Hoezo geen samensmelting van culturen mogelijk? In de Verenigde Arabische Emiraten is een variant van Las Vegas uit de grond gestampt, met dat verschil dat je geen casino in Dubai zal aantreffen. Terwijl we onze mond vol hebben over de woekering van uitheemse culturen op eigen grondgebied, doen bedrijven van over de hele wereld vrolijk mee aan de realisatie van een absurd circus van staal, glas en beton in de VAE. Hoewel er de laatste tijd nog maar weinig ruimte overblijft voor vrolijkheid.
Iedereen kent wel zo’n gelukszoeker die naar Dubai gaat, voor een korte of langere periode. Het lijkt ook best aantrekkelijk om de kantoorbaan in Holland te verruilen voor een vergelijkbare kantoorbaan, maar dan in een décor van shoppingpaleizen, tophotels en een stralende zon. Althans, dat is toch het eerste beeld. Bedrijven als Apple, Sony, Hilton, Burger King en ABN Amro zijn er net zo normaal als het woestijnzand. Websites voor zonvakanties schrijven wervende teksten als: ‘Westerse kleding, vrouwen op hogere posities, alcohol en de meeste andere westerse gewoontes worden hier inmiddels als normaal gezien.’
Appelmoes en bietjes
Aanpassen van een vreemde aan de Nederlandse cultuur vinden wij een must, in den vreemde lijkt het nogal een opgaaf. Maar als een gebied in het Midden-Oosten eruitziet als Second Life én ook nog belastingparadijs is, proberen we het aarzelend. Dan mogen schimmige Nederlandse investeringsmaatschappijen met plannen voor Dubai (Palm Invest) adverteren bij Harry Mens. Iemand schreef in 2006 over haar eerste ervaringen in Dubai op een weblog de potsierlijke zinnen: ‘Wat het eten betreft hebben we niets te klagen. De supermarkten zijn hier echt super. […] Douwe Egbertskoffie, Koeleman appelmoes, rode bietjes van Hak, leverpastei, komkommers, bloemkooltje en zo kan ik nog wel even doorgaan.’ De geüpgrade versie van de VOC-mentaliteit.
In de artificiële gelijknamige hoofdstad klitten de expats samen en zoeken ze elkaar op voor een alcoholische cocktail in de gekoelde lobby van een grotesk hotel of andere residentie, ver verwijderd van de armoedige Naif Street. Te veel burka’s, snapt u wel. Veilig opgeborgen in de airco droom zitten Nederlanders op exotische spots als The Palm Jumeirah, waar zij Sinterklaas ontvangen of naar Nederlands cabaret kijken.
Sjeik Mohammed Bin Rashid Al Maktoum en grote jongens als Donald Trump zijn de lachende derde.
Collega-auteur Hassan Bahara bezocht Dubai vorig jaar en verbaasde zich over de wegpoetsende hand van Allah; alcohol is in strijd met de islam maar wordt op toeristische plekken gedoogd, porno is verboden, maar de prostituees uit het voormalige Oostblok vinden hun weg bij de rijken. Er is zelfs een urban legend die vertelt dat er plannen waren om een casino van het megalomane Burj Al Arab hotel te plaatsen op een artificieel eiland buiten het emiraat, om zo de anti-gok-wet te omzeilen. Misschien het mooiste symbool van de dubbelzinnigheid is de dood van de voormalige Sjeik Maktoum die in 2006 overleed in het exclusieve Palazzo Versace hotel aan de Gold Coast in Queensland, Australië. Dubai is een Lost Vegas waar het Oosten op het Westen lijkt. Dan zijn de Arabieren ineens net mensen.
Anti-multiculturalisme
Wim van de Pol schreef drie jaar geleden een mooi verslag in Revu over de andere kant van Dubai. Over de armoedige kant van Dubai is hier in 2007 trouwens ook een goed verhaal geschreven. Dat Human Rights Watch vorig jaar augustus nog meldde dat ‘bepaalde bedrijven’ de wet overtraden, gezien het toenemende aantal oververhitte bouwvakkers dat door de ziekenhuizen werd opgenomen, zien we kennelijk door de vingers. De Europeanen die zich veilig ophouden in de aircozones, zijn zich van geen kwaad bewust. ‘Ze verdienen toch meer dan in India of Pakistan?’ is het verweer. In maart 2007 brandde Frank Karsten zijn vingers aan Dubai in een artikel (De droom van Dubai) in HP/De Tijd, waarin hij het emiraat Dubai als één mooie droom bewierookt. Over het economisch stelsel fantaseert hij zelfs: ‘Dubai lijkt oplossingen te hebben gevonden voor belangrijke problemen die ook in andere landen spelen. Misschien dat het Dubaise model eerder navolging verdient dan het Zweedse of Rijnlandse model.’
