We gaan naar Qatar

We gaan naar Qatar. Nou ja, “we”? U misschien niet, maar de regering wel. Dinsdag werd in de Tweede Kamer gestemd over de motie van D66 en ChristenUnie waarin het kabinet nog een keer werd opgeroepen geen delegatie naar het WK in Qatar te sturen. ‘Nog een keer’ want in 2021 werd een motie SP, D66, PvdA en ChristenUnie met eenzelfde boodschap al door de Tweede Kamer aangenomen. Omdat op 19 oktober jl.  bleek dat het kabinet die motie niet gaat uitvoeren. Er gaat wél een delegatie naar het WK. Welke bewindslieden afreizen zal later bekend worden gemaakt. D66 en CU kwamen daarom nogmaals met een motie. Met een tweetal toevoegingen: verzoekt de regering, indien de keuze wordt gemaakt toch te gaan, de delegatie zakelijk en sober vorm te geven door deze te beperken tot de minister van Buitenlandse Zaken en de mensenrechtenambassadeur en verzoekt de regering deze delegatie in te zetten om Qatar aan te spreken op de mensenrechten en te bewegen tot een royaal compensatiefonds voor de slachtoffers en nabestaanden van omgekomen arbeidsmigranten De eerste motie (25 februari 2021) werd aangenomen met 96 stemmen voor en 53 tegen. Dit was de uitslag: Voor: PVV (20), D66 (19), SP (14), GroenLinks (14), PvdA (9), ChristenUnie (5), PvdD (4), 50PLUS (3), SGP (3), DENK (3), Krol (1), Van Kooten-Arissen (1) Tegen: VVD (32), CDA (19), FVD (2) De tweede motie (stemming 1 november) werd afgewezen met  32 stemmen voor en 117 stemmen tegen. Aldus: Voor: D66 (24), ChristenUnie (5) en JA21 (3). Tegen: VVD (34), PVV (17), CDA (14), PvdA (9), SP (9), GroenLinks (8), PvdD (6), FVD (5), Groep Van Haga (3), SGP (3), DENK (3), Volt (2), BBB (1), Omtzigt (1), Fractie Den Haan (1) en BIJ1 (1) Alleen de SP liet voorafgaand aan de stemming weten waarom de fractie deze keer tegen de motie ging stemmen. Uit het verslag van de plenaire vergadering van 1 november: De heer Jasper van Dijk (SP): Voorzitter. Vorig jaar is een glasheldere SP-motie aangenomen om geen officiële afvaardiging naar het WK in Qatar af te vaardigen. Die motie was duidelijk en die moet gewoon uitgevoerd worden. Nu ligt voor ons de motie op stuk nr. 345 om een beperkte delegatie naar het WK te sturen. Dat is natuurlijk een afzwakking van de eerdere SP-motie. Die zet de deur open naar alsnog een minister sturen, terwijl de regering en de koning daar niets te zoeken hebben. Vandaar dat wij tegen die motie stemmen. Het is natuurlijk heel principieel als de tegenstemmen ingegeven zijn door het idee dat er helemaal niet gegaan moet worden, dus ook niet met een ‘sobere’ delegatie. Maar hebben de tegenstemmers niet een kans laten liggen? Nu staat de regering niets meer in de weg om zowel Rutte als Willem-Alexander naar het WK in Qatar af te laten reizen. Beide heren houden tot nu toe een slag om de arm (= synoniem voor laten achterste van hun tong niet zien). Dat is een veeg teken, want met nog 18 dagen te gaan liggen de reistickets vast al klaar en is het geboekt. Hulde voor de journalist die dat boven water krijgt. Ik stel nog een laatste motie voor: De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat de regering heeft besloten toch een regeringsdelegatie te sturen; van mening dat zulks een goede gelegenheid is de 6500 dodelijke slachtoffers te herdenken; draagt de regering op haar delegatie bij bezoek aan elk stadion voor binnentreden bij de ingang een krans te laten leggen ter herdenking van de slachtoffers die bij de bouw zijn omgekomen; en gaat over tot de orde van de dag.

Closing Time | Ursonate

Poëzie wordt muziek als het een klankdicht is. U ziet en hoort de beroemde Ursonate van Kurt Schwitters, uitgevoerd door het Amsterdam Merz Koor.

