Moord op Haniyeh zet de zaken in het Midden-Oosten nog verder op scherp

Het kan zijn dat de bazen die bij de Israëlische Mossad het doden van tegenstanders regelen, denken dat het doden van Ismail Haniyeh het conflict met Hamas een gunstige wending zal geven. Helaas voor hen: dat is ontzettend primitief gedacht. Alleen als een direct belanghebbende - zoals bijvoorbeeld een troonpretendent of een regerende dictator - wordt gedood is dat soms het geval. In alle andere gevallen wordt de opengevallen plaats snel opgevuld en schuift het regerende kader gewoon een plaatsje op. Zo zal het gaan in het geval van Ismail Abdul Salam Haniyeh. En zo zal het waarschijnlijk net zo gaan in het geval van Fuad Shukr, de militaire commandant van Hezbollah, die eerder een Mossad-doel was maar die nog steeds niet definitief dood is gemeld. Wel zijn er drie andere doden, een vrouw en twee kinderen, en 74 gewonden bij deze glorieuze Israelische aanval op een wijk in Beirut. Niet de echte leider Haniyeh (62) was al een tijdje niet langer de leider van Hamas. Hij was weliswaar in 2017 de leider van het politbureau van Hamas geworden, maar dat betekende vooral een politieke en symbolische functie. Hij had tevoren een stapje opzij gedaan ten gunste van Yahia Sinwar, die nadien de scepter zwaait in Gaza. Er zijn verhalen dat er wrijvingen zouden hebben bestaan tussen Haniyeh en Sinwar, maar dat is niet duidelijk bevestigd. Haniyeh was een man die zich altijd vreedzaam had opgesteld, was voorstander van een hudna, een langdurig staakt-het-vuren met Israel, en een overeenkomst met Fatah, de partij van Mahmoud Abbas. Bovendien had hij zich ook akkoord verklaard met een twee-statenoplossing, de vorming van een Palestijnse staat naast Israël; alleen zou het akkoord daarover door de Palestijnse Autoriteit moeten worden bereikt. Richtingenstrijd? Sinwar zou harder zijn en realistischer. Hij was uiteindelijk waarschijnlijk ook betrokken bij de inval van Hamas op 7 oktober, al zou de grote man daarvan Mohammed Deif zijn geweest. Haniyeh wist voordien niets van de aanval af. Het betekende niet dat Israël hem ongemoeid liet. Achtereenvolgens verloor hij in deze ''oorlog" drie zoons en en een stoet kleinkinderen, en wat later zijn oudere zuster met haar familie. In totaal zouden er zo'n 60 familieleden van hem zijn vermoord, tot hij uiteindelijk zelf in Iran door een geleide raket werd gedood. Nog één zoon, Abul Salam Haniyeh, overleeft. Die zei dat het bloed van zijn vader niet bijzonderder was dan dat van het kleinste kind in Gaza. Loopbaan binnen Hamas Haniyeh had zijn carrière te danken aan de eerste intifadah in 1987. Hij was werd een aantal keren gearresteerd. In 1992 werd hij met een groot aantal leiders (onder wie Sheikh Yassin, de toenmalige leider van Hamas) naar Libanon gedeporteerd. In 2006 werd hij van gymnastiekleraar ineens de leider van een regering van Hamas en Fatah in verkiezingen die eerlijk - en onder toezicht van onder meer oud-president van de VS, Jimmy Carter - waren verlopen. Israël maakte echter een einde aan deze kortdurende vreedzame verstandhouding tussen de diverse Palestijnse partijen en zette een aantal ministers en afgevaardigden gevangen. Een jaar later sloeg Hamas een poging neer tot staatsgreep van Fatah onder leiding van Mohammed Dahlan, de voormalige leider van de geheime dienst in Gaza (waarbij een poging werd gedaan Haniyeh te vermoorden). In dat jaar werd hij de leider van Gaza. In 2017 werd hij opgevolgd door Yahya Sinwar en vertrok hij naar Qatar. Geen staakt-het-vuren In de recente tijd was hij een belangrijke onderhandelaar over een staakt-het-vuren in Gaza. Isra|el gaf met deze moord ook nog eens te kennen dat het geen snars om die onderhandelingen geeft en dat ze als mislukt kunnen worden beschouwd. De vraag is wat er nu gaat gebeuren. De moord - waarover Israël overigens in alle toonaarden zwijgt, maar die allerwegen aan de zionisten in Tel Aviv wordt toegeschreven - zal zeker worden gewroken. Iran kan het niet over zijn kant laten gaan dat het op zijn grondgebied is gebeurd. Zowel Imam Khamenei als president Pezeshkian en ook de leider van de Revolutionaire garde hebben zich daarover uitgelaten. Regionale escalatie Gevreesd wordt dat het een zware Iraanse aanval wordt en sommige pessimistische profeten verklaarden dat dit precies was waarop Netanyahu mikte: een oorlog tussen Israël en Iran, waarbij Amerika Israel te hulp komt. Ook Hamas zal het er niet bij laten zitten, al is het moeilijk te raden hoe dat zal uitpakken. Verder wordt de moord veroordeeld door Turkije, Pakistan, China, Rusland, de Houthi's in Jemen en verder nagenoeg alle landen in het Midden-Oosten. Als het de bedoeling was om de situatie nog wat verder op de spits te drijven, mag Israël zichzelf feliciteren. Het Midden-Oosten is nu nog een iets gevaarlijker gebied geworden dan het toch al was. Fotocredit: Reportage CBS Evening News (via Youtube)

