Supermarktje spelen

CVS, een Amerikaanse supermarkt-annex-apotheek, doet iets ongekends in de supermarktwereld. Ze verkopen nog dezelfde producten, maar de indeling van de winkel is op de schop genomen. Als je Oreokoekjes wil kopen (hey, je bent in Amerika) moet je behoorlijk goed zoeken; ze liggen achterin de winkel, op de onderste plank.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Foto: copyright ok. Gecheckt 26-10-2022

Recensie | De zijderoutes. Een nieuwe wereldgeschiedenis

Toen ik een tiener was, ergerde ik me aan de hopeloos beperkte geografische focus van de lessen op school: ze concentreerden zich louter en alleen op West-Europa en de Verenigde Staten en lieten de rest van de wereld grotendeels onbesproken. We kregen veel te horen over de Romeinen in Brittannië, over de Normandische verovering van Engeland (1066), over de industrialisatie in de victoriaanse tijd, over de slag aan de Somme, over de opkomst en ondergang van nazi-Duitsland. Maar dan keek ik weer naar mijn kaart en zag ik enorme stukken aarde waaraan stilzwijgend voorbij was gegaan.

Op deze manier leidt de Britse historicus Peter Frankopan zijn boek De zijderoutes. Een nieuwe wereldgeschiedenis in. Het klinkt oprecht lovenswaardig: in plaats van zich te concentreren op Europa, wat gedurende een lange tijd van de wereldgeschiedenis een wat marginaal gebied was, gaat hij op zoek naar het werkelijke ‘midden van de wereld’, de ‘brug tussen oost en west op het kruispunt van beschavingen.’

Volgens Frankopan gaat het daarbij om het gebied ‘grofweg gesitueerd tussen de oostkust van de Middellandse Zee en de Zwarte Zee tot aan de Himalaya.’ Concreet: de regio ‘die nu exotische randstaten herbergt, zoals Kazachstan en Oezbekistan, Kirgistan (Kirgizië) en Turkmenistan, Tadzjikistan en de landen in de Kaukasus.’ Met andere woorden: Centraal-Azië, het gebied waar de (landgebonden) delen van de zijderoutes uit Frankopans titel inderdaad langsliepen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Berufsverbot

Paul Frissen, de hoogleraar bestuurskunde van de Katholieke Universiteit Brabant hoeft niet te worden ontslagen vanwege zijn vergelijking van Geert Wilders politieke stijl met fascisme in een radio interview. De PVV had dat geëist, minister Bussemaker weigert.

Het bizarre van het verhaal is dat Paul Frissen zijn vergelijking maakte onder de titel “politiek filosoof Paul Frissen”. Tot twee keer toe werd hij als de persoon Paul Frissen aangesproken in het interview op de zender L1. Hij zat daar als burger en niet als hoogleraar.

Foto: CHRISTOPHER DOMBRES (cc)

Vindersloon

COLUMN - Eindelijk leveren de soepele belastingregels voor multinationals waarin ons land grossiert, daadwerkelijk financieel voordeel op. Het Noors-Russische VimpelCom is betrapt op grootschalige corruptie: ze gaven een miljard dollar aan de dochter van de Oezbeekse president, die in ruil daarvoor telecomvergunningen voor ze ritselde.

Nu is VimpelCom in Noors-Russische handen en statutair gevestigd in Bermuda, maar hun hoofdzetel bevindt zich in Nederland, als een van die vermaledijde brievenbusfirma’s. Zodoende had het Openbaar Ministerie in Nederland de verantwoordelijken voor deze smeergeldaffaire voor de rechter kunnen brengen. De zaak tegen VimpelCom was echter zo overtuigend dat het bedrijf een schikking goedkoper achtte. Dat resulteerde in de grootste nationale schikking ooit: liefst 356 miljoen euro.

Er komt meer schikkingsgeld aan.

Het nieuwe doelwit, op basis van hetzelfde onderzoek: het Fins-Zweedse TeliaSonera. Ook zij hebben voor telecomvergunningen honderden miljoenen aan die Oezbeekse presidentsdochter betaald. Ook hun brievenbus is in Nederland gehuisvest. De journalistieke onderzoekssite Follow The Money repte eerder deze maand al van een hagelnieuw verdienmodel voor het OM: schikkingen treffen met bewezen corrupte, in Nederland gevestigde brievenbusfirma’s.

