ICT & Overheid, wat te doen?

<Webwereld column> Afgelopen vrijdag mocht ik met andere 'experts' vragen beantwoorden van de in Parlementaire werkgroep ICT-projecten bij de overheid. Dit is een groep Kamerleden die een Parlementair onderzoek naar de vele ICT fails van de overheid aan het voorbereiden is. Na de zomer (en de verkiezingen) moet het onderzoek van start gaan met een set scherpe onderzoeksvragen. Aan de genodigde experts om voorstellen te doen voor die vragen. Het was opvallend hoe eensgezind de aanwezige IT-ers waren, ook al hadden we allemaal heel verschillende achtergronden (video). Net als andere columnisten en opinieschrijvers heb ik ook op deze plek de overheid ook wel eens afgebrand over het rijke palet aan verspilling van veiligheid, privacy en algemene middelen. Het gaat, zeker bij de Rijksoverheid, dan ook al snel om gegevens van miljoenen Nederlanders en miljarden Euro's. Voor columnisten is het dus eigenlijk altijd prijsschieten met zo'n overheid. Daarom is het ook wel mooi om op dit soort gelegenheden een meer constructieve bijdrage te kunnen leveren. Hoewel het eigenlijk jammer is dat dergelijke bijeenkomsten niet veel vaker worden georganiseerd en niet veel beter worden bezocht door de ambtenaren en leveranciers die verantwoordelijk zijn voor al die projecten. Voor de 6 miljard die op jaarbasis door het putje gaat (en dat zijn alleen nog maar de out-of-pocket kosten - de maatschappelijke impact is mogelijk vele malen groter) is het wellicht handig om wat vaker te overleggen. Niet dat ik het idee heb dat het clubje van vorige week kant-en-klare oplossingen heeft voor alle problemen die er zijn. Wel denk ik dat er een redelijke mate van eensgezindheid was over de grondoorzaken van problemen:

Tijd voor de cookie-cookie

Sinds dinsdag is de nieuwe telecomwet van kracht met daarin de nieuwe regels voor cookies. Volgens deze regels is het in veel gevallen niet langer toegestaan om zonder toestemming van de gebruiker cookies te plaatsen op zijn computer. Veel websites voldoen nog niet aan deze nieuwe regels. En weten bovendien ook niet hoe ze hier wel, op een gebruikersvriendelijke manier, aan zouden kunnen voldoen. Probleem is namelijk hoe je iemands cookievoorkeuren (en met name het feit dat deze gebruiker geen cookies wenst) kunt onthouden. Maar daar isvolgens mij een eenvoudige oplossing voor. De cookie-cookie.

Onder bepaalde omstandigheden is het namelijk wel toegestaan om, zonder toestemming van de gebruiker, een cookie te plaatsen. Het moet dan gaan om een cookie die strikt noodzakelijk is voor de dienst. Deze uitzondering kunnen we ook als volgt gebruiken.

De eerste keer dat een gebruiker op een website komt, informeert de website de bezoeker over het gebruik van cookies, en vraagt of de gebruiker hiermee akkoord gaat. De website bewaart deze beslissing door precies één cookie te plaatsen: de cookie-cookie. De waarde van deze cookie is ‘ja graag’ of ‘nee bedankt’. Voor twee verschillende gebruikers die geen cookies accepteren zijn deze cookies dus gelijk. Bij een volgend bezoek wordt de waarde van deze ene cookie teruggegeven, en ziet de website meteen of dit een klant is die al dan niet cookies wil accepteren. Opnieuw vragen is dus overbodig.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-03-2022

De politie kan niet uit de voeten met huidige privacywetgeving

In voorlopig de laatste aflevering van het Nationaal Privacy Debat bespreken internetjurist Bart Schermer en politiedirecteur Pim Takkenberg de mogelijkheden en onmogelijkheden van de politie om online op te treden. De politie zoekt telkens de grenzen op van de wet. Mag de politie bijvoorbeeld een Trojan Horse inzetten? Dat is niet duidelijk.

Het loopt spaak op de privacywetgeving, die voortkomt uit een Europese richtlijn uit 1995, een tijd waarin de meeste mensen uberhaupt nog niet online waren. Zowel Schermer als Takkenberg concluderen dat die richtlijn niet meer werkt. Probleem is alleen: wat dan?

Zie hier de discussie (ongeveer 20 minuten).

Morgen doet Sargasso de hele dag verslag van het Nationaal Privacy Debat.

Foto Flickr cc Ssoosay

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hackers beschermen onze privacy

Wederom een interessante bijdrage van het Nationaal Privacy Debat, georganiseerd door Webwereld. In een serie webcasts buigen experts zich over enkele privacykwesties. In de aflevering van vandaag discussiëren Ronald Prins (directeur van Fox-IT) en Gijs Hollestelle (beroepshacker voor Deloitte) over de rol van hackers in de bescherming, dan wel schending van privacy.

Hollestelle zegt dat bij veel bedrijven er wel degelijk aandacht is voor beveiliging van de websites, maar dat het bij de uitvoering nog wel eens blijft steken. Soms heeft dat te maken met gemakzucht, of kosten. Volgens Prins wordt er onvoldoende over beveiliging nagedacht. Als men al een hackerstest doet, is het meestal te laat. Je moet bij het design van een website al gaan testen.

Maandag doet Sargasso uitgebreid verslag van het Nationale Debat.

Kijk hier de hele discussie (ruim 20 minuten)

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 28-09-2022

Weg met de godsdienstvrijheid

Godsdienstvrijheid is een leugen. Diegenen die ervan zouden moeten profiteren, houden helemaal niet van godsdienstvrijheid an sich. Voor hen is godsdienstvrijheid een principe waar je je alleen maar op beroept als het om de eigen geloofsgenoten gaat. Gaat het over het dwarszitten van andersgelovigen, dan hoor je ze er niet over.

Gisteren kwam de Raad van State met een rapport over gewetensbezwaarde trouwambtenaren: vegetarische slagers, geweldloze beroepsmilitairen en salafistische naaktrecreatiebadmeesters mogen gewoon werk weigeren, zolang er maar iemand is die het voor hen doet. De christenpolitici waren verheugd, terwijl mensen die liever zelf nadenken toch wat bedenkingen hadden.

Maar wat is die godsdienstvrijheid nou écht waard volgens christenen? Afgelopen woensdag liet Joël Voordewind dat even duidelijk weten.

Als dat de waarde is van hét strijdpunt van de Nederlandse christenpolitiek, dan moeten we daar maar eens niet meer zo moeilijk over doen.

Wat André Rouvoet zegt dus. Rouvoet reageerde echter, u begrijpt dat, niet op Voordewind maar op diegenen die het oneens zijn met het advies van de Raad van State.

Nu gebleken is dat godsdienstvrijheid een holle frase is, een lampje dat je aan- of uitschakelt zoals het je uitkomt, kunnen we er de stekker uit trekken. Dan spreken we af dat iedereen mag geloven wat hij wil in ons land, en dat daaraan geen rechten kunnen worden ontleend. Geen eigen schooltjes met staatsgeld, geen ontheffing van taken die tot het werk behoren, gewoon helemaal niets. De staat bemoeit zich niet met godsdienst, accomodeert geen godsdienst, bevordert geen godsdienst, ontmoedigt geen godsdienst, predikt geen godsdienst maar beschermt het recht van eenieder om er een overtuiging op na te houden. Wat voor overtuiging ook, hoe ‘diep gevoeld’ ook.

Foto: copyright ok. Gecheckt 22-04-2022

Preventief huisverbod helpt niet tegen geweld

Voor slachtoffers van huiselijk geweld helpt de Wet preventief huisverbod niet om daadwerkelijk geweld te voorkomen, net zo min als een centraal meldpunt. Het voorkomen van geweld is wat anders dan het melden ervan als het al plaats heeft gevonden, zegt adviseur Martijn Bool in deze gastbijdrage.

