shifting between the analogue and the digital’ (in mijn geestesoor hoor ik dit voorgelezen door die diep ronkende Hollywoodtrailerstem) kunstwerken die de relatie tussen ruimte, mens en technologie verkennen. Zijn interactieve ontwerpen reageren instinctief op geluid en beweging. Het zijn vaak transparante sculpturen die met behulp van LED- en touch-based technologie van kleur veranderen wanneer je er langsloopt, het aanraakt of er tegen gaat praten. Zijn kunstwerken reageren op hun omgeving. Eigenlijk maakt Daan Roosegaarden een soort high-brow furbies. Waarbij we wellicht meteen de zwakke plek van Daan Roosegaardes kunst te pakken hebben: zijn kunstwerken hebben blijvende aandacht van het publiek nodig. Anders sterven ze. Tenminste, dat stel ik me zo voor. Je zou ook kunnen zeggen dat zijn kunstwerken pas tot leven komen wanneer ze aandacht krijgen. Waarmee hij de essentie van kunst te pakken heeft.

Maar eigenlijk zijn die kunstwerken slechts vingeroefeningen. Daan Roosegaarde wil de wereld verbeteren. Niet door te chanten, zichzelf in brand te steken of een steentje in een rivier op aarde te verleggen, maar door de wereld, met behulp van technologische ontwikkelingen, echt te verbeteren. Door bijvoorbeeld planten te ontwikkelen die, net als kwallen, licht geven. Zodat we verlichting kunnen laten groeien. Of door in Shanghai palen te ontwikkelen, die smog opzuigen. En wellicht rijdt u binnenkort in Brabant over een stukje smart highway, die hij samen met bouwbedrijf Heijmans aan het ontwikkelen is en waarvoor Roosegaarde dit weekend de prestigieuze Deense designprijs Index: Award 2013 won (goed timing VPRO!). Smart highways zijn energiezuinige wegen, die zich aanpassen aan de omstandigheden. Alleen verlichting waar je rijdt en bewegwijzering die zichtbaar wordt als het nodig is.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Recensie Zomergasten Wouter Bos

26 augustus 2013 , 07:30 , door Max Molovich

RECENSIE - In de vijfde aflevering van Zomergasten 2013 ontving presentator Wilfried de Jong voormalig PvdA-lijsttrekker Wouter Bos, die de billen bedekt hield en deed wat ie altijd doet: Wouter Bos promoten.

Mevrouw Molovich en ik hebben een dingetje met Wouter Bos. We mogen ‘m niet. Hij heeft het veel te goed met zichzelf getroffen. Mevrouw Molovich zag dan ook als een berg op tegen deze uitzending. Er waren immers twee mogelijkheden: of ze zou zich enorm irriteren aan de Wouter Bos die ze kende, of ze zou haar mening moeten bijstellen omdat Wouter Bos inderdaad de innemende man zou blijken te zijn die hij zelf denkt te zijn. En je mening bijstellen, dat is nooit leuk.

Fortis, ABN Amro en de financiële crisis
Het werd het eerste: ze irriteerde zich mateloos aan Wouter Bos die de zaken weer allemaal veel simpeler voorstelde dan ze waren, waarbij hij zichzelf behendig buiten schot hield. Directe bron van de irritatie was Wouter Bos’ analyse van de oorzaken van de financiële crisis, die hij deed aan de hand van de film Margin Call. ‘Misschien wel de pijnlijkste waarheid over de financiële crisis’ (aldus Wouter Bos), was dat de hebzucht van gewone mensen ten grondslag lag aan de vindingrijkheid van financiële instellingen om ingewikkelde constructies te bedenken. In zijn analyse deelt Wouter Bos zichzelf in bij de gewone, hebzuchtige leken. Ogenschijnlijk sympathiek, maar toen het speelde was meneer mooi wel onze Minister van Financiën. Ik kan me nog wel herinneren dat hij ergens in februari 2009 vertelde dat ik rustig kon gaan slapen omdat wij hier in Europa niet van die rare hypotheken hadden zoals de Amerikanen. Ik had, wil ik maar zeggen, wel iets meer willen weten over de manieren waarop Bos toen tot zijn besluiten kwam en hoe hij besloot wat wij, burgers, wel en niet te horen mochten krijgen. Dacht hij nu echt dat wij hier buiten schot zouden blijven?

Zomergasten: Wouter Bos

25 augustus 2013 , 19:30 , door Max Molovich

In de vijfde aflevering van Zomergasten 2013 is bankenredder Wouter Bos te gast bij presentator Wilfried de Jong (lees hier de recensie).

Wouter Bos komt altijd overal mee weg terwijl hij er stiekem een puinhoop van maakt, schreef ik iets meer dan een jaar geleden op deze plek. Dat kwam me op de nodige kritiek te staan, want het is zo’n aardige jongen. Zeker voor een politicus. Ik zocht spijkers op laag water. Maar ik blijf er bij. Komt puntje bij paaltje, dan gaat Wouter Bos bij Wouter Bos altijd boven het landsbelang.

