Schaadt een obsessie met spelling de economie?

COLUMN - In de ogen van sommigen bestaat het vak Nederlands alleen om mensen te helpen voorbij de personeelsfunctionaris te geraken. Bij Nederlands leer je om “ik word” te schrijven in plaats van “ik wordt”, want als je ooit onverhoeds dat laatste schrijft in een sollicitatiebrief, gooit de afdeling Human Resources je brief zo in de prullenbak.

Dat vermoeden wordt nu bevestigd door Gentse economen: inderdaad worden cv’s terzijde gelegd als er spelfouten in werden gemaakt. In een experiment kregen mensen die verantwoordelijk waren voor het aannamebeleid van bedrijven brieven voorgelegd van door de onderzoekers verzonnen kandidaten. Sommigen kregen een cv zonder spelfouten, anderen dezelfde brief met 2 of met 5 van zulke fouten. Hoe meer fouten een cv bevatte, hoe groter de kans dat het terzijde werd gelegd. Het onderzoek staat hier.

Inheemse naam

Wat moeten we met zulke bevindingen? In het persbericht van de Universiteit Gent en in een nieuwsbericht dat de VRT van dat persbericht maakte, werd meteen een boodschap voor kandidaten gedestilleerd. Zie je wel, je moet goed opletten tijdens de les spelling, anders kom je nooit aan een baan. Het gedrag van die personeelsfunctionarissen wordt daarmee beschouwd als een natuurverschijnsel: zij denken nu eenmaal dat je incompetent bent en niet communicatief als je niet spelt volgens het Groene Boekje, dus je past je maar aan. Stijn Baert, de professor onder wiens supervisie het onderzoek werd uitgevoerd zegt in het bericht van de universiteit ook expliciet:

Dit onderzoek was deels ingegeven door mijn eigen frustraties omtrent de gebrekkige e-mailetiquette van studenten (en anderen) anno 2021. Ik maak recent elk jaar met hen de afspraak dat e-mails die niet voldoen aan de UGent-regels wat dat betreft gewoon een link naar die regels krijgen als antwoord op hun e-mail. Deze onderzoeksresultaten sterken me hierin.

Maar wat helemaal niet onderzocht is, is of dat veronderstelde verband tussen spelfouten en slechte communicatie of incompetentie wel daadwerkelijk bestaat. Misschien brengen die personeelsmensen hun bedrijf wel schade toe door brieven op basis van iets zo onbelangrijks terzijde te leggen en heel competente, maar dyslectische, kandidaten weg te leggen. We weten ook dat brieven die ondertekend zijn met een ‘buitenlandse’ naam eerder terzijde worden gelegd dan brieven met een inheemse naam – moet dan ook het advies zijn om een aanstootgevende naam te veranderen?

Natuurlijk: als je een stapel brieven onder ogen krijgt die op elkaar lijken en waar je toch een keuze uit moet maken, gebruik je de wonderlijkste dingen als criterium. Maar dat betekent niet dat die criteria juist zijn. Het zou beter zijn om dat aspect eens goed uit te zoeken, en dan een campagne te starten onder HR-afdelingen en professoren in Gent om zich minder te laten leiden door ‘eigen frustraties’ en meer te letten op echte kwaliteiten.