OPINIE - De samenleving draait beter op de kruipolie van betrouwbare informatie. Dus betalen we wetenschappers om ons die informatie te leveren en dus doen zij onderzoek om de informatie zo betrouwbaar mogelijk te doen zijn. Het is de bedoeling dat de betrouwbaarst-denkbare informatie zo terechtkomt bij zoveel mogelijk mensen.
Dat lukt dus niet. De betrouwbaarste informatie ligt op betaalsites en wordt ons onthouden. Tegelijk worden allerlei auteursrechtvrije boeken gedigitaliseerd en online gebracht, zodat er op het internet steeds meer verouderde informatie ligt. De gevolgen zijn ernaar en de lezers van mijn stukken kennen mijn standaardvoorbeelden: de terugkeer van ideologisch-getinte interpretaties van de Cyruscilinder, het negentiende-eeuwse idee van de “god van de gaten”, fysiognomie of het idee dat Jezus een mythisch figuur is. De publieke kennis van de geesteswetenschappen heeft de afgelopen vijftien jaar zware averij opgelopen.
U merkt, ik heb het over het internet. Dat is ook logisch, want al een jaar of zes is dat het voornaamste medium voor mensen – mensen in de westerse wereld om precies te zijn – op zoek naar wetenschappelijke informatie. Je zou dus verwachten dat er stevig wordt ingezet op de ontwikkeling van goede websites. Niet alleen zijn die bereikbaarder, maar ze hebben bovendien het voordeel dat je informatie kunt aanbieden op het basisniveau (uitleg van de feiten), dat je sceptici de methode kunt uitleggen en dat je een back-office kunt inrichten om met e-mail degenen te woord te staan die ook na uitleg van de methode wetenschappelijke inzichten niet willen overnemen. Een ander bijkomend voordeel is dat je informatie kunt actualiseren.
Ik heb al eens aangegeven dat ik, nu Israël verdeeld is verschenen, stop met boeken schrijven. Ze vormen een verouderd medium. Internet staat grotere actualiteit en beter contact met de gebruiker toe. Daarmee neem ik bepaald geen uniek standpunt in en juist omdat eigenlijk iedereen wel weet hoe belangrijk het internet is, maak ik me wat zorgen dat de Amsterdam University Press is begonnen met een reeks boekjes waarin wetenschappelijke onderwerpen worden uitgelegd, “Elementaire deeltjes“.
Die boekjes zelf zijn goed, maar het is het verkeerde medium. We moeten als samenleving het talent van vooraanstaande geleerden maximaal benutten. Hun inzichten moeten een zo breed mogelijk publiek bereiken en moeten daarom worden aangeboden op de plaats waar mensen ernaar zoeken: online. We moeten het wetenschappelijk licht niet onder de korenmaat plaatsen.
Reacties (11)
Mischien zou de overheid moeten eisen dat publiek gefinancierd onderzoek gratis aan het publiek beschikbaar moet worden gesteld? Ik ben benieuwd hoe lang Elsevier er dan nog geld aan verdient.
Zie trouwens ook: http://www.nrcq.nl/2014/10/23/het-briljante-businessmodel-van-elsevier-universiteiten-uitknijpen
Ik geef je niet veel kans in een wereld waar de pseudowetenschap hoogtij viert en de wetenschap “ook maar een mening” vertegenwoordigt.
U merkt, ik heb het over het internet. […] want al een jaar of zes is dat het voornaamste medium voor mensen […] op zoek naar wetenschappelijke informatie.
Internet is techniek. Jij hebt dezelfde hoop gericht op het internet die velen hebben gehad voor de radio en de TV. Techniek maakt het medium. Het geld bepaalt welk info vrij beschikbaar is.
Je zoekt dus op de verkeerde plek naar info.
Het internet is de TV van de toekomst.
Garbage in and out.
Echt kennis is niet voor het gepeupel.
Indien iedere wetenschapper, die niet is geïnfecteerd met het mammon-virus, zijn haar werk online zet en een paar hackers de uitgeverijen hun winst ontnemen, d.m.v. een soort “Pirate Bay” voor/van de wetenschap, is een en ander veel leuker ;-)
Voor het eerst kan ik je redenatie niet volgen, Jona.
Mensen kijken ook meer naar voetbal, dan naar het nieuws. We geven de nieuwslezer toch ook geen bal om meer kijkers te trekken?
Populariserende publicaties en publicaties die verse wetenschap samenvatten voor professionals zitten veel minder achter betaalmuren, dan wetenschappelijke publicaties voor collega-wetenschappers.
Ik ben het wel eens dat betrouwbare informatie kruipolie is voor de samenleving, maar niet dat informatie in willekeurig welke vorm gepubliceerd door wetenschappers dat zou zijn (hoe betrouwbaar ook, vaak toch te ontoegankelijk kwa moeilijkheidsgraad, te gespecialiseerd). Iets met vorm en functie, en dan van beide meer dan één. Je backoffice krijgt een zware taak.
Als je iets interessants te melden hebt ben je wel goed gek als je het effectief onmogelijk gaat maken om het te lezen. Toch? Hoewel ik regelmatig tegen zo’n betaalmuur aanloop berust ik in het geloof dat de zogenaamde wetenschap die erachter staat gewoon onzin is; die betaalmuur is slechts bedoeld om de incompetentie te verhullen.
Of bedoel je eigenlijk gewoon te zeggen dat de wetenschapswereld ramvol zit met egocentrische klootzakken die hun onderzoek niet doen om de mensheid vooruit te helpen maar slechts voor de euros die ze ontvangen van de betaalsites waar ze hun – veelal met subsidie gefinancierde – onderzoeken publiceren? Nee toch?
@1: “Mischien zou de overheid moeten eisen dat publiek gefinancierd onderzoek gratis aan het publiek beschikbaar moet worden gesteld?”
Eh, die eis ligt er al.
Het staat in de Wet op het Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek, artikel 1.3.1: de universiteiten dragen in elk geval hun kennis over tbv de maatschappij. “Dragen over”, “maatschappij”: dus niet “verkopen van achter een betaalmuur”. En ook niet: “overdragen aan Elsevier”. Artikel 1.3.2 zegt hetzelfde nog eens.
Voorlichting is verder opgenomen in de taakomschrijving van universitair medewerkers. Een en ander wordt gefinancierd vanuit de eerste geldstroom.
De feitelijke vraag is: wat is er gebeurd met dat geld?
De bedoeling is kennelijk – in dit systeem – dat er met publiek geld onderzoek wordt gedaan en zo gauw het maar enigszins iets dreigt op te leveren wordt het aan de private sector overgedragen die allereerst geld vraagt voor die kennis en vervolgens er met de winsten vandoor gaat. Een min-min-situatie voor degene die het geld voor al dat onderzoek ophoest.
Noam Chomsky vertelt erover in een recent interview: “Go back to the ’50s when I got here. I was in a research lab. In fact, right down below this, there’s a research lab for electronics. It was 100 percent funded by the Pentagon. What it was doing was creating the modern IT technology culture in a high-tech economy on public funds: the internet, computers, microelectronics. It was all coming out of public funds. Thirty years later, it began to be profitable. Then it was handed over to private enterprise.”
@3: Internet is iets anders dan televisie. Ik ben het met je eens dat er veel pulp op internet gepubliceerd wordt en dat het merendeel van filmpjes en content bedoeld is voor entertainment, maar dat is een bibliotheek ook. Het idee is juist dat (in tegenstelling tot tv en radio) als je meer over een bepaald onderwerp zou willen weten, het internet een grote database vormt waar je die informatie zomaar zou kunnen vinden.
Een van de grote verschillen tussen internet en TV/radio is dat het ook de moeite waard is om een webpagina te maken als er maar 1 iemand naar komt kijken (zoals je internetbankieren pagina of een obscure pagina over de mogelijke veranderingen in de baan van een ster die maar door 2 wetenschapper gevolgd wordt). Bij TV/radio is dat onmogelijk, de bandbreedte is namelijk geprivatiseerd en dat laatste dat kan niet met het huidige protocol.
Echte hardcore diepe kennis is inderdaad niet voor gepeupel, maar in dat opzicht is iedereen op een bepaald niveau gepeupel. Jij weet misschien alles over beursgenoteerde ondernemingen en kunt daar ingewikkelde algoritmes voor schrijven, een ander weet hoe je mooie muziek moet componeren of begrijpt filmtechnieken. Niemand is meester van alle stof en is dus gepeupel voor het voor hem onbekend en onbeminde.
En daarom zou ik verder willen gaan en zeggen dat al het wetenschappelijk onderzoek wat door publieke middelen betaald wordt, onmiddellijk vrij publiek toegankelijk gemaakt dient te worden; en dat al het wetenschappelijk onderzoek wat door private instanties gedaan wordt, al vóór het verlopen van het patent bekend gemaakt dient te worden.
Elementaire deeltjes is ook de titel van een prachtig boek van Michel Houellebecq.
Aanrader.