Nepal: vrouwen aan de onderhandelingstafel

Iedere 2 weken publiceert Sargasso een kort filmpje uit de serie Niet in het Nieuws van Lokaalmondiaal. Lokaalmondiaal informeert mensen over wereldse onderwerpen en wil bewustwording creëren over internationale samenwerking en begrip voor andere culturen bevorderen. Onderstaand filmpje is bij Lokaalmondiaal hierrr in een hogere resolutie te vinden.

In Nepal is een vrouwenbeweging in opkomst. Na een jarenlang conflict schuiven vrouwen nu aan de onderhandelingstafel om hun positie te verbeteren.

In post-conflictlanden worden vrouwen vaak vergeten als het gaat om de opbouw van hun land. Mannen zijn de strijdende partijen en mannen moeten het eens worden over de voorwaarden voor vrede. Zij worden uitgenodigd voor de onderhandelingen.

Maar waar blijven de vrouwen? Zij hielden het land draaiende door het werk van mannen over te nemen die naar het front vertrokken. Zij zijn de steunpilaar van het gezin. Veel vrouwen vochten zelfs mee in oorlogstijd, zoals bij de Maoïsten in Nepal of in de verzetsbeweging van Eritrea. Maar als het op vredesonderhandelingen aankomt, wordt (meer dan) de helft van de bevolking voor het gemak vergeten.

In Nepal maakte een vredesakkoord in 2006 een eind aan de tien jaar durende strijd tussen Maoïsten en het regeringsleger. Tijdens deze burgeroorlog kwamen meer dan 13.000 mensen om het leven. Veel mensen hebben hun hoop gevestigd op de interim regering in het land. In de actiepuntenlijst van deze interim regering is echter nauwelijks aandacht voor vrouwen en vrouwenzaken.

Wat zijn die vrouwenzaken in Nepal dan? Vrouwen worden nog altijd systematisch gediscrimineerd en zijn nauwelijks vertegenwoordigd in de politiek en overheid. Vrouwen waren veelvuldig slachtoffer van seksueel geweld van strijdende partijen. Door het conflict zijn velen verdreven van huis en haard en daardoor kwetsbaarder. Veel vrouwen belanden bovendien gedwongen in de prostitutie of zijn slachtoffer van mensenhandel. Zo schat het US Department of State dat tussen de 100.000-200.000 Nepalese vrouwen als prostituee in India te werk gesteld zijn. Mensenrechtenschendingen worden zelden bestraft en er bestaat geen wetgeving tegen huiselijk geweld, hoewel dit ongelooflijk veel voorkomt.

Gelukkig zijn er lichtpuntjes. Na de burgeroorlog is beëindigd komen vrouwen steeds meer voor hun eigen rechten op. Dat heeft al tot enkele successen geleid. Sinds kort zijn de regels voor landrechten en recht op bezit voor vrouwen veranderd en hoeven vrouwen geen toestemming aan hun echtgenoot of broer meer te vragen als zij meer dan 50 % van hun bezit willen verkopen. Maar er zijn nog veel meer successen nodig.

De ontluikende vrouwenbeweging in Nepal richt zich vooral op de uitvoer van resolutie 1325 die de VN in 2000 heeft aangenomen. Deze resolutie erkent dat vrouwen in (post)conflictgebieden extra kwetsbaar zijn en bescherming moeten krijgen. De resolutie stelt dat het essentieel is dat vrouwen bij het vredesproces betrokken worden en op gelijke voet met mannen moeten meepraten over de wederopbouw van hun land.

De resolutie is een mooi streven, maar wat heb je eraan als het niet wordt doorgevoerd in het regeringsbeleid of dat vrouwen in het land niet eens op de hoogte zijn van hun rechten? Nepal staat bekend om het gewillig ondertekenen van internationale verdragen. Maar als ze niet worden uitgevoerd, hebben ze weinig waarde.

Tien april zijn er nieuwe verkiezingen in Nepal. Tijd om vrouwen aan het woord te laten en aandacht te vragen voor hun strijd. Laat Internationale vrouwendag op 8 maart de aanzet zijn tot internationale druk zodat resolutie 1325 in het beleid geïmplementeerd wordt en kan bijdragen aan een democratische opbouw van landen als Nepal. Anders wordt het wachten tot de Maoïsten de macht grijpen. Bij deze ‘strijders voor gelijkheid’ is in ieder geval 30% van de leden vrouw