Jos van Dijk

1.088 Artikelen
599 Waanlinks
3.466 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Was tot 2012 docent in het HBO.
Schrijft over Europa en over het vrije verkeer van informatie.
Publiceerde in 2007 "Dit kan niet en dit mag niet; een kroniek van belemmering van de uitingsvrijheid in Nederland." Voortgezet op de website: http://freeflowofinformation.blogspot.com/
Publiceerde in 2016 "Ondanks hun dappere rol in het verzet. Het isolement van Nederlandse communisten in de Koude Oorlog" voortgezet op de website http://nederlandsecommunisten.nl/#site-header
Foto: Rene Mensen (cc)

De Woo werkt niet – partijen negeren het probleem

ANALYSE - De Wet Open Overheid (Woo) zou het openbaren van overheidsdocumenten moeten verbeteren, maar de meeste journalisten zien nauwelijks verbetering. Een onderzoek op initiatief van het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding wijst uit dat slechts zeven procent het vertrouwen heeft dat de overheid een Woo-verzoek zorgvuldig afhandelt.  ‘In theorie heeft het veel toegevoegde waarde. In de praktijk is het een gemankeerd instrument.’ Zo vat een journalist bondig samen hoe zijn beroepsgroep worstelt om overheidsinformatie openbaar te krijgen.

Geen prioriteit

Woo-expert Roger Vleugels is bijzonder kritisch op Nederlandse bestuurders, hij vindt dat er nog steeds sprake is van een regenteske houding. ‘In mijn juridische praktijk (Wob/Woo/Wiv/Aw/Awb) ben ik in dik 35 jaar tijd niet één ambtenaar, minister of andere bestuurder tegengekomen die ook maar bij benadering weet wat “onafhankelijk onderzoek” is.’ Vleugels adviseerde de Kamer de nieuwe Woo in overeenstemming te brengen met het Verdrag van Tromsø (2009) waarin minimumnormen voor openbaarheid zijn vastgelegd. Nederland was zelf initiatiefnemer van dat Verdrag, maar ratificatie bleef uit. In mei vorig jaar dienden de Kamerleden Dassen en Omtzigt een motie in om dat Verdrag nu eindelijk eens te ratificeren. De minister van Binnenlandse Zaken had de Eerste Kamer al eerder toegezegd daarvoor het nodige onderzoek te gaan doen. De deadline van die toezegging staat nu op 1 juli 2024.

Sophie In ’t Veld gaat Volt in België leiden

Politico’s Brussels Playbook meldt vandaag dat Sophie in ’t Veld gekozen is als lijsttrekker voor Volt in België.

Het Nederlandse Europarlementslid Sophie in ‘t Veld is verkozen tot leider van Volt bij de Europese verkiezingen in België. Die verkiezingen vinden plaats in juni komend jaar. In ’t Veld, lid van het Europees Parlement sinds 2004, brak met haar partij uit frustratie over het standpunt van D66 ten aanzien van de EU. Ze beschuldigde D66 ervan een steeds beperktere focus te hebben op de Nederlandse binnenlandse politiek, ten koste van de EU-politiek. ‘Volts sociaal-liberale, progressieve, radicaal pro-Europese visie sluit naadloos aan bij de visie die ik heb’, schreef in ‘t Veld.

De Tweede Kamer over de oorlog tussen Israël en Hamas

Woensdag verwierp de Tweede Kamer alle oproepen tot respect voor het oorlogsrecht en instelling van een staakt-het-vuren in Gaza.

Schokkend. Dat is volgens The Rights Forum het enig passende woord voor de stemmingen over de moties die in de laatste week voor het verkiezingsreces werden ingediend over de oorlog in Israël/Palestina.

Zelfs een motie van Sjoerd Sjoerdsma (D66) en Kati Piri (GroenLinks-PvdA) waarin wordt opgeroepen om álle schendingen van het internationaal recht te veroordelen en tegen te gaan werd verworpen. Dat de motie ook stelde dat Israël het recht heeft zijn eigen burgers te beschermen, Hamas de gijzelaars dient vrij te laten en zijn raketaanvallen moet staken, kon de rechtse partijen (VVD, PVV, CDA, ChristenUnie, FvD, BBB, SGP, Van Haga, JA21, Omtzigt) niet tot steun bewegen. Voor de motie stemden D66, PvdA, SP, GroenLinks, PvdD, DENK, Volt, BIJ1, Den Haan.