Maar dat was 2007. Nu begint de weelde de eerste barsten te vertonen. De migrant workers vertrekken als een dief in de nacht, luxueuze appartementen worden niet meer verkocht en artificiële eilanden zakken weg. Het kan niet anders of dit sprookje krijgt een vreemd einde. De haven van Dubai kent 250 wolkenkrabbers die allemaal in de afgelopen vijf jaar zijn gebouwd. Momenteel staat een groot deel van de pompeuze bouwwerken leeg, vertelt deze reportage. Duitse makelaars krijgen ze niet verkocht, die miljoenenappartementen. Kopje koffie, glazenwasser?
Een vriend analyseerde Dubai tenslotte als volgt: ‘Religieuze wetten worden geschonden met alcohol en sex, kapitalisme faalt met leegstand van kapitale panden. Misschien is het juist een voorbeeld van het onverenigbare van Oost en West, een anti-multiculturalisme, dat hier zegeviert.’
Reacties (10)
Ze hebben daar toch wel enige problemen met samensmelting tussen verschillende culturen hoor. Kijk maar eens naar de manier waarop gastarbeiders behandeld worden.
Dubai Dries Up.
De dustbowl van deze depressie?
De bubbel spat nu tijdelijk uiteen, maar op de lange termijn zal Dubai een goede kans maken om dé hub te worden van de regio.Als de olieprijs weer aantrekt, zullen bedrijven gewoon betaald worden om zich daar te vestigen. Het is jammer dat dit moet over de ruggen van arme gastarbeiders, maar ja: dan kun je in Europa nooit meer een kathedraal bekijken of in Egypte geen pyramide. Grote projecten vragen goedkope, mensonterende arbeid. Ben bang dat dit wel altijd zo zal blijven.
Wat is er mis met het slapen onder een vrachtwagen als werknemers meer verdienen dan in hun land van herkomst?
Gelukkig kan iedere socioloog er weer naar hartelust zijn ignorante vergelijkingen en onbegrijpelijke metaforen op botvieren. Dan levert het misschien toch nog een beetje werk op.
“Wat is er mis met het slapen onder een vrachtwagen als werknemers meer verdienen dan in hun land van herkomst?”
Niks, als dat maar vrijwillig gebeurt, en dat hoge loon niet slechts een lokkertje blijkt. En dat lijkt niet het geval: http://news.sky.com/skynews/Home/Slave-Labour-In-Dubais-Building-Boom/Article/20070841281723?lpos=Home_Article_Related_Content_Region_2&lid=ARTICLE_1281723_Slave_Labour_In_Dubais_Building_Boom
Hebzucht is toevallig wel een typische multiculturele eigenschap. In de ene achterlijke cultuur heb je daar slaven voor, in de andere achterlijke cultuur loonslaven.
@ 6
Ik neem aan dat zeven dagen per week twaalf uur of meer per dag werken nooit vrijwillig is. De meeste (niet westerse) gastarbeiders in Dubai zullen wel niet anders gekund hebben, in eigen land niet in aanmerking komen voor een dergelijke vergoeding.
Leuk, die Google Ad voor hotels in Dubai hier op rechts! Het mes snijdt aan twee kanten: kritiek uiten op Dubai dankzij Dubai.
Dubai, het grootste piramide systeem ooit.. Ik vind het grappig hoe ‘men’ een verheerlijkt beeld heeft van Dubai. Het Dubai met zijn bruisende economie. Niemand heeft door dat het een zorgvuldig gefabriceerde luchtbel is om investeerders te trekken. Nu is het zaak om de onderste laag van de piramide zo lang mogelijk op te vullen met het spaargeld van het gepeupel. Daarna komt de crash.. Dat moet wel een indrukwekkend gezicht worden over een jaartje of 50 als Dubai een spookstad is geworden. Het levert in ieder geval mooie plaatjes op.