Arbeidsethos en waardering

Waardering is noodzakelijk om werknemers productief en betrokken te houden. Tegelijkertijd lijken steeds meer organisaties hun werknemers als inwisselbaar te beschouwen. De consequenties nemen ze voor lief. Hoe kan dat? 'Lisa, if you don't like your job, you don't strike. You just go in every day and do it really half-assed. That's the American way.' H. Simpson Een tijdje terug publiceerden de economen Dennis Snower en Wolfgang Lechthaler een paper waarin zij een relatie leggen tussen recessies en arbeidsethos: When long, deep recessions seriously impair people’s employment prospects, highly motivated workers may become demotivated because they change their attitude to work. In good times, when workers have good chances to find jobs at good wages, they often adopt a positive work ethic, feeling comfortable when at work and uncomfortable out of it. In other words, they choose a pro-work identity, associated with a relatively low disutility of work. This identity induces them to seek and retain work, and thereby contributes to the economy’s high employment rate. When a long, deep recession strikes, however, this pro-work identity tends to make workers unhappy, since being unemployed is particularly disagreeable under this identity. Consequently, workers may decide to adopt an anti-work identity, identifying with people who are unemployed. This identity switch not only deepens the recession but can also lead to permanent effects on employment and output.

Door: Foto: Ben Garney (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Afschrijvingen | Complementaire valuta

, door

COLUMN - Vorige week besprak Paul Teule een deel van het boek ‘Geld en duurzaamheid: van een falend geldsysteem naar een monetair ecosysteem’ van Bernard Lietaer. Vandaag deel 2, over de waarde van complementaire munten.

In ‘Geld en duurzaamheid’ komt een aantal alternatieve, of beter: complementaire valuta aan bod, die de diversiteit en dus de veerkracht van het ‘monetaire ecosysteem’ ten goede zou moeten komen. Lietaer bespreekt er negen: Doraland, Wellness Tokens, Natuurlijk Sparen, C3, TRC, Torekes, Biwa Kippu, Civics en Eco’s. Het is niet helemaal duidelijk waarom hij nu deze negen initiatieven eruit pikt en bijvoorbeeld niet WIR of Ithaca hours, die hij in zijn andere boeken wel bespreekt, maar het zijn goede illustraties van wat alternatieve munten kunnen betekenen voor een economie.

Voor Lietaer bestaat de veerkracht die complementair geld realiseert uit het tegenwicht dat het biedt tegen ‘officieel’ geld. Officieel geld is vaak of teveel of te weinig beschikbaar (werkt dus pro-cyclisch), complementaire munten kun je ook gebruiken als overheidsbudgetten krap zijn of banken (of bedrijven) ons of elkaar niet meer van financiering kunnen voorzien. Officieel geld maakt mensen individualistischer, lokale munten zorgen voor binding. Officieel geld, dat rente draagt, heeft de neiging te accumuleren bij een beperkte groep, complementaire valuta bereikt juist ook de kansarmen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Andrew "FastLizard4" Adams (cc)

Waar blijven de makers?

, door

DATA - Al jarenlang roepen politici dat er in het hoger onderwijs meer aandacht moet zijn voor die richtingen waar mensen opgeleid worden worden die nog weten hoe fysieke zaken werken en gebouwd moeten worden. Ondanks die roep, stijgt het aandeel afstudeerders in die richting niet.

Sterker nog, sinds we twee jaar geleden het overzicht maakten, is het aandeel afstudeerders dat met een niet-constructieve achtergrond alleen maar gestegen. Nog steeds is meer dan de helft van de afstudeerders er om de maatschappij te duiden, om mensen te sturen die wel wat maken of om recht te spreken. Geen van allen draagt vanuit de studie bij aan de maakindustrie. (Grafiek na de streep.)

afstudeerrichting_1952_2011_475

Dus beste politici, doe nou eindelijk wat.

Foto: Rohan Travellin (cc)

Ik streef naar winst. Toch?

, door

OPINIE - Het immer streven naar winst is symptomatisch voor ons huidige economische systeem. Socrates Schouten kiest ervoor daaraan niet langer mee te doen.

Vorige week schreef ik mij bij de Kamer van Koophandel in als eenmanszaak. De tijd leek mij rijp om mijn ‘milieukunde’ als freelancer aan te bieden (daartoe onder meer gedreven door de stand van de arbeidsmarkt). Ik ga nooit over één nacht ijs, dus woonde ik enkele leerzame seminars bij over zelfstandig ondernemerschap. En wat leerde ik daar? Dat ik naar winst streef. Het gemeenschappelijke kenmerk van de toehoorders, vertelde de trainer, was dat het behalen van winst ons voorname doel is.

Leefde ik al die tijd in een andere wereld? Tot het moment dat ik het seminar binnenliep, was mijn insteek: ik wil dat mijn inkomsten zodanig zijn, dat ik al mijn persoonlijke en zakelijke uitgaven kan bekostigen. Ik hoef daar verder niks bijzonders aan over te houden; winst stond onderaan mijn prioriteitenlijst. Nu ik zover ben dat ik wel naar winst streef, sta ik daar graag even bij stil. Wat is winststreven eigenlijk? En waarom zegt mijn gevoel dat winststreven niet meer past in de economie die we moeten gaan neerzetten, om uit het dal van deze systeemcrisis te komen?

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Afschrijvingen | Op naar een monetair ecosysteem?

, door

COLUMN - Deze en volgende week bespreekt Paul Teule het boek ‘Geld en duurzaamheid: van een falend geldsysteem naar een monetair ecosysteem’ van Bernard Lietaer. Vandaag deel 1: hoe kunnen we ons geldsysteem enten op de natuur?

Bernard Lietaer houdt zich al decennia bezig met geld. Als bankier, investeerder, onderzoeker en als activist. Zijn ideaal: een monetair systeem met meerdere valuta dat weerbaarder, duurzamer en eerlijker is. Dit is ook de hoofdboodschap van het boek ‘Geld en duurzaamheid’. Ons huidige monetaire systeem is in feite een ‘monetaire monocultuur’: we betalen één officiële munt, alleen banken mogen geld scheppen, en geld levert rente op. Volgens Lietaer leidt dat niet alleen tot kortetermijndenken en sociale wantoestanden, ook het systeem zélf is instabiel.

De cijfers die Lietaer geeft zijn verontrustend. Tussen 1970 en 2010 waren er wereldwijd maar liefst 145 bancaire crises, 208 monetaire crises en 72 staatsschuldencrises. Oftewel 425 systemische crises in veertig jaar, wat betekent dat gemiddeld tien landen per jaar worden getroffen. Zit het systeem dan wel goed in elkaar? ‘Als een auto- of vliegtuigfabrikant zo’n staat van dienst zou hebben, zou er sprake zijn van massale verontwaardiging en zouden de ontwerpers terug naar de tekentafel worden gestuurd,’ aldus Lietaer.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende