RECENSIE - Het tegenovergestelde van een mens, de eerste roman van Lieke Marsman, was voor mij het boek van deze zomer. Ik had het op papier gelezen vlak voor ik op reis ging, en was zo dom om het daarna niet mee te nemen. Zodat ik de hele tijd bleef verlangen naar het boek, terwijl ik ergens in Rusland zat waar niemand gek genoeg nog van Lieke Marsman had gehoord. Zodat ik het boek toen maar in de boekwinkel van Apple had gekocht, voor op mijn iPad.
Het boek mengt van alles: persoonlijke herinneringen van een hoofdpersoon met beschouwingen, proza met poëzie, wanhoop met hoop, kritische beschouwing met lyrische passages. Je zou ook kunnen zeggen dat het boek gaat over mengen, over de onmogelijkheid om je bezig te houden met de gigantische problemen waar we voor staan als je ondertussen ook nog je eigen relatie in leven probeert te houden, of een baantje te vinden.
Mengeling
Het tegenovergestelde is het 21e-eeuwse antwoord op Het gemillimeterde hoofd van Gerrit Krol dat precies 50 jaar geleden verscheen. Dat wil wat zeggen, dat ik dat hier beweer, want Het gemillimeterde was tot deze zomer mijn favoriete Nederlandse boek van na de Tweede Wereldoorlog, en is dus nu ineens teruggedrongen tot mijn favoriete Nederlandse boek van de tweede helft van de twintigste eeuw. De twee boeken zijn in sommige opzichten ook nog eens elkaars spiegelbeeld. Het gemillimeterde is wellicht het meest heteroseksuele boek ooit, alleen voorbijgestreefd door andere boeken van Krol. Het tegenovergestelde gaat juist over een homoseksuele vrouw. Het gemillimeterde gaat over iemand die carrière maakt als wiskundige en zich weinig aantrekt van de milieugevolgen – Krol werkte zoals we weten vrijwel zijn hele leven bij oliemaatschappij Shell. Het tegenovergestelde gaat voor een belangrijk deel over de verlamming die ons beheerst waar het gaat over de klimaatverandering.
