Duopolie | Taximarkt Uberstuur

COLUMN - Na verboden in België en Duitsland, lijkt de weg in Nederland vrij voor de taxi-app Uber. Minister Henk Kamp geeft aan dat hij zelfs bereid is de wet aan te passen om ervoor te zorgen dat Uber zijn diensten aan blijft bieden. Toch biedt Uber zijn goedkoopste dienst niet aan in Nederland, juist doordat wetgeving in de weg staat. Henk Kamp mag dus aan de bak.

Allereerst wat het is: Uber is een app die vragers en aanbieders van autovervoer bij elkaar brengt. Zo kun je via de app de dichtstbijzijnde chauffeur die aangesloten is bij Uber zien en een ritje bij die chauffeur bestellen. Handig, want zo kun je meteen de dichtstbijzijnde taxi nemen, en hoef je niet eerst een taxibedijf te bellen zonder te weten of er wel een chauffeur in de buurt is. De app vermindert hierdoor transactiekosten door lagere voorrijkosten, en brengt vraag en aanbod zo beter bij elkaar. Gunstig voor zowel consument als taxibedrijf, zou je zeggen.

Meer controversieel is een tweede Uber-app, UberPop, waarbij ook chauffeurs zonder licentie ritten kunnen aanbieden. Aangezien je geen licentie nodig hebt voor Uberpop, is deze dienst aanzienlijk goedkoper. In Brussel en Berlijn is deze app inmiddels verboden, en na taxistakingen heeft Parijs een wet voorgesteld die chauffeurs zonder licentie verplicht 15 minuten te wachten voor ze een passagier mogen ophalen. Neelie Kroes is woedend over de verboden, en bepleit momenteel de Italiaanse overheid niet vergelijkbare wetgeving in te voeren.

In Nederland zijn de taxichauffeurs nog niet massaal de straat op gegaan, waarschijnlijk omdat UberPop hier niet geïntroduceerd is en Uber alleen zijn duurdere diensten aanbiedt. Dit omdat Uberpop in strijd is met de wet. Jammer, want er lijkt wel vraag naar chauffeurs zonder licentie te zijn, zoals bijvoorbeeld snorders die vooral in Amsterdam Zuidoost populair zijn. Om alsnog de app in Nederland actief te krijgen, zal Henk Kamp in het najaar dus ook echt de Wet personenvervoer moeten aanpassen.

De Nederlandse taximarkt kan namelijk best wat meer concurrentie gebruiken. De liberalisering van de taximarkt die in 2000 is ingezet, is tot nu toe meestal aangehaald als een voorbeeld van mislukte marktwerking. Taxi’s zijn duur, weigeren ritten en hebben een slecht imago. Volgens hoogleraar economie Bas Jacobs was dit ook te verwachten, en is het niet zozeer de concurrentie die faalt, als wel de omstandigheden waaronder geconcurreerd wordt: In de taximarkt is een sterke overheid nodig, die slechte chauffeurs beboet en consumenten keus garandeert. De strengere regels die Amsterdam in juni 2013 invoerde, lijken te helpen: minder ritten worden geweigerd, en de ritten worden beter beoordeeld.

Tegelijkertijd hebben de strengere regels niet geleid tot lagere prijzen, iets wat de toetreding van Uber nu wel doet: het Parool spreekt zelfs van een prijzenoorlog. Mooi is dat de concurrentie van de app ook effect heeft wanneer het ingrijpen van de gemeente niet werkt: Via de app heb je automatisch meer keuze en omdat Uber gebaat is bij een goede reputatie verwacht je dat het bedrijf de slechte chauffeurs eruit filtert.

Het is goed dat minister Kamp aangeeft een vuist te willen maken voor de toetreding van een nieuwe speler op de taximarkt. En om de goedkoopste dienst UberPop actief te krijgen, zijn wijzigingen ook echt nodig. Hoe hard de woorden van Henk Kamp zijn, zullen we in het najaar zien.