NIEUWS - Een studie naar het effect van gebruik van genetisch gemodificeerde planten bij de voedselproductie in de VS laat zien dat het niet meer productie oplevert, niet tot reductie van gebruik van bestrijdingsmiddelen leidt en de biodiversiteit omlaag brengt.
In de discussie over de inzet van genetische modificatie van gewassen schermen de voorstanders met het profijt, de hogere productie en resistentie tegen ziektes en ongedierte, die het zou brengen. De tegenstanders wijzen vooral op de mogelijke gevaren voor de gezondheid en onbedoelde kruisbestuiving. Vooral het argument van hogere productie is een belangrijke in de uitdaging de wereldbevolking tijdens de gestage groei te blijven voeden.
Deze maand verscheen er echter een rapport in het International Journal of Agricultural Sustainability waarin de benoemde voordelen van genetische modificatie bij voedselgewassen onderuit gehaald worden. In de praktijk blijken deze niet voor te komen. Sterker nog, de biodiversiteit daalt als indirect gevolg van de brede inzet van genetisch gemodificeerde rassen in de landbouw in de VS.
Meest opvallende uit het rapport is de conclusie dat het gebruik van bestrijdingsmiddelen in Europa (met name Frankrijk, Duitsland en Zwitserland) sneller daalt dan in de Verenigde Staten. En in deze Europese landen houden ze genetische modificatie nog steeds tegen.
The US (and Canadian) yields are falling behind economically and technologically equivalent agroecosystems matched for latitude, season and croptype; pesticide (both herbicide and insecticide) use is higher in the United States than in comparator W. European countries;
Over de opbrengst is het rapport ook duidelijk:
Despite the claims that GM might be needed to feed the world, we found no yield benefits when the United States was compared to W. Europe, other economically developed countries of the same latitude which do not grow GM crops.
Tot slot geeft het rapport ook nog aan dat met de inzet op Intellectual Property benadering van zaadteelt de bijpassende opbrengsten niet voldoende zijn om de daling in publiek ingezette onderzoeksgelden te compenseren.
Innovation through reclaimed IP revenue streams has not compensated for the decrease in public good research funding
Kortom, een stevig rapport dat de discussie over inzet GM in Europa opnieuw op scherp zet.
Update (14:15 uur): In de haast het stuk te publiceren, is een belangrijke conclusie niet hierboven meegenomen. Bij de afname van biodiversiteit gaat het vooral om toename genetische uniformiteit binnen een type gewas (bv mais). Het belangrijkste risico van toenemende uniformiteit is grotere kans dat een plaag een significant deel van de oogst kan vernietigen. Het onderzoek verwijst hiervoor naar eerdere plagen (met dezelfde oorzaak) zoals die in 1970.
Update (15:20 uur): De woorden gemanipuleerd/manipulatie zijn vervangen door gemodificeerd/modificatie. Daar dat de term was gebruikt in het rapport.
Reacties (39)
De lobby zal de waarheid wel weer inhalen.
Ik ken het rapport niet, en ik heb net (nog?) niet gelezen, maar ik krijg hier de indruk dat deze conclusies eenvoudigweg voorbarig zijn. Het gaat niet aan om domweg Amerika en Europa te vergelijken en daaruit te concluderen dat al dan niet geconstateerde verschillen al dan niet op het conto van gentech komen. Correlatiewetenschap, of nog erger.
Overigens zijn de claims dat gentechgewassen minder bestrijdingsmiddelen nodig hebben omdat er gerichter gespoten kan worden misschien in theorie waar, in praktijk heb ik dit altijd een bijzonder ongeloofwaardig argument gevonden. Zo zit de mens niet in elkaar, dat hij daadwerkelijk minder gaat spuiten als dat kan.
@2: Het rapport/verslag is niet zo lang, lees het gerust eerst zodat je weet of jouw veronderstelling grond heeft :-)
@1 Het begon gisteren al, voordat dit artikel uit kwam! Maar even serieus, genetische manipulatie heeft de mensheid ook goede dingen gebracht: gouden rijst, de katoen van je kleren komt hoogstwaarschijnljk van GM katoen uit de VS. Als we het over genetische manipulatie willen hebben, dan zouden we dat eigenlijk los moeten koppelen van hoe bedrijven (Monsanto!) ermee omgaan. (Het genoemde artikel is dan zeer bruikbaar) De vraag is dan eigenlijk of er al een Gordiaanse knoop is, of dat we die nu bezig zijn te maken.
@2 Hoe bedoel je ‘gerichter spuiten’. Nou dacht ik juist dat het gebruik van bestrijdingsmiddelen achteruit zou moeten gaan, omdat je maar één middel, een herbi- pesti- en fungi-cide kan gebruiken voor alles. Het gewas is daar juist immuun tegen. Als je dat niet hebt, moet je juist meerdere middelen gebruiken die dodelijk zijn voor verschillende plagen, maar die niet schadelijk zijn voor je gewas.
@0 ” .. waarin de voordelen van genetische manipulatie .. in de praktijk blijken deze niet voor te komen”
Dat beweert het stuk niet en terecht. Niet zichtbaar in de landenvergelijking, maar minder algemeen zijn wel voordelen waargenomen, zoals bij katoen met enorm pesticide gebruik.
Gaat dit om genetische manipulatie of modificatie? Het artikel doet het tweede vermoeden.
@5: Ik heb ook daar voor de duidelijkheid nog even “voedselgewassen” tussen gezet.
@6 Wat is verschil?
@5 Het artikel ontkent niet dat er voordelen zijn voor gentechnologie, maar ontkent dat er voordelen zijn van gentechnologie over andere vormen van biotechnologie (grootschalig opkweken):
Katoen is in dit geval niet besproken, wel genoemd. Het gaat hier vooral over voedingsproducten.
Een paar andere opmerkingen: als een land steeds meer afhankelijk wordt van één voedselgewas, dan is dat land gevoeliger voor uitbraak van ziekten. Als dat gewas ook nog eens grotendeels een monocultuur is, dan wordt dat versterkt (zoals het voorbeeld dat in de update van Steeph wordt genoemd). Niet alleen de VS is meer afhankelijk geworden van mais, ook de rest van de wereld. Dat is zorgelijk. (“While the world makes more calories for food now than it did in 1970, the proportion of dependence on maize has only increased, making each maize calorie lost even more important.”)
Het probleem met GM is ook niet dat het niet helpt, maar dat je meteen voor een package gaat. Het is vooral gebonden aan strikte regels rondom Intellectueel Eigendom.
Wat ook ergerlijk is, is dat in de VS de prijs voor zaden voornamelijk afhankelijk zijn van patentrechten:
(Zilberman et al. 2010 zoals geciteerd in Heineman et al. 2013).
De boeren kunnen hier weinig aan doen: ze mogen niet meer experimenteren met gewassen, vanwege een veranderd IE-recht:
(er wordt door de knieën gegaan voor de grote bedrijven.)
Al met al lijkt die Gordiaanse knoop behoorlijk vast te zitten. Toch durf ik wel te zeggen dat een gematigd gebruik van genetische modificatie, samen met de (Europese) traditie van veredeling en verstandiger gebruik van (kunst)mest, herbi- en pesticiden en irrigatietechnieken meer op zou leveren dan gentechnologie zelf, of datgene wat nu in Europa wordt gebruikt. Dat zit er voorlopig echter niet in: in de VS hindert de wetgeving dat, in Europa moeten we (helemaal) niks hebben van GM. Ook zou er (weer) een verandering in het Intellectueel Eigendomsrecht plaats moeten vinden. (Op elk vlak moet dat inmiddels wel veranderen en veranderlijk blijven).
@4: Die “gouden rijst” is een goed voorbeeld van volksverlakkerij: die heeft dus meer vitamine A voor de kindertjes in Afrika. Aaaah, wat lief.
Nou hoeven die kindertjes alleen nog maar rijst te eten en hoeft niemand zich er meer zorgen over te maken dat kinderen eigenlijk gevarieerd voedsel nodig hebben om gezond te leven.
En als het niet langer een optie blijkt om katoen in dat soort enorme monoculturen aan te planten, omdat de insecten dat zo lekker vinden, dan stappen ze maar over op hennep en vlas.
De schade die door het toepassen van GM-gewassen onstaat een het genetisch erfgoed van deze wereld is enorm en nagenoeg onomkeerbaar. Zelfs als er sprake zou zijn van een beetje meeropbrengst weegt dat niet op tegen de nadelen.
En gaat het verkeerd, dan gaat het ook ECHT verkeerd. En daar kan je (de wet van Murphy) gewoon op wachten:
“Het belangrijkste risico van toenemende uniformiteit is grotere kans dat een plaag een significant deel van de oogst kan vernietigen.”
@6: Modificatie. Ik heb het artikel hier even op aangepast. Dank voor het opmerken.
Zie inleiding:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Genetische_technologie
@9 Ik vind gouden rijst is geen volksverlakkerij. Het was om de veelvoorkomende staar te verhelpen. Dat een gevarieerd dieet beter is, is vanzelfsprekend. Hier is een ziekte verholpen door vrij weinig moeite, natuurlijk zou het beter zijn om meer moeite te stoppen in het wereldwijd voorkomen van honger, maar ook kleine beetjes helpen dan. Een gevarieerd dieet blijft belangrijk, nu is alleen een extra bron van betacaroteen minder nodig.(De arme kindertjes hebben nog steeds genoeg rijst nodig om 1) überhaupt genoeg calorieën binnen te krijgen en 2) om genoeg betacaroteen binnen te krijgen). Het aanbieden van gouden rijst neemt niet de noodzaak weg voor een gevarieerd dieet, het verzacht de pijn op zijn hoogst. Andere vitaminen en mineralen blijven nodig. Deze insteek lijkt een beetje op: als we ze geen vlees kunnen geven, kunnen we het ook niet maken om ze graan te geven. Maar als jij vindt dat het volksverlakkerij is, dan begrijp ik dat.
@9 “De schade door toepassen van GM-gewassen is enorm en nagenoeg onomkeerbaar”
Welke aanwijzing voor hel en verdoemenis?
Angst is een slechte raadgever.
– Toevoeging van stoffen aan voedsel, mede voor de gezondheid kennen we al heel lang ook bij ons.
– Grootschalige produktie, ook zonder GM gewassen, is erg kwetsbaar en vermindert de biodiversiteit.
Rassen in de landbouwgebieden van Amerika was altijd al een moeilijke combinatie…
@11: “Hier is een ziekte verholpen door vrij weinig moeite”
Nee, integendeel, hier wordt een ziekte verholpen door GM (waar naar mijn mening grote nadelen aan kleven), terwijl er niet alleen een andere manier bestaat, maar zelfs dwingend noodzakelijk is.
@12: Aanwijzingen genoeg, als je daar nog niet achter bent, dan wordt het dringend tijd dat je je eens wat beter gaat informeren
“Grootschalige prroduktie, ook zonder GM gewassen, is erg kwetsbaar en vermindert de biodiversiteit.”
Daar ben ik het natuurlijk ook mee eens. De konsekwenties van die constatering ga ik hier niet voor je uitspellen.
@5 Ook bij de aardappel meent Wageningen duidelijk opbrengstverbetering te kunnen aantonen met minder gifgebruik.
@14 Ik erken ook dat er grote problemen zijn met GM, in de biodiversiteit, in de gevoeligheid voor ziektes, in van alles. Ik erken ook dat door het verbloemen van een groter voedselprobleem met wat betacaroteen, je het voedselprobleem niet oplost. Daarom begrijp ik het ook dat je vindt dat het slecht is. Met een klein beetje GM hebben ‘de bedrijven’/’wij’ een schuld afgekocht én (tadaa!)de GM krijgt een imagoverbetering. Maar ik erken ook dat sommige acties wel oprecht zijn bedoeld, dat er dus wel met goede intentie 8 jaar onderzoek naar is geweest, deels betaald door die stichting die is opgezet door één van die grootste (en verdorven (?)) oliemagnaten: Rockefeller. Het kan zijn dat ik naïef ben om ‘ze’ één keer te vertrouwen en daarna vaker te vertrouwen.
@16: Dat zou helaas best wel eens erg naief kunnen zijn.
Bill Gates is ook zo’n weldoener die toevallig altijd net met de verkeerde remedies aankomt. Ik begrijp dat ook niet.
http://www.reuters.com/article/2011/09/20/us-monsanto-superweeds-idUSTRE78J3TN20110920
@18: “Analysis: Super weeds pose growing threat to U.S. crops.
Since Monsanto introduced its glyphosate-resistant crops, 21 weed species have evolved to resist the herbicide, up from none in 1995. The list is growing by one to two species per year, Mortensen said.”
Dat was voorspeld, maar dan heb je natuurlijk altijd van die mensen die hun wijsheid onderbouwen met oudhollandse zegswijzen: “Angst is een slechte raadgever.” (@12)
Voorzichtigheid is de moeder van de porceleinkast.
@14 GM wordt grootschalig benut bij mediese toepassingen. Moet daar ook mee gestopt worden, want je weet nooit … ?
Dom.
Het levert geld op voor Monsanto.
@20: Kijk eens aan, de medische wetenschap schiet de landbouw te hulp. En wat zou het risico zijn: kruisbestuiving?
Geef eens een voorbeeld, dan weten we waar we over praten.
@12: Er zijn voorspelbare problemen. Allereerst is de meest toegepaste genetische modificatie: gewassen weerbaar maken tegen een specifieke herbicide. Met als gevolg dat die specifieke herbicide grootschalig wordt gebruikt. En grootschalig gebruik van één middel lokt resistentie uit. (En resistentie zorgt weer voor een hoger gebruik aan chemische middelen) Wat er aan ziektebestrijding met GM gebeurt is te vergelijken met kanker bestrijden door mensen weerbaar te maken tegen chemotherapie.
Daarnaast wordt de genetische modificatie toegepast in een beperkt aantal varianten per gewas. Er ontstaat dus een genetisch zeer uniforme oogst die zeer grootschalig wordt geteeld. Dat is een enorm risico: ontstaat daar een probleem, dan is dat probleem ook gelijk overal en daarmee een aantasting van de voedselvoorziening. Simpel gezegd: door het beperkte aanbod kun met GM niet aan risicospreiding doen. Het wellicht bekendste voorbeeld van het risico van monocultuur: de Ierse hongersnood van 1845.
Tot slot zijn er nog de juridische implicaties van de verpreiding van gepatenteerde (GM) genen in traditioneel kwekersrechtelijk beschermd plantmateriaal. Simpel gezegd: het stuifmeel van een GM-plant komt op de stamper van een niet-GM-plant in een naburig perceel (of in de natuur). Juridisch gezien maakt de eigenaar van de niet-GM-plant dan gebruik van gepatenteerd GM-materiaal. En moet hij/zij dus een fee betalen. Kortom: het octrooirecht bij GM-materiaal maakt vrije rassenkeuze in de land- en tuinbouw vrijwel onmogelijk. En dat is vrij desastreus, zowel voor de concurrentiebelangen van boeren als voor de variatie in kweekgoed en voedsel.
Al die bezwaren waren al bekend. Maar de grote GM-bedrijven hebben dat altijd weggeschoven met het argument dat GM voor meerproductie zorgt en voor een grote daling in het gebruik van pesticiden. Dit onderzoek weerlegt die laatste twee claims. Er is geen meerproductie tov ‘normale’ teelten in vergelijkbare omstandigheden. Er is bij GM wel een daling in herbicidegebruik, maar die daling is niet groter dan bij normale teelten. Kortom, de beloofde meerwaarde van GM blijkt niet waar. De nadelen en risico’s daarentegen, die blijven.
@23: Dit onderzoek vergelijkt landen en verklaart het resultaat aan het al of niet GM gebruik, nogal eenzijdig.
Monocultuur en octrooirecht komen ook zonder GM voor
Niet iedere toepassing van GM is erg zinnig. Ook veredeling kent weinig zinvol gebruik. Is daarmee elke veredeling verwerpelijk?
@24: Alweer een vergelijking die nergens op slaat (@12, @15, @20). Ben jij een Monsanto-trol ofzo?
@24 Klopt, octrooirecht komt ook buiten GM voor, maar buiten GM is een octrooi makkelijker aan te vechten (want een via natuurlijke weg verkregen variant is lastig te beschouwen als intelectueel eigendom). Het laatste woord over intelectueel eigendom in natuurlijk materiaal is nog niet gezegd. Komende jaren weten we wat er kan en niet kan. En meestal geldt daar dus nog het traditionele kwekersrecht.
Monocultuur komt uiteraard ook voor bij niet GM-gewassen, het gebruik van pesticiden komt ook voor bij niet-GM-gewasssen, grootschalige ziekten en plagen komen ook voor bij niet-GM-gewassen en vermenging van genen uit de natuur met genen van cultuurgewassen komt ook voor bij niet-GM-gewassen.
Het punt probleem is dat die problemen bij GM-gewassen in verhoogde mate voorkomen. Plus nog een aantal nadelen (die je zelf waarschijnlijk inmiddels ook wel kunt opnoemen). En dat terwijl de voordelen die daar tegenover zouden staan – meerproductie, voedselzekerheid en sustainability – niet waar blijken gemaakt.
