Recensie | De hackers die Nederland veranderden

Ergens in het voorjaar van 1993 ging ik voor het eerste met mijn eigen aansluiting het internet op. Bij een van mijn opdrachten had ik er al mee gewerkt. Maar ik zag daardoor dat het meer zou kunnen zijn dan alleen iets om te mailen. Het was het artikel van Francisco van Jole in de Volkskrant die me attendeerde op de mogelijkheid die stap voor mezelf te zetten. Veel is veranderd sindsdien. En juist daarom is het nieuwe boek van Maarten Reijnders over die periode nu meer dan welkom. Het is trouwens helemaal geen saai geschiedenisboek geworden, integendeel. In een vlotte vertelling, zou bijna zeggen een page-turner, worden we aan de hand van persoonlijke verhalen van de latere sleutelfiguren door die tijd gesleurd. En vooral die persoonlijke achtergronden maakt het geheel bijna lezen als een avonturenroman waar je helemaal kunt opgaan in de helden en de schurken. Vanaf het hacken om gratis te kunnen bellen, via het inbreken op de computer van het RIVM naar het oprichten van Hack-tic als "blaadje" en van daaruit door naar xs4all, met tussendoor een internationaal uitstapje. Allemaal losse personen en verhalen die allemaal steeds weer samenkomen en ertoe hebben geleid dat Nederland als een van de eerste landen in de wereld breed privé gebruik van internet kon uitrollen terwijl het hacken nog even doorging. Maar tegelijkertijd lees je ook over de worstelingen van de instanties met hackers en dat hele internet. Ik vond het fascinerend om te lezen dat de activistische houding van veel beeldbepalende hackers zoals Rop Gonggrijp er eigenlijk toe heeft bijgedragen dat de wetgever niet gelijk in een draconisch met wetten dichttimmeren van alles wat online kwam is doorgeschoten. Nou ja, kort samengevat dus gewoon een lekker boek over een best wel bijzondere periode. En voor mij persoonlijk ook een boek dat heel veel herinneringen oproept. Van het aanschaffen van een tweede telefoonlijn thuis (want ik was voor niemand meer bereikbaar, oh... die rekeningen...) via een eerste IRL nl.muziek meetup op Lowlands naar mijn 15 minutes of online fame (veroorzaakt door de auteur van dit boek heel toevallig). Zonder dat hele internet had ik nooit mijn avonturen beleefd. En had ik ook niet al die mensen die ik in eerste instantie virtueel leerde kennen ooit in het echt ontmoet. Ik durf zelfs te zeggen dat internet me mijn bakkebaarden heeft bezorgd. Zonder was ik een onherkenbaar kantoorpikkie die bij IRL meetings pas als laatste gevonden werd. Er zit trouwens een klein stukje in het boek over hoe ooit het rapport van Traa online is gezet, tegen de wil van de SDU toen in, vanuit de overtuiging dat dit soort parlementaire rapporten voor iedereen toegankelijk moesten zijn. Dat was ik vergeten. Maar dat betekent ook dat de strijd voor open parlementaire data al in 1996 is gestart. En dat de acties hier van 2005 en 2007 reeds in een traditie stonden. Overigens is het dan nu, 27 jaar later, echt zo ver dat alle parlementaire data open is. Het boek eindigt wat somber. Van power to the people en information wants to be free is niet terechtgekomen wat men toen hoopte. Desinformatie en haat lijken nu het beeld te bepalen. Maar ik denk dat daarmee tekort wordt gedaan aan de enorme veranderingen die mede met het werk van de hackers op gang zijn gekomen. En ja, we zitten nog steeds in de groeipijnen fase. Maar we vergeten daarbij snel dat van alles al heel gewoon is. Om het maar weer heel persoonlijk te maken, mijn datadingetjes en grafieken zouden nooit in Noorse schoolboeken en een Australische sociaalwetenschappelijke publicatie terechtgekomen zijn zonder dat hele internet. Afijn, mooi boek voor een weekend in de komende wintermaanden.

Door: Foto: drosen7900 (cc)

Closing Time | Down to Zero

Ze is inmiddels 72, de Britse muzikante Joan Armatrading. Ze werd geboren in de Cariben, maar verhuisde op driejarige leeftijd met haar ouders naar Birmingham.

Armatrading leerde zichzelf gitaar spelen, voegde zich op 17-jarige leeftijd bij een musicalgezelschap dat op tournee was met de musical Hair en bracht als 21-jarige haar eerste plaat uit.

Een rijk leven dus, kun je wel stellen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Wilma (selfie) bij De kunstenaar aan het werk © Picasso (1964) © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag verkent het Pablo Picasso jubeljaar

VERSLAG - Acht april j.l. was het vijftig jaar geleden dat kunstenaar Pabo Picasso overleed. Op 25 oktober a.s. wordt zijn geboortedag (1881) herdacht. Wereldwijd besteden 50 musea dit jaar aandacht aan het werk en het oeuvre. Het accent van de feestelijkheden ligt uiteraard in Spanje en Frankrijk. Ook buiten deze twee landen hebben geselecteerde musea de kans gekregen een tentoonstelling te organiseren. Voor Kunst op Zondag zet ik er graag een paar op een rijtje. Ik wens je een mooi Picasso-jaar.

KoZ Cobra Museum presenteert Picasso, terug naar de bron © foto Cobra Museum

Cobra Museum presenteert Picasso, terug naar de bron © foto Cobra Museum.

Picasso in het Cobra Museum

Het team van het Cobra Museum in Amstelveen ging terug naar de bron, op zoek naar de ‘Andere Picasso’. In Amstelveen is een deel van het oeuvre van Picasso dat minder bekend is te zien. Je leest wetenswaardigheden over de culturele achtergrond van de kunstenaar, zijn kindertijd en zijn liefde voor dans & theater. Je krijgt een mooi inzicht in Picasso’s fascinatie voor keramiek.

‘De Andere Picasso, terug naar de bron’ is nog tot en met 8 oktober te zien in het Cobra Museum in Amstelveen.

Royal Delft Pablo Picasso Magisch Keramist © foto Royal Delft

Royal Delft Pablo Picasso Magisch Keramist © foto Royal Delft.

Foto: © Sargasso logo Goed volk

Hermann von Reichenau

COLUMN - Wie van kloosters houdt kan aan beide zijden van de Bodensee zijn hart ophalen. Aan de Duitse kant zijn dat vooral kloosters in barok- en rococostijl, met name de pelgrimskerk van Birnau pal aan zee gewijd aan Maria (maar meer landinwaarts liggen er nog meer). Aan de Zwitserse kant ligt het wereldberoemde klooster van Sankt Gallen, in zijn huidige vorm daterende uit de baroktijd, maar gesticht in de achtste eeuw.

In deze blog gaat het over het religieus erfgoed op en rond het eiland Reichenau. De naam is afkomstig van de oorspronkelijke Alemanische naam, die is verlatiniseerd tot Augia en later veranderd in het Duitse Richenow of Reichenau. Hier lag de het klooster van St. Maria und Markus in Mittelzel.

De abdij van Reichenau

De abdij in het huidige Mittelzell, zoals de naam al suggereert in het midden van het eiland, was in de vroege middeleeuwen een van de beroemdste abdijen in West-Europa, gesticht door Franken na de onderwerping van de Alamannen in 724. In die tijd was het overigens nog een simpele houten en kerk. Pas in 1048 werd het huidige stenen klooster ingewijd. De geschiedenis van de abdijen van Reichenau en Sankt Gallen vertonen overigens de nodige overeenkomsten (zie het PS hieronder).

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Closing Time | Slowdive

Shoegaze-band Slowdive heeft een nieuw album, everything is alive – hun tweede na een pauze die 22 jaar duurde (1995-2017). Maar aangezien we Slowdive nog nooit in de Closing Time hebben gehad, kies ik voor vanavond toch maar een nummer van hun klassieker in het genre uit 1993, Souvlaki, dat hier ooit wel op een lijstje terechtkwam.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Closing Time | Föllakzoid

Psychedelische techno met gitaren: het nummer ‘V-II’ duurt op het album twee keer zo lang en eigenlijk moet je de nummers ervoor en erna ook luisteren voor het hypnotiserende effect dat Föllakzoid met hun laatste album V – vier lange, minimalistische nummers – wil teweegbrengen.

Closing Time | Kipur

Wereldwijd vieren Joden van zonsondergang vandaag tot zonsondergang morgen Jom Kipoer, de grote verzoendag.

Het sluit een periode af waarin men zich bezint over de eigen keuzes van het afgelopen jaar en markeert een nieuw begin.

Closing Time | Plain Gold Ring

Nina Simone behoeft uiteraard geen inleiding. Ze had graag naar het conservatorium gewild om concertpianiste te worden, maar dat zat er gezien haar kleur niet in. Jim Crow was in die tijd nog springlevend.

Ze werd er niet minder beroemd om.

Closing Time | Afrikan Sciences

Boeiend hoe sommige nummers op het album Circuitous uptempo en laidback tegelijk klinken. Afrikan Sciences, die zichzelf ‘rhythmist and sonic explorer’ noemt, maakt free jazz in het voetspoor van Sun Ra waarbij ritmes een belangrijke rol spelen.

Closing Time | The Bug

Als je deze muziek van The Bug, een helft van Techno Animal, op plaat zou luisteren zou je checken of het toerental wel klopt, maar zijn muziek is gewoon traag en heavy. Futuristic dub, noemt The Bug zijn serie EP’s getiteld Machine.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige Volgende