Maar daar wringt de schoen: de bewijzen komen niet van het OM zelf. Zowel voor de VimpelCom- als voor de TeliaSonerazaak leunt het OM sterk, zo niet uitsluitend, op de vruchten van onderzoeksjournalisten. In dit geval: het werk van het Organized Crime and Corruption Reporting Project. Het OCCRP, gevestigd in Sarajevo, is een bundeling van onderzoeksjournalisten uit zo’n dertig landen – van Oost-Europa, de Kaukasus, Centraal-Azië tot Latijns-Amerika – en legt zich toe op de bestrijding van georganiseerde misdaad en corruptie. Het is uitsluitend hún gedegen onderzoek waarop de zaak van het OM tegen VimpelCom stoelde.

Foto: Haymarket Bombing (Wikimedia Commons)

Radicale losers brengen een samenleving niet op haar knieën

As the book tries to make crystal clear, especially to anyone who might appear to harbour a sneaking admiration for those who wish to change the world by violence, the milieu of terrorists is invariably morally squalid, when it is not merely criminal.

That is especially evident in the chapters below on Russian nihilists, the Baader-Meinhof gang, and both loyalist and republican terrorists in Northern Ireland.

The unexpressed goal of bringing about transformative chaos becomes the element in which terrorists are most at home. Destruction and self-destruction briefly compensate for some perceived slight or more abstract grievances that cause their hysterical rage.

As endless studies of terrorist psychology reveal, they are morally insane, without being clinically psychotic. If that affliction unites most terrorists, then their victims usually have one thing in common, regardless of their social class, politics or religious faith.

That is a desire to live unexceptional lives settled amid their families and friends, without some resentful radical loser – who can be a millionaire loser harbouring delusions of victimhood – wishing to destroy and maim them so as to realise a world that almost nobody wants.

That unites the victims of terror from Algiers, Baghdad, Cairo, via London, Madrid and New York, to Nairobi, Singapore and Jakarta. They all bleed and grieve in the same way. (Preface, X)

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

SG-café woensdag 23-03-2016

Dit is het Sargasso-café van woensdag 23-03-2016. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Foto: grevillea. (cc)

Den Haag: de internationale stad van vrede en recht

COLUMN - Den Haag is de internationale stad van vrede en recht met de hashtag: #peacejustice. “Tienduizenden mensen werken [daar] elke dag samen aan een vrediger, rechtvaardiger en veiliger wereld. In zo’n 160 organisaties, honderden bedrijven en kenniscentra. Ook in het Vredespaleis, al meer dan 100 jaar het symbool voor internationale gerechtigheid.”

Deze tekst komt van een website die een initiatief is van de gemeente Den Haag en het Ministerie van Buitenlandse Zaken.

Buiten Den Haag werken er nog vele juristen, gewetensvolle non-profit mensen en academici (filosofen, sociale wetenschappers, juristen, enz.) aan internationale gerechtigheid. In Nederland is er uit gemeenschapsgelden een hele intellectuele infrastructuur van leerstoelen en onderzoeksinstituten opgebouwd om mensenrechten te bestuderen en te helpen verankeren. Er wordt, al met al, in Nederland goed verdiend aan het internationaal recht. (Echt waar: een van de links op die website, waar The Hague Security Delta en Toeristische informatie Den Haag naast elkaar staan,  is naar Doing Business in the Hague.)

Beroepshalve spreek ik weleens jonge mensen die carrière willen maken in deze intellectuele infrastructuur om via het internationaal recht zich in te zetten voor een rechtvaardiger wereld; ik leer dan over methoden om het onrecht elders te verminderen of zelfs te voorkomen. Ik hoor over nieuwe juridische, politieke, of filosofische concepten en strategieën die het internationaal recht zullen versterken. Het is mijn taak om jonge geesten aan te moedigen, dus ik luister welwillend. Ik ben altijd onder de indruk van de wilskracht om voor anderen op te komen.

Quote du Jour | Versnipperd veiligheidsbeleid

Hoe verdeelder Europa en hoe meer de lidstaten zich financieel moeten uitputten om het eindeloos versnipperde veiligheidsbeleid overeind te houden, des te beter voor onze rivalen. We moeten er alles aan doen om te vermijden dat we in onze hang naar veiligheid, niet het omgekeerde bewerkstelligen. Of het nu gaat over de opmars van het terrorisme, de Russische machtspolitiek of de hooghartige houding van de grootmachten in het Midden-Oosten: dit is het moment van de waarheid voor de toekomst van Europa als het continent van de vrede.

Verdwijnt het vak geschiedenis?

In een advies over het onderwijs van de toekomst is het vak geschiedenis niet meer terug te vinden.

Leerlingen krijgen nog wel historische kennis overgedragen, maar het vak zelf wordt geïntegreerd in de andere vakken. Vooral binnen het domein ‘Mens & Maatschappij’ – waarin de vakken aardrijkskunde, geschiedenis, economie en maatschappijleer geïntegreerd lijken te worden – zal historische context gegeven worden.

 

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende