’s Werelds grootste zonnecentrale met zoutbatterij gaat (bijna) elektriciteit leveren

Vorige week was een bijzondere week voor duurzame energie in de VS. In de VS werd namelijk de grootste zonnecentrale ter wereld opgestart en werd de bouw van 's werelds grootste zonnetoren met zoutbatterij afgerond. Deze laatste levert voorlopig nog geen elektriciteit, omdat de komende maanden alle systemen nog getest en opgestart moeten worden. De zonnetoren van het Amerikaanse bedrijf SolarReserve is met een vermogen van 110 MW vijf keer zo groot als andere pilot en demo installaties met gesmolten zout als energieopslag. De Spaanse concurrent Abengoa heeft plannen voor een even grote installatie in Chili.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Jeff Van Campen (cc)

Duwtje in de goede richting

VERSLAG - Biologisch, ecologisch, verantwoord of puur & eerlijk; bewust consumeren is populair. Iedere bijdrage aan een beter milieu is welkom maar wat kan er op grote schaal worden bereikt en wie zouden er iets moeten veranderen? In de tweede lezing in de serie ‘The Next Generation’ van Studium Generale Utrecht gaan voedselonderzoeker Roos van Os (SOMO) en psycholoog Denise de Ridder in op deze vraag en de manier waarop menselijk gedrag kan worden veranderd.

De macht om te veranderen

Verandering zou volgens Van Os vooral moeten plaatsvinden bij de enkele tientallen bedrijven, die wereldwijd de link vormen tussen boer en consument. In Nederland bijvoorbeeld hebben de drie grootste supermarktketens een marktaandeel van 85% en daarmee een hele grote inkoopmacht. Supermarkten worden door hun aandeelhouders elk kwartaal ter verantwoording geroepen en hebben daarom nauwelijks tijd investeringen in duurzaamheid af te schrijven over een langere periode. Zitten we dan allemaal gevangen in “het systeem”? Ook consumenten – dat weten we uit eigen ervaring, en zo blijkt ook uit psychologisch onderzoek van Denise de Ridder – hebben grote moeite langetermijndoelen in lijn te brengen met hun handelen. Zelfs al zijn we overtuigd van het belang van gezondheid en duurzaamheid, we kunnen er vaak moeilijk naar leven.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: 350 .org (cc)

Carbon bubble

COLUMN - Accepteren we afwaardering van veel winbare koolstof, of stevenen we af op ontwrichtende klimaatverandering? 

Van de middelbare school herinner ik me nog steeds een paar strofen uit Shakespeare’s Macbeth dat we destijds lazen en zagen: ‘Double, double toil and trouble; Fire burn and cauldron bubble.’ Ik kan het niet helpen: elke keer als ik de term carbon bubble voorbij hoor komen, verschijnen de heksen uit Macbeth voor mijn geestesoog.

Zo gek is het misschien niet. Het heeft immers iets magisch: roeren in de aarde, daar wat vaste, vloeibare en gasvormige koolwaterstoffen uithalen, en voilá: warmte, kracht, voortstuwing en licht in overvloed. Onze economische succesformule is gebaseerd op overvloedige fossiele brandstoffen.

Dat maakt inzichten die laten zien dat de ecologische en maatschappelijke effecten van een doorgroeiend gebruik van fossiele koolwaterstoffen onaangenaam kunnen zijn niet populair. De ideeën over carbon budgets en carbon bubbles zijn misschien wel de exponent van dat soort inzichten.

De basis is middelbareschoolnatuurkunde in combinatie met een normatieve, maatschappelijke keuze. Middelbareschoolnatuurkunde leert dat meer CO2 in de atmosfeer brengen de gemiddelde temperatuur op aarde verder zal doen stijgen.

De normatieve keuze is: welke temperatuurstijging vinden we maximaal aanvaardbaar, gezien de kosten en baten van klimaatverandering én de kosten en de baten van het tegengaan van klimaatverandering.

De wereldgemeenschap heeft na lezing van tal van studies gekozen voor maximaal 2 °C temperatuurstijging. Dat is geen wetenschappelijke grens, zoals soms ten onrechte wordt gedacht, maar een maatschappelijke. Verschillende wetenschappers maken zich al grote zorgen vanaf 1 à 1,5 graad opwarming, terwijl sommige burgers en beleidsmakers denken dat er niks gebeurt of dat een paar graden opwarming wel prima is.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

De trend in temperatuurrecords van De Bilt

DATA - Door twee recente dagrecords qua maximumtemperatuur kwam de vraag naar boven of er een duidelijk zichtbare trend te zien is in de records. Oftewel, zijn er meer maximumrecords dan minimumrecords, zoals te verwachten bij een opwarmende aarde.

