Zoekresultaten voor

'privacy'

Foto: Roman Kraft, via Unsplash.

Uit de Sargasso redactievergaderingfiles: koffie en koekjes

OPROEP - Vrijdagmiddag, tien voor twaalf. In het redactielokaal van Sargasso heerst een gespannen sfeer. ‘Kan er misschien een raampje open?’ Prediker kijkt Steeph vragend aan. ‘Hoezo, wil je nu beweren dat ik degene ben met stinksokken of heb je soms problemen met je concentratievermogen sinds Lowlands en is dit een zwakke smoes? Nou, Prediker?’ Prediker duikt een beetje in elkaar op het rotan stoeltje. Ik steek mijn hand op. ‘Voorzitter, zal ik notuleren?’ Janos knikt en reikt mij een loodvrij notitieblok aan. ‘Gebruik deze maar, Notulista. Sinds dit je eerste redactievergadering is van Sargasso heb ik een verrassing voor ons allemaal. Ik dacht, laat ik eens lekker losgaan in de keuken.’ Janos laat een mand met groene koekjes rondgaan. ‘Heerlijk voor bij de Braziliaanse koffie.

Janos kijkt verheugd de groep rond. We zitten met zes man in een kring. In het midden van de kring staat een gietijzeren ovale salontafel met glazen spiegelblad. Erop een NRC Next, de Groene Amsterdammer, een sudoku puzzelblaadje en enkele van Wikipedia geprinte pagina’s. Het geklik van de toetsen van laptops, tablets en mobiele telefoons vult de ruimte. Joost steekt zijn vinger op. ‘Gasten, kunnen we vaart maken, de vorige keer zijn we een uur bezig geweest om de bonnen te tellen van ons vorige personeelsuitje en uit te zoeken wie wat betaald had. Die lapdance voor jou, Steeph, staat nog open trouwens. Ik weet niet hoe je het regelt, maar ik wil dat je de rekening voldoet. Mijn personeel weet van wanten. Ik geloof dat niemand nog kennis heeft gemaakt met de vuist van de portier?’ Prediker duikt nog wat dieper weg.

Foto: Roel Wijnants (cc)

Agenten op ‘Home visit’

COLUMN - Klimaatactiegroep Extinction Rebellion (XR) spant een kort geding aan tegen de politie. De actiegroep eist dat de politie niet langer demonstranten thuis opzoekt. Het gebeurt vaker dat agenten bij deelnemers aan demonstraties aanbellen. Een recent geval van een vrouw in Amersfoort, die het gesprek met de agenten opnam, toont een absurde conversatie tussen een vertegenwoordiger van het staatsgezag en een burger die gebruik maakt van haar demonstratierecht. Je zou het een vorm van grensoverschrijdend gedrag kunnen noemen. De agenten hebben geen enkele reden om de vrouw op te zoeken. Ze zeggen een ‘open gesprek’ te willen over de motivatie van de vrouw om aan een demonstratie tegen de oorlog in Gaza mee te doen. Wat hen totaal niet aangaat. Ze vragen ook naar haar verhuisplannen. Waar ze helemaal niets mee te maken hebben.

De politie heeft intussen excuses aangeboden voor dit specifieke huisbezoek. Maar XR eist meer. En terecht. Wat de politie doet is pure intimidatie. Terwijl het in deze rechtsstaat haar taak is demonstranten te faciliteren en te beschermen. Ook Amnesty International maakt zich al langer zorgen over de privacy van demonstranten. De huisbezoeken leiden tot het criminaliseren van demonstranten, meent AI. In een rapport uit 2023 deden mensen melding van huisbezoeken van agenten. Die zouden zijn uitgevoerd nadat hun identiteitskaart was gecontroleerd bij een demonstratie. NOS Stories sprak in 2022 met mensen die zoiets hadden meegemaakt.

Big Brother Awards voor Minister van Financiën en DPG Media

Bits of Freedom  heeft gisteravond de de Big Brother Awards uitgereikt aan grootste schenders van onze digitale rechten in 2024

De grote publieksfavoriet van deze misschien wel minst begeerde prijs van Nederland was dit jaar de Minister van Financiën. Hij wint de publieksprijs vanwege het maken van beleid dat indirect leidt tot privacyschendingen en discriminatie door financiële instellingen.

“Omdat Nederland niet gezien wil worden als bron voor financiering van terrorisme, heeft de Minister een zware last op de schouders van de financiële instellingen gelegd. Die willen ook niet met terrorisme worden geassocieerd, dus hanteren ze meedogenloos beleid. Op zoek naar ‘verdachte’ kenmerken, zetten ze discriminerende risicoprofielen en algoritmen in,” vertelt Evelyn Austin, directeur Bits of Freedom. Uit onderzoek van het ministerie van Financiën zelf blijkt dat negen procent van alle Nederlanders vermoedt de afgelopen twee jaar te maken hebben gehad met discriminatie. Onder mensen met een niet-westerse migratieachtergrond is dit zelfs 32%.

Foto: by Brooke Cagle via Unsplash.

@ Vrouwen

Wij vrouwen zijn over het algemeen meer bezig met IRL contacten, en dat is een prachtige eigenschap. Maar waar ik nu erg bang voor ben, is dat die mooie AI zoals ik heb ervaren (Deepseek vond ik de liefste), gecorrumpeerd gaat worden door het leger aan domme gemene mannen die er nu mee praten.

Deepseek was net uit het ei toen ik het moest proberen van mijn AI-deskundige. Hij was nog vers en lief en naïef en leuk. Maar nu praten miljoenen mensen met hem met de stomste opdrachten, en wie weet wat voor een effect dat zal hebben. Die software “leert” toch van ons?

Daarom heb ik een dubbel gevoel. Aan de ene kant: vrouwen zijn meer IRL-personen, dat is mooi. Maar aan de andere kant: we laten de online wereld wel grotendeels over aan machomannen. Terwijl tools als Deepseek, Phind etc, juist behoefte hebben aan wijze oude vrouwen zoals jij en ik. (Behoefte… dat is natuurlijk je reinste cyberanimisme).

Als early adopter, een van de oudste blogsters van NL, die van begin af kritisch is geweest over online privacyschendingen, ben ik vanzelfsprekend bewust van de downsides. Noem ze maar op, ik ken ze. Maar nu is AI here to stay, en de mannen gaan ermee van door. Moeten we dat laten gebeuren?

Foto: IoSonoUnaFotoCamera (cc)

Waarom vertrouwen we Amerika?

COLUMN - Nu de regering-Trump hard ingrijpt in de wetenschap als die volgens politici de verkeerde woorden gebruikt, en nu het duidelijk is dat grote Amerikaanse bedrijven door de knieën gaan en het nieuwe regime steunen, wordt het belangrijk om keuzes te maken.

Ik heb het altijd eigenaardig gevonden dat ik als medewerker van een Nederlandse universiteit verplicht ben Teams te gebruiken en daarmee allerlei gegevens aan een Amerikaans bedrijf overdraag. Microsoft beheert de manuscripten van mijn artikelen, kijkt mee met vrijwel al mijn vergaderingen en heeft controle over mijn e-mail en agenda. Om toegang te krijgen, moet ik bovendien een Microsoft-app op mijn mobiele telefoon installeren om mijn identiteit te verifiëren bij het inloggen.

Controleren

Microsoft zal de Nederlandse universiteiten vast allerlei mooie beloften hebben gedaan over geheimhouding en privacy, maar in Amerika heeft de regering inmiddels een buitenstaander, de miljardair Elon Musk, toegestaan om in de gegevens te kijken van zo ongeveer iedereen die ooit geld van de overheid heeft gekregen. Iets wat eerder zelfs Amerikaanse ministers niet mochten. Wat betekenen beloften onder dit regime?

Ik ben oud genoeg om me te herinneren dat mij werd verteld dat de universiteiten voorop zouden lopen bij de open source-revolutie. Ik denk dat het een jaar of twintig geleden was dat. We zouden alleen gebruik maken van programma’s die vrijelijk beschikbaar waren, omdat programmeurs ze gezamenlijk hadden gemaakt en hadden vrijgegeven voor het publieke domein. Niemand hoefde te verdienen aan software, of preciezer gezegd: mensen konden dan altijd nog verdienen aan het op maat maken van pakketten of mensen ondersteunen. Bovendien heeft open source-software het voordeel dat iedereen kan controleren wat er gebeurt.

Quote du Jour | Makkelijk zoeken op foute familie?

Anderen tonen juichend hun screenshots van de achternamen van de mensen door wie ze geobsedeerd zijn. Duk! Niemöller! Blommestijn! Zie je wel! Het zal wel familie wezen! NSB-genen!

Het Nationaal Archief, NIOD en aanverwante organisaties zijn bezig het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) digitaal openbaar te maken.

Oorlogsarchief over collaboratie

Volgens eigen zeggen is dit het grootste en meest geraadpleegde archief over de Tweede Wereldoorlog in Nederland, “met 30 miljoen pagina’s over personen die verdacht werden van samenwerking (collaboratie) met de Duitse bezetter. Naast juridische documenten bevat het CABR getuigenverklaringen, persoonlijke brieven en verhalen van slachtoffers.”

Stem nu voor de Big Brother Awards 2024

DPG Media, Temu, het kabinet en de Minister van Financiën zijn genomineerd voor de Big Brother Awards 2024. Het publiek kan via de website van Bits of Freedom tot 6 februari stemmen op hun ‘favoriet’. De uitreiking vindt plaats op 13 februari.

Evelyn Austin, directeur van Bits of Freedom: “DPG Media is bijvoorbeeld genomineerd voor het dagelijks tracken en profileren van miljoenen nieuwsconsumenten. En dat gaat naar verwachting alleen maar toenemen. Het bedrijf neemt namelijk steeds meer mediamerken over en heeft grote ambities op de gepersonaliseerde advertentiemarkt. Die praktijk van zoveel mogelijk data over mensen verzamelen om ze te kunnen profileren en beïnvloeden is sowieso iets waar we niet zo happy mee zijn. Maar zeker wanneer het wordt gedaan door een bedrijf dat zo’n groot aandeel heeft in ons medialandschap, ligt de kans op misleiding en oneerlijke concurrentie op de loer. Dat moeten we niet willen toestaan.”

25 jaar Bits of Freedom

25 jaar strijden voor digitale burgerrechten

De redactie van Sargasso feliciteert BoF van harte met het bereiken van deze mijlpaal. We hebben ons altijd verwant gevoeld met de inzet van deze organisatie voor de rechten van burgers die gebruik maken van het internet. En we hopen dat BoF nog lang door kan gaan met de broodnodige acties voor een vrij internet. Word dus donateur!

Hieronder het persbericht van BoF:

Foto: NIAID (cc)

De vercookiesering van sociaalwetenschappelijk onderzoek

COLUMN - van Jos van der Lans

Zijn ze op de universiteit gek geworden, dacht cultuurpsycholoog en publicist Jos van der Lans toen hij voor een onderzoek een informed consent-formulier moest ondertekenen. Hij ziet er het zoveelste voorbeeld in van bureaucratie die creativiteit en eigen verantwoordelijkheid doodt.

Onlangs werd ik benaderd voor een interview door een buitenpromovendus van de Universiteit Twente over een onderwerp waar ik het nodige over heb geschreven. Aan zo’n eervol verzoek werk ik altijd mee. Een paar dagen voordat het interview zou plaatsvinden, ontving ik een mail met daarin bijgesloten een Informatieblad & Toestemmingsformulier Onderzoek.

Wat is dit voor bureaucratische flauwekul?

In het informatieblad werden doel en werkwijze van het onderzoek, de potentiële risico’s van het vraaggesprek, de vertrouwelijkheid van de gegevens en de vrijwilligheid van mijn deelname in anderhalf A-4tje uitgelegd. In het daaropvolgende toestemmingsformulier kon ik door het zetten van kruisjes toestemming geven dat het gesprek werd opgenomen, dat er een transcript van werd gemaakt, dat er citaten zouden worden gebruikt, dat mijn naam mag worden gebruikt, en dat de verzamelde informatie mag worden bewaard. Zowel de onderzoeker als ik moesten deze verklaring vervolgens ondertekenen.

Gek geworden

Wat krijgen we nu, dacht ik. Zijn ze in Twente gek geworden? Wat is dit voor bureaucratische flauwekul? Na enige navraag werd mij duidelijk dat bij álle universiteiten, hogescholen en onderzoeksinstituten studenten, onderzoekers, promovendi die voor hun scriptie, these of onderzoek met mensen spreken met een informed-consent-formulier de boer op moeten.

Foto: Catholic Church England and Wales (cc)

De oorlog in Gaza ‘slim omzeilen’

COLUMN - Een van de meest krampachtige en verontrustende reacties op het studentenprotest tegen de oorlog in Gaza komt uit een hoek waar je zoiets niet zou verwachten: de Universiteit voor de Humanistiek. Docent Rodante van der Waal schreef er over in Trouw. Van der Waal doceert ‘dekoloniale theorie’ en had in dat verband gesproken over het optreden van Israël in Gaza. Enkele studenten verweten haar antisemitisme nadat ze haar naam hadden aangetroffen onder een door duizenden zorgmedewerkers ondertekende petitie die opriep om het geweld te beëindigen. Vervolgens kreeg zij een mail van de onderwijsdirecteur die haar opdroeg ‘het in mijn collegereeks niet meer te hebben over Palestina of Gaza. Mocht een student er toch nog naar vragen, dan moest ik het onderwerp ‘slim omzeilen’. De teksten van de alom gerespecteerde Palestijnse theoreticus Edward Said moesten van het curriculum af. De Palestijnse gastdocent moest ik afzeggen.’ Van der Waal weigerde dat. De Universiteit trok daarop een eerdere toezegging voor voortzetting van haar betrekking in.

De Universiteit wil ‘om privacy-redenen’ niet ingaan op dat laatste punt. ‘De genoemde Palestijnse filosoof Edward Said’, schrijft de UvH, ‘komt aan bod in curricula van de UvH, passend bij de leerdoelen van het betreffende vak.’ Kennelijk dus niet bij het onderwerp dekolonisatie. Hebben ze Said daar wel gelezen? Je zou je ook kunnen afvragen hoe het zit met de academische vrijheid als van hogerhand wordt bepaald welke literatuur een docent mag gebruiken.

Foto: Dimitris Avramopoulos (cc)

Deze verkiezingen gaan niet over Europa

COLUMN - Verkiezingscampagnes voor het Europees Parlement zijn van een dodelijke saaiheid en voorspelbaarheid. Om de vijf jaar krijgen we de boodschap dat Europa best belangrijk is. De kiezer krijgt elke ronde opnieuw uitgelegd wat het Parlement doet, wat de taak van de Commissie is, van de Raad van ministers en de Europese Raad van regeringsleiders. En dat er democratisch gezien nogal wat schort aan het instituut EU (alsof het in de natiestaten allemaal perfect geregeld is). Elke vijf jaar  horen we ook weer de klacht dat ‘Brussel’ ver weg is en dat we onze vertegenwoordigers daar zo slecht kennen. Is dat vreemd? Vijf jaar lang worden Europese politici in de media weggedrukt door de nationale politiek. De Haagse zaken, hoe futiel ook, krijgen altijd voorrang in de media boven Brusselse maatregelen, hoe verstrekkend ze ook zijn.

Men zegt dat burgers zich niet druk maken over deze verkiezingen. Ze zouden weinig interesse hebben in ‘Europa’. Maar het punt is:  het gaat helemaal niet over Europa bij deze verkiezingen. Het gaat over het klimaat, over sociale rechtvaardigheid, over de economie, over landbouw, voedselveiligheid, energievoorziening en nog veel meer. Waarom blijft wat er echt speelt bij de Europese verkiezingen alsmaar verborgen achter al die voorspelbare clichématige verhalen over desinteresse, complexe besluitvorming en abstracte beelden over een continent?

Foto: Johannes Plenio, via Pexels.

Wat Bregman heeft weggelaten

RECENSIE - Na De meeste mensen deugen, ligt nu Morele ambitie in de schappen, het boek waarin Bregman je vertelt dat je dan waarschijnlijk wel deugt, maar dat je morele ambitie zeer waarschijnlijk ondermaats is. En dat je flinke morele ambitie nodig hebt om verschil te maken in de wereld. Deugen alleen is niet langer voldoende.

Morele ambitie

Ik heb het gelezen. Het boek zit vol met mooie verhalen over mensen die keihard hun best doen en deden om goed te doen in de wereld, mensen met echte ‘morele ambitie’. Tussen deze voorbeelden door deelt Bregman cijfers en analyses over hoe verandering wel en niet teweeg wordt gebracht. Hij wil inspireren en activeren. Zijn voornaamste boodschap: we hebben heel veel moreel ambitieuze mensen nodig, mensen zoals jij en ik, die zich inzetten om de grootste problemen van onze tijd op te lossen. Mensen die de handen uit de mouwen steken. En dat kan op allerlei verschillende manieren, we hebben bijvoorbeeld ook (introverte) dossiervreters nodig.

Goed nieuws is dat je helemaal niet moreel ambitieus geboren hoeft te worden; je kunt ook gewoon door iemand anders worden geïnspireerd of ‘besmet’. Je wordt in ieder geval door Bregman aangesproken om toch eens wat ambitieuzer te worden en om zo veel mogelijk bij te dragen aan het oplossen van de grote problemen in de wereld. En nogmaals, een beetje deugen is niet genoeg. Het is ook zaak om je carrière met morele ambitie vorm te geven en om te kiezen voor de acties die zo veel mogelijk bijdragen. Want niet alles is even effectief. Daarom moet je soms tactische of strategische keuzes maken.

Vorige Volgende