Foto: Raúl Urbina (cc)

Sanchez heeft nog een maand voor de vorming van een nieuwe regering

De Spaanse premier Pedro Sánchez heeft opgeroepen tot een humanitair staakt-het-vuren in de strijd tussen Israël en Hamas zodat de Palestijnse bevolking de noodzakelijke hulp kan krijgen. Hij sluit zich aan bij een gelijkluidende oproep van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties Guterres. De meeste Europese collega’s zijn nog niet zover. Zij aarzelen over een aanpak die hulp mogelijk maakt maar die tegelijkertijd niets afdoet aan de inzet van Israël om Hamas te vernietigen. Sanchez en Guterres hebben eerder de terreuraanval van Hamas veroordeeld. Maar een eerdere opmerking van Guterres dat deze aanval ‘niet in een vaccuum’ plaatsvond heeft er toe geleid dat Israël het visum van een VN-functionaris heeft geweigerd ‘om ze een lesje te leren‘. Nadat inmiddels vele regeringsleiders een bezoek hebben gebracht aan Israël is gisteren in Brussel gepoogd om een gezamenlijk standpunt te formuleren. De verwachtingen waren niet hooggespannen. De EU loopt in de pas met het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, die zich dinsdag in de vergadering van de VN-Veiligheidsraad ook uitspraken voor de installatie van zogenoemde ‘humanitaire pauzes’. Het woord ‘staakt-het-vuren’ dat Sánchez wel durfde te gebruiken wordt nadrukkelijk vermeden – een ‘pauze’ is korter dan dat (zie voor het resultaat de Update).

Website en historisch archief Parlement.com gered

De Tweede Kamer heeft met grote meerderheid een motie aangenomen om Parlement.com jaarlijks 400.000 euro subsidie toe te kennen.

Parlement.com werd opgericht door het Parlementair Documentatie Centrum (PDC) en trekt jaarlijks tussen de twee en drie miljoen bezoekers. De website dreigde nog voor de Tweede Kamerverkiezingen op zwart te gaan toen het Montesquieu Instituut, waaronder het PDC valt, de financiering niet meer rond kreeg.

Eerder wees de Kamer een subsidie voor het Montesquieu instituut af waarmee ook de website Europa-nu.nl gered had kunnen worden. Die site is inmiddels gestopt. Voor Parlement.com, de veel gebruikte informatiebron voor de binnenlandse politiek, is dat onheil nu afgewend. “Veel Kamerleden zagen de toegevoegde waarde van europa-nu.nl niet in. Er zijn immers verschillende websites met dezelfde informatie over Europese politiek”, zegt Joost Sneller van D66 die samen met Hawre Rahimi (VVD) de motie indiende voor het toekennen van de subsidie. Alleen SP en FvD stemden tegen.

Foto: European Parliament (cc)

De onmacht van Europa

Hoe staat Europa tegenover het geweld in Israël/Palestina? Het Europees parlement stemde gisteren voor een motie die ondersteund werd door alle grote partijen. Het parlement veroordeelt het optreden van Hamas, Hezbollah en Iran, erkent het recht van Israël zich te verdedigen en spreekt zijn zorgen uit over de situatie in Gaza. Over de acties van Israël wordt geen expliciete veroordeling uitgesproken. Wel dringt het parlement aan om het internationaal humanitair recht strikt na te leven. ‘Het aanvallen van burgers, waaronder VN-werknemers, medisch personeel en journalisten, en de civiele infrastructuur is een ernstige schending van het internationaal recht.’ In onderscheid met een eerdere versie van de motie van de Europese Volkspartij wil het parlement met deze gezamenlijke motie zijn ‘diepste verdriet en volledige solidariteit uitspreken met de onschuldige slachtoffers aan beide kanten, hun families en dierbaren.’ PvdA en GroenLinks stemden voor de resolutie, maar hadden graag een veel sterkere inzet gezien op het vlottrekken van het vredesproces met als doel een tweestatenoplossing en dus ook het einde van de bezetting van de Palestijnse Gebieden, en per direct zou oproepen tot een staakt-het-vuren, maar deze inzet is volgens hun persbericht helaas gesneuveld tijdens de eindstemming.

Wie is Europa?