Closing Time | Caught a Long Wind

Leslie Feist is een Canadese singer-songwriter, die al sinds 1991 actief is.

Als 15-jarige richtte ze een punkbandje op in school en nadat ze in Calgary een Battle of the Bands-competitie had gewonnen, mocht ze spelen op Infest 1993, waar ook The Ramones optraden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Plenaire zaal Tweede Kamer, foto Dassenman, CC BY 4.0 via Wikimedia Commons.

Tijdens zomerreces Tweede Kamer wordt wel gewerkt

COLUMN - Dat de Tweede Kamer graag duidelijk maakt dat de parlementariërs ook tijdens het acht weken durende zomerreces hun plicht vervullen wisten we al dankzij “vijftien Kamerleden, van elke fractie iemand, hoe zij de afgelopen periode beleefd hebben en wat zij zoal ondernemen tijdens dit zomerreces” (nieuwsbericht Tweede Kamer, 17 juli 2024).

Wie ook niet stilzitten zijn de ambtenaren van de ondersteunende diensten van de Tweede Kamer. Zo kregen we binnen een dag antwoord op de vragen die we stelden in ons vorig stuk over het zomerreces. Hier de integrale mailwisseling:

Sargasso: Hoewel het komkommertijd is zult u het ongetwijfeld nog druk genoeg hebben. Misschien is er toch ergens wat tijd om twee vragen te beantwoorden waarmee wij een stukje afsloten over Kamerleden en de besteding van hun zomerreces.

1. Het zomerreces duurt 8 weken. U kondigde aan dat we op Instagram “wekelijks een video kunnen bekijken waarin Kamerleden vertellen over hun bezigheden tijdens het zomerreces”. We vonden maar één (1) video waarin drie (3) Kamerleden zich openbaarden aangaande hun reces. Hoe denkt u nog voor het einde van het reces de overige 147 Kamerleden aan het woord te laten?

Woordvoerder Tweede Kamer: “We hebben vóór het reces, van iedere fractie in de Tweede Kamer een kamerlid geïnterviewd, die door de eigen fractie was aangedragen. Deze interviews zijn verwerkt in een reeks video’s voor ons Instagram kanaal waarbij er steeds drie à vier Kamerleden aan het woord zijn. Het overkoepelende thema van deze video’s is ‘Bijpraten met Kamerleden’. We delen iedere week één van deze video’s via ons Instagram kanaal. Er zijn tot nog toe twee video’s gedeeld, er volgen er nog drie. We geven in onze berichten niet aan álle Kamerleden over hun bezigheden tijdens het reces aan het woord te laten.”

Foto: smurf-figure-bunch-of-flowers-blue-115424-pixabay

Apeshit over een smurf

COLUMN - Toen ik de blauwe man bij de openingsceremonie van de Olympische Spelen zag, moest ik lachen. Een smurf in drag! Een moderne IJdele Smurf…wat een lollige aanvulling van het queerfeestje, dat dit onderdeel van de hele toestand duidelijk was.

