In GC’s Zondag Matinee elke week speciaal voor uw kijkgenot een fascinerende documentaire, een spraakmakend TV-programma of een bijzonder (leuk) cabaretfragment.
?Het Uur van de Wolf? filmde in 2007 in Parijs tekenaar/cartoonist Bernard Holtrop voor de documentaire De Koele Woede. Holtrop woont al sinds 1968 in Frankrijk en tekent daar o.a. voor Libération en satirisch weekblad Charlie Hebdo, waar ook Kamagurka voor tekent. In Nederland maakt hij politieke tekeningen voor HP/ De Tijd.
De documentaire laat op een prachtige manier het leven van Holtrop (pseudoniem ?Willem?) en zijn vrouw zien. Holtrops tekeningen zijn politiek, controversieel, soms schokkend en vaak erotisch. Zijn tekeningen lijken tegenovergesteld aan het karakter dat uit de documentaire naar voren komt. Een zachtaardige, wat onhandige man die na 37 jaar huwelijk nog steeds ontzettend verliefd is op zijn Noorse vrouw Medi, een gedecideerde, uitgesproken vrouw die haar man op een gezonde manier bewondert maar ook niet schroomt hem op slecht gelukte tekeningen aan te spreken. Als het niet leuk is lacht ze niet. Mooiste quote: ?Ja, kom nu maar naar huis, ik heb ze net dat drieluik laten zien, je weet wel, die waar ik met een bos penissen op sta?.
Beiden kunstenaars, hebben ze elkaar ontmoet in de jaren zestig en zijn ze het schoolvoorbeeld van een prachtige Parijse liefdesgeschiedenis, gewikkeld in politiek, de ?68-revolutie en een flinke scheut WOII-trauma. Alhoewel Holtrop zelf zijn jeugd relativeert, blijkt uit de grote hoeveelheid nazi-perversie en oorlogsgerelateerde tekeningen dat de gevangenschap van zijn vader in Kamp Vught hem niet in de koude kleren is gaan zitten. Zijn vrouw wijst er fijntjes op dat vader Holtrop na de oorlog de hele familie meenam voor een kampeervakantie op het voormalig kampterrein, alwaar vader probeerde zijn herinneringen te verwerken en de kleine Bernard meestal naar het zwembad ging.
Holtrop is nog altijd controversieel, de documentaire laat zien hoe een groep christenen Libération aanklaagt wegens een tekening waarop Jezus aan het kruis wordt afgebeeld met een condoom. De groep verliest de rechtszaak en Holtrop is zichtbaar tevreden, maar ook niet echt verbaasd. Hij ziet er uit als iemand die zijn vrijheid van tekenen zo vanzelfsprekend vindt dat hij oprecht niet begrijpt dat hij iets niet zou kunnen publiceren. Toch is hij in 1966 al eens aangeklaagd en veroordeeld in Nederland, voor een cartoon waarin hij Koningin Juliana afbeeldde als prostituee.
Gevraagd of hij wel eens nadenkt over wat hij wel of niet moet publiceren geeft hij aan altijd eerst alles te tekenen. ?Het moet er uit, net als naar het toilet gaan?. Of hij daarna nog zaken weglaat of aanpast? Nee, niet echt denkt hij. Bernard Holtrop komt in deze documentaire naar voren als een aimabele anarchist, een stuntelige romanticus en een volkomen originele geest, die zich van de prins geen kwaad lijkt te weten en doodgemoedereerd bloederige tekeningen laat zien van vrouwen bij wie prikkeldraad geaborteerd lijkt te worden.
Vrijheid van meningsuiting en cartoons. Het speelt al veel langer. Het verschil met dhr. G. Nekschot? Nuance, tekentalent, levenskunst en vooral de schijnbare afwezigheid van een agenda en neiging tot provoceren. Maar dat is dan weer mijn vrijheid van meningsuiting.
De documentaire is hier online te bekijken.
Reacties (3)
Leuk, bedankt. Kunst is vaak een uitlaatklep voor frustraties, waarin de kunstenmaker zijn/haar eigen angsten onder ogen komt. Als je expressie (ook andere vormen) op die manier bekijkt is het makkelijker om te begrijpen en je er misschien zelfs mee te verenigen.
Ik had programma al gezien en kan medelezers die dat niet hebben van harte aanraden de link “De Koele Woede” hierboven te gebruiken.
Wees daarna niet te beroerd om “Anne” te bedanken voor de tip.
Zo nu en dan komt er nog wel eens wat goeds op de tv ;-)
De documentaire over Holtrop, De Koele Woede, is vanaf 9 oktober te koop op DVD. Meer informatie op de site van de distributeur: http://www.livingcolour.nl.