Hoe kan je voorkomen dat je slachtoffer wordt van huiselijk geweld? Een preventief huisverbod bij huiselijk geweld werkt in ieder geval niet om dat geweld te voorkomen, zo leert de Wet tijdelijk huisverbod die sinds 2009 van kracht is. Pas als je je als slachtoffer bij de politie hebt gemeld stelt deze de procedure in gang. De dreiging van huiselijk geweld is voor de politie meestal geen reden om het huisverbod in te stellen. Pas nadat de situatie is geëscaleerd en een huisgenoot strafrechtelijke feiten heeft gepleegd gaat een slachtoffer naar de politie en niet eerder.

Op Sociale Vraagstukken stelden drie onderzoekers van Regioplan eerder dat er preventiever ingegrepen zou kunnen worden als alle hulpverleners en andere werkers die de thuissituatie van hun cliënten kennen de hun bekende signalen centraal gaan melden. De auteurs stellen ook dat de veiligheid van bedreigde vrouwen, mannen en kinderen zwaarder weegt dan hun privacy. Daar valt wel wat op af te dingen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Riccardof (cc)

Een land met geheimen

De Nederlandse overheid laat in vergelijking met veel andere landen nog weinig van zichzelf zien. In een onderzoek naar wetten die de openbaarheid van bestuur (Wob) regelen vinden we Nederland ergens onderin de middenmoot. Beroeps”wobber” Roger Vleugels: “Sinds Balkenende IV is Nederland in de wereld van Freedom of Information van min of meer gidsland hekkensluiter geworden. In Nederland ging de Wob achteruit, vooral door meer obstructie en extreme verlenging van beantwoordingstermijnen; in andere landen ging de wetgeving op dit gebied vooruit. De  Nederlandse wetgever volgt de rechtspraak in Straatsburg amper; heeft het verdrag van Aarhus onvoldoende geïmplementeerd en tekent het verdrag van Tromsö niet [een gotspe want Nederland was nota bene initiatiefnemer van dit Raad van Europa verdrag].” En dus wordt het de hoogste tijd voor een nieuwe Wob.

Wat kunnen we van andere landen leren op dit gebied?

ICT-journalist en “Wobber” Brenno de Winter wijst in zijn blog op het voorbeeld van Noorwegen. Alle overheidsinformatie is in dat land bereikbaar via een site. Je kunt per bestuursorgaan zoeken naar alle documenten die ambtenaren hebben geproduceerd, tot en met emails. Volkomen transparantie. Ook over documenten die ze uit andere landen krijgen, zoals over de terrorismebestrijding in Nederland. Zo weten we via een Wob-verzoek aan Noorwegen dat de terrorismedreiging in Nederland op 7 april 2010 beperkt was.

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-03-2022

Bambi op glad ijs | voorgeprogrammeerd web dating

Web dating stelt je al voor de nodige hoofdbrekens, maar dan moet je ook nog gaan nadenken over het profileringsmechanisme, ontdekt Nanda Verasdonck van het Rathenau Instituut.

Na bijna een jaar leven als single en barstend van de lentekriebels, werd het weer eens tijd om actie te ondernemen om een leuke man te ontmoeten. In de kroeg en tijdens het uitgaan had ik al gemerkt dat de man van mijn dromen, tussen de 30-40 jaar, daar niet te vinden was. Dan maar online, aangespoord door alle goede ervaringen die ik links en rechts om me heen had gehoord.

Vrijdagnacht was het zover: inschrijven op Relatieplanet. Wikken en wegen over de juiste tekst en foto’s. Al snel bleek dat mijn eerste profieltekst te luchtig was en totaal het verkeerde beeld gaf. Ik kreeg een golf van reacties over me heen, die me het schaamrood op de kaken brachten. (Nee, ik ben geen meisje dat op de eerste date zoent en het fijn vindt om gekieteld te worden – gevolgd door een vunzige knipoog)

Wat doe ik toch fout?

