Overzicht

Jos van Dijk

1.089 Artikelen
600 Waanlinks
3.468 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Was tot 2012 docent in het HBO.
Schrijft over Europa en over het vrije verkeer van informatie.
Publiceerde in 2007 "Dit kan niet en dit mag niet; een kroniek van belemmering van de uitingsvrijheid in Nederland." Voortgezet op de website: http://freeflowofinformation.blogspot.com/
Publiceerde in 2016 "Ondanks hun dappere rol in het verzet. Het isolement van Nederlandse communisten in de Koude Oorlog" voortgezet op de website http://nederlandsecommunisten.nl/#site-header
Foto: strassenstriche.net (cc)

Extreemrechts voert de strijd op tegen de ‘eco-dictatuur’

, door

In de Duitse deelstaten Hessen en Beieren zijn a.s. zondag Landtagswahlen. De resultaten van deze verkiezingen zullen worden beschouwd als een tussentijds oordeel over de Ampelkoalition in Berlijn. En dat ziet er niet veelbelovend uit. Hoge scores voor de oppositie kunnen met name ook gezien worden als een teken dat een deel van de Duitse kiezers inzake klimaatmaatregelen op de rem wil trappen. Het anti-groene sentiment achter dit standpunt wordt sterker en het leeft niet alleen in Duitsland.

De laatste opiniepeiling in Hessen laat zien dat de CDU daar de grootste partij kan worden. Daarachter volgen met gelijke scores de Groenen, SPD en AfD. De sociaaldemocratische minister van Binnenlandse Zaken Nancy Faeser die Berlijn voor Wiesbaden wil inruilen moet rekenen houden met een mager resultaat. De drie regeringspartijen verliezen, de FDP mag hopen de kiesdrempel te halen. Net als in Hessen staat ook in Beieren extreemrechts in vergelijking met de vorige deelstaatverkiezingen op winst ten koste van het midden en links. De CSU van Markus Söder is hier nog steeds de grootste, maar zal opnieuw geen regering kunnen vormen zonder de rechts-nationalistische Freie Wähler. Van een coalitie met de derde partij, de Groenen, wil Söder niets weten. Hij is een van de meest uitgesproken aanjagers van het anti-groene sentiment. In de landelijke polls is de AfD inmiddels met 21% de tweede partij in Duitsland. Een op de vijf Duitsers heeft zich bekeerd tot extreemrechts.

Waan van de dag

Sleutelpositie voor Pellegrini in Slowakije

, door

Robert Fico’s Smer is de grootste geworden bij de parlementsverkiezingen zaterdag in Slowakije.

‘Omdat geen enkele partij of alliantie de 76 zetels haalt die nodig zijn voor een meerderheid, zal er een coalitieregering nodig zijn. Analisten voorspelden dat een regering tussen Smer-SD, Hlas-SD en SNS de meest waarschijnlijke uitkomst is, aangezien Hlas-SD-leider Pellegrini heeft verklaard dat zijn partij en Smer-SD zowel “politiek als ideologisch” “dichterbij” staan.’

Fico behaalde 42 zetels. Zijn tegenstander, Progressief Slowakije bleef op 32 zetels steken. Fico kan met Hlas (27 zetels) en de uiterst rechtse SNS (10 zetels) een coalitie vormen. Pellegrini kan daarbij hoge eisen stellen. Een coalitie van PS, Hlas met de christendemocratische KDH (12 zetels) en de rechtse liberale SASKA (11 zetels) is ook nog een optie. Van Fico is bekend dat hij ondanks zijn grote woorden ook pragmatisch kan zijn om aan de macht te komen. Hoeveel hoofdpijn hij de EU gaat bezorgen blijft nog even onduidelijk.

Foto: Felix63 (cc)

Shell houdt niet van lastige vragen

, door

COLUMN - Een bericht uit het FD: ‘Shell gaat vanaf de derdekwartaalrapportage alleen nog bijeenkomsten houden voor financieel analisten. Journalisten mogen daar wel inbellen en meeluisteren, maar geen vragen stellen. De olie- en gasmultinational wil zo het proces rond de kwartaalrapportage ‘vereenvoudigen’ en het in lijn brengen met branchegenoten’. Zo ontnemen ze journalisten de enige manier om direct en ongefilterd vragen te stellen aan het bestuur, volgens Mark van Baal van het groene aandeelhouderscollectief Follow This. ‘Dit is duidelijk een stap om kritische vragen van journalisten over langetermijnbeleid en klimaatbeleid te minimaliseren.’

Thomas Bruning, algemeen secretaris van journalistenvakbond NVJ, ziet dit vaker gebeuren. ‘Het past in een trend waarin bedrijven en overheden de regie proberen te pakken op informatie. En bij een persconferentie hebben ze die regie niet. Dan krijg je onverwachte vragen van journalisten’, zegt hij. Mogelijk vervelende vragen. Terwijl de financieel analisten zich met een aandeelhoudersblik concentreren op de cijfertjes voor de korte termijn kunnen journalisten een bedrijf nog wel eens confronteren met hun maatschappelijke verantwoordelijkheid op de langere termijn. En op dat punt willen de meeste bedrijven, Shell voorop, niet in verlegenheid gebracht worden.

We raken hier aan een heilige wet van het kapitalisme. Private bedrijven houden uit concurrentieoverwegingen hun bedrijfsinformatie zoveel mogelijk geheim. Er is een wettelijke plicht om bepaalde bedrijfsinformatie openbaar te maken. Maar de informatie in jaarverslagen kan zo geredigeerd en gedoseerd worden dat de reputatie van het bedrijf hoe dan ook overeind blijft. De belangen van andere ‘stakeholders’ zijn doorgaans ondergeschikt aan het belang van de bedrijfseigenaar die per definitie altijd het laatste woord heeft bij de informatieverstrekking. En die eigenaar, dan wel zijn voorlichter, wil niet graag lastig gevallen worden door vervelende vragen van journalisten over zaken die zijn reputatie kunnen schaden.

Foto: Roger W (cc)

Slowakije: nieuw hoofdpijndossier voor de EU?

, door

Morgen gaan de Slowaken naar de stembus. In de voorbeschouwingen wordt de mogelijke terugkeer van Robert Fico als regeringsleider opgevat als een bedreiging voor de stabiliteit van Europa. De populist en Russofiel Fico wil de steun van zijn land aan Oekraïne terugdraaien. Slowakije zou onder zijn leiding in het spoor van Orbán een nieuwe Europese bondgenoot van Poetin kunnen worden. Wint Rusland de Slowaakse verkiezingen? kopt de conservatieve Britse nieuwssite UnHerd. Politico’s Matthew Karnitschnig relativeert dergelijke geluiden. Als Fico wint, wat nog helemaal niet zeker is, zal hij met niet meer dan 20% van de stemmen hoogstens een zeer instabiele regering kunnen vormen die het waarschijnlijk niet lang zal uithouden. En ondanks alle anti-westerse retoriek is een uittrede uit de NAVO ondenkbaar.

Slowakije, het oostelijke deel van het voormalige Tsjecho-Slowakije (niet te verwarren met Slovenië) heeft ruim 5 miljoen inwoners en is op Bulgarije na het armste land in de EU. Het land is in meerdere opzichten sterk verdeeld. Een jongere, stedelijke pro-Europese generatie staat tegenover een oudere, meer pro-Russische groep. De laatste is vooral op de platteland te vinden waar de armoede het grootst is en waar een oudere generatie met een zekere nostalgie terugkijkt op het socialistische verleden. Daar hebben de sociaaldemocraten van Fico’s partij Smer de grootste aanhang. De meeste jongeren hebben hun hoop gevestigd op de 39-jarige nieuwkomer, Europarlementslid Michal Šimečka en zijn Progressief Slowakije. In de laatste polls staat de SMER nog bovenaan met 20%, direct gevolgd door de snel gestegen PS met 18%. PS is een pro-Europese sociaal-liberale partij en heeft zich in het Europarlement aangesloten bij Renew, waar ook D66 en de VVD in zitten. Šimečka is sinds vorig jaar een van de vice-voorzitters van het Europarlement. De president van Slowakije, Zuzana Čaputová, die al heeft aangekondigd niet meer op te zullen gaan voor een tweede termijn, is ook lid van de PS. De jurist Čaputová werd bekend door haar strijd tegen de plannen voor de opslag van giftig afval. In 2019 werd ze als anti-corruptiekandidaat met overmacht als president gekozen. Een overzicht van aan de verkiezingen deelnemende partijen vind je hier.

