DATA - Onlangs twijfelde Sjors van Beek openlijk of hij wel een stem gaat uitbrengen bij de verkiezingen van het Europees Parlement. De opkomstpercentages van de afgelopen decennia laten zien dat hij niet de enige is.
Inmiddels is het Europees gemiddelde onder de 50% gezakt zoals onderstaande grafiek laat zien, waarbij Nederland het slechter doet dan het gemiddelde. Hoewel er een kleine opleving is in Nederland na het dieptepunt van 1999, is de lange termijn trend dalend.
De Europese opkomstpercentages worden echter vertekend doordat sommige landen een stemplicht kennen: België, Cyprus, Griekenland, Italië, Luxemburg & Spanje. Het is dus beter om te vergelijken met landen die ook geen stemplicht hebben. Het beeld ziet er dan als volgt uit:
Is het invoeren van een stemplicht dan een optie? Afgezien van de vraag of je mensen moet verplichten een recht uit te oefenen, is de stemplicht niet een onverdeeld succes in de landen die wel een stemplicht kennen. De Belgen en Luxemburgers houden zich braaf aan hun plicht, hoewel een boete natuurlijk een flinke stok achter de deur is. Echter, in Griekenland en Cyprus weerhoudt een mogelijke straf mensen er niet van om toch thuis te blijven. In Italië en Spanje staan er geen sancties op het niet nakomen van de stemplicht wat zich met name in Spanje in een relatief lage opkomst vertaald.
Moet je je laten leiden door wat anderen doen? Ik vind van niet. Je moet zelf de afweging maken om wel of niet te gaan stemmen voor het Europees Parlement. Ja, het klopt dat het democratisch gehalte van de Europese Unie nog een stuk beter kan. Maar voor de keuze om wel of niet te gaan stemmen, kan ik me helemaal vinden in een uitspraak van Sjors: “Wie niet stemt, heeft achteraf geen recht van spreken of klagen.”
Een idiote reclamespot zal in ieder geval weinig helpen om de opkomst te verhogen. Hogere opkomstcijfers zullen we wellicht pas zien als het Europees Parlement over meer en zichtbaarder macht beschikt.
Reacties (23)
Hoe minder mensen stemmen, hoe relevanter mijn stem.
@0
Sorry hoor. Maar als niet-stemmer ben ik nou juist één van de mensen die wèl recht heeft tot klagen. De stemmers immers zijn degenen die dit brakke systeem in stand houden, niet degenen die er hun neus voor ophalen om met een plastic lolly blij gemaakt te worden. Goedkope frame, kortom… Of, zoals Sharona uit de serie “Monk” het stelt: “It only encourages them”.
Stemmen is instemmen en instemmen betekent gewoon weer netjes vier jaar je mond houden.
“Wie niet stemt, heeft achteraf geen recht van spreken of klagen.” Is ternauwernood een democratische opstelling te noemen. Niet stemmen kan juist ook een uitdrukking zijn van in dit geval bijvoorbeeld het gevoel van machteloosheid, het gevoel in de zak genaaid te worden, of de overtuiging wezenlijk niets te kiezen te hebben.
Mensen die dat voelen hebben het volste recht dat op deze manier te uiten, en later hun mening daarover te uiten, en te klagen. Sterker nog, de meesten doen dat nu al.
Ik zou er tegenover kunnen stellen: “Wie stemt, stemt in”. Je gaat dus volledig accoord met de ondemocratische corrupte en machteloze bende die het Europarlement is, en die Europa nu is.
@1: tuurlijk, als je de enige bent die gaat stemmen ben je de koning. Maar zolang dat gajes met minder dan 50% van de stemmen zichzelf op de borst klopt heb ik er geen boodschap aan. Ik stem dus niet. Ik zeik ook niet, maar wil dan ook niet dat er tegen mij aangezeken wordt. En dat laatste kunnen ze maar niet laten.
@1:
Een relevantere stem voor een irrelevant parlement. Het heeft amper macht, dat ligt bij de raad van ministers en de commissarissen.
“Het democratisch gehalte van de Europese Unie een stuk beter kan”
Er is gewoon sprake van een democratisch tekort. Een niet op de meerderheid van de stemmen van de stemgerechtigden gebaseerde machtsuitoefening zonder legitiem democratisch mandaat.