Dat is een van de vele projecten geïnitieerd door Luc Ex (a.k.a. Luc Klaasen). Hem kennen we van de jaren dat hij bassist was bij het roemruchte The Ex.

De Ursonate, dit jaar 100 geworden, is in Nederland bekend geraakt door de uitvoeringen van Jaap Blonk. Een versie dioor Kurt Scwitters zelf uitgevoerd hoor je hier, een bewerking van Jaap Blonks versie zie je daar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: SP Groningen (cc)

Gemeenten zonder vluchtelingen

In april zagen we dat in 264 gemeenten geen reguliere asielopvang is. Op 20 oktober bracht de Volkskrant het nieuws dat zeven gemeenten helemaal niets aan vluchtelingenopvang deden. In de tussenliggende periode verschenen nog wat ander onderzoeken. Een overzicht en meer over die zeven gemeenten.

Sargasso onderzocht in een viertal artikelen (6 en 7 april, 19 en 20 april) hoe gemeenten omgingen met de opvang van asielzoekers. Later kwamen NOS (21 april), RTL Nieuws (17 september), het AD (30 september) en de Volkskrant (20 oktober) met soortgelijke onderzoeken.

Weinig structurele opvang

Sargasso 6 april:

Een onderzoekje via de locatiezoeker van het COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers) leert dat in  slechts 23,5% van de 345 gemeenten COA-vestigingen zijn.

Sargasso 7 april:Als gemeenten die nog geen  opvang hebben evenveel opvang zouden creëren als gemeenten van gelijke grootte (= zelfde aantal inwoners) al doen, zouden er ruim 26.600 bedden meer beschikbaar zijn geweest“.

Waar had een deel van die extra capaciteit ontwikkeld kunnen worden? Misschien lag het antwoord bij de NOS op 21 april:

Van de vijftig grootste gemeenten zijn er drie die de afgelopen twaalf jaar geen asielzoekers hebben opgevangen. Het gaat om Roosendaal, Delft en Westland.

Foto: Petra B. Fritz (cc)

Wanneer is het oké om aan DNA te sleutelen?

COLUMN - van Rosa van den Dool.

In de wereld van de genetica is steeds meer mogelijk. Als het aan dr. Sabine Fuchs ligt, zal het niet lang meer duren voordat we ernstige genetische aandoeningen gaan behandelen met genetische therapie.

Genetische modificatie is niets nieuws: wetenschappers sleutelen al decennia aan het DNA van gewassen, bijvoorbeeld om ze een andere kleur te geven of om ze resistent te maken tegen bepaalde bacteriën. Maar in 2020 stond de wereld toch even op zijn kop, toen de Nobelprijs voor de scheikunde werd uitgereikt aan de twee onderzoeksters die de Crispr-Cas9-techniek ontwikkelden. Met deze techniek zou het namelijk een stuk makkelijker en goedkoper worden om ook aanpassingen te doen aan menselijk DNA. En dat klinkt misschien gevaarlijk, maar het tegendeel is waar: genetische modificatie kan namelijk als therapie worden gebruikt voor de meest ernstige erfelijke ziektes.

Voor kinderen met metabole ziekten kan gentherapie levensreddend zijn. Kinderarts dr. Sabine Fuchs doet onderzoek naar een veelbelovende, nieuwe vorm van gentherapie die nauwkeuriger is dan Crispr-Cas9: prime-editing. Tijdens de tweede editie van Het zit (niet) in je genen vertelde ze over haar onderzoek. Wat kunnen we bereiken met deze techniek, maar ook: waar liggen de grenzen van wat we moeten willen?

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: © Sargasso logo Goed volk

De riddersprong van Sigvat Leirholar

ACHTERGROND - In het Jotunheimen National Park – de naam betekent ’thuis van de reuzen’ – ten noordoosten van de Noorse stad Bergen, stroomt de rivier de Sjoa met een totale lengte van 98 kilometer. De rivier ontstaat uit het smeltwater van de oostelijk gelegen gletsjers en stroomt uiteindelijk via fjorden richting zee.

Het Jotunheimen National Park is één van de meest bekende Noorse wildernislocaties. Het telt niet minder dan zestig gletsjers, diverse watervallen en cataracten. Ook zijn hier de hoogste bergtoppen van Noorwegen; ze komen tot boven de 2300 meter. Wie het gebied op Google Maps opzoekt, verdwaalt al snel in de enorme hoeveelheid rivieren en stromen, want zoals bijna elk fjordengebied in Noorwegen is het een schier onontwarbare geografische kluwen.

(foto C.T.A.A. Overduin)

De nog rustige Sjoa zoals die stroomt vanaf de gletser naar het westen

Sage

In het dal van de Sjoa is een in de plaatselijke folk-lore bijzondere plaats, genaamd de Ridderspranget oftewel Riddersprong. Hieraan is een sage verbonden die (zoals de meeste sagen) voorhanden is in diverse varianten. De sage is aan het eind van de negentiende eeuw vastgelegd door historicus en folkloreverzamelaar Ivar Kleiven.

Omdat het ondoenlijk is alle varianten te behandelen, geef ik hierbij de grote lijnen weer, die in (bijna) alle versies voorkomen. De sage biedt diverse historische aanknopingspunten, zodanig zelfs dat het mogelijk is dat het hier een mondeling doorverteld historisch verhaal betreft, uiteraard in de loop der tijden op diverse manieren aangepast zoals dat gaat in de mondelinge traditie.

Foto: Bert Kaufmann (cc)

Alles moet anders

RECENSIE - Hoe moet je een boek recenseren dat geboren is uit onvrede met ‘de staat en de ontwikkeling van het Nederlandse recensielandschap’? Merlijn Olnon, oprichter en hoofdredacteur van De Nederlandse Boekengids (dNBg), mist recensies die ‘niet alleen gaan over de inhoud van de besproken boeken maar bovendien over de plaats en het belang (of het gemis daaraan) van boeken binnen oeuvres en genres, in de boekencultuur in bredere zin en zelfs in de wereld daarbuiten.’ Met het voorbeeld van The New York Review of Books voor ogen begon Olnon, eerder boekhandelaar en redacteur van De Gids, in 2015 met de uitgave van dNBg,  een tijdschrift voor boekenessays, de bredere, dieper gaande, meer gedegen variant van die magere recensies die overgebleven zijn in een verschralend boekenlandschap. Nu heeft Olnon vijfentwintig van die essays uit de periode 2017-2022 gebundeld onder de titel Alles moet anders.

Ik heb alle begrip voor klachten over hedendaagse recensies, vooral voor het bijzonder smalle, weinig diverse en afnemende aanbod van boekbesprekingen in onze kranten en tijdschriften. Maar een boekenessay naar aanleiding van een bundel met vijfentwintig boekenessays over een brede range van onderwerpen (economie, politiek, cultuur, geschiedenis) lijkt mij wat te veel gevraagd. Wel wil ik een paar interessante essays uit Alles moet anders bespreken die de titel van de bundel volledig recht doen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time | Klepperdeklep

In onze rubriek ‘ritme-instrumenten’ hoort en ziet u vandaag de ‘bones’. Beenderen dus. En waar lijkt dat op?

Nee, niet de lepeltjesmuziek. Wel is het sterk verwant aan kleppermuziek. Waarschijnlijk zijn er nog maar weinig mensen die het oudhollands liedje ‘Klepperdekklep’ kennen. AVRO’s Kinderkoor zong in 1933:

Klepperde, klepperde klep klep klep,
‘k Ben zo blij, dat ik, ‘k ben zo blij, dat ik,
‘k Ben zo blij, dat ik ze heb.

Poetry du Jour | De verminkte, koude bruidegoms van Rusland

De naar Georgië uitgeweken Russische dichteres Daria Serenko, schreef een bitter en macaber prozagedicht, gepubliceerd in The New York Review of books, over de soldaten van het Russische leger, de gesneuvelden, die retour teruggaan in een kist, naar hun bruiden die nu hun weduwen zijn: De Bruidegoms

 

And they are horrifying, these bridegrooms. They are not just blue and reeking like an abattoir, they also have individual injuries: the guts of one are hanging loose, half the face of another is baked together and runny, yet another is missing both legs.

Vorige Volgende