Twee dagen later blijkt half Nederland apeshit te gaan, omdat ze dachten een persiflage op het schilderij Het Laatste Avondmaal van Da Vinci te hebben gezien. En dat dit een flagrante, opzettelijke bespotting van het christendom was. Hè? Om te beginnen is Jezus niet blauw, en ook niet  naakt. Hij zit aan een tafel (zonder voeten, want op die plek is ooit een deur ingebouwd), met zijn 12 apostelen, die allen op hun eigen manier geschokt reageren op de aankondiging dat 1 van hen Jezus zal verraden. Hoe kom je erop dat dit tafereel ook maar enigszins overeenkomt met wat we vrijdagavond zagen?

En hoe kom je erop dat de Fransen het ook maar in hun hoofd zouden halen welke religie dan ook bij zo’n wereldwijd bekeken evenement zouden betrekken?? Iemand ooit gehoord van de laïcité? Nog los van het feit dat ze uiteraard niemand voor het hoofd zouden stoten; dat zou wel heel dom zijn. Nee, de dommen hier zijn de radicaal-rechtse en aartsconservatieve schreeuwers!

Doneer voor ¡eXisto!, een boek over trans mannen in Colombia

Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.

De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.

Closing Time | Across the Universe

John Lennon lag in 1967 in bed met echtgenote Cynthia, die hem ergerde met haar eindeloze gekwebbel. Terwijl zij sliep en hij nog na mijmerde, schoten hem de woorden “Words are flowing out like endless rain into a paper cup…” binnen.

Aan de keukentafel maakte hij er een universeel lied van. Het lied werd onder meer gecovered door David Bowie, Rufus Wainwright, Aurora en een reeks topartiesten voor de Grammy Awards in 2005.

Een avond vol mededogen | Zomergasten met Sana Valiulina

COLUMN, RECENSIE - ‘Deze avond is een klein beetje afscheid van Rusland’, zei Sana Valiulina aan het einde van de tweede aflevering van Zomergasten. Het was geen eenvoudig afscheid. Het deed duidelijk pijn. Hier en daar waren de herinneringen bitterzoet. En gloorden er sprankjes hoop. Maar over het geheel genomen zweefde de avond op een wolk van sublieme melancholie en een diep doorleefd mededogen met al die mensen die daar ‘zwijgend fatalistisch zitten te wezen’ in het land waarvan ze afscheid nam. 

Anders dan Peter van Ingen vorige week was zomergastheer Jelle Brandt Corstius de rust zelve en gaf hij zijn gast alle ruimte om haar verhaal te doen. Toen hij Valiulina vroeg naar het verhaal van haar moeder, waarschuwde ze dat het wel even kon duren. ‘Dat hou ik wel in de gaten’, zei hij. Om haar vervolgens het hele verhaal te laten vertellen.

Existentiële wind
Gelukkig maar, want dat verhaal verdiende ook alle ruimte. Net als het verhaal van haar vader. Haar moeder zwierf als zestienjarige oorlogswees door een Sovjet-Unie in oorlog en kwam, met dank aan de Duitse honger naar worst en schnapps, uiteindelijk in Estland terecht. Haar vader werd krijgsgevangen genomen door de Duitsers. Liep over naar de Amerikanen. Werd na de oorlog door Churchill uitgeleverd aan Stalin die z’n ‘verdwaalde schaapjes’ terug wilde. En kwam zo in een Russisch strafkamp terecht, want krijgsgevangenen waren verraders. Jaren later ging de dochter terug naar de plek waar haar vader gevangen had gezeten. JBC laat haar een stukje voorlezen over deze plek waar nu miljoenen berken groeien. Er blies ‘een existentiële wind die alle zelfbewustzijn wegwaait.’

Foto: VPRO-Zomergasten 2024 VPRO Sana Valiulina, Beeld Reinier-van-Brummelen

Zomergasten 2024 met Sana Valiulina

Let op: dit is niet de recensie. Sargasso’s recensie vindt u hier.