Over Henry Kissinger, de beroemde Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, gaat het verhaal dat hij zo’n vijftig jaar geleden eens gevraagd zou hebben: Wie moet ik bellen als ik Europa wil spreken? Het schijnt niet waar te zijn, maar het tekent nog steeds de situatie. Europa is een confederatie van staten. Als de regeringen van die staten het met elkaar eens zijn kun je van een gezamenlijk Europees standpunt spreken. Maar dat is zelden het geval. Meerderheden in het Europarlement hebben zeker zeggingskracht. Maar voor het omzetten van standpunten in wetgeving of andere acties is de instemming nodig van de Europese Raad van regeringsleiders of de Raad van ministers van de lidstaten. De Europese Commissie speelt daarbij als derde partij absoluut een belangrijke rol. Maar Ursula Von der Leyen is geen staatshoofd of premier van de EU. Europa is geen (super)staat. De EU heeft anders dan in de jaren zeventig nu wel een vertegenwoordiger voor buitenlandse betrekkingen. Dat is nu de Spanjaard Josep Borrell. Die kan gebeld worden. Maar hij zal zich dan altijd verstaan met de ministers van Buitenlandse Zaken van de 27 lidstaten.

Hoe de NAVO de klimaatcrisis verergert

Door de NAVO 2% doelstelling zal de militaire fossiele uitstoot aanzienlijk verhogen en wordt geld onttrokken aan de financiering van klimaatbeleid.

In de nieuwe briefing Klimaatkruisvuur (Climate crossfire) door Stop Wapenhandel, Transnational Institute, en Tipping Point Noth South, wordt de klimaat-impact onderzocht van de NAVO doelstelling dat landen 2% van hun BBP aan militaire uitgaven moeten doen, waarvan minimaal 20% aan nieuwe wapens.

Enkele resultaten van het onderzoek:

Foto: Matthew Peoples (cc)

Leider Zweedse drugsoorlog opereert vanuit Turkije

Zweden wacht nog steeds op de definitieve ratificatie van het NATO-lidmaatschap. Gisteren vergaderden de ministers van Defensie van het bondgenootschap in Brussel. De Zweedse collega mocht er bij zijn, maar is nog steeds geen officieel lid van het gezelschap. Turkije en Hongarije hebben nog geen groen licht gegeven. Op de NATO-top in Vilnius in juli hebben Zweden en Turkije nieuwe afspraken gemaakt die ratificatie in oktober mogelijk zouden moeten maken. Daarna kwam de ophef over de koranverbrandingen, aanleiding voor een bondgenoot van president Erdogan om de toelating van Zweden tot de NAVO alsnog te blokkeren. En in Hongarije is vorige maand woedend gereageerd op een Zweeds educatief filmpje over het land waarin wordt gesproken over een ‘afbrokkelende democratie’. Minister van Buitenlandse Zaken Peter Szijjártó waarschuwde dat ratificatie van het NATO-lidmaatschap in het Hongaarse parlement niet moeten worden gezien als vanzelfsprekend. Gladden Pappin, de directeur van het Hongaarse Instituut voor Internationale Betrekkingen, sluit zich daar bij aan. Het is de vraag of Zweden überhaupt nog wel lid kan worden, schrijft hij. Zweden is op dit moment een instabiel land en dat brengt volgens hem risico’s met zich mee. Dat het land in EU-verband Hongarije miljarden steun onthoudt is volgens Pappin ook geen goed uitgangspunt voor gezonde diplomatieke relaties.

Foto: SouthEastern Star ★ (cc)

Loskomen van TINA

RECENSIE - Margaret Thatcher suggereerde in de jaren tachtig met haar veel geciteerde slogan ‘There is no alternative’ dat er geen ander economisch systeem mogelijk is dan het kapitalisme. Alsof het een natuurwet betreft. Er is van begin af aan veel kritiek geweest op een dergelijke voorstelling die naast een kleine overheid ruim baan propageerde voor het geglobaliseerde bedrijfsleven. Toch is TINA, zoals de leuze doorgaans wordt afgekort, nog steeds een leidraad voor veel regeringen. Sinds de financieel-economische crisis die begin deze eeuw eerst de Verenigde Staten en later Europa trof krijgt de kritiek op het neoliberalisme en het vigerende financieel kapitalisme wel meer aandacht. Thomas Piketty, Kate Raworth, Mariana Mazzucato en Jason Hickel, om een paar auteurs te noemen, hebben laten zien dat het vigerende systeem rampzalige gevolgen heeft voor mens en natuur en dat we dringend moeten gaan nadenken over een andere inrichting van de economie. Want Er is wél een alternatief, schrijven de auteurs van een nieuwe bundel essays onder deze titel over ‘postkapitalisme – een einde aan de roofbouw op aarde en mens’.

