In het kader van de lopende discussie over privacy in het algemeen en de aankomende wet op het bewaren van telefoon- en internetgegevens gedurende 18 maanden in het bijzonder, hier weer een bijdrage van D66 Europarlementariër Sophie in ’t Veld. Dit is een reactie op het ingezonden stuk “Niets verkeerd met het bewaren met het bewaren van telefoongegevens” in het NRC van 7 april jl.
De overheid verschaft zich steeds vaker toegang tot klantbestanden van bedrijven. In een salamitactiek van maatregelen krijgt de overheid een steeds completer profiel van elke individuele burger, met onze telecommunicatiegegevens (telefoon, sms, e-mail), surfgedrag op het web, bankgegevens, reisbewegingen (vliegtuigpassagiers, OV chipkaart, vastleggen van passerende kentekens op snelwegen, rekeningrijden, lokaliseren via mobiele telefoon, RFID chips), koopgedrag (credit card, klantenkaarten, internetaankopen) en zelfs welke boeken we lenen in de bieb. Camera’s, microfoons, en satellieten registreren niet alleen, maar identificeren ons en analyseren ons gedrag. Ook gevoelige gegevens als medische gegevens, religie, vakbondslidmaatschap, politieke voorkeur of seksuele oriëntatie liggen vast in allerlei databestanden.
Al onze gegevens hebben we afgegeven in ruil voor een dienst of product. De meeste mensen realiseren zich niet dat al die informatie ook beschikbaar komt voor de overheid. De rechtsbescherming van burgers is slecht geregeld, vooral als gegevens worden gebruikt door landen gebruikt buiten Nederland en de EU. Bedrijven worden zo steeds meer ingezet bij wetshandhaving en veiligheid. De (stijgende) kosten daarvan worden afgewenteld op de bedrijven zelf. Vanzelfsprekend krijgt de overheid in het geval van een concreet onderzoek naar een verdachte of zaak beschikking over de benodigde informatie, waarbij aangetoond moet worden dat er een gerede aanleiding is.
Maar nu krijgt de overheid onbeperkt toegang tot hele bestanden, en kan zonder aanleiding onderzoek doen, vaak door geautomatiseerde zoektochten als data mining en profiling, waarbij iemand die aan het verdachte profiel voldoet maar moet uitleggen waarom hij onschuldig is. Voor de preventie van terrorisme of misdaad is dit een buitengewoon zwak middel, en heel vaak gebruikt de overheid de persoonsgegevens voor andere zaken. Klassiek is het in de smiezen houden van politici, journalisten en politiek bewogen kunstenaars, maar ook demonstranten, mensen met bijvoorbeeld HIV of aspirant-adoptieouders kunnen in het vizier komen. De overheid legt nauwelijks verantwoording af over het gebruik van persoonsgegevens en de effectiviteit daarvan, met een niet onderbouwde verwijzing naar “nationale veiligheid”. Ook de uiterst gebrekkige beveiliging is reden tot zorg (denk aan rondslingerende USB sticks of CD roms die zoek raken in de post).
Er is veel mis: het doel van de maatregelen is onduidelijk, ze zijn niet proportioneel, er is nauwelijks democratische controle en rechtsbescherming, en de effectiviteit voor het verklaarde doel – veiligheid – is dubieus. D66 wil daarom dat de Tweede Kamer bij het besluit over de opslag van telecommunicatiegegevens strakke grenzen aangeeft, en roept op tot een grondige evaluatie van dergelijke maatregelen.
Reacties (37)
Goed stuk, maar ik denk dat (bijna) iedereen hier al overtuigd was. Aangezien de verkiezingen nog een tijdje duren…. voelt iemadn zich om een andere vorm van activisme te organiseren?
Tim, helemaal mee eens… (Zoiets?)
Heel helder stuk. Hopelijk lukt het D66 om de tweede kamer hiermee wakker te krijgen.
Helaas lijkt men daar knutselfilmpjes van een kamerlid belangrijker te vinden dan dit thema.
En de meeste burgers vinden nog steeds niet erg dat de overheid zonder deugelijke reden toegang heeft tot persoonsgegevens: “Want wanneer je niks te verbergen hebt…”.
Alle technologie die het leven gemakkelijker maakt zal op een dag ook voor kwaadaardige doeleinden ingezet worden. Dat is een grotere bedreiging voor onze democratie dan welk antiek religieus boek dan ook.
@ Taco
Geen enkel antiek religieus boek is een gevaar. De lezers van die boeken en de fans van de vermeende auteur des te meer. Overigens vrees ik de twee Big Brothers (de Nederlandse overheid & de Europese Unie) net zo zeer.
“Horror in Haarlem” – al in 2004.
Maar dergelijke foutjes maken ze sindsdien natuurlijk niet meer…
http://www.netkwesties.nl/editie124/artikel1.html
de overheid is onze vijand, alleen de meesten zien het niet zo. die betalen teveel belasting en vullen stapels papier in om iets terug te krijgen en willen dan niet van het systeem af. de ah bonuskaarten en shell zegeltjes houdt ze in het gareel. deze reactie met mijn ip is vast over 20 jaar iets wat dan tegen me gebruikt zal worden *G*
Ook de uiterst gebrekkige beveiliging is reden tot zorg
Ik denk dat beveiliging het belangrijkste onderdeel van een wet over data-opslag zou moeten zijn. Het is echter wel apart probleem. Beveiliging is immers ook nodig voor `andere’ gevoelige data. Data beschermen tegen onbevoegden is vreselijk eenvoudig. Ik weet niet hoe de sollicitatie procedure bij diverse overheidsinstellingen precies werkt, maar ik heb niet de indruk dat ze de juiste mensen aannemen. Als de AIVD al onbeveiligde informatie op USB-sticks laat rondslingeren, kan dat maar 2 dingen betekenen: Het is heel treurig gesteld met de aanwezige kennis bij de AIVD, of ze doen het expres. Ik weet niet welke optie ik het liefst zou zien.
En als de AIVD al geen data kan beveiligen, hoef je dat van een willekeurige ISP ook niet te verwachten…
@6: Wat je zegt zou niet moeten kloppn. De overheid zou een afspraak tussen ons allen moeten zijn. Als de overheid een tegenstander wordt, is er iets goed mis met de overheid. Toegegeven, de cummulatie van gegevensoplsagvormen en gebruikmaking daarvan voor opsporing is niet in de haak.
@8 de overheid is een kleine groep mensen die een grote ongeintereseerde massa bestuurd. hoe minder vrijheid hoe beter om steeds meer mensen die op elkaar geprakt zitten in het gareel te houden. of het zijn reli’s die menen dat hun sprookjesfiguur naar keuze zich aan van alles stoort wat mensen kunnen doen, maakbaarheidsidioten, gekken, idealisten, machtswellustingen of een combinatie ervan en een angstige gemakzuchtige kudde..
als we willen leven in wereld vol angst, camera’s, toezicht en betutteling dan heeft het volk gekregen wat het wilde denk ik zo.
Mja. En Bismarck schreef “kloppn”.
*protololz@future bismarck*
@ bismarck
Volgens welke beginselen zou de overheid “een afspraak tussen ons allen zijn”?
Geheel nieuw voor mij, al denk ik dat je het een en ander probeert te zeggen over het theoretische sociale contract?
Un peuple n’a qu’un seul ennemi, c’est son gouvernement.
@12: Je vergeet het woordje “moeten”. Zoals je ook al uit “zou” had kunnen afleiden heb ik het niet over de bestaande situatie, maar over het idee overheid. Tenzij je religieus bent en denkt dat een Goddelijke Inspiratie iets of iemand de macht heeft gegeven over een territorium en haar inwoners, kun je moeilijk anders concluderen dan dat een overheid bestaat bij de gratie van die inwoners van dat territorium. Als die inwoners de overheid niet zien zitten kunnen ze die verwijderen (in feite zou je verkiezingen kunnen zien als een instrument daartoe) en een andere overheid vormen. Dat is toch in ieder geval de theorie (ik weet, de praktijk is weerbarstig).
Ik ben meer van het idee dat de overheid beschikking heeft over het geweldsmonopolie, en dat die kracht ten behoeve van de bevolking zoveel mogelijk door waarborgen moet worden omgeven.
Dat uitbreiden van bevoegdheden van de overheid is dus wat dat betreft een zaak om nauwlettend in de gaten te houden. (onze plicht ook, als volk)
Nu blijkt dat er geen doel werkelijk en effectief gediend is met deze mate van gegevens verzameling, en de samenleving er in sterke mate onveiliger van wordt, is het noodzakelijk dat we als bevolking aan de rem trekken.
De overheid is dan wel niet direct onze vijand, in vergelijking met andere landen stelt de nederlandse bevolking wel overdreven veel vertrouwen in haar overheid. (Overigens ook terug te zien in het accusatoire karakter van onze strafrechtspleging)
@ Redactie: de link naar het “ingezonden stuk”:
http://www.nrc.nl/digitaleeditie/20080407/pages/01006/articles/NRC-20080407-01006007.jpg
is dood. Sowieso… een .jpg?
Met datamining kan je nog lang niks.Ik kan t hier wel honderd keer zeggen. Dat is lang niet zo een gevaar als dat iedereen je er bang voor probeert te maken. Je kan zelf voor een habbekrats de meest geavanceerde programma’s kopen en denk maar niet dat je pdf boekenkast van een stuk of 20 ongelezen artikelen op een deugdelijke manier wordt samengevat.
Wat t oplevert, is hoe dan ook op zijn best indirect bewijs.
Wat VEEEEEL bedreigender voor de rechtstaat is, is dat je met indirect bewijs in Nederland ook veroordeeld kan worden, als de rehter maar overtuigd is. En dat bewijsvoering door rechters niet deugdelijk wordt gemeten. Dat het buikgevoel wordt aangesproken en door gerechtssecretarissen bij dat eerwaarde buikgevoel een mooi vonnis schrijft. Dat we geen idee hebben hoeveel bewijs indirect bewijs was en hoe dat heeft meegewogen. Dat alles wat bij Lucy B mis ging, ook in elke andere zaak kan misgaan en niemand daar een oplossing voor vindt.
Stel even dat de overheid te goeder trouw is en uitsluitend doet en wil doen wat zij behoort te doen. Hogelijk discutabel natuurlijk, maar stel. Dan heeft de overheid de plicht om uitsluitend te weten te komen van burgers, al datgene wat nodig is om de wet te handhaven, en om eerlijk belasting te innen. Of moet ze ervan uitgaan dat alle burgers te goeder trouw zijn, en verder niets controleren? Dat zou naïef zijn, maar het is het een of het ander. Dus is ’t het eerste. De overheid zal ook nooit toegeven dat zij gecorrumpeerde lijntrekkers en machtswellustelingen onder haar gelederen heeft.
Ik zou graag willen weten wat die gedolven gegevens precies zijn, wat ermee beoogd wordt, en wat ermee gedaan zou kunnen worden. Met de wet op de openbaarheid van bestuur moet je toch een eind kunnen komen.
Concrete gevallen graag. Waar kom ik allemaal voor, met welke gegevens, en waarom? Heb ik recht om dat te weten?
@17 “En dat bewijsvoering door rechters niet deugdelijk wordt gemeten.”, “in elke andere zaak kan misgaan”.
Er wordt nu wel iets tegen gedaan. Ik zal niet zeggen dat het meteen geweldig is, maar er wordt over dit eindelijk erkende probleem nu tenminste een beetje nagedacht bij justitie.
@1; er lopen 2 initiatieven die hiermee te maken hebben.
http://www.volksopstand2008.nl/news.php
http://www.arnoudboer.nl/ditismijnvingerafdruk.nl/
Wat meer aandacht ervoor is wenselijk gezien de aantal medestanders die ze nu hebben.
Persoonlijk vind ik dit een ontzettend vervelend saai treurig onderwerp van een of andere ambtenaren trut. Goed getimed ook dit onderwerp, boeit echt niemand op dit moment op een stel keikeutels na.
dit soort technologie biedt teveel mogelijkheden om serieuze problemen op te lossen. Terwijl Verdonk tenminste snapt dat mensen banger zijn dat hun kind geneukt wordt door een of andere pedo shithead, zit mevrouw europarlementarier (wat leuk dat Sargasso een podium biedt voor shitheads, journalistieke aarsstaarderij) mogelijke verdachten te beschermen. Ik dacht juist dat de meeste normale mensen vinden dat er teveel aandacht is voor plegers en hun rechten. Wanneer wordt dat europarlement trouwens weer opgeheven?
Vraag dàt even aan Cheney, caprio. Da’s ook een ‘old-europe’ dilletant.
Gààt het voor de rest een beetje, in shitty clichéland?
Misschien is het helpvol, caprio, dat je beseft een tiental jaren geleden te leven met je analyses. Mensen met verstand staan normaal gesproken niet echt meer te spuwen op mensen die het goed bedoelen.
Dat heet volwassen worden – iets waar je blijkbaar met een rotvaart van weg blijft drijven.
Prima epistel. Waar de nationale D66’ers zich te vaak (te) pragmatisch opstelden als het om dergelijke vraagstukken ging, heeft Sophie in ’t Veld altijd eenduidig privacybelangen verdedigd.
/sociaal cohetisch vrijwilligerstenue aan/
Ik vrees dat het niet echt goed gaat met caprio, kan iemand zich even over hem ontfermen? Hij kon voorheen beter irriteren, nu is het zielig schelden niveau’tje Truus uit Deventer mailt het AD haar ongezouten mening na de achtste sherry. (Het allermooiste is een tweede reactie op zichzelf)
Er zijn nu ook plannen dat moet worden vastgelegd wie wat aan welke politieke partij heeft gedoneerd (deze aantasting van onze privacy wordt gebracht onder het mom van transparantie).
Het wordt trouwens niet alleen vastgelegd maar zelfs openbaar gemaakt.
@zazkia: En ook nogmaals, met Datamining kan je juist heel veel.
En je spreekt jezelf gelijk tegen in je tweede betoog. Juist deze wet maakt het mogelijk straks om eenvoudig te zoeken wie in de buurt van een misdaad was en ze daarvoor te veroordelen. Ook al hadden ze er niets mee te maken maar kunnen ze niet bewijzen wat ze dan wel daar deden.
@17: Voor datamining heb je helemaal geen geabvanceerde software nodig. Een beetje database-programma is al voldoende en als je wat rekentrucs wil doen misschien een spreadsheet-programma.
Men hale uit de AH-bonuskaartadministratie of iemand ooit kebab-kruiden bestelt. Zo ja, dan een 1 in een variabele. Dit is onze basispopulatie verdachten. Van deze mensen koppele men de internetgegevens. Indien ze een bepaalde website bezoeken (zeg een Koransite), komt er voor een tweede variabele een 1, dit zijn terroristenverdachten. Dan hun mailtjes scannen op de woorden kerncentrale, vliegveld en haven. Zit dat erin, dan heb je voldoende reden de telefoon af te tappen. Hoor je in een telefoonbericht een codewoord als “uitstapje”, “trip”, “wedstrijd” oid. dan kun je een arrestatieteam sturen. Vind je in huis een mes of iets anders dat als wapen kan dienen, dan hebben we een terrorist te pakken, levenslang naar Rottumeroog Guantanamo.
Wat zeg je, kans op vals positieven? Als het geen terroristen blijken, dan kunnen ze dat toch zelf aantonen?
Hey Crachat, ouwe kameraad. ja het kost me nogal wat moeite, maar ik slaag er dan toch maar mooi in om behoorlijk kinderachtig en besides the point te blijven, een ware prestatie van formaat. Liever kinderlijk dan seniel. Internet taal is geweldig, taal van de straat. Maar gezellig oud en leuk gelukkig vriendelijk allemaal blij is vast ook een opluchting, ha fuck it.
@caprio
je bent vroeg aan de alzheimer vandaag
D66 wil wel meer maar uiteindelijk doen ze toch alles wat het CDA wil, als ze maar een beginnetje mogen maken met het invoeren van een Amerikaans kiesstelsel.
ja in theorie kan je er erg veel mee, met datamining. het heeft echter nog bijzonder weinig resultaten aangezien grote hoeveelheden data wel kunnen worden opgeslagen maar niet massaal kunnen worden doorzocht, simpelweg gebrek aan computerkracht. dat heb ik zelf mogen ervaren aan een gerenommeerd onderzoeksinstituut. zes computers waren fulltime bezig en nog kwam er uit de proefdatabase van een stuk of 1000 pdfs niet bruikbare resultaten, waarvan het maar zeer dubieus was of en hoe de gevonden percentages ¨belangrijkheid” berekend werden.
Duizend pdfs, dat staat in schrille verhouding tot het aantal opslagcapaciteit dat alle kebabkruidengebruikers nodig hebben. Zeker wanneer rekening moet worden gehouden met dat van bouskaart wordt gewisseld. (Je kan bovendien een nieuwe vragen, zonder naam erop)
Maar hoe dan ook levert dat kebabkruiden in het beste geval indirect bewijs op, dus als je dat al zou kunnen gebruiken in een rechtszaak, zou het veel beter zijn als dat soort bewijs -ALS (@steeph: ALS) het al gebruikt kan worden) deugdelijk getoetst werd voor wat het waard was, voor INDIRECT bewijs. Want kebabkruiden bewijzen nog lang niet of pipo een bom heeft geplaatst.
En dat indirect soort bewijs wordt veelste makkelijk toegelaten, daarvoor is ervaring te over, dat er nu naar gekeken wordt, lijkt me een bijzonder mager resultaat. Er zijn genoeg van zulk soort kafkazaken geweest de afgelopen tijd.
@HansR: ik BEN de alzheimer van de rede.
@ #32 zazkia:
Je moet wel onderscheid maken tussen dataminen van gestructureerde bronnen en van ongestructureerde. PDF’s behoren tot de laatste categorie en zullen minder snel en minder effiecient bruikbare gegevens opleveren dan een adressenbestand of bonuskaartdatabase.
http://www.schneier.com/blog/archives/2008/04/more_ripa_creep.html