Bij de tweede poging dacht ik echt dat ik nu echt de essentie van mezelf te pakken had! Maar nee. Nu kwamen de reacties van ambtenaren die als bange konijnen in de koplampen staarden, vrachtwagenchauffeurs met gouden kettingen, mannen waaraan je zag dat ze hun geloof in de toekomst al lang waren verloren, moederskindjes en mannen die ergens in de jaren 70 waren blijven hangen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Let’s Wob!

De overheid is verantwoording schuldig aan de burger. Vanuit die gedachte is Sargasso begonnen met actief inzetten van de Wob: de Wet openbaarheid van bestuur. Een wet die de gemiddelde burger niet zal kennen, maar die de toegang tot overheidsdocumenten regelt.

Basisregel van de Wob is: ‘Alles is openbaar, tenzij’. In de praktijk is het adagium onder de verantwoordelijke ambtenaren echter vaak: “Niets is openbaar, tenzij we openbaarmaking echt niet kunnen verhinderen”.

‘Wobben’ is een vooral onder journalisten veel gebezigde term voor het gebruik van de Wob. Een ‘Wobje’ is een verzoek tot informatie met een beroep op de Wob.

Sargasso gaat dus Wobben. Met dat doel ben ik aangetrokken. Mijn naam is Sjors van Beek, ik ben 49 jaar en inmiddels 21 jaar actief in de schrijvende journalistiek. Ik heb gewerkt bij diverse kranten en tijdschriften en ben sinds dit jaar werkzaam als zelfstandig onderzoeksjournalist.

Voor Sargasso ga ik Wob-verzoeken indienen, nieuwsverhalen maken uit de aldus verkregen informatie, en bloggen over de haken en ogen op de Wob-weg. Want Wobben is straatvechten: het geringste foutje zal door de ‘tegenstander’ worden uitgebuit. De gevraagde informatie wordt dan niet verstrekt en een verzoek mag maar één keer worden ingediend.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Duimen voor Ahmedinejad II

Mijn column van afgelopen week kwam me op veel kritiek te staan. Wat gaf het nou dat de VS en Israël via een computervirus de oorlog hadden verklaard aan Iran? Je mag gerust via Stuxnet proberen om Iraanse kerncentrales op afstand onklaar te maken. Tegen een dictator zijn immers alle middelen geoorloofd?

Ook jegens een dictator heb je je als overheid aan internationale regels te houden. Anders verklaar je de diplomatie au fond tot luxeartikel: als iets dat je alleen inzet zolang het je uitkomt en het jouw doelen dient. Wanneer wij menen dat we ons jegens onze vijanden alles mogen veroorloven en daarbij oorlogsrecht mogen schenden, hebben wijzelf geen poot meer over om op te staan wanneer onze tegenstanders vinden dat zij op hun beurt ons óók alles mogen flikken. Wie zichzelf eenmaal heeft verlaagd, verliest voortaan elk moreel argument.

Dat is één.

Wie zichzelf eenmaal zo heeft verlaagd, nodigt zijn vijanden voorts uit om vergelijkbare middelen in te zetten. Dat afgelopen week bekend werd dat computerchips bedoeld voor militaire doeleinden, door Amerikaanse bedrijven in China besteld, mogelijk een achterdeurtje hebben die de producent in staat stelt om de boel op afstand over te nemen, is buitengewoon pijnlijk maar past naadloos in dit vuige, ongecontroleerde oorlogsmodel. Aangezien de VS deze tactiek zelf hebben geïnitieerd, hebben ze nu elk recht verkwanseld om boos te worden op de Chinezen. Immers: wij zijn ermee begonnen.

Vorige Volgende