Dezer dagen moet ik nog wel eens denken aan de damherten in de overbevolkte waterleidingduinen waarvan we vonden dat ze beter konden creperen tegen het hek dan dat ze zich tegoed deden aan de toch al schaarse heesters in Bloemendaalse tuinen. Ik heb indertijd bepleit de beesten af te knallen en op te eten. Ik ben nu eenmaal iemand die vindt dat je ook ergens verantwoordelijk voor kunt zijn als je erbij staat en niks doet. Alleen dan kun je het geweer als een lichter te dragen last ervaren, althans als het om damherten gaat.
De alternatieven zijn afhankelijk van welk voldongen feit je bereid bent te accepteren. Je kunt bijvoorbeeld ook gaten in het hek knippen en de toorn van de Bloemendalers op je laden – maar wie burgerwoede over zich afroept geldt heden sowieso als een verwerpelijk sujet. De gewetensvolle helden van vandaag lopen weg van het hek, in de stellige overtuiging dat de herten het allemaal aan hun eigen voortplantingsdrift te wijten hebben en dat het een verkeerd signaal zou zijn om je hun lot aan te trekken.
Reacties (11)
“Ik heb indertijd bepleit de beesten af te knallen en op te eten.”
Als het kiezen is tussen dat of laten verhongeren, lijkt me dat ook beter. Niet alleen voor de herten, maar ook voor het vlees. Toch zonde om dat maar wat te laten wegrotten.
@1 Zoals gezegd, zolang het dieren zijn is de keuze makkelijk.
@2 Dat geeft me dan weer een idee voor een dystopische roman waarin uitgeprocedeerde asielzoekers worden vermalen tot hondenbrokken.
Maar goed, het is allemaal al eerder en beter gedaan.
Migranten zijn geen damherten. Migranten kun je gewoon vragen om weg te gaan, daar is geen geweer voor nodig.
@4 Behalve als ze niet weggaan, want dan sluiten we ze maandenlang op. Of zetten we ze op het vliegtuig.
Daar komt gewoon dwang bij te pas, hè? Van mannen met gevechtstraining, knuppels, pepperspray en een pistool.
@5: welnee, ze worden met wat zakgeld op een treinstation afgezet en nemen de eerste beste trein weer terug.
Wat die herten betreft zit je er naast. Het is normaal voor herten om in de winter te creperen, of dat nou achter een hek is of niet. Dat hek doet er niet toe. Iedereen die geen verstand van ecologie van grote grazers heeft denkt dat dat hek belangrijk is; dat is het dus niet.
Voor damherten ken ik de details niet; bij het edelhertenonderzoek weet ik er meer vanaf. Ik verwacht niet dat het bij damherten nou veel anders zal liggen.
Punt is dat herten geen mensen zijn, en dus ook niet zullen gaan doen wat een mens zich voorstelt dat ze gaan doen in tijden van honger en ellende: wegtrekken in de hoop op betere plekken.
Redenen daarvoor:
1) Het is normaal voor dieren in kuddeverband om ’s winters dood te gaan van de honger. Honger is het mechanisme in de natuur om de populatie te reguleren. Iedereen denkt dat dat roofdieren zijn, maar de huidige wetenschappelijke inzichten wijzen er op dat roofdieren meestal volgers zijn als het om populatiebeheersing van prooidieren gaat. Voedselgebrek is heel vaak de werkelijke factor. Dus: roofdieren eten op wat er toch al doodgaat van de honger of wat overschiet.
De sterftepercentages die in de Oostvaardersplassen gehaald worden zijn heel normaal en vergelijkbaar met die van natuurlijke populaties zonder hek.
2) Het zijn kuddedieren. Het zit niet in hun aard om ’s winters in georganiseerd verband op zoek te gaan naar eten buiten hun eigen gebied. Dat komt omdat de honger niet door de hele kudde heen geleden wordt. Je hebt de sterke, dominante exemplaren. Die weten de plekjes waar nog voedsel is, die zijn ervaren in het vinden van goede plekken binnen het gebied, en die leiden de kudde. Deze dieren sterven doorgaans niet van de honger, tenzij ze echt oud worden.
En je hebt de kneuzen, de dieren die over het algemeen nog jong zijn en weinig ervaring hebben. Zij sterven massaal van de honger. Ze gaan het gebied niet uit omdat ze niet dominant zijn, en ze de veiligheid van de kudde niet verlaten willen. Daarbuiten ken je de verstopplekken niet, en je instinct zegt je dat het er stikt van de roofdieren waar je geen schijn van kans tegen maakt buiten je bekende gebied, zeker als enkeling niet. Dat die roofdieren er niet zitten omdat wij mensen er zitten weet zo’n hert niet.
En de enkeling die zo ellendig is van de honger dat hij niet meer weet wat hij doet en die toch afdwaalt zal niet gevolgd worden door anderen, want die kijken wel uit om een kneus te volgen.
3) Er is bij edelherten (die veel meer onderzocht zijn) nog nooit seizoensgebonden voedseltrek waargenomen in gematigde klimaatszones bij natuurlijke populaties. Het komt gewoon niet voor.
Natuurlijk kun je met zulk soort redenaties het gedrag van alle individuen niet op voorhand voorspellen, maar je kunt wel aannemelijk maken dat grootschalige wegtrek naar buiten het hek op zoek naar voedsel uiterst onwaarschijnlijk is. Pionieren door individuen komt wel voor maar dan vooral in de voortplantingstijd op zoek naar vrouwtjes. Niet in de winter op zoek naar voedsel. Al met al zal er door een enkel individu best wel eens wat geprobeerd worden aan de rafelranden van een gebied, maar met grote terughoudendheid, en waarschijnlijk zal het weinig tot geen invloed hebben op de wintersterfte.
De honger heeft dus niets met het hek te maken. We zijn dus ook niet verantwoordelijk, want het gros van die dieren is er niet uitgezet, maar er gewoon gekomen door natuurlijke aanwas in een gebied wat grotendeels met rust gelaten wordt.
Nou kun je natuurlijk zeggen, he, maar we kunnen lijden voorkomen. Maar natuur is lijden. Waarom wel herten en waarom niet 9 van de 10 koolmezen uit hun lijden verlossen voordat ze ’s winters dood gaan van de honger en de kou?
@7 Vandaar dat ik het beperk tot de waterleidingduinen, een afgesloten gebied dat meer als een groot hertenkamp te kenschetsen valt.
Wanneer je als mens ingrijpt in de natuur, laad je daarmee een verantwoordelijkheid op je.
@8:
Om het nationaal park De Hoge Veluwe zit ook een hek.
;-)
@3: helemaal geen gek idee hoor.
Niks is meer raar na wat ik vandaag in de Trouw las. Mijn mond staat de hele dag al open.
“Voor medicijnmannen zijn de verkiezingen in Tanzania van zondag een goudmijn. Voor albino’s betekenen ze juist angstige tijden. Hun lichaamsdelen in poedervorm zouden geluk brengen, misschien ook wel voor politici.”
http://www.trouw.nl/tr/nl/4496/Buitenland/article/detail/4167832/2015/10/21/Meer-vijanden-dan-alleen-de-zon.dhtml
Albino in poedervorm. Ik schud mijn hoofd nog maar eens.
Omdat koolmezen kleiner zijn en niet voor je ogen kreperen, en als je ze niet ziet is het niet naar om te zien. Ok het was een retorische vraag. Maar toch: als het normaal is dat er veel herten doodgaan, en het is naar om aan te zien (nog afgezien van dat het naar is voor de verhongerende herten zelf), dan lijkt me er niks tegen om die kreperende herten dood te schieten in plaats van ze een langzame natuurlijke dood te laten sterven.
Maar bij mensen ligt het anders. Die horen niet in grote aantallen te kreperen dus dan is de oplossing ook niet ze af te maken, maar om het probleem op te lossen (zowel het directe kreperen als de reden dat ze in die toestand terecht zijn gekomen). Net zoals een mens met kanker een chemokuur wil ondergaan terwijl ze daar nog zieker van wordt omdat ze snapt dat ze daarna misschien weer beter wordt, en een zieke kat niet eens pillen wil slikken omdat hij niet verder kan denken dan pil=vies=wilniet.