Lokaalmondiaal

13 Artikelen
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Nederlandse NGO van de toekomst

Onder het motto ‘So you think you can help’ hebben Vice Versa, het vakblad over ontwikkelingssamenwerking, en Cordaid op de website van de Vice Versa een online discussie over de toekomst van het Nederlandse ontwikkelingsbeleid gelanceerd. Sargasso publiceert een selectie opinieartikelen uit deze discussie, dit maal een bijdrage van Michel Groenenstijn, directeur van Be-More.

Na enkele weken discussie op blijkt volgens Michel Groenenstijn, directeur van Be-More, in elk geval één ding. De sector moet veranderen, innoveren, anders redt zij het niet. Het daagt uit tot een interessante vraag: hoe zit de Nederlandse NGO van de toekomst er eigenlijk uit? Bij deze een voorzetje.

De NGO van de toekomst stelt zich op als een ultieme netwerkorganisatie. Ze is in de steeds sneller globaliserende wereld de verbinder binnen én tussen samenlevingen. Wat haar uniek kwalificeert voor die rol is dat ze een universeel doel nastreeft. Een doel dat dwars door alle samenlevingen wereldwijd hetzelfde is. Ze wil de wereld verbeteren en de status quo van ongelijkheid doorbreken.

Ze is Hivos’ matchmaker tussen ondernemers hier en daar. Ze is gesprekspartner voor de overheid als het gaat om maatschappelijke verandering. Ze is de mediator tussen particuliere weldoener en worstelende partner. Ze is de plek waar de zwermen uit mijn vorige stuk neerstrijken.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

BrandOutLoud: Eigen branding maakt lokale NGO’s minder afhankelijk

Onder het motto ‘So you think you can help’ hebben Vice Versa, het vakblad over ontwikkelingssamenwerking, en Cordaid op de website van de Vice Versa een online discussie over de toekomst van het Nederlandse ontwikkelingsbeleid gelanceerd. Sargasso publiceert een selectie opinieartikelen uit deze discussie, dit maal een bijdrage van Stéphanie Zimmerman en Judith Madigan van BrandOutLoud.

Lokale hulporganisaties leunen vaak te sterk op fondsen vanuit internationale NGO’s. De aangekondigde bezuinigingen in Nederland zullen aanleiding zijn om na te gaan denken over de vraag hoe Internationale NGO’s met minder geld hun lokale partners kunnen blijven helpen. Non-profit organisatie BrandOutLoud stelt een nieuwe benadering van ontwikkelingshulp voor: lokale hulporganisaties zelfstandiger maken door branding en marketing.

Dat bezuinigingen ook ruimte kunnen bieden voor positieve verandering, is een geluid dat langzaam terrein begint te winnen in de wereld van ontwikkelingssamenwerking. Ook op viceversaonline is deze discussie gestart door ondermeer Michel Groenenstijn, Marloes Tap en Gaston Schmitz. Directe financiering is een optie, zoals ook decentralisatie onderdeel van een nieuwe benadering kan zijn. Er is lef nodig om inspiratie te halen uit nieuwe hoeken, de controle los te laten, en te leren uit bijvoorbeeld management en marketingtheorieën. Maar verandering is hoe dan ook nodig om duurzame ontwikkeling te garanderen; bezuinigingen of niet.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

René Grotenhuis (Cordaid): Kiezen we voor status quo of verandering?

Onder het motto ‘So you think you can help’ hebben Vice Versa, het vakblad over ontwikkelingssamenwerking, en Cordaid op de website van de Vice Versa een online discussie over de toekomst van het Nederlandse ontwikkelingsbeleid gelanceerd. Sargasso publiceert een selectie opinieartikelen uit deze discussie.

Voor verandering heb je maatschappelijke organisaties nodig. Het is een illusie te denken dat overheden en bedrijven dat doen. Zij zijn van de status quo. Ze willen nog wel optimaliseren, maar veranderen liever niet. Daarvoor zijn er teveel gevestigde belangen. Dit betoogt Cordaid-directeur René Grotenhuis. Aan de vooravond van het begrotingsdebat van Buitenlandse Zaken deed hij een oproep aan staatsecretaris Knapen én de politiek om het belang van maatschappelijke organisaties niet over het hoofd te zien.

Staatssecretaris Knapen bagatelliseert de bezuiniging op maatschappelijke organisaties en presenteert de 50 miljoen als proportioneel. Het hangt er maar van af welk referentiepunt je kiest. Knapen’s punt ligt bij de 425 miljoen die hij op 1 november toezegde. Daarmee vergeet hij dat: 1. zijn voorganger 500 miljoen beschikbaar stelde (die ook in de voorlopige begroting 2011 waren opgenomen), en 2. dat er in 2010 ongeveer 565 miljoen beschikbaar was voor maatschappelijke organisaties.

De staatssecretaris goochelt dus met cijfers. Maar veel belangrijker dan dat is de vraag wat die feitelijke teruggang voor het Nederlandse ontwikkelingssamenwerking(OS)-beleid betekent. In de driehoek ‘markt -staat – civil society’ verschuift onmiskenbaar de balans. Terwijl staat (vooral multilateraal) groeit (+6%) en de markt een grotere rol krijgt toebedeeld (+2%), levert civil society in (-4%). In begrotingen waar de marges voor verandering meestal smal zijn, zijn deze wijzigingen veelzeggend. Wat zegt dat over de analyse van OS waar de staatssecretaris mee werkt? En deugt die?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bezuinigingen op ngo’s zijn stapje in de goede richting

Onder het motto ‘So you think you can help’ hebben Vice Versa, het vakblad over ontwikkelingssamenwerking, en Cordaid op de website van de Vice Versa een online discussie over de toekomst van het Nederlandse ontwikkelingsbeleid gelanceerd. Sargasso publiceert een selectie opinieartikelen uit deze discussie. Hieronder volgt een bijdrage van Marloes Tap, ze studeerde Ontwikkelingsstudies aan de Radboud Universiteit Nijmegen en deed haar Masteronderzoek naar direct funding van Zuidelijke NGO’s in Tanzania.

De bezuinigingen op het maatschappelijk middenveld kunnen ook vanuit een positief perspectief worden bekeken. Dit betoogt Marloes Tap die onlang haar master ontwikkelingsstudies haalde met een onderzoek over direct funding van zuidelijke ngo’s in Tanzania. De bezuinigingen kunnen dienen als een stimulans en drijfveer voor broodnodige veranderingen binnen de wereld van de ngo’s. Het lijken alleen nog de noordelijke ngo’s zelf te zijn die moeite met deze veranderingen hebben.

Binnen de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking speelt het maatschappelijk middenveld al geruime tijd een belangrijke rol. De financiële steun van de Nederlandse overheid aan de Nederlandse ngo’s is de afgelopen jaren niet gering geweest, en is alleen maar toegenomen. Het WRR rapport ‘Minder pretentie, meer ambitie’ onderbouwt dit met cijfers en toont aan dat ook in vergelijking met andere Europese landen Nederland een koploper is in financiering van ngo’s. Maar nu gaat het roer om, de extra bezuinigingen op MFS-2 zijn fors. Hoewel het te betreuren is dat hierdoor veel programma’s met goede resultaten geschrapt moeten worden, denk ik dat de huidige proportie van medefinanciering niet meer verantwoord is in de toekomst.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De weg is helder als je oogkleppen op hebt

Onder het motto ‘So you think you can help’ hebben Vice Versa, het vakblad over ontwikkelingssamenwerking, en Cordaid op de website van de Vice Versa een online discussie over de toekomst van het Nederlandse ontwikkelingsbeleid gelanceerd. Sargasso publiceert een selectie opinieartikelen uit deze discussie. Hieronder volgt een bijdrage van Lau Schulpen, onderzoeker bij het CIDIN / Radboud Universiteit Nijmegen

Juist het bezuinigingsvoorstel op het terrein van HIV/AIDS is een van de weinige goede voorstellen uit de Kamerbrief van staatssecretaris Ben Knapen. Dat vindt de Nijmeegse wetenschapper Lau Schulpen. Je kunt je terecht afvragen wat Nederland op het gebied van HIV/AIDS internationaal nog toevoegt. ‘Van Kamerleden zou je mogen verwachten dat ze hun voorstellen baseren op de realiteit en niet op degene die het hardst toetert.’

Ruim 3,5 miljard bezuinigen in 5 jaar tijd doet pijn. Uiteraard doet het pijn als je vindt dat er eigenlijk helemaal niet gesneden zou moeten worden in het budget voor internationale samenwerking. Maar het doet nog meer pijn als jij zelf het slachtoffer wordt van die bezuiniging of als een onderwerp dat je belangrijk acht in het hele ontwikkelingsproces het onderwerp van ombuiging is. Het is dan ook heel begrijpelijk dat het bedrijfsleven positief zijn over de voorstellen in de basisbrief van staatssecretaris Knapen en NGO’s negatief. Het bedrijfsleven krijgt er immers geld bij en de NGO’s moeten de komende jaren fors inleveren. En zo is het ook begrijpelijk dat mensen die zich met onderwijs of de bestrijding van HIV/Aids bezighouden protesteren tegen Knapen’s voorstel om op die terreinen 160 miljoen respectievelijk 71 miljoen te snijden. In een tijd van bezuinigen is de eigen toko immers heilig.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De volledige lijst van MFS-2 subsidies

Maandagmiddag maakte staatssecretaris Knapen de lijst met toegekende subsidies voor ontwikkelingssamenwerking MFS-2 bekend: drie organisaties vielen af en op alle andere aanvragen wordt gekort.

Totaal is voor een bedrag van bijna 3 miljard aan subsidie aangevraagd, terwijl er 2,1 miljard is toegekend. Relatief het hoogst scoorde de Freedom from Fear alliantie (IKV Pax Christi, Amnesty International afdeling Nederland, het Europees Centrum voor Conflictpreventie en Press Now). Zij kregen bijna 84% van het door hun aangevraagde bedrag, terwijl de Fair, Green en Global Alliance met 42% het meest werd gekort.

De Impact alliantie, met Oxfam Novib als penvoerder krijgt het hoogste bedrag: 421,3 miljoen euro gedurende de periode van vijf jaar. Het kleinst toegekende bedrag is voor de Transition in the East Alliance, met onder andere het Medisch Comité Nederland-Vietnam; zij krijgen 9,1 miljoen (65% van het bedrag zij hadden aangevraagd).

Vice Versa zet alle aanvragen even op een rij. Klik hier voor de PDF van alle organisaties. Lees ook over afvaller Terre des Hommes.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dubieuze Europese investeringen in de Braziliaanse papierindustrie

Lokaalmondiaal belicht internationale onderwerpen vanuit het lokale en regionale perspectief. Hieronder treft u het artikel en de zojuist uitgebrachte documentaire over dubieuze Europese investeringen in de Braziliaanse papierindustrie. De documentaire werd gemaakt i.s.m. BothENDS.

In 2003 investeerde de Europese Investeringsbank (EIB) 110 miljoen dollar in Veracel. Dit bedrijf bouwt een papierpulpfabriek en legt eucaluptusplantages aan in Bahia, in het noorden van Brazilië. De komst van de fabriek zou voor veel werkgelegenheid zorgen en de regio een economische injectie geven. Sinds de komst van de fabriek trekken lokale boeren en actievoerders aan de noodklok. Volgens hen heeft de komst van Veracel een vernietigend effect op de regio.
eucalyptus brazil
Wie met een auto op verkenning gaat in de omgeving van Eunapolis (een stadje in het oosten van Bahia) zal zich van tijd tot tijd in Scandinavië wanen. Eucalyptusplantages strekken zich uit zover het oog rijkt, waardoor het landschap veel weg heeft van de eindeloze naaldbossen die je in Noord-Europa aantreft.

Ooit bestond hier alleen Atlantisch regenwoud, maar dat heeft in de loop van de afgelopen decennia plaats moeten maken voor de landbouw. Er is nog maar minder dan zes procent over van het oorspronkelijke regenwoud. De landbouw is in de afgelopen tien jaar op zijn beurt verdreven door de eucalyptusplantages. Alleen al in de gemeente Eunapolis beslaan ze 90% van alle landbouwgrond.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Filipijnen: strijd om landhervorming loont

Iedere twee weken publiceert Sargasso een kort filmpje uit de serie Niet in het Nieuws van Lokaalmondiaal. Lokaalmondiaal informeert mensen over wereldse onderwerpen en wil bewustwording creëren over internationale samenwerking en begrip voor andere culturen bevorderen.

Nadat dictator Marcos in 1986 werd afgezet, kondigde de nieuwe Filipijnse overheid twee jaar later een grote landhervormingswet aan, CARP genaamd. Meer dan tien miljoen hectare land moest verdeeld worden onder enkele miljoenen arme boeren. Afgelopen week liep de wet af. Maar nog steeds zitten ruim een half miljoen boeren zonder land.

De Task Force Mapalad (TFM), een partnerorganisatie van ICCO, strijdt voor verlenging van de wet omdat een groot deel van het land nog steeds niet verdeeld is.

De ongelijke verdeling van land is al eeuwenlang de belangrijkste oorzaak van armoede op de Filipijnen. Een kleine groep van invloedrijke families heeft het grootste deel van de landbouwgronden in handen. De afkondiging van de landhervormingswet leek dan ook op een doorbraak.

In de praktijk verliep de uitvoering van de CARP echter traag. Dit had te maken met corruptie, de weerstand van invloedrijke landeigenaren en met de mazen in de wet zelf.

De procedure om een eigen stukje land te krijgen is ingewikkeld en traag. Boeren krijgen een stuk land toegewezen van het ministerie van landhervorming (DAR). Ze krijgen hiervoor een certificaat, maar dan begint de strijd pas echt. Landeigenaren kunnen de beslissing juridisch aanvechten en dat gevecht kan jaren duren. Of ze kopen of leasen het land weer terug van de boeren. Maar veelal werd er ook gekozen voor minder frisse methodes. Zo zijn er met regelmaat privé-legertjes ingezet om de boerengroepen die hun land opeisten te intimideren.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Tanzania: Vissen met dynamiet

Iedere twee weken publiceert Sargasso een kort filmpje uit de serie Niet in het Nieuws van Lokaalmondiaal. Lokaalmondiaal informeert mensen over wereldse onderwerpen en wil bewustwording creëren over internationale samenwerking en begrip voor andere culturen bevorderen.

Kigombe – Vissers in het Tanzaniaanse dorpje Kigombe worden steeds vaker opgeschrikt door explosies voor de kust. Vissers uit andere dorpen halen de zee leeg door met dynamiet vissen te vangen. Kostbaar koraal gaat verloren…

Deze dynamietvissers ‘vangen’ hun vis door dynamiet in het water te gooien. Door de druk die vrijkomt door de explosie sterven de vissen die vervolgens eenvoudig kunnen worden opgeschept. Een bijzonder goede manier om snel veel vis te vangen, maar niet als je volgend jaar weer vis wil. Het koraal wordt vernietigd en daarmee ook het leefgebied van de vissen.

Dynamietvissers zijn actiever dan ooit en dorpsambtenaren van het dorp Kigombe, hebben daarom een commissie opgericht om het probleem aan te pakken. Volgens Muhunzi, voorzitter, is de identiteit van minstens 20 dynamietvissers bekend en staan deze op een zwarte lijst, maar de overheid komt niet in actie. “We kennen ze, we hebben ze aangeven bij de politie, maar ze komen er met een kleine straf vanaf.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zuid-Afrika: Leerlingen tegen geweld

Iedere twee weken publiceert Sargasso een kort filmpje uit de serie Niet in het Nieuws van Lokaalmondiaal. Lokaalmondiaal informeert mensen over wereldse onderwerpen en wil bewustwording creëren over internationale samenwerking en begrip voor andere culturen bevorderen.

Johannesburg – Niet alleen in Zuid-Afrika, ook bij ons komt het steeds vaker voor: geweld op scholen. Zuid-Afrika en Nederland slaan de handen ineen om samen te werken aan geweldloos onderwijs.

Het was op het eerste gezicht raar om te zien dat leerlingen op vrijdag een roze shirt en een blauwe spijkerbroek aanhadden. Raar omdat ze normaal in een uniform naar school gaan. Een week eerder was een zes jaar oud meisje verkracht en vermoord. De kleding waarin zij voor het laatst werd gezien was een roze shirt en een blauwe spijkerbroek. En dus trokken leerlingen door het hele land op de dag van haar begrafenis dezelfde kleur kleding aan. Voor een dag mochten kinderen in Zuid-Afrika zonder uniform naar school en konden ze zo hun medeleven betuigen aan de familie van het meisje.

Geweld is in Zuid-Afrika van alledag, ook op scholen. Bijna elke leerling heeft wel een vriendje of een vriendinnetje dat slachtoffer is geworden van geweld. Victoria van 14 vertelt: ‘Tijdens de lunchpauzes blijf ik in de klas, alleen op deze manier kan ik het geweld ontvluchten’.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Tanzania: eigen boeren eerst

Iedere 2 weken publiceert Sargasso een kort filmpje uit de serie Niet in het Nieuws van Lokaalmondiaal. Lokaalmondiaal informeert mensen over wereldse onderwerpen en wil bewustwording creëren over internationale samenwerking en begrip voor andere culturen bevorderen. Onderstaand filmpje is bij Lokaalmondiaal hierrr in een hogere resolutie te vinden.

Tanga, april 2008 – Tanzania heeft gekozen. Het land beschermde tegen internationale regels in haar eigen boeren tegen goedkope import van melkpoeder. Marktbescherming is een gewoonte in Europa, maar in Afrika gebeurt het zelden. Maar als één koe over de dam is…

De afscherming van de nationale melkmarkt voor goedkope, gedumpte import uit de EU, heeft in Tanga voor een bloeiende melkveehouderijsector gezorgd. Het lijkt van belang dat ontwikkelingslanden in de toekomst de mogelijkheid behouden om hun markten tijdelijk af te schermen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nepal: vrouwen aan de onderhandelingstafel

Iedere 2 weken publiceert Sargasso een kort filmpje uit de serie Niet in het Nieuws van Lokaalmondiaal. Lokaalmondiaal informeert mensen over wereldse onderwerpen en wil bewustwording creëren over internationale samenwerking en begrip voor andere culturen bevorderen. Onderstaand filmpje is bij Lokaalmondiaal hierrr in een hogere resolutie te vinden.

In Nepal is een vrouwenbeweging in opkomst. Na een jarenlang conflict schuiven vrouwen nu aan de onderhandelingstafel om hun positie te verbeteren.

In post-conflictlanden worden vrouwen vaak vergeten als het gaat om de opbouw van hun land. Mannen zijn de strijdende partijen en mannen moeten het eens worden over de voorwaarden voor vrede. Zij worden uitgenodigd voor de onderhandelingen.

Maar waar blijven de vrouwen? Zij hielden het land draaiende door het werk van mannen over te nemen die naar het front vertrokken. Zij zijn de steunpilaar van het gezin. Veel vrouwen vochten zelfs mee in oorlogstijd, zoals bij de Maoïsten in Nepal of in de verzetsbeweging van Eritrea. Maar als het op vredesonderhandelingen aankomt, wordt (meer dan) de helft van de bevolking voor het gemak vergeten.

In Nepal maakte een vredesakkoord in 2006 een eind aan de tien jaar durende strijd tussen Maoïsten en het regeringsleger. Tijdens deze burgeroorlog kwamen meer dan 13.000 mensen om het leven. Veel mensen hebben hun hoop gevestigd op de interim regering in het land. In de actiepuntenlijst van deze interim regering is echter nauwelijks aandacht voor vrouwen en vrouwenzaken.

Volgende