Mensen gaan vaak niet stemmen omdat zij hun stem niet willen weggeven aan een systeem waar ze geen geloof in hebben. Zij houden hun stem liever voor zichzelf en hebben meer recht om de eigen stem te verheffen waar en wanneer het hun goeddunkt, in tegenstelling tot hen die hun stem letterlijk uit eigen wil aan een ander hebben afgestaan.
Een stemplicht is dan ook een gotspe, een groter bewijs van een niet werkende democratie is bijna niet te leveren.
Kijk maar eens goed om je heen, het volk kan haar eigen leiders helemaal niet kiezen. Er is zelfs nog geen burgemeester die democratisch is gekozen.
Het democratisch gehalte kan dus niet alleen een stuk beter, het is een farce die zeer dicht tegen het vriespunt aanzit, en zeer zeker niet alleen op Europees niveau.
Desillusie is de grootste reden dat mensen niet gaan stemmen, en zolang dat niet wordt erkend zal de meerderheid van de bevolking zich steeds luider laten horen aan de luid die pretenderen een “meerderheid” te vertegenwoordigen.
@2: “De stemmers immers zijn degenen die dit brakke systeem in stand houden,”
Bullshit. Wel of niet stemmen is irrelevant voor het wel of niet in stand houden van het systeem. Al gaat slechts 1% stemmen, dan nog zal er niks veranderen, sterker nog, dat heeft men liever. Niet stemmen is een zinloos protest tegen het systeem. Wil je het systeem veranderen, dan moet dat van binnen uit, en dat kan alleen door te stemmen op partijen die het systeem willen veranderen. Dat, of een (bloedige) revolutie tegen het systeem.
Wat #6 zegt, het probleem zit bij het democratische mandaat. In het huidige systeem wordt dat gezien als een gegeven, en niet als iets wat verworven dient te worden.
@7
Als jij er zelf niet eens in gelooft, in dat democratisch systeem, hoe haal je het dan in je hoofd anderen toe te spreken in gebiedende wijs? Als “niet-stemmen” niet helpt dan is er iets goed mis met dat systeem… En dat, lieve kijkbuiskinderen, is toch echt het probleem van de democraten zelf.
Je goedkope weerlegging is precies de bevestiging van mijn punt: U legitimeert het gebeuren met zijn allen…
@3: Wat een onzin. Een stem is nooit gelijk aan instemmen. Je kunt toch voor verandering stemmen. Je stemt omdat je er niet mee instemt zoals het gaat. Dat is democratie, dacht ik.
In mijn optiek zijn er geen partijen om op te stemmen, het is allemaal drie keer niets.
@9: “Als “niet-stemmen” niet helpt dan is er iets goed mis met dat systeem… ”
Ja, en ik geef aan dat er maar twee manieren zijn om dat systeem dan te veranderen. Stemmen, dus van binnenuit, of revolutie, van buiten uit. Niet-stemmen is echt een volkomen ineffectief protest, want het interesseert the powers-that-be niet. Voor revolutie is (nog) niet voldoende animo, dus dan maar naar het stemhokje.
@12
Het wemelt wel van de vooronderstellingen in jouw reacties, zeg. Wie zegt dat mijn “niet-stemmen” een protest is, laat staan een wens tot het veranderen van het politiek systeem?
Of is “gewoon negeren” ook al niet meer toegestaan of fatsoenlijk te noemen?
Ik blijf erbij: Dat “probleem” wat jij signaleert, dat is niet mijn probleem maar dat van de mensen die in het systeem geloven en het graag in stand willen houden.
@9:
Wat is dan precies “het gebeuren”? Er zijn voldoende mensen die niet blij zijn met bepaalde zaken, maar toch gaan stemmen. Net als op nationaal niveau. Je kunt dan toch ook stellen dat de stemmers bij de Tweede Kamerverkiezingen een boel instandhouden die “de niet-stemmers” maar brak vinden? Het probleem wordt dan m.i. wat de niet-stemmers dan wèl vinden, want er is geen vertegenwoordiging van niet-stemmers.
Het is, kortom, tijd voor een nieuwe Tegenpartij. Geen gezeik, iedereen rijk!
@14
Er zijn hele boeken volgeschreven over de makkes van een parlementaire meerderheidsdemocratie. Dat ga ik hier niet nog eens dunnetjes over doen maar ik zal mijn meest principiële bezwaar aanstippen; – Ik vind het hele concept van een meerderheidsdemocratie absurd. Absurd vanwege de verregaande consequenties die het heeft. Absurd, omdat niet “de meeste” stemmen zouden moeten gelden, maar “de beste”.
Dat mag, dat staat ze vrij. En dat er mensen die wèl geloven in dat waar ze op stemmen, dat mag ook. Maar mag ik dan de vrijheid nemen me eraan te onttrekken, zonder meteen doofstom in een hoekje te worden gezet?
Is dat een probleem? Voor sommige niet-stemmers misschien wel. Maar ikzelf probeer vooral zo ver mogelijk bij politiek vandaan te blijven. Heel gek, maar ik heb gemerkt dat dat de kwaliteit van mijn leven positief beinvloedt.
Wat nou als bijv. de russen de Euro dumpen ?
Kijk hier openbaart zich de anti-democraat. Ik zal geen voorbeelden geven van regimes die dit als uitgangspunt hebben/hadden.
Overigens vergeet je één ding in je beeld van een parlementaire democratie, nl. dat de meerderheid ook rekening houdt met de minderheid. In de hier gangbare opvatting is een democratie namelijk ook vast verbonden aan een rechtsstaat. Democratie is niet hetzelfde als de helft plus 1.
“dat de meerderheid ook rekening houdt met de minderheid”
Dat doet zij ook. Het duurt niet lang meer of de meerderheid stemt niet, en al helemaal niet voor de europese verkiezingen.
Zij tolereert dan vooralsnog de wel stemmende minderheid, maar het moge duidelijk zijn dat een meerderheid zich in ieder geval in europa niet vertegenwoordigd ‘voelt’, en dat is nu juist het democratisch tekort.
Zolang dat door politici wordt genegeerd, en men met volslagen onzin aankomt dat als dat wanneer men niet stemt men ‘geen recht van spreken heeft’, zal de meerderheid niet vertegenwoordigd zijn, en komt de revolutie dichterbij.
Overigens ook tekenend voor de wel-stemmers, is dat een groot gedeelte van de stemmers naar uitgesproken anti-europese partijen gaat. Als die slechts 20% van de stemmen zouden trekken, en je telt die op bij de niet-stemmers, is het democratisch mandaat nog maar afkomstig van rond de 30% van de kiesgerechtigden.
Daar zouden politici zich druk over moeten maken. 70% van de bevolking, een ruime meerderhed van de bevolking, ondersteunt het gevoerde beleid niet.
Me dunkt dat “het democratisch gehalte van de Europese Unie nog een stuk beter kan”, want het is op dit moment feitelijk niet-bestaand.
Immers, was er wel een ‘democratisch gehalte’, dan werden de voorkeuren van de meerderheid in acht genomen. Dat is thans niet het geval.
Verbeter de werled, begin bij jezelf. Begin maar eens met een volk zijn eigen leiders te laten kiezen, te beginnen op lokaal niveau.
Verdere verbetering van het democratisch gehalte kan worden bereikt door een voorbeeld aan het zwitserse model te nemen.
Tot die tijd is er van een werkende democratie feitelijk geen enkele sprake meer. Er is een process, en dat process werkt niet, is stuk, en is hoognodig aan vernieuwing toe, net als zovele private en publieke instellingen die er een potje van gemaakt hebben, maar waar verandering uitblijft.
Eerst moet er een generatie overlijden, zo lijkt het, voordat gezond verstand en democratische processen het kunnen winnen van dinosaurussen, machtsblokken, gevestigde belangen en old-boys netwerken.
@17:
Tuurlijk. In een fatsoenlijke discussie een verkapte Godwin in het hoenderhok gooien. Welnu, ik hap niet. Ik pretendeer dan ook geen democraat te zijn. Ik ben een anarchist. Daar helpt jouw frame niet.
@stoethaspel
Ervanuitgaande dat je een heteroseksuele man bent: is er ook een mevrouw stoethaspel? Ik vraag me af: je zit dan in een relatie met een mevrouw stoethaspel, heb je dan recht van klagen? Naar analogie van jouw redenering niet. Nee, wij als buitenstaanders, zonder relatie met mevrouw stoethaspel, hebben wel het voorrecht om het telkens over haar innerlijke en uiterlijke onvolkomenheden te hebben. En nog belangrijker, kennelijk moeten wij je daarmee voortdurend lastig vallen.
