Hoe ook professionals kunnen vastlopen in ‘het systeem’

Het indrukwekkende, persoonlijke verhaal van Movisie-professional Marjet van Houten die jarenlang kampte met het zorgsysteem waarin ze voor de problemen van haar zoon een oplossing zocht. ‘Ik fiets pas twee jaar’, zei mijn 21-jarige zoon tegen me, toen ik aangaf dat hij zelf zijn lekke band moest plakken. ‘Banden plakken heb ik nooit geleerd.’ Dus gaf ik hem een spoedcursus en kan hij dit nu ook zelf. Dagelijks op weg, naar zijn studie, boulderen, cursus Japans, vrienden of de natuur in om met zijn oudste broer te vogelen. Dat ik even vergeten was hoever hij van een dagelijks leven verwijderd was geraakt, is tekenend voor de kwantumsprong die hij de laatste twee jaar maakte. Thuiszitter Ruim zeven jaar was hij wat met een lelijk woordthuiszitter’ heet. Vrijwel direct na de basisschool viel hij uit. In zijn geval was dat jarenlang ook echt heel letterlijk thuiszitten, niet buiten komen en al helemaal niet fietsen. Hij leefde in bed of op de bank, onder een deken, anime kijken, lezen, gamen en veel, heel veel slapen. Niet alleen de wereld vroeg te veel, ook wij als ouders en zijn twee broers deden dat Een totale breakdown, burn-out en depressie ineen. Het treurige gevolg van het van jongs af aan meedraaien in een wereld die te veel van hem vroeg, waarin hij niet paste en niet kon voldoen aan de norm. Geteisterd door angsten, overprikkeling, hoogsensitiviteit en -begaafdheid en nog wat drie-, vier- en vijfletterafkortingen die verschillende instituties hem opplakten. Alles in een poging om uit die lettersoep een oplossing te vinden voor de permanente crisis waarin hij en ook wij steeds dieper wegzakten. Niet alleen de wereld vroeg te veel, ook wij als ouders, als gezin met twee andere broers, deden dat. En als ik nu terugkijk, denk ik ook: we snapten er geen sikkepit van. Begrijpelijk, want het was nogal anders. Zes verschillende jeugd-ggz-instellingen Wat hadden we graag adequate hulp gehad. Het verhaal is lang en strekt zich uit over vijftien jaar. Ik treed niet in details, maar vat het samen: van zijn vierde tot zijn twintigste levensjaar hebben we 129 verschillende buurtteamwerkers / hulpverleners / ondersteuners / psychologen / psychiaters gezien. We zijn, buiten onze schuld, in aanraking geweest met achtereenvolgens zes verschillende jeugd-ggz-instellingen. De één na de ander viel om, ging failliet, werd overgenomen, gereorgani-, gedecentrali-, gecentrali-... afijn, dat dus. Van die 129 hulpverleners zijn er dertien van betekenis geweest, op de keper beschouwd drie echt En daarnaast waren er het samenwerkingsverband (een naam die ik tot op de dag van vandaag niet begrijp), leerplicht, wijkteams, jeugdteams, RMC en nog vele andere. Van die 129 zijn er dertien van betekenis geweest. En op de keper beschouwd drie echt. En altijd weer uitgebreide plannen met doelen, subdoelen en risico’s. En het onvermijdelijke multidisciplinair groot overleg: waarbij velen zich rond de tafel zetten en met elkaar in discussie raakten over wat de beste aanpak zou zijn. Daarna ging iedereen naar huis of naar een volgend overleg en moesten wij het uitvoeren. Veilig Thuis-melding En het werkte niet, onze zoon bleef onder zijn deken liggen en bewoog niet. Op die werkelijkheid kwam nooit een antwoord. Ik gaf in die tijd workshops onder de titel ‘Eén gezin, geen plan en ik de regisseur’. Dat klinkt heel stoer, in mijn werk voor Movisie kon ik het omzetten naar inzichten en actie, maar thuis brokkelde alles af. Zelf brokkelde ik ook af. Moe en onmachtig en ondanks alle goedbedoelde hulp zo alleen. Ik voelde me een instrument van andermans doelen, plannen, opgaven en niemand was er voor mijn zoon. Op een dag was ik het zo zat, ik wilde niks meer, alleen nog maar moeder zijn, niet meer evalueren, bijstellen of me verantwoorden. De dreiging met een Veilig Thuis-melding en uithuisplaatsing was de bloody limit. Help, welk potje? Uit de kl(a)uwen van het zorgsysteem raken en een andere route bewandelen, is nog niet zo eenvoudig. Ik wist dat er een plek moest komen waar onze werkelijkheid mocht bestaan. Via andere moeders ontdekte ik een andere wereld. Ik kwam uit bij ACIC, een heel fijne plek in de bossen bij Hilversum waar mijn zoon gezien werd voor wie hij was. Waar hij kon beginnen met een half uurtje ‘te zijn’. Waar hij langzaam en met hulp leerde zichzelf te kennen. Waar een visie was op hem als heel mens, niet op zijn diagnoses en tekorten. En waar begrip zat voor waar hij en de wereld met elkaar botsten. Gelukkig was de hopeloosheid van de hulpverlening groot genoeg om een uitzondering toe te staan Om daar te mogen zijn, moest ik weer het gevecht aan. Wat was het dan, dat ACIC ‒ geen onderwijs, geen zorg, het was te ver weg, niet in de regio. Help, welk potje???  Gelukkig was de hopeloosheid van de hulpverlening groot genoeg om deze uitzondering toe te staan. Een gevecht dat zich iedere paar maanden opnieuw afspeelde. Zouden we weer een kortlopende indicatie krijgen voor het potje ‘buitengewoon speciaal’ (echte naam)? Gelukkig hakt ACIC overal met dit bijltje en stond het ons deskundig en vastberaden terzijde. Hoogbegaafde drop-outs Na twee jaar was het tijd voor de volgende stap. Weer geheel op eigen kracht vond ik Feniks Ontwikkelingsbegeleiding, een plek voor hoogbegaafde drop-outs. Allemaal jongeren als mijn zoon, met vergelijkbare routes en ervaringen. Deze strijd wonnen we ook, goddank. Het is levensreddend geweest, een tunnel naar een waardevol bestaan Ook hierop kwam enorme weerstand uit het ‘multidisciplinair overleg’. Kon-ie inmiddels niet gewoon naar het mbo met afstandsleren? Digitale schoolboeken zijn een stuk goedkoper dan de intensieve aanpak van Feniks. Deze strijd wonnen we ook, goddank. Het is echt levensreddend geweest, een tunnel naar een waardevol bestaan. Het begin van een sociaal leven, van vrienden, van een lichaam blijken te hebben, van de kracht van improvisatietheater en instant poetry, van leren omgaan met een hoogbegaafd brein dat altijd aanstaat. Leven op eigen benen Nu, na vijftien jaar strijd, kan ik langzaamaan de spanning en zorg die er altijd waren een beetje loslaten. Het 21 worden was het vieren van het besef dat niemand meer de zeggenschap kan hebben over wat hij moet doen of hoe hij moet zijn. Een leven op eigen benen. Wat ik als moeder en professional geleerd heb, is enorm veel. Een bijzondere reis. Ik heb een droom die ik voor mijn pensioen wil realiseren. Nog zeven jaar te gaan, dus dat gaat lukken. Ik droom ervan dat er in het hele land plekken zijn waar jongeren die vastlopen in ons schoolsysteem mogen zijn wie ze zijn, zich ontwikkelen naar hun eigen aard en behoefte. Er zijn zoveel jongeren die een andere ontwikkelingsroute nodig hebben. Ik hoop dat geen enkele jongere, geen gezin meer zo lang en diep hoeft te worstelen Gedreven door mijn eigen ervaringen ben ik samen met collega’s op zoek gegaan naar welke initiatieven er zijn die wel wat te bieden hebben als jongeren vastlopen. En die zijn er, in het hele land, heel veel. En allemaal worstelen ze om bestaansrecht te krijgen, omdat ze niet passen binnen de hokjes die we gemaakt hebben om financiën te regelen. Ze zijn onderwijs noch zorg; ze bieden ontwikkeling. Initiatievencollectief Samen met stichting Gedragswerk ondersteunen we deze organisaties om bestaansrecht te krijgen. We hebben ons verenigd in een collectief, het Initiatievencollectief. Inmiddels uitgegroeid tot 75 initiatieven zoals ACIC en Feniks. Wekelijks sluiten nieuwe organisaties zich aan (op movisie.nl/initiatieven-collectief lees je er alles over). Ik hoop echt dat geen enkele jongere, geen gezin meer zo lang en diep hoeft te worstelen als er stagnatie in onderwijs optreedt. Mijn persoonlijke ervaringen hebben me op een hardhandige wijze geleerd hoe onze goedbedoelde systemen vaak niet werken of tegenwerken. Ik was daarin voorheen naïef. Mijn zoon ‒ hij heeft het banden plakken bijna onder de knie, al is af een toe een beetje hulp nog welkom. En hij fietst inmiddels met losse handen. Dit artikel verscheen eerder bij Sociale Vraagstukken en in MOVISIES, het relatiemagazine van Movisie. Marjet van Houten is programmaleider Bestaanszekerheid en Waardevol Werken bij Movisie.

Closing Time | Purple Rain

Vandaag is het precies veertig jaar geleden dat Prince en The Revolution een memorabel concert gaven in Syracuse. Het is nog net geen kerkdienst, met Prince als de charismatische voorganger.

Maar het lijkt er wel behoorlijk op: “Let the Lord guide you, let Him guide you – through the purple rain!”

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Poster Boy (cc)

Israël wil blijvende bezetting en verdrijving Palestijnen, de wereld kijkt naar Nakba 2.0

Zondag 23 maart 2025 was de dag waarop het dodental in Gaza de 50.000 overtrof. Volgens de plaatselijke autoriteiten bedraagt het nu 50.021, van wie ongeveer een derde kinderen. Ook liggen nog veel mensen onder het puin of op plaatsen die niet bereikt kunnen worden. Het uiteindelijke cijfer zal dus hoger uitkomen. In een eerdere fase hadden de plaatselijke autoriteiten dat cijfer al beraamd op ruim 61.000. Eén van de slachtoffers van zondag was een lid van het politbureau van Hamas, Salah al-Bardawil. Hij werd – in het kader van het vermoorden van burgerlijke leiders van Hamas – door een drone gedood in zijn tent in Mawasi, samen met zijn vrouw.

Onderwijl werden weer grote rijen mensen gesignaleerd die bijvoorbeeld te voet de noordelijke wijk al-Sultan verlieten, of die in het zuiden uit Rafah  verlieten op weg naar Mawasi. Ooggetuigen bevestigden dat dit niet zonder risico was. Over hen heen vlogen drones af en aan die van tijd tot tijd schoten op iemand of op meerdere personen  en op de grond waren het militairen die het vuur openden. Minister Katz van Defensie maakte intussen bekend dat hij een bureau had geopend voor ”Vrijwillig vertrek”. De bedoeling is dat het bureau verschillende corridors zal openen om mensen, die voorgoed Gaza de rug willen toekeren, te helpen te vertrekken. Het Bureau zal zijn werkzaamheden coördineren andere landen en instanties. Minister Katz volgt daarmee het plan van Trump. Binnenkort zal hij bekend maken wie het bureau gaat leiden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time | Herfst en Nieuwegein

Het is alweer meer dan twintig jaar geleden dat postsorteerder Erik de Jong zichzelf heruitvond met zijn volledig zelfgeproduceerde album ‘Spinvis’.

Het werd een terechte klassieker onder Nederlandse pop/rock-liefhebbers. Geëvenaard heeft ‘ie dat album echter nooit.

Closing Time | High and Dry

1995 was het jaar dat Radiohead indruk maakte met hun tweede album The Bends.

Op slag veranderden ze in de perceptie van de critici van een rockbandje met een superhit (‘Creep’) in een band die serieus genomen diende te worden.

En dan moest OK Computer nog volgen.

Closing Time | California Dreaming

California Dreaming is een bekende evergreen van Barry McGuire uit 1963. U kent ‘m waarschijnlijk in de uitvoering van de Mama’s & the Papa’s.

Eddie Hazel (Funkadelic) maakte er in 1977 een psychedelisch funkversie van.

Closing Time | Ballad of Ira Hayes

Ira Hayes was een van de zes mariniers op de bekende foto waarin de Amerikaanse vlag wordt opgericht na de slag om Iwo Jima.

Hayes had tot voor kort een eigen pagina op de website van het Pentagon, maar die heeft de regering Trump weg laten halen, want te woke of zo. Hayes was namelijk van inheems-Amerikaanse afkomst.

Na de oorlog liep het trouwens slecht met hem af. Hij verzoop zijn PTSS met alcohol en stierf na een avond brassen en vechten ergens buiten in de kou op het reservaat, vermoedelijk aan alcoholvergiftiging en onderkoeling.

Quote du Jour | Zin in fascisme

Onderzoek na onderzoek heeft aangetoond dat overal in het Westen het enthousiasme voor democratie verdwijnt. Al vijftien jaar lang kalft het vertrouwen af. Dat is tegelijkertijd dramatisch en niet verwonderlijk: als de democratie haar belofte op collectieve vooruitgang niet meer kan waarmaken, gaan mensen elders hun heil zoeken.

Als betekenisvolle inspraak van de massa het keer op keer aflegt tegen de stille macht van de kassa, hoeft het niet te verbazen dat steeds meer mensen afhaken. Wie burgers herleidt tot kiezers, krijgt nukkige consumenten.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende