Vrijdag Vraag – Rationeel denken

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

VrijdagVraagteken Wordt
rationeel denken
overgewaardeerd
in onze
samenleving?

Reacties (34)

#1 Spuyt12

Een heel impulsieve reactie: Nee, ondergewaardeerd.

  • Volgende discussie
#2 prometeus

ik heb wel eens gehoord dat je voor simpele vraagstukken je linker hersenhelft moet gebruiken, maar voor zeer complexe zaken je rechterhelft. In dat geval schijn je de informatie tot je te moeten nemen er diep over na te denken en vervolgens moet je iets compleet anders gaan doen. Reaguren op Sargasso of zo. Het antwoord schijnt dan “vanzelf” boven te komen drijven. Ik gebruik het iedere dag!

Ik denk dat rationeel denken niet wordt overgewaardeerd, maar wel verkeerd wordt ingezet en dat wel te vaak rationele argumenten te makkelijk terzijde geschoven worden. Je analytisch vermogen is niet alleen een manier om tot oplossingen te komen, maar ook een savegard tegen het “dat gaat wel lukken”-gevoel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Tim

Het wordt wel hoog gewaardeerd, maar daar wordt veel te weinig naar gehandeld.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Dr Banner

Er wordt wel veel gedaan alsof er rationeel gedacht is, maar vaak is er dan niet echt rationeel gedacht. In principe waardeert men het hoog – maar bijna niemand kan het — en voor waar geld voor vrijgemaakt wordt, is het niet van belang, dus waarom zou je het waarderen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 HansR

Overgewaardeerd?

Wellicht. De blinde vrouwe Justitia is een verbeelding van de ratio in deze samenleving. Ja mag je afvragen in hoeverre die blindheid terecht is. Maar zonder die blindheid zou de samenleving er slecht aan toe zijn.

Zolang ratio en emotie in evenwicht zijn werkt het, is ratio ziende. Ratio zonder tegenspeler is blind.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Peter

Alles wat er over het denken (al dan niet rationeel) wordt gezegd en geschreven, komt uiterst rationeel tot stand.
Van Ap Dijksterhuis (zie #2-prometeus)tot de artikelen in Skepsis die ernstige vraagtekens zetten bij o.a. morfologische versachijnselen.
Eén ding is zeker: we weten nog verrekte weinig over rationaliteit. Die wetenschap bewijst wel de waarde van rationaliteit.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Martijn ter Haar

Ondergewaardeerd. Het gelinkte stukje zelf is overigens puur pseudo-wetenschappelijk gewauwel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Ehmm

De eerder door Peter aangehaalde Ap Dijksterhuis heeft hier een leuk boek overgeschreven (“het slimme onbewuste”).
Zijn stelling is dat voor eenvoudige vraagstukken je het beste “bewust” kan nadenken: dat wil zeggen alle voors en tegens tegen elkaar afwegen. Voor complexe vraagstukken kun je beter in de week leggen in je “onderbewuste”, omdat je bewuste niet voldoende capaciteit heeft om met alle omstandigheden rekening te houden.
Het schrijven van stukken mag dan wel een rationeel proces zijn maar dat wil niet zeggen dat je daar geen onbewuste vondsten bij gebruikt. Volgens Dijksterhuis legt het onbewuste dingen klaar waar het bewuste mee aan het werk gaat.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Siquo

@8 cool, dat deed ik altijd al. Lekker internetten op het werk, waarna je opeens weer goede ideeen hebt om door te gaan. :)

Rationeel denken is overgewaardeerd. Het hangt namelijk af van je dogma’s/axioma’s waar je op uit komt, en die worden helaas zelden kritisch bekeken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Zultan

Overgewaardeerd. In de economische wetenschappen heeft de rationaliteitsaanname er voor gezorgd dat een groot deel van het ondrzoek gaat over complexe wiskundige modellen die geen betere verklaringen/beschrijvingen/voorspellingen leveren dan een gemiddelde taxichauffeur (met alle respect). Met als gevolg dat een lange periode op een weinig zinnige manier over economische processen is nagedacht.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 S’z

Ondergewaardeerd. Maar men overschat wel de quotiënt ervan in de processen waarin men zou verwachten dat het aanwezig is.

Plus ook : wat heet. Vandaag de dag zou men kunnen zeggen dat rationeel zijn in de buurt moet komen van wat pragmatisch is en dus een factor emotionele intellegentie moét behelzen.

Dit is m.i. géén alfa vs. beta verhaal.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 S’z

M.a.w. wat heet “emotionele intelligentie” of “sociale intelligentie” enz. Hoe staan die woorden daar naast elkaar, en wat heet “ratio” ?

Voor je het weet gaan we het hier hebben over “das Ich” und “das Es” stuff, over de toch weer onverwacht grote waarde van het “irrationele”, of … ?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 weerbarst

Overgewaardeerd, er gebeurt veel te veel om rationeel af te kunnen handelen, met computer hulp gaat het al beter.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Blammeke

Overgewardeerd zou’k zo zeggen.

Als je gewoon al naar lonen kijkt verdient iemand in een heel rationele sector als IT veel meer dan iemand in een emotionele sector als pakweg bejaardenverzorging.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Carlos

Nee het wordt juist ondergewaardeerd, esoterie en religie winnen op alle fronten.
Ga maar eens naar de boekhandel (voormalig) Scheltema Holkema op het Koningsplein in Amsterdam. Daar heb je één metertje boeken over Geografie en Evolutieleer en meer dan 10 meter over zweefkunsten en mantrameimeren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 zutman

Er worden veel meningen met persoonlijke bijbedoelingen als ‘rationeel denken’ gepresenteerd. Ongeveer alsof de bron wil zeggen: “dat heb ik zelf bedacht, dus is het rationeel denken en oh ja: ik, ik, ik dus, ik besta, en oh ja, ik weet ook wat goed voor je is”. Aanmatigheid troef.

Zo lezen we ook de troebele gedachtengangen van de link waar Steef naar linkt. Want wat wil de persoon? Eens effe lekker mystiek met zichzelf aan de slag gaan, ook tijdens het boodschappen doen. Prima, maar handel er dan ook naar. Verval nimmer tot dit soort tendentieuze praat, want men mag er niet vanuit gaan dat anderen even dom zijn als scribent, en al helemaal niet dat ze daarover verantwoording dienen af te leggen. Tenzij men doelbewust de kapelaan uit wil hangen, natuurlijk.

Een beetje deemoedigheid en eerlijkheid, daar is nog nooit iemand slechter van geworden.

(Die leefregel zou Sargasso een fiks deel van zijn bijdragen kosten, maar dat is een ander verhaal. Ik ben hier te gast.)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Palestrina

Overschat is het juiste woord. “Rationeel denken” wordt voornamelijk gebruikt om beslissingen logisch te laten klinken. Beslissingen die allang door het onderbewuste genomen waren.
Zo, nu ga ik deze thread even uitprinten, dan kan ik daarna de laatste pagina waar alleen de counter van de site opstaat even bij het oud papier brengen (en dan koop ik gelijk een Mars bij de automaat die naast het oud papier staat).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Pepijn

Het probleem met rationeel denken
Mensen die problemen hebben met rationeel denken kunnen het waarschijnlijk niet zo goed.

En verder wordt rationeel denken duidelijk ondergewaardeerd door hen die hier melden dat het overgewaardeerd wordt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 S’z

Voilà, #18 §2 ! Enne, wat voor een nonsense is me dat nu, #14. Dit is géén alfa vs beta verhaal. Je zou ook kunnen zeggen dat mensen die bezig zijn met palliatieve verzorging heel rationeel te werk gaan omdat ze vooral focussen op wat de situatie nodig heeft, en zoveel mogelijk emoties uitsluiten die daarin te veel zouden zijn, emoties waarvan de patiënt en z’n familie die niet gepast zouden vinden van een verpleger. En je zou ook kunnen zeggen dat mensen in de ITC zelden rationeel zijn want meer bezig met hun eigen gewank dan met gebruiksvriendelijkheid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 S’z

15bis mantrameimeren èn tantrabeieren ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Jimmy

Volgens mij wordt rationeel denken niet overgewaardeerd in onze samenleving.

Er wordt zeker te weinig gebruik van rationalisme gemaakt. Mensen zijn nu eenmaal zo, denk ik.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Boekhouder Berend

Zwaar overgewaardeerd in die zin dat wij onze dagelijkse keuzes vooral emotioneel maken en achteraf goedpraten met de ratio.

@Carlos: Religiie en andere zweverigheden zijn ook rationele systemen, alleen met een andere logica. Als ik aan het strand bij een schitterende zonsondergang één sta te worden met de en mijn natuur, dan zijn zweverig-emotionele verklaringsmodellen ook meer in harmonie met mijn toestand. Alleen heb je daar geen zak aan, dus val je weer terug op de langere weg die het licht aflegt door de atmosfeer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Guy

@8: Klopt. Als ik een vertaalprobleem heb, ga ik ook een beetje suf zitten internetten en dan komt de oplossing meestal vanzelf wel. Als ik erover ga piekeren, loop ik vast.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Gezellig

Mensen die de ratio ondergewaardeerd vinden, overwaarderen zichzelf.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Gezellig

En vice versa ;)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Snaporaz

Hoe rationeel werkt die spamfilterrr

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 S’z

Maar dus daar in die spamfilterrrr !?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 JSK

Hmmm.. mijn huisgenoten komen uit Aruba. Heel gezellig, maar ik kan je vertellen: rationeel denken wordt niet overgewaardeerd. Naar mijn mening kan rationeel denken nooit overgewaardeerd zijn: dat is wat ons onderscheid van de beesten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Rene

Herstel, dat is wat het beest mens onderscheid van de andere beesten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Frank

rationeel denken is de enige manier om problemen op te lossen.Is de enige manier om met elkaar te discusieren. Het spijtige is dat zo weinig mensen goed rationeel kunnen denken.
En wat men niet kan waardeert men ook niet.Maar als er wereldproblemen zullen opgelost worden dan zal het wel via de ratio zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 ACR

Ik zou zelfs meer zeggen : leve de Ratio ! Ten bewijze : mijn favoriete site !

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 Wouter

Ik heb een taak voor school en daar moet ik een voorbeeld geven van rationeel denken dat niet objectief is en objectief denken dat niet rationeel is. Als definitie voor objectief denken hebben we gezien dat je het object zelf niet mag wijzigen, voorbeeld ik onderzoek hoe een ei reageert bij kamertemperatuur en verhoog zelf de verwarming. Dit is natuurlijk een simplistisch voorbeeld maar het is maar ter verduidelijking. Nu zou ik echt niet weten wat ze bedoelen met rationeel denken, kunnen jullie mij soms helpen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 HansR

…rationeel denken dat niet objectief…

Een goed voorbeeld daarvan is Thomas van Aquino die zeer rationeel dacht over god maar zich niet realiseerde dat god geen object is maar een subject dat verandert naar gelang je erover denkt.

Uit de Wiki:
Thomas ontwierp een rationeel systeem waar alles in paste en waarbij hij logisch en deductief te werk ging. […] Steeds gaat het in zijn werken om God: alle andere dingen zijn relevant voor zover ze betrekking op God hebben.

  • Vorige discussie