Geen bal op tv | Zwarte Piet (3)

COLUMN - Die zaterdag keek ik met mijn zoon (5) en dochter (3) naar de intocht te Gouda. Ik had de hele week meegekeken naar het Sinterklaasjournaal. Het was een warrige aanloop naar een warrige intocht. Mijn kinderen begrepen er de ballen van.

Op dag 1 timmerden de Pieten (allen zo zwart als roet) een gaatje in de wand om een schilderij van Dieuwertje Blok op te hangen. “We hebben er weer ENORM zin in”, zei Dieuwertje tegen Sinterklaas. In mijn oren klonk het sarcastisch. 

Op dag 2 verlieten de Zwarte Pieten de stoomboot omdat er water lekte uit de door henzelf gemaakte gaatjes (domme Pieten!). Alleen de Huispiet en Sinterklaas bleven achter.

Op dag 3 begon ene Opa Piet aan de training van Nederpieten. Het was toen dat er voor het eerst een schminkloze Piet ten tonele verscheen, tot grote ontsteltenis Wilders en Bosma, die prompt een wet indienden dat de knecht van Sinterklaas tot in de lengte der dagen zwart moest zijn. Tijdens deze uitzending was ik aan het koken. Na afloop vroeg ik mijn zoon wat er gebeurd was. Hij keek me vertwijfeld aan. “Niks”, zei hij.

Op dag 4 lag Sinterklaas, na een avondje pepernootjenever, zijn roes uit te slapen. De Huispiet bleek niet te weten waar Gouda lag, de vaste Pieten waren spoorloos en Opa Piet verwelkomde drie Clownspieten. Na afloop van de training deed hij per ongeluk de deur op slot, zodat de Nieuwe Pieten niet naar buiten konden.

Op dag 5, de dag van de aankomst, was de situatie onveranderd. Sinterklaas sliep, de Huispiet wist niet waar Gouda lag en de Dobberpieten, om salonreactionair Annabel Nanninga te parafraseren, waren nog steeds spoorloos. Op de kade vroegen de burgemeester van Gouda en verslaggever Jeroen zich af hoe ze de Nederpieten moesten bevrijden uit de Pietenfabriek. De burgemeester besloot dat hij de sleutel van de fabriek hoogstpersoonlijk moest gaan halen. Vond Jeroen geen goed idee. Wat nu als de stoomboot ineens verscheen, dan zou de burgemeester er niet zijn! “Je kunt toch niet zomaar met een traditie breken”, zei hij. “Jawel hoor”, zei de burgemeester, waarna hij zichzelf liet vervangen door een kinderburgemeester.

Intussen was Sinterklaas wakker geworden en bleken ze al vrij dichtbij Gouda te zijn. Samen met de Huispiet stond hij op de plecht te zwaaien naar alle kinderen. Zo nu en dan zei hij een naam.

“Ach kijk”, zei hij dan tegen de Huispiet, “daar heb je kleine Lisa. En ach, Johan is ook weer van de partij.” En dan deed de Huispiet ook een duit in het zakje. Het viel me op dat het zonder uitzondering oer-Hollandse namen waren. Alleen maar Rodericks, Simones en kleine Robbies. Geen Mohammed, Desi, Aïsha of Leroy te bekennen. Het viel me ook op dat Sinterklaas zich op geen enkele manier zorgen leek te maken over het lot van zijn Vaste Pieten. He couldn’t care less. Stuitend!

Inmiddels waren de Nederpieten uit hun benarde positie vrijgelaten en werd de kade van Gouda overspoeld door een tsunami aan (voornamelijk Zwarte) Pieten. Ik telde één ongeschminkte Piet, drie Clownspieten, een Stroopwafelpiet, een Paarse Piet en een wat halfgeschminkte Pieten. Meer was het niet.

Toen was daar het moment dat Sinterklaas aanmeerde en aan zijn ronde kon beginnen. Twee Onmiskenbaarzwarte Pieten begeleidden het paard, eentje hield een verlengde paraplu boven het hoofd van de Goedheiligman. Misschien verbeeldde ik het mij, maar volgens mij bewoog Sinterklaas zijn hoofd voortdurend.

Een meisjeskoor zong Sinterklaasklassiekers. Een Clownspiet leek het leuk om zich ermee te gaan bemoeien. Mijn zoon begreep niet wat die Clownspiet in het gevolg van Sinterklaas te zoeken had. “Hij heeft geen Pietenpak aan en hij is niet zwart”, zei hij verontwaardigd. En dat terwijl Opa Piet in de dagen ervoor toch duidelijk had gezegd da die zwarte kleur niet noodzakelijk was om een goede Piet te zijn. De gedachtes van mijn zoon laten zich niet zo eenvoudig knechten. Die van mijn dochter trouwens wel. Zij kwam donderdag thuis met een kleurplaat waarop ze het gezicht van Piet paars had geschilderd en dat van Sinterklaas bruin.

Intussen waren de Dobberpieten gearriveerd. De nonchalante onbezorgdheid van Sinterklaas bleek terecht: ze hadden het op eigen houtje gevonden. De Pieten spoedden zich naar Sinterklaas. Maar toen ze daar waren, gingen ze meteen weer weg omdat ze niet nodig waren.

Mevrouw Molovich besloot even mee te kijken. Hoe ze het zag, weet ik niet, maar ze zag het meteen: de sfeer was grimmig. Ik had niks door. Zelfs niet toen het een dik kwartier duurde voordat Sinterklaas op het bordes van het stadhuis verscheen. Verslaggever Jeroen zette keer op keer ‘Hoort wie klopt daar kinderen’ in, naar ik aanneem omdat in de knecht in de lied niet genoemd wordt. Ik vermoedde dat Sinterklaas niet kon ontkomen aan de handjes van al te familiaire hoogwaardigheidsbekleders.

En eindelijk was hij daar. Op het bordes. Hij zwaaide naar de kinderen, zei ons dat we onze schoen mochten zetten, liet een scheet die zijn tabberd deed wapperen en verliet het podium. Net als ik hadden mijn kinderen niks doorgehad.