De mens in een bezeten wereld, als een slinger schommelend tussen goed en kwaad

Dat wordt de rode draad van VPRO’s Zomergasten van vanavond met Sana Valiulina. Bekend van haar boeken ‘Het kruis’ (2001 –  over het leven en de seksuele vrijheid in een Moskouse studentenflat), ‘Kinderen van Brezjnev’ (2014 – over liefde en verraad tegen de achtergrond van het economische en geestelijke verval van de Sovjet-Unie) en ‘Winterse buien of Ben ik wel geïntegreerd genoeg?’ (2016 – een bespiegeling van Nederland na hier 25 jaar gewoond  en gewerkt te hebben).

De mens, schommelend tussen goed en kwaad, fascineert haar. Op haar Zomergastenavond wil ze het woord geven “aan mensen die met mij deze fascinatie delen en die daar een artistieke vorm aan geven, ieder op zijn manier. Want ik ben ervan overtuigd dat we alleen door de kunst onszelf en elkaar echt kunnen zien en begrijpen.”

Sana Valiulina, geboren in Estland, woont en werkt  nu 35 jaar in Nederland.  In haar werk komt het Estlandse verleden aan bod in de vragen over het leven van haar ouders en over haar studententijd in Rusland. Ik ben benieuwd welke kunst ze laat zien waardoor we “onszelf en elkaar echt kunnen zien en begrijpen”. Kunst uit Estland? Russische kunst?

Closing Time | The Big Picture

Voordat Tori Amos doorbrak als pianospelende soloartiest, beproefde ze haar geluk als zangeres in een synthpop-band.

Y Kant Tori Read was vernoemd naar een anekdote uit Amos’ kindertijd: ze werd van het conservatorium gegooid omdat ze geen bladmuziek wilde lezen. Amos speelt namelijk alles op gehoor. (Hé, je bent een muzikaal genie of niet).

Na vijf jaar gaf de band er de brui aan.

Foto: Ontdek deze zomer de kunstmogelijkheden in Tilburg © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag verkent zomers kunst trio in Tilburg

REPORTAGE - He zomermaanden zijn voor velen heerlijke vakantiemaanden. Wat dacht je van een dagje Brabant met een bezoek aan Tilburg? Voor Kunst op Zondag wil ik graag drie zomerse cultuur tips met je delen. In museum De Pont hangt een mysterieuze mist rondom het werk van Laure Prouvost. Het Textielmuseum vraagt in de groepstentoonstelling ‘Makers on Materials‘ om aandacht voor vijf natuurlijke materialen in de kunst. In de groene oase van de Oude Warande kun je de beeldententoonstelling ‘Lustwarande – Arbos‘ verkennen. Tussen het groen ontdek je hier hedendaagse sculpturen van nationale en internationale kunstenaars in hout.

Tilburg Interview Laure Prouvost in de Pont Tilburg © foto Wilma_Lankhorst

Maria Schnyder interviewt Laure Prouvost in de Pont Tilburg © foto Wilma Lankhorst.

De Pont Museum: In the Mist of it all

De volledige titel van de solotentoonstelling van de Franse kunstenaar Laure Prouvost (Lille, 1978) is In the Mist of it all, above front tears. Met je hoofd in de mist lopen is ook wat je hier ervaart. In de grote zaal hangt een grote dikke witte wolk en daaronder bewegen zich bijzondere vogels tussen de bezoekers. Prouvost was voor de voorbereiding van haar expositie in het Nationaal Museum in Oslo, stond ze letterlijk met haar hoofd in de wolken. Dit idee inspireerde haar voor de grote wolk in De Pont. In de fantasiewereld van Prouvost wonen fantasie dieren zoals de vogels die we hier zien. Sierlijke glazen vogels op het Venetiaanse eiland Murano geblazen. Plukjes wit strand, twee vissen die een fontein maken door water naar elkaar over te spugen. Twee ‘zomerhoeden’ waarin je je moet onderdompelen om de dansers in de tuin van De Pont te zien. Als je mijn inleiding misschien warrig vindt, nodig ik je uit om hier de site van Laure Prouvost te openen voor nog meer fantasie.

Closing Time | Turn the Page

Waylon Jennings boekte successen als countryzanger in de jaren ’70 van de vorige eeuw. Hij kreeg televisiebekendheid als verteller in de serie The Dukes of Hazzard, waar hij ook de titelsong van vertolkte.

‘Turn the Page’ is een cover van protestzanger Bob Seger uit 1971.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende