OPINIE - Het klinkt zo sympathiek. Met een extra hypotheek nét dat laatste zetje geven zodat starters toch hun droomhuis kunnen kopen. In de jaren negentig dacht men precies zo – toen werd tussen 1994 en 1998 in stappen de maximale hypotheek van een doorsnee gezin met 86% verhoogd. De NVM waarschuwde in 1993 zelfs nog voor prijsdalingen in het goedkopere segment, omdat mensen deze woningen links zouden laten liggen nu de financieringsruimte steeg.
Inmiddels weten we beter; álle huizenprijzen passen zich rap aan het nieuwe leenvermogen aan. In 1999 waren huizenprijzen met 85% gestegen waarmee een doorsnee gezin precies hetzelfde huis kon kopen als in 1994. Dat gezin had daar nu wel 33% van beide inkomens voor nodig in plaats van 31% van alleen het hoogste. Gevolg is dat de Nederlandse woonlasten na de Griekse en Deense het hoogst zijn van Europa.
Tien jaar lang werd jaarlijks twintig à veertig miljard euro overwaarde geconsumeerd. Nu die geldstroom opdroogt merken we pas hoe onze private schulden – drie maal zo hoog als in de buurlanden en het dubbele van Spanje en Portugal – de economie verstikken. Als zonder starterslening huizen niet te financieren zijn, moeten niet de schulden en woonlasten omhoog maar de huizenprijzen omlaag.
Ook gemeenten hebben met het aankopen van grond en verstrekken van bouwvergunningen gigantische winsten geboekt. Wanneer een stuk weiland een woonbestemming krijgt, wordt het gemiddeld honderd keer zoveel waard, terwijl maar 12% van Nederland bebouwd is. Niet de grond is schaars, maar de plekken die door gemeenten worden aangewezen om op te bouwen.
Nu huizen 20% goedkoper zijn geworden zou bouwgrond 60% in waarde moeten zijn gedaald. In plaats van te zakken met de prijs kiezen gemeenten echter voor de starterslening. Het is één grote snooze button om vast te houden aan prijzen van weleer en de verliezen door te schuiven naar jongeren.
Een huis kopen moet een weloverwogen beslissing zijn, geen noodgreep. Wie zo urgent woonruimte zoekt dat hij niet kan wachten tot zijn inkomen volstaat om te kopen, is meer geholpen met een goedkope vrijesector huurwoning. Zolang we gemeenten de middelen geven om de grond te duur te houden om deze huurwoningen rendabel te bouwen komen die woningen er nooit.
De orgie van door overwaarde gedreven consumptie en groei is aan mijn generatie voorbij gegaan. De hoge huizenprijzen niet. Natuurlijk kunnen we door onze kinderen nóg meer te laten lenen nog net de after party meepikken. Maar de kater wordt alsmaar groter, vooral voor wie als laatste in stapt.
Bovenstaande column verscheen ook in VEH Magazine. Zie voor een weerwoord van SVn en een naschrift van mij hier.
Reacties (7)
Ik heb iets nooit kunnen plaatsen. De prijs van woningen daalt. Dan denk is als eventueel aspirant-koper, da’s mooi, hoef ik lekker maar weinig voor een huis te betalen. En misschien koop er er wel 2 of 3 om ze aan m’n kinderen te geven of ze te verkopen als de prijzen stijgen.
Of, wat ik natuurlijk ook kan doen, is om zelf de prijs van die huizen heel hoog maken. Immers wie wil niet in een duur huis wonen. Mensen hebben ook liever een dure auto dan een goedkope immers.
Als nu alle huisbezitters gewoon de prijs van hun woningen stevig verhogen, dan worden ze er toch allemaal beter op?
Maar of gemeenten de grondprijs opdrijven of speculanten/projectontwikkelaars is lood om oud ijzer lijkt me. De geschiedenis heeft dat wel uitgewezen. Dat is nou het mooie van het marktdenken: gemeenten kunnen dat ook.
@2: Ik zeg ook niet dat grond onder de marktprijs moet worden verkocht. Nu is de vraagprijs alleen ver daar boven. Er is behoefte aan woningen en de overheid moet daar gewoon in voorzien. Ook als er geen woekerwinsten kunnen worden gemaakt.
Bijzonder zwak verweer van de SVn, je hebt echt het idee dat hij totaal niet snapt wat het probleem is.
Dit klopt, hoe pijnlijk het ook is, de huisprijzen moeten lager blijven zodat de hypotheekschulden, die nu eindelijk eens afgelost beginnen te worden, niet de pan uit rijzen. Maar het afschaffen van de starterslening lijkt mij niet de meest logische stap die gezet moet worden. Het is vrij simpel; de hypotheekrenteaftrek moet worden afgeschaft. Dat is echt enkel en alleen bankensubsidie gebleven. Het is leuk hoor dat je die sigaar uit eigen doos terugkrijgt van de overheid, maar dan heb ik liever dat we allemaal veel minder belasting over arbeid betalen en niet allemaal overal maar aan de subsidies van de overheid moeten. Bedenk hoeveel belastingrompslomp dat zou schelen. En ja er moeten meer betaalbare huurwoningen voor jongeren gebouwd worden door de gemeentes en woningbouw. Maar als ze het vertikken blijven de jongeren lekker even wat langer bij hun ouders of op studentenkamers wonen. En wacht maar lekker tot de economie ooit weer eens aan gaat trekken in dit land.
“…geholpen met een goedkope vrijesector huurwoning.” Helaas bestaan die niet. Vrijesector huurwoning is synoniem voor duur wonen…
IC wereldwijde onderneming is hier om uw bedrijf te financieren en het verhogen van uw middelen, we zijn lening kredietverstrekkers met een grote anders, wij bieden lening aan onderneming, individuele etc. voor mor informatie neem contact met ons vandaag nog via e-mail: [email protected]