Momenteel ben ik Tao Te Tsjing van Lao Tse aan het lezen. Vaak geen touw aan vast te knopen, maar het voelt heel diep. Gisteren las ik dat je twee soorten deugden hebt. Hoge deugden en lage deugden. Hoge deugd is geen deugd en daarom juist deugd. (Wat wil zeggen dat hoge deugd zijn best niet doet om als deugd over te komen.) Lage deugd daarentegen doet er alles aan om als deugd over te komen en is om die reden geen deugd. Hoge deugd en lage deugd zijn beide dus geen deugd, maar op tegenovergestelde manier. Wouter Bos is van de lage deugd. Hij is altijd zo opzichtig z’n best aan het doen om te deugen dat ik er kromme tenen van krijg. En het vervelende is: niemand die het lijkt door te hebben.

Zomergasten recensie | Johan Simons

19 augustus 2013 , 09:31 , door Oud Zeikwijf

RECENSIE - In de vierde aflevering van Zomergasten 2013 ontving presentator Wilfried de Jong theaterregisseur Johan Simons.

Wij Amsterdammers mogen van de VPRO Zomergasten op het witte doek bekijken. In de Uitkijk, met een natje en droogje van het huis. Ik heb even geaarzeld of ik dat niet zo doen. Maar met een hel verlichte laptop op het pluche in een verder donkere zaal gaan zitten, leek me toch geen goed idee.

Van Johan Simons had ik nooit gehoord, dacht ik. Tot ik in mijn vooronderzoek stuitte op een vroeg regiewerk van hem: Bacchanten. Die was ik potverdorie gaan zien! Begin jaren tachtig, in Carré. In mijn herinnering was het een dansvoorstelling (een moderne, übersaaie, zoals modieus in die tijd), maar nu lees ik dat het om toneel ging. Even van mijn stuk (‘Heb ik de verkeerde voorstelling voor ogen? Laat mijn geheugen me in de steek?’). Iets later kom ik erachter dat Johan Simons een dansopleiding heeft genoten. Ik haal opgelucht adem. Dat scheelt. De dementie heeft nog even niet toegeslagen.

Johan Simons blijkt regisseur te zijn van voornamelijk toneel, maar ook enkele opera’s. Hij heeft de beroemde theatergroep Hollandia opgericht en is tegenwoordig de leider van het Duitse theatergezelschap Münchner Kammerspiele. Hij werd in 1946 geboren, wilde zendeling worden, vertrok in 1968 of all years naar Parijs om danser te worden, heeft de slagzin ‘durf te denken’ hoog in het vaandel staan, bezit een eredoctoraat van de Universiteit van Gent en heeft de Dr. J.P. Van Praag-prijs ontvangen, de ’tweejaarlijkse prijs die het Humanistisch Verbond uitreikt aan iemand die zich op geheel eigen wijze inzet voor een menswaardiger samenleving.’

Vooraf had hij had aangekondigd dat het wel snor zat, dat Zomergasten. Het leek immers op regisseren, alleen stond hijzelf nu in het middelpunt, in plaats van de acteurs.

Zomergasten: Johan Simons

18 augustus 2013 , 17:00 , door Max Molovich

MEDEDELING - In de vierde aflevering van Zomergasten 2013 is theaterregisseur Johan Simons te gast bij presentator Wilfried de Jong.

Als er één gast is waarbij Zomergasten-presentator zich als een vis in het water zou moeten voelen, dan zou dat theaterregisseur Johan Simons moeten zijn.

Tenminste, dat denk ik. Want Johan Simons is een theaterman. En Wilfried de Jong is dat ook. En Johan Simons is een verhalenman. En Wilfried de Jong is dat ook, afgaande op zijn columns en zijn voice-overs, die altijd iets semi-plechtigs hebben. Wilfried de Jong wil het onderwerp dat hij behandelt altijd boven zichzelf laten uitstijgen. En is dat niet precies wat theater ook probeert te doen? Ik lul maar wat, om eerlijk te zijn, maar u begrijpt wellicht wat ik wil zeggen: Wilfried de Jong én Johan Simons, dat kan wel eens dé perfect match van deze jaargang zijn. Zoals Jolande Withuis dat voor Jan Leyers was en Paulien Cornelissen voor Jelle Brandt Corstius, om er maar een paar te noemen.

Maar voor hetzelfde geldt vergis ik me enorm. Ik ging er immers, op basis van een gemeenschappelijk beroepsverleden als absurdistisch theatermaker ook vanuit dat Wilfried de Jong wel een klik met Hans Teeuwen zou hebben gehad. Maar dat viel knap tegen.