Er is wél een alternatief heeft als motto: ‘Alleen als we zien én geloven dat we iets te kiezen hebben, kunnen we samen bouwen aan een betere samenleving.’ Daarvoor moeten we dan wel eerst afscheid nemen van die oude TINA-propaganda. Geen geringe opgave gezien het feit dat het kapitalisme inmiddels zozeer verweven is in ons denken en doen dat we ons nauwelijks kunnen voorstellen dat er echt alternatieven zijn. Loskomen van TINA dus. Goed dat er een boek is dat daaraan kan bijdragen.

De roekeloosheid van Netanyahu

De roekeloosheid van Netanyahu heeft Israël tot oorlog gebracht

‘Hamas, een ‘kleine’ terreurorganisatie, heeft de naaktheid van Israël, een regionale supermacht, blootgelegd. Hoewel het falen in de eerste plaats te wijten is aan de militaire inlichtingendienst en de veiligheidsdienst van Shin Bet, zal premier Benjamin Netanyahu zijn handen niet in onschuld kunnen wassen.’

Dit schrijft Yossi Verter van het linkse Israëlische blad Haaretz in zijn analyse van de recente gewelddadigheden in Israël.

Foto: strassenstriche.net (cc)

Extreemrechts voert de strijd op tegen de ‘eco-dictatuur’

In de Duitse deelstaten Hessen en Beieren zijn a.s. zondag Landtagswahlen. De resultaten van deze verkiezingen zullen worden beschouwd als een tussentijds oordeel over de Ampelkoalition in Berlijn. En dat ziet er niet veelbelovend uit. Hoge scores voor de oppositie kunnen met name ook gezien worden als een teken dat een deel van de Duitse kiezers inzake klimaatmaatregelen op de rem wil trappen. Het anti-groene sentiment achter dit standpunt wordt sterker en het leeft niet alleen in Duitsland.

De laatste opiniepeiling in Hessen laat zien dat de CDU daar de grootste partij kan worden. Daarachter volgen met gelijke scores de Groenen, SPD en AfD. De sociaaldemocratische minister van Binnenlandse Zaken Nancy Faeser die Berlijn voor Wiesbaden wil inruilen moet rekenen houden met een mager resultaat. De drie regeringspartijen verliezen, de FDP mag hopen de kiesdrempel te halen. Net als in Hessen staat ook in Beieren extreemrechts in vergelijking met de vorige deelstaatverkiezingen op winst ten koste van het midden en links. De CSU van Markus Söder is hier nog steeds de grootste, maar zal opnieuw geen regering kunnen vormen zonder de rechts-nationalistische Freie Wähler. Van een coalitie met de derde partij, de Groenen, wil Söder niets weten. Hij is een van de meest uitgesproken aanjagers van het anti-groene sentiment. In de landelijke polls is de AfD inmiddels met 21% de tweede partij in Duitsland. Een op de vijf Duitsers heeft zich bekeerd tot extreemrechts.

Sleutelpositie voor Pellegrini in Slowakije

Robert Fico’s Smer is de grootste geworden bij de parlementsverkiezingen zaterdag in Slowakije.

‘Omdat geen enkele partij of alliantie de 76 zetels haalt die nodig zijn voor een meerderheid, zal er een coalitieregering nodig zijn. Analisten voorspelden dat een regering tussen Smer-SD, Hlas-SD en SNS de meest waarschijnlijke uitkomst is, aangezien Hlas-SD-leider Pellegrini heeft verklaard dat zijn partij en Smer-SD zowel “politiek als ideologisch” “dichterbij” staan.’

Fico behaalde 42 zetels. Zijn tegenstander, Progressief Slowakije bleef op 32 zetels steken. Fico kan met Hlas (27 zetels) en de uiterst rechtse SNS (10 zetels) een coalitie vormen. Pellegrini kan daarbij hoge eisen stellen. Een coalitie van PS, Hlas met de christendemocratische KDH (12 zetels) en de rechtse liberale SASKA (11 zetels) is ook nog een optie. Van Fico is bekend dat hij ondanks zijn grote woorden ook pragmatisch kan zijn om aan de macht te komen. Hoeveel hoofdpijn hij de EU gaat bezorgen blijft nog even onduidelijk.

Vorige Volgende