Noorse rechtsextremistische cultfiguur gearresteerd in Frankrijk

ACHTERGROND - Noorwegen werd deze week pijnlijk herinnerd aan het drama van twee jaar geleden toen Anders Breivik bij een regeringsgebouw in de binnenstad zware bommen liet ontploffen, die aan acht mensen het leven kostten, waarna hij op het eilandje Utoya in het wilde weg 69 jonge socialisten dood schoot.

Dinsdag arresteerde een antiterrorisme eenheid van de Franse geheime dienst DCRI de Noor Kristian Vikernes op de verdenking dat hij een massaslachting zou voorbereiden.  Vikernes is een Black Metal muzikant die eerder is veroordeeld voor moord en die een zonderlinge rechts-extremistische beweging leidt. Hij woont nu in Frankrijk met zijn Franse vrouw en kinderen. De verdenking van de Franse autoriteiten was gebaseerd op het feit dat zijn vrouw onlangs wapens had gekocht.  En op zijn recente uitlatingen op het internet waar volgens de politie een gevaarlijk antisemitisme en vreemdelingenhaat uit sprak. De Franse autoriteiten en de meeste media legden onmiddellijk de link met Breivik. Maar volgens de Noorse journalist en extreemrechtsdeskundige Øyvind Strømmen gaat het hier om een heel andere soort extremisme.

Kristian Vikernes, bijgenaamd Varg (Wolf), is een cultfiguur die met zijn band Burzum prehistorische Scandinavische mythen idealiseert. Hij preekt een oude heidense religie en zet zich af tegen alle andere godsdiensten. Voordat hij twintig jaar geleden een van zijn compagnons vermoordde had hij ook al drie christelijke kerken in de as gelegd.  Sinds hij weer op vrije voeten is schrijft hij over de ondergang van Europa als gevolg van massale immigratie en joodse samenzweringen. Zo beweerde hij dat het treinongeluk vorige week ten zuiden van Parijs veroorzaakt was door niet-Europees ‘uitschot’. Dat dit feit niet in de media kwam was volgens hem te wijten aan de joodse samenzwering waaraan media en overheid waren onderworpen, een uitlating die hem wellicht fataal is geworden.

Varg is bepaald geen frisse jongen. Van Breivik moet hij echter niets hebben, zo blijkt uit deel V van zijn serie verhandelingen over “Oorlog in Europa”. Breivik noemt hij een vrijmetselaar en een zionist met een fout politiek verleden. Hij kan beter zelfmoord plegen, schrijft Vikernes. “You have killed more Norwegians than the entire Muslim population in Norway has done the last 40 years, and you claim to be a Norwegian nationalist and patriot fighting (alongside your Jewish masters) against Islam, to protect us against their crimes!? I am sorry to say so, but you have made a big mistake.”

Vikernes reageerde met dit stuk op klachten van Breivik over het Noorse gevangeniswezen. Vikernes mag zelf niet klagen. Tijdens zijn gevangenschap is hij in staat muziekalbums te produceren. Hij beschikt over een piano en een computer met internetverbinding zodat hij ook een interview kan geven voor zijn fans. Daar legt hij waarschijnlijk de basis voor de politieke ideologie die hem nu drijft om Europa te “redden”. Op de reacties afgaand heeft hij overal op de wereld aanhangers. Vooral Russen voelen zich aangetrokken tot zijn racistische cultus die doet denken aan de meest duistere nazistische filosofie. Zijn meest recente product is een film, ForeBears,  die hij samen met zijn vrouw Marie Cachet heeft gemaakt, een “spirituele reis naar de prehistorie” waarin Varg oude berenrituelen laat zien “die aan de oorsprong liggen van alle filosofieën, tradities en religies”.

Een gewone gek of een gevaarlijke gek? Hoe groot is het verschil met Breivik? Anders dan de massamoordenaar van Utoya heeft Vikernes een actief netwerk en laat hij zich in met de actualiteit in Frankrijk. In 2011 steunde hij Marine Le Pen, “de enige die Frankrijk als natie, cultuur en volk kan redden”. Zijn arrestatie zal hem naar alle waarschijnlijkheid niet hinderen in de uitbouw van zijn beweging. Eerder integendeel, helaas.