Tsja, en als ik de voor- en nadelen van GM wil vergelijken, dan is de meest betrouwbare manier van meten: vergelijkbare teelten uit landen met en zonder GM naast elkaar leggen. Laat dat nu precies zijn wat dit onderzoek doet. Ik snap je kritiek op dit punt dan ook totaal niet.
@26: Het onderzoek vergelijkt (groepen van) landen, niet gewassen in verschillende landen met verschillende teeltwijze/zaden. Waarbij ik zeker arme landen zou betrekken, waar gebruik van bestrijdingsmiddelen veel gezondheidsproblemen geeft, zoals bij katoen in Azie.
Dat gebruik van GM nooit voordelen heeft is even vreemd als de bewering dat GM altijd voordeel heeft. De overheid zou dat natuurlijk bij de GM toelating kunnen betrekken zoals nu bij geneesmiddelen. Voortdurend toezicht hoort daarbij, daar blijkt de overheid niet sterk in.
Wat is de basis voor de uitspraak dat ziektes en plagen bij GM gewassen meer voorkomen?
@27: Waarbij ik zeker arme landen zou betrekken, waar gebruik van bestrijdingsmiddelen veel gezondheidsproblemen geeft, zoals bij katoen in Azie.
In de arme landen van Azie (India) is de grootste gerelateerde doodsoorzaak zelfmoord, omdat de boeren de schulden niet meer kunnen opbrengen die zijn ontstaan door het toepassen van BT-katoen.
http://www.youtube.com/watch?v=AM7_34Mi2no
http://vimeo.com/17067968
@27, je reageert op allerlei uitspraken die helemaal niet gedaan worden?
Wie zegt er bv dat ziektes en plagen vaker voorkomen bij GM?
@27: Ik zeg niet dat GM geen voordelen heeft. Ik zeg ook niet dat ziekten en plagen bij GM meer voorkomen. Ik – en ik niet alleen – zeg dat het risico op grootschalige ziekten en plagen door GM groter is doordat GM tot een sterke genetische uniformiteit dwingt.
Daarnaast schreef je: “Het onderzoek vergelijkt (groepen van) landen, niet gewassen in verschillende landen met verschillende teeltwijze/zaden”
Dat is onjuist. Het onderzoek vergelijkt de teelt van maïs, tarwe, graan, koolzaad en soja in verschillende landen (USA, Canada, en West-Europa, Frankrijk, Zwitserland) waarbij de gegevens gecorrigeerd zijn voor breedtegraad, oogsttype en seizoen. Zoals het hoort dus.
Het onderwerp GM en de mechanismen die er mee samenhangen zijn te complex voor slecht lezen.
@30: “Het onderwerp GM en de mechanismen die er mee samenhangen zijn te complex voor slecht lezen.”
Het is helemaal geen kwestie van slecht lezen, maar van moedwillig twijfel zaaien.
Jouw uitleg is uitstekend Perik, maar je uitgangspunt is naief.
@31: Vertel me wat mijn uitgangspunt is.
@32: Dat je iemand tegenover je hebt die opmerkingen maakt en vragen stelt omdat hij niet beter weet.
nogmaals: Het is helemaal geen kwestie van slecht lezen, maar van moedwillig twijfel zaaien.
@30: “die problemen bij GM-gewassen in verhoogde mate voorkomen”
“Ik zeg ook niet dat ziekten en plagen bij GM meer voorkomen”
Mooi voorbeeld van verwarrend schrijven
@34: Opnieuw een voorbeeld van beroerd lezen. En selectief quoten.
Genetische uniformiteit bij GM kent een verhoogd risico: namelijk grootschalige uitbraak van ziekten. Tegelijkertijd hoor je mij niet zeggen dat GM-planten vaker ziek zijn dan planten uit een gangbare teelt.
@35: Uniformiteit kent een verhoogd risico, bij GM is dat niet anders, niet meer niet minder.
@36: Klopt. Voor ieder gewas geldt dat je verhoogde risico’s loopt bij uniformiteit. Genetische uniformiteit komt bij GM in veel grotere mate voor. Dus is dat risico daar groter.
Tip. Als je het niet begrijpt, zeg dan gewoon: “Ik begrijp het niet.”
@37: Gemakkelijk om niet overtuigend als gebrek aan begrip af te doen
@38: Gemakkelijk om met domme en/of niet ter zake doende vragen twijfel te zaaien. Monsanto-trol!