Waan van de dag

Luchtvervuiling in Europa raakt vrijwel iedereen

, door

Uit onderzoek van het Britse blad Guardian blijkt dat 98% van de Europeanen zeer schadelijke vervuilde lucht inademt.

Bijna tweederde van de Europeanen woont in gebieden waar de vervuiling door fijnstof meer dan het dubbele is van wat in de WHO-richtlijnen als bovengrens staat.

Het kaartje in het Guardian artikel laat zien dat de ernstigse vervuiling optreedt in het oosten en zuiden van Europa. Noord-Macedonië is het zwaarst getroffen. Als je de vervuiling wilt ontlopen moet je verhuizen naar de Scandinavische landen.

Foto: Lukas Plewnia (cc)

Het failliet van de PiS-regering

, door

Voor wie het nog niet duidelijk was: deze week is de huidige Poolse regering definitief door de mand gevallen als een corrupt, ondemocratisch en a-sociaal regime. De regerende PiS-partij die met haatpropaganda tegen buitenlanders een keihard anti-immigratiebeleid voerde blijkt sinds 2021 arbeidsmigranten van buiten de Europese Unie in ruil voor duizenden dollars met voorrang een werkvisum te hebben verstrekt. En dezelfde partij die sinds de Russische inval in Oekraïne bezweerde het buurland onvoorwaardelijk te steunen weigert nu wapens te leveren terwille van het eigen land en de bescherming van de eigen boeren. Die moeten namelijk op 15 oktober weer op de PiS stemmen om het regime-Kaczyński in het zadel te houden.

Polen, en ook Slowakije en Hongarije hebben een importverbod van Oekraïens graan afgekondigd na het mislukken van de graandeal met Rusland. De vrees is dat Oekraïens graan een negatieve invloed zal hebben op de binnenlandse markt. Dat president Zelensky het graan-importverbod “politiek theater” noemt en zegt dat dit Rusland in de kaart speelt, is Polen in het verkeerde keelgat geschoten. Woensdagavond kondigde de Poolse premier Mateusz Morawiecki aan dat Polen Oekraïne niet langer gaat bewapenen. We kiezen nu voor de defensie van ons eigen land met moderne wapens, zei de premier. Morawiecki  voegde er nog een waarschuwing richting het buurland aan toe: ‘Als ze het conflict op deze manier willen laten escaleren, zullen we extra producten toevoegen aan het importverbod in Polen. De Oekraïense autoriteiten begrijpen niet in welke mate de Poolse landbouwindustrie is gedestabiliseerd.’ Er zou inmiddels via de diplomatieke weg een oplossing voor het conflict worden gezocht. Maar voor de binnenlandse beeldvorming gaat de PiS kennelijk niets te ver om het kiezerspubliek aan zich te binden.

Foto: Roel Wijnants (cc)

Wanneer is opruiing strafbaar?

, door

COLUMN - De politie heeft ruim 400 arrestaties verricht op de negende dag van de demonstratieve blokkade van de A12 tegen de fossiele subsidies, bericht de NRC. In de afgelopen week zijn inmiddels al duizenden demonstranten opgepakt en afgevoerd naar het ADO-stadion en daar weer vrijgelaten. De actiegroep XR heeft aangekondigd door te gaan totdat de overheid stopt met het bevoordelen van het gebruik van fossiele energie. Hoe het OM gaat reageren op die duizenden burgerlijk ongehoorzame wetsovertreders is afwachten. Een specifiek aspect van de acties van Justitie tegen de demonstranten is de vervolging van degenen die voor de blokkades hebben opgeroepen. Die vervolging is met name interessant nu het OM besloten heeft om Forum voor Democratie Kamerlid Gideon van Meijeren te vervolgen wegens hetzelfde strafbare feit, opruiing.

Vorige maand veroordeelde de rechtbank in Den Haag enkele actvisten van Extinction Rebellion tot taakstraffen vanwege oproepen tot blokkade van de A12 eind vorig jaar en begin dit jaar. De activisten zijn meteen in beroep gegaan en riepen tegelijk op voor nieuwe blokkades in september om stopzetting van fossiele subsidies af te dwingen. Advocaat Willem Jebbink: “Een wegblokkade valt volgens internationale rechtspraak onder de demonstratievrijheid. Demonstraties mogen in Nederland alleen door de burgemeester worden beperkt. De rechtbank heeft vandaag goedgekeurd dat ook de officier van justitie mag ingrijpen met strafrechtelijke maatregelen. Dat hebben we in onze democratische rechtstaat niet afgesproken. Van de rechter mag worden verwacht dat de demonstratievrijheid tegen dergelijk ingrijpen wordt beschermd. Daarom is sprake van een verontrustende uitspraak. Ik denk niet dat deze stand houdt in hoger beroep.” Volgens Jebbink begint de strafbare opruiing pas bij oproepen tot geweld. De activisten die hij verdedigt spreken van ‘vreedzame demonstraties’. Zij vinden het optreden van het OM repressief gezien ook het feit dat ze vooraf op een tijdstip dat ze nog in bed lagen werden gearresteerd en opgesloten. Het College voor de Rechten van de Mens schrijft dat in deze case het demonstratierecht onder druk is gezet.

Foto: Chiara (cc)

Vucic nog altijd stevig in het zadel

, door

De Servische president Aleksandar Vucic en de Kosovaarse premier Albin Kurti waren gisteren in Brussel voor gesprekken in het kader van het zogenaamde Belgrado-Pristina-dialoogproces, onder toezicht van Josep Borrell, hoofd van het buitenlands beleid van de Europese Unie. In februari bereikten beide landen een akkoord met elf punten ter verbetering van hun onderlinge betrekkingen. Volgens Balkan Insight is er van de implementatie van dat plan tot nu toe weinig terecht gekomen. De Albanese premier Edi Rama, die zich al vaker heeft gemengd in het dispuut tussen Servië en de Albanese meerderheid in het buurland, meent dat Servië probeert de voortgang van de normalisering van de betrekkingen tussen Kosovo en Servië te vertragen.  Kosovo heeft volgens hem ook fouten gemaakt in de afgelopen periode waarin opnieuw heftige clashes plaatsvonden tussen de Servische minderheid en de autoriteiten waar ook internationale vredestroepen in betrokken raakten. Daardoor kan Belgrado zichzelf tot slachtoffer uitroepen in de internationale arena, zegt Rama. In die internationale arena bemoeit ook de Verenigde Staten zich naast de EU actief met het conflict. Gabriel Escobar, de speciale gezant van de VS voor de Balkan riep beide partijen op alle kwesties te coördineren met de internationale gemeenschap.

In Servië zijn de Verenigde Staten nog steeds niet erg populair. De bombardementen op Belgrado in de oorlog om Kosovo in 1999 zijn nog niet vergeten. Een opinieonderzoek wees enkele jaren geleden uit dat bijna 60% van de Serviërs tegen samenwerking met de VS is. De Servische regering houdt sinds het begin van de oorlog in Oekraïne nog nadrukkelijker afstand van het westen. Servië is naast Belarus het enige Europese land dat Rusland geen sancties op wil leggen. De steun voor de ‘Slavische broeders’ in Rusland komt uit dezelfde hoek als de hardliners die elk compromis met de Kosovaarse regering trachten te blokkeren.

Waan van de dag

Veel steun voor verkleining van de veestapel

, door

De transitie naar minder dierlijke en meer plantaardige voeding wordt breed gesteund onder Nederlanders. Dat blijkt uit onderzoek van Kieskompas in opdracht van ProVeg Nederland, Wakker Dier, Dier&Recht, World Animal Protection en de Dierencoalitie. Kiezers verwachten vergaande stappen van hun politieke partijen in onder andere het verkleinen van de veestapel, subsidies voor plantaardige alternatieven en een verbod op kiloknallers. Dit geldt niet alleen voor de kiezers van groene partijen, maar voor kiezers op een groot deel van het politieke spectrum. Zo zijn ook de kiezers van Nieuw Sociaal Contract zijn in grote meerderheid voorstander van dergelijke maatregelen.

Quote du Jour

Quote du Jour | Een onomkeerbaar kwaad

, door

Vandaag is het precies dertig jaar geleden dat in Washington PLO-voorzitter Arafat en de Israëlische premier Rabin elkaar de hand schudden bij de ondertekening van het eerste Oslo akkoord dat moest leiden naar onderhandelingen over een zelfstandige Palestijnse staat.

In een ingezonden brief schreef Berber van der Woude, voormalig diplomate en bestuurslid The Rights Forum, vorige week over het gebrek aan aandacht voor het voortdurende conflict:

Elk stuk over Israël-Palestina heeft nul nieuwswaarde. Al dertig jaar is de statusupdate: ‘Het gaat slecht, het wordt slechter’. En al dertig jaar is de internationale respons: ‘We zijn bezorgd, maar we doen niets en hopen op beterschap’. Als ons begrip van nieuwswaarde is dat dingen niet eerder gezegd mogen zijn, dan is over dit onderwerp inderdaad alles wel gezegd, op elke mogelijke manier. En hoeft het dus ook niet meer gezegd. Totdat er uiteindelijk helemaal niets meer gezegd wordt. En als ergens niet meer over wordt gesproken, dan is dat het. Het kwaad is onomkeerbaar geworden. Dát zou het nieuws moeten zijn. Niet de verandering, maar de constante. Hoe een humanitaire en internationaalrechtelijke shitshow eindeloos door kan draaien.

Hoe we hoofdschuddend zwijgend toekijken hoe Palestijnen de keel wordt dichtgeknepen. Hoe de media verveeld raken van weer een standrechtelijke executie. Weer een gesloopte school. En weer een tandeloze tweet van een dikbetaalde internationale vertegenwoordiger als enige reactie.

Quote du Jour

Quote du Jour | “Pers wordt afgerekend op clicks”

, door

Vertrekkend Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma (D66) adviseert de parlementaire pers:

‘Als toekomstig ambteloos burger zou ik ook de media een bescheiden advies willen geven: laat de parlementaire pers en de redacties van talkshows zich bezinnen op de rare mix van sportverslaggeving (wie wint en wie verliest) en de persoonscultus (wie doet het slecht, wie goed, wie was het meest opvallend?) die van de Haagse journalistiek is gemaakt. Mag het weer over beleid gaan en wat dat voor Nederlanders betekent’

Foto: Deutsche Bundesbank (cc)

Duitse coalitie vecht door

, door

De Duitse bondskanselier Olaf Scholz verscheen deze week in de Bondsdag met een ooglapje en beschadigd gezicht ten gevolge van een val tijdens het joggen. ‘Ik kijk uit naar de memes’ zei hij. Het beeld past goed bij alle verhalen over de moeizame verhoudingen binnen zijn coalitie van sociaaldemocraten, groenen en liberalen halverwege de rit. Scholz heeft het niet makkelijk als scheidsrechter tussen zijn groene en liberale ministers. Het ene conflict volgt op het andere. Maar Scholz blijft positief gestemd. Na de ‘heidagen’ van zijn kabinet op een kasteel bij Berlijn, vorige week, wees hij op de behaalde resultaten zoals het voordelige treinkaartje voor regionaal vervoer en de snelle installatie van LPG-terminals na het wegvallen van Russisch aardgas. Bij de begrotingsbehandeling presenteerde hij woensdag zijn Pakt für Deutschland, een plan om de bureaucratie te verminderen en urgente projecten zoals de woningbouw te kunnen versnellen.

Scholz vindt het de hoogste tijd om Duitsland wendbaarder en moderner te maken en bureaucratie te bestrijden. Het idee is dat de verschillende overheidsorganisaties beter op elkaar afgestemd worden en sneller gaan werken. Wetgeving rond ruimtelijke ordening moet vereenvoudigd worden. Ook wil hij meer digitaliseren. Bouwvergunningen moeten online aangevraagd kunnen worden. “Burgers zijn deze stilstand beu. En dat ben ik ook,” zei Scholz. Opvallend was zijn uitval naar de AfD: “De grote meerderheid van burgers weet dat het zelfverklaarde ‘alternatief’ in feite een sloopploeg is – een sloopploeg voor ons land.”

Vorige Volgende