ANALYSE - Liefhebben doen we allemaal. Maar wat weten we er eigenlijk van, buiten onze eigen ervaringen? Zijn er redenen voor liefde? Een kleine filosofie van de liefde.
Gek genoeg zijn er niet bijster veel hedendaagse filosofen die zich bezighouden met de liefde. Een Google-opdracht naar ‘liefde’ en ‘filosofie’ levert weinig resultaten op uit de academische wereld. Volgens filosoof Jan Bor is ‘alles wat je daarover probeert te zeggen, [..] gelul’. Maar in het Filosofisch Café tonen filosofen dr. Katrien Schaubroeck (UAntwerpen) en dr. Annemarie van Stee (RU) dat dat onwaar is (hier te beluisteren). Er valt wel degelijk iets zinnigs te zeggen over liefde.
Redenen voor liefde
Bijvoorbeeld over de vraag of er redenen zijn waarom je van iemand houdt. Volgens de Amerikaanse filosoof Harry Frankfurt niet. Ook al zeg je dat je je vriend(in) zo leuk vindt ‘omdat’ hij/zij zo knap, sociaal en intelligent is.
Schaubroeck zet zijn argumentatie uiteen. Ten eerste is liefde onvrijwillig volgens Frankfurt. Het is geen resultaat van een redenering, geen bewuste keuze of optelsom van goede eigenschappen. Liefde – romantische evengoed als vriendschappelijke of familiaire – overvalt je. Als je partner attent, zorgzaam en humoristisch is, is dat misschien aantrekkelijk, maar volgens Frankfurt kunnen dat niet de oorzaken zijn dat je van iemand houdt.