Als het goed is, komt er iets bovenborrelen: “Maar natuurlijk mag ik tegen mevrouw stoethaspel zeggen dat die jurk haar vorig jaar toch echt beter stond. Of dat ze best wel eens wat meer mag opruimen! En wat hebben jullie te zoeken in mijn huis? Waarom noemen jullie haar een zeug in mijn gezicht!? Ik wil zeggen: ‘zeg het maar tegen haar zelf’, maar doe dat maar niet! Scheer je weg! Het is niet alsof jij iets met haar hebt!”
@20:
In dat voorbeeldje van je vergeet je één belangrijk ding. Meneer en mevrouw Stoethaspel kozen ervoor om samen te wonen. Jouw voorbeeld zoud logischer zijn wanneer je een kraker neemt als voorbeeld voor de EU. Met onuitgenodigde gasten ga ik geen dialoog aan. Die dienen gewoonweg te verdwijnen. Zodra je met zo’n persoon in gesprek gaat, gaan ze onderdeel uitmaken van een proces. En dat moet je niet willen.
Voor geïnteresseerden: de documentaire Euromania 2014 van Peter Vlemmix.
http://www.euromaniadocu.nl/ voor pay-per-view (crowdfunding)
Of de gratis versie op YouTube
Ik word niet vertegenwoordigd in de Euro-politiek. De keuzes zijn 1. uit de Euro, 2. federaal Europa, en ben het met beide niet eens. Betekend dat dat ik maar op een partij moet stemmen die mij niet vertegenwoordigd omdat men anders verwacht dat ik monddood word gemaakt? Dat vind ik tegen de vrijheid van meningsuiting in werken, één van de beginselen van een democratie.
Ik ben voor vrije handel en voor vrij verkeer, maar vind verdere inmenging van Europa niet goed (zoals partijen als D66, Groenlinks, VVD en PvdA willen). Nu we eenmaal de Euro hebben ben ik van mening dat we er ook niet meer uit kunnen (zoals PVV, SP en CU willen), want dat zou (volgens mij, echter heb ik veel verschillende berichten gelezen) economisch funest zijn (met name omdat we onze concurrentiepositie verliezen). Ik vind dat Europa niet meer dan een economische samenwerking moet zijn (misschien moeten we naar de Neuro en de Zeuro?), en vind dus niet dat Brussel straks mag meebepalen over sociale zaken in Nederland.
Ik heb geen partij gevonden die mijn standpunten behartigd (zowel in Europa als in Nederland), en zit dus na te denken om niet te stemmen (voor het eerst in mijn leven). Een lage opkomst is in zekere zin (uitzonderingen daargelaten) ook een protest tegen het huidige systeem.
Daarnaast ben ik in de ‘democratie’ wel vaker teleurgesteld, doordat ik op partijen heb gestemd die vervolgens iets anders doen dan dat ze in hun partijprogramma hebben staan. Het woord draaikont is de afgelopen jaren (decennia) veelvuldig gebruikt. Niet verwonderlijk met die achterlijke stemmachines die wij politici noemen. De succesvolste/intelligentste mensen gaan immers eerder naar het bedrijfsleven, en wat overblijft zijn de politici die ons van alles beloven met standaard riedeltjes en voorbedachte antwoorden.
De democratie zoals wij die nu hebben is een grote illusie. We doen alsof stemmen enig verschil maakt, maar het enige wat het doet is dat de mensen niet in opstand komen. Hét grote voorbeeld van de falende democratie in Europa is dat er in 2005 door Frankrijk en Nederland (en in zekere mate VK en Denemarken, alhoewel de stemming daar werd uitgesteld) tegen de Europese grondwet werd gestemd (door de bevolking), echter werd het in 2009 omgezet tot het Verdrag van Lissabon en doorgevoerd. Mijn stem (en de meerderheid) destijds heeft dus totaal geen invloed gehad. Het feit is dat het geld de wereld regeert, en dat geldt ook voor Europa. We worden geleid door multinationals, en die willen alleen maximale winst (zie de moderne ‘slavernij’ van oost-Europeanen in Nederland!).
p.s. ik ben GEEN anarchist of complottheorist (ik ben vóór orde en geloof niet in de meeste complotten, met name de grotere). Ik ben een realist.