Natuurlijk zou ik kunnen zoeken of iemand dat al had uitgezocht. Maar zelf uitpluizen is leuker. Dus heb ik de daggegevens van De Bilt erbij gepakt en ben ik gaan datamartelen.

Dit is het resultaat:
dagrecords_1923_2013_v2_475

Het moge duidelijk zijn dat de laatste jaren de maximumrecords in de meerderheid zijn. Mocht de visualisatie niet duidelijk zijn, hier een overzicht met het verschil per jaar tussen het aantal maximum dagrecords en het aantal minimum dagrecords (dus #max-#min).

records_verschil_475

Sinds 1988 is een onafgebroken reeks waarin de maximumrecords domineren. De uitkomst is dus geheel in de lijn der verwachtingen.

Kleine toelichting op de methode: de dagwaarden van TG (gemiddelde dagtemperatuur), TN (minimum dagtemperatuur) en TX (maximum dagtemperatuur) van alle dagen vanaf 1901 zijn gebruikt. Voor iedere TG, TN en TX is vervolgens vanaf 1923 bepaald of ze hoger waren dan alle metingen op dezelfde dag in de periode ervoor vanaf 1901 (1 puntje voor de max in dat jaar) dan wel lager dan alle metingen op diezelfde dag in de periode ervoor (1 puntje voor de min in dat jaar). En dan alle punten per jaar optellen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update december 2013

DATA - Hier weer uw maandelijkse en dit keer ook uw jaarlijkse update van de trend van de wereldtemperatuur. Met een vierde plek voor december en een vijfde plaats voor 2013 wederom top 10-plaatsen.

Niet onbelangrijk is om te vermelden dat volgens NCDC 2013 het warmste niet-El-Nino jaar is. Eerst maar even het overzicht.

wereldtemp_201312_475

Vorige week kwam er weer eens “Er Komt Een Kleine IJstijd Aan“-bericht in het nieuws. De zon is wat minder actief, vandaar. Maar dat wil nog niet zeggen dat daarmee de opwarming teniet wordt gedaan, laat staan dat het gaat afkoelen. Hier nog maar eens de argumenten op een rijtje.

Enige jaren geleden hadden de sceptici even plezier met de opvolger van climategate, te weten Kiwigate. In Nieuw Zeeland zou de meetreeks die opwarming aantoonde fout zijn. En als die al fout is, wat zegt dat dan over alle andere reeksen?
Recent is echter het stof daar neergedaald en blijkt de reeks wetenschappelijk hard te zijn en zijn de klagers in het ongelijk gesteld. Maar dat lees je dan alleen hier natuurlijk.

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van UAH MSU, RSS MSU, GISS, Hadcrut4, NCDC en JMA. We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar) , 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

Foto: Riccardof (cc)

Dieren en grenzen

ELDERS - Anders dan mensen trekken dieren zich doorgaans weinig aan van nationale grenzen. Maar er zijn uitzonderingen.

Onderzoekers hebben in het Boheemse woud een merkwaardige ontdekking gedaan. Het Tsjechische natuurgebied loopt nu al een kwart eeuw naadloos over in het Duitse Beierse woud. Maar de herten die op Tsjechisch gebied leven respecteren nog steeds de grens van het voormalige ijzeren gordijn. Duitse vrouwtjesherten doen dat aan hun kant ook, maar hun mannelijke partners durven de inmiddels onzichtbare grens wel over te steken. De onderzoekers vermoeden dat hertenmoeders hun kinderen over generaties heen de grenzen van hun territorium doorgeven. Aan Duitse kant denkt men dat de vrouwelijke dieren met hun kinderen terughoudender zijn sinds er in Tsjechië weer meer op herten wordt gejaagd.

Andere wilde dieren trekken zich voor zover we weten niets aan van grenzen. De wolf, de bever en de lynx zijn zonder paspoort in Duitsland teruggekeerd. In Niedersachsen, aan de grens van Nederland zwerven naar schatting inmiddels zo’n vijfentwintig wolven. Het komkommernieuws in Nederland van de afgelopen zomer werd gedomineerd door de vondst van een dode wolf bij Luttelgeest in de Flevopolder. Later bleek dat het dier in Polen was doodgeschoten en hier was gedumpt.

Europees voorstel waarmee vrijwel alle licenties op zaden bij grote bedrijven zouden komen te liggen afgewezen door EP

NIEUWS - Vorig voorjaar ontstond er al veel ophef over een voorstel dat door EU-commissie was opgesteld waarin de handel in zaden vergaand beperkt werd en eigenlijk alleen grote bedrijven als Monsanto de rechten konden claimen. Ophef hierover leek eerst niet te mogen baten. Maar nu heeft toch een commissie van het Europees Parlement er een stokje voor gestoken. Het voorstel is terug gestuurd.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende