Om de ontwikkelingen in Honduras beter te kunnen duiden, nemen we nu een gastbijdrage over van Pablo Eppelin.
Zondag 28 juni hebben militairen van het Hondurese leger de president van het land, Manuel Zelaya, aangehouden. Dit gebeurde enkele uren voordat de stembussen zouden opengaan voor het referendum over de mogelijkheid tot grondwetswijziging. De arrestatie vond plaats in de presidentiële woning. Zelaya werd door het leger naar een militaire basis gebracht, waarvandaan hij naar Costa Rica is vervoerd. Daar heeft de president politiek asiel gevraagd.
In zijn eerste verklaringen vanuit dit land beweert Zelaya dat hij het slachtoffer is van een “gewelddadige ontvoering” en dat hij is verraden door een “complot van militairen”. Kortom, de recente verontruste verklaringen van de president zelf en van verschillende Hondurese sociale organisaties dat er mogelijk een staatsgreep op komst was, zijn werkelijkheid geworden.
De zenders van de staatstelevisie en van Maya TV zijn uit de lucht gehaald. De staatszender TV 8 deed een uur voordat ze zou sluiten een oproep aan de bevolking om zich te verzamelen rondom de presidentswoning. De laatste woorden van de zender waren: “het lijkt erop dat de militairen hierheen komen”. Er zijn verklaringen dat zo’n 1.000 personen de presidentswoning genaderd zijn, maar militairen hebben de bevolking de toegang tot de plek versperd. Volgens sommige Hondurese kranten is de situatie in de hoofdstad relatief rustig, maar de militairen mobiliseren zich in de straten van de hoofdstad in tanks. Volgens de pers zijn er op verschillende plaatsen in Tegucigalpa rookgordijnen waargenomen. Het persagentschap Reuters meldt dat de politie traangas heeft ingezet tegen aanhangers van Zelaya die proberen bij de presidentiële woning te komen. Boven de hoofdstad vliegen militaire helikopters en vliegtuigen. Radiozenders riepen de bevolking op in huis te blijven en de kalmte te bewaren. Tegelijkertijd viel in verschillende regio’s en steden de elektriciteit uit.
Conflict
President Manuel Zelaya won de presidentsverkiezingen van 2006 voor de Partido Liberal (PLH). Zelaya, een populistische liberaal van goeden huize, had zich ten doel gesteld de armoede, corruptie en het geweld in zijn land te bestrijden. Hij heeft zware kritiek geleverd op de Hondurese oligarchie waarvan het leger gedurende de hele geschiedenis van het land de politieke en economische belangen heeft verdedigd. Honduras is met een bevolking van 7,2 miljoen inwoners een van de armste landen van Latijns-Amerika. Zelaya heeft Honduras lid gemaakt van de ALBA (het Bolivariaanse alternatief voor Latijns Amerika, gestimuleerd door Venezuela ), de politiek van Bush veroordeeld en de blokkade van Cuba afgewezen. Het heeft hem de sympathie van de progressieve presidenten van Latijns-Amerika en van de Hondurese sociale organisaties opgeleverd. Anderzijds reageerde de oppositie door haar belangen te blijven verdedigen en zij heeft zich verhard in haar acties tegen de regering.
