John Henry (steel-driving man) en de bijstandsproef

Dit stukje heeft de tag ‘Closing Time’, maar dat is niet helemaal kloppend: eigenlijk is het een ‘opening time’ en gaat dit stuk over het Nijmeegse bijstandsexperiment, en al wat daar omheen hangt. Maar toch beginnen we met een stukje muziek. Joe Bonomassa kennen jullie natuurlijk allemaal, want die is hier al eens eerder langsgekomen. Het gaat hier echter niet om de artiest, maar om de tekst van het nummer The Ballad of John Henry. Want John Henry, geloof het of niet, was relevant voor de analyse van de bijstandsexperimenten hier in Nederland. https://www.youtube.com/watch?v=DRxawmG5MfM Wellicht komt de naam de gamers en poëzieliefhebbers ook bekend voor: John Henry said to his Captain: 'A man ain't nothin' but a man,/And before I'll let your steam drill beat me down,/I'll die with the hammer in my hand. Iemand? Dit komt natuurlijk uit Civilization V, als je het staal hebt  uitgevonden. En die hebben het weer van het gedicht John Henry, van anoniem: The Ballad of John Henry, the Steel-Drivin' Man. Potverdorie, deze post had zelfs als Kunst op Zondag gekund! Het John Henry-effect in de wetenschap Maar we gaan het toch hebben over wetenschap, in relatie tot de bijstandsexperimenten. Want naast John Henry, kennen we ook het ‘John Henry effect’, waar je rekening mee moet houden als je een experiment doet. Zo lang de mensen in het experiment weten dat ze in een experiment zitten – maar dat is natuurlijk wel zo ethisch. Eigenlijk is het John Henry effect een subset van het (bekendere) Hawthorne effect. Dit is de naam van het effect dat mensen zich soms anders gedragen wanneer ze weten dat ze deel uitmaken van een experiment. De term is bedacht naar aanleiding van een experiment in de Hawthorne fabriek, waar ze testten of de felheid van het licht in de fabriek gerelateerd was aan hoe hard er gewerkt werd. Resultaat was dat zolang de proef duurde, men productiever werd als er iets veranderde - ongeacht wat, of het licht nou feller of donkerder werd. En toen de proef weer voorbij was de arbeidsproductiviteit weer werd zoals voorheen. Het John Henry effect vindt plaats als één specifieke groep in een experiment zich anders gaat gedragen omdat ze in een experiment zitten: de controlegroep. Dit is de groep die niet een experimentele behandeling ondergaat. Bij medisch onderzoek gaat het om de mensen die de placebo krijgen. Bij de bijstandsexperimenten degenen die onder het reguliere regime van de Participatiewet bleven vallen. Die groep kan je vergelijken met een experimentele behandeling of ‘treatment’, en dan kun je uit het verschil tussen die twee het effect van je experiment afleiden. Tragisch einde? Maar dan moet die controlegroep zich wel gedragen zoals normaal natuurlijk. En John Henry, zo wil het verhaal, deed dat niet, toen hij de controlegroep was. Zo wil het verhaal althans. Want hij was een spoorwegarbeider, wiens baas wilde testen of een stoommachine het werk niet efficiënter deed dan al die mannen. John moest het opnemen tegen zo'n machine, en dus werkte zoals hij nog nooit gewerkt had, en against the odds versloeg hij de stoommachine. Zodat hij en zijn collega’s hun baan zouden kunnen houden. Maar goed aflopen zou het niet, want hij moest zijn bovenmenselijke inspanningen met de dood bekopen, toen zijn hart het begaf na zijn heroïsche prestatie. Vandaar dus de folklore, en de talloze liederen die aan hem zijn opgedragen. Voor ons verhaal is relevant dat de deelnemers aan de bijstandsexperimenten natuurlijk wisten dat ze meededen aan een experiment. Honderd procent uitsluiten dat dit de resultaten niet heeft beïnvloed kun je niet. Dat is enerzijds natuurlijk jammer. Anderzijds is het ook niet iets om een drama van te maken, het is gewoon een onvermijdelijk nadeel van een onderzoek als dit. En zo’n ‘gerandomiseerd onderzoek met controlegroep’, ook wel RCT of sociaal experiment, wordt ondanks de nadelen die er aan kleven vaak gezien als ‘de gouden standaard’ bij dit soort onderzoek. Of moeten we toch maar experimenten doen zonder dat mensen weten dat ze er aan meedoen? Dan hou je de voordelen, maar vermijd je John Henry en Hawthorne effecten. Maar kun je geen vragenlijsten meer afnemen om informatie op te halen natuurlijk, want dan zouden mensen wel eens iets kunnen vermoeden. En als we al denken dat dat een goed idee is om zo'n 'stiekem' experiment te doen: wat zouden de mensen zelf daar van vinden, en de wetenschappelijke ethische commissies? Then again: wellicht had, in John's geval, onwetendheid wel zijn leven gespaard.

Door: Foto: Still uit Youtube video Joe Bonomassa met The Ballad of John Henry

“Maar wat heb je nou ontdekt?”

, door

Het is toch een beetje het idee van een promotieonderzoek, en meer van wetenschap in het algemeen: nieuwe dingen ontdekken. Als ergens jaren van arbeid en relatief veel geld tegenaan wordt gesmeten, zou je, vind ik, als onderzoeker de vraag moeten kunnen beantwoorden wat al die inspanningen nou hebben opgeleverd. Liefst in normalemensentaal en zonder vaal klerkenjargon of regressietabellen. Maar kort, helder en to the point – mijn kernkwaliteit, zoals mensen die vaker wat van me lezen weten. Mijn vader leerde mij ooit dat elk verspild woord een aanslag op de beschaving is, en dat… o ja, afijn, ik dwaal af.

Kort en to the point dus:

Eén: de huidige bijstandswet werkt het slechtst voor de meest kwetsbare mensen. Ouderen, mensen met een migratieachtergrond, laagopgeleiden, mensen die psychisch kwetsbaar zijn, mensen met weinig zelfvertrouwen: allemaal doen ze het op onderdelen* beter met alternatieve bijstandsregels, meer gebaseerd op autonomie en vertrouwen in plaats van het huidige beleid dat veelal is gebaseerd op verplichtingen, controles en straffen.

Twee: de overheid kan het (de laatste jaren dalende) vertrouwen in de overheid herstellen, door middel van fatsoenlijk sociaal beleid. Waarin de overheid laat zien zelf ook de inwoner te vertrouwen, en deze op een positieve, passende en niet-hinderlijke manier te benaderen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Closing Time | Pak Yan Lau – live

, door

Er was een muziekfestival in Brussel, het Oscillaton festval. Het was niet een doorsneefestival van podium met artiest daarop en publiek daarvoor. En het was ook niet een festival waar je favoriete bandje speelde. En ook zou je op de verkeerde plek zijn als je kwam voor het dansen, refreinen meezingen, bier drinken, piesen in een Dixie, en dat je weer thuis kon pronken met je Oscillation polsbandje.

The Oscillation festival is dedicated to the question what it means to address a public, and how, by changing the site of a performance, the relationship between audience and performer shifts. Many artists are drawn to formats which resist the demands of the traditional performer/audience dynamic. A public is not necessarily a crowd, and experiments with small scale and outside formats are proving resilient, and raising meaningful questions about notions such as public and private, environment and nature, aspects of introspection and connection.

The festival will explore a number of alternative formats for sound in public space, interpolated by concerts which try to unpick the question of public address from within a more traditional dynamic.

Foto: Marco Verch Professional Photographer and Speaker (cc)

Experimenten met een ‘basisinkomenachtige’ bijstand

, door

ANALYSE - Dit artikel verscheen eerder en is geschreven op verzoek van het Wetenschappelijk Bureau van GroenLinks. In alle onbescheidenheid is de schrijver van mening dat het interessant is voor veel meer partijen.

Zes gemeenten in Nederland hebben toestemming van het Rijk gekregen om een meerjarig experiment te houden met een ‘alternatieve vorm van bijstand’, voor een beperkte groep deelnemers. In sommige gemeenten was de eerste insteek een lokaal basisinkomen. Inmiddels zijn de experimenten afgerond en de resultaten bekend. Kunnen we er iets van leren, en zo ja: wat dan?

De experimenten kwamen grotendeels voort uit onvrede over de Participatiewet. In algemene zin was de kritiek dat de wet teveel gebaseerd was op wantrouwen: veel nadruk op verplichtingen, strenge controles, hoge boetes en een sterke daarmee samenhangende bureaucratie.

In tientallen gemeenten was er interesse om te experimenteren met een Participatiewet die meer uitgaat van vertrouwen. De aanname was dat dat beter zou werken en zou leiden tot meer uitstroom uit de bijstand naar werk, en bovendien positieve effecten zou hebben op onder andere welzijn, gezondheid en participatie van bijstandsgerechtigden.

Socialere bijstand

De gemeenten die uiteindelijk hebben geëxperimenteerd met de bijstand zijn Deventer, Groningen, Nijmegen, Tilburg, Utrecht en Wageningen. [1]
Het Rijk gaf toestemming om op enkele punten af te wijken van de wet. Deelnemers mochten meer geld houden van eventuele bijverdiensten naast de uitkering. [2] Ook mochten deelnemers een ontheffing krijgen van de arbeidsplicht. Bij die laatste zat wél de verplichting dat een gemeente dan ook moest experimenteren met een groep die meer intensieve dienstverlening kreeg – we zijn immers een land van het politiek compromis.

Foto: Dave H (cc)

Staatswiettelers gezocht

, door

Juist in deze moeilijke tijden biedt de overheid u gelegenheid op experimentele basis een verandering van beroep te verkennen. De toekomstbestendigheid is niet helemaal zeker, want het gaat om een vier jaar durend experiment, waarvan de uitkomsten nog ongewis zijn.

Gisteren werden Eerste en Tweede Kamer per brief ingelicht over de inwerkingtreding van de Wet experiment gesloten coffeeshopketen, ofwel het ‘wietexperiment’.  Het wetsvoorstel is in 2019 door beide Kamers aangenomen (tegen waren alleen PVV, SGP en DENK) en na verdere voorbereidingen kan de wet per 1 juli aanstaande inwerking treden.

Vanaf die datum kan iedereen die de ambitie heeft teler van staatswiet te worden zich aanmelden. De overheid zoekt slecht tien telers, die moeten gaan leveren aan alle 79 coffeeshops in tien geselecteerde gemeenten.

Opvallend: bij die tien gemeenten (Arnhem, Almere, Breda, Groningen, Heerlen, Hellevoetsluis, Maastricht, Nijmegen, Tilburg en Zaanstad) is geen van de vier grote steden present. Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag konden zich niet vinden in de opzet van het experiment, onder andere omdat ze het oneens waren met de eis dat alle coffeeshops in de gemeente moeten deelnemen (bron: RTLNieuws).

Nu door de coronacrisis de baanzekerheid in sommige sectoren onder druk staat, zou het interessant kunnen zijn een carrièreswitch naar staatswietteler te maken. U herinnert zich vast de beelden nog van de rijen klanten bij de coffeeshops toen 16 maart de lockdown voor de horeca werd afgekondigd. Het bewijst dat er in ieder geval klandizie is.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Quote du Jour

Quote du Jour | Ben ik nou gezakt of geslaagd?

, door
Misschien was het altijd hier om gegaan, draaide het hele experiment (die pandemie, de vaccinatiecampagne, alles wat we de afgelopen anderhalf jaar hadden meegemaakt) om de vraag of, en zo ja welke, mensen bereid waren vijftien minuten in een zaal te blijven zitten als ze was aangeraden dat te doen, zonder dat er sprake was van dwang of corrigerend toezicht, en wat dat over die mensen zou zeggen.

De gedachten van de schrijver Rob van Essen gaan alle kanten op in de vijftien minuten die hij moet wachten na zijn vaccinatie. En die gedachten monden uit in een vraag.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het experiment met de bijstand – resultaten in de media

, door

Ja, lieve mensen, het  begon zo mooi hier, over dat experiment met de bijstand. Meer dan 100 reacties! En ik was écht van plan om jullie helemaal mee te nemen in het proces van onderzoek doen, de relevante literatuur, en al wat dies meer zij. Maar ja. Bleek dat “onderzoek doen” en “promoveren naast een reguliere baan” toch best veel werk te zijn, waardoor weinig tijd overbleef of te bloggen – nog los van alle persoonlijke zaken die tijd en aandacht vroegen. Dan bleek af en toe een paar regels schrijven over een stukje muziek toch makkelijker, dan hier op Sargasso (ook nog eens) de inhoud in te gaan.

Maar het onderzoek liep door. In Nijmegen, en ook in de andere experimenteergemeenten (Deventer, Groningen, Tilburg, Utrecht en Wageningen) waar andere onderzoekers zich op soortgelijke experimenten hebben gestort. En nu is het zo ver. De resultaten zijn binnen. Hieronder volgt een bloemlezing van wat er vandaag over verschenen is in de media.

“Geen groot succes“. Nou, dat begint lekker, bij de (koppenmaker van) de NOS. Maar ik volg ze wel hoor: de gemeten effecten zijn niet spectaculair, en lijken ook nog eens in tegenspraak. Utrecht beetje meer uitstroom, Nijmegen beetje minder, maar in Nijmegen was het werkzoekgedrag wel verbeterd… maak er maar chocolade van. Maar het is natuurlijk hoe je succes definieert. Alle zes de experimenten zijn gelukt in de zin van dat ze zijn afgerond, dat er bruikbare data is opgehaald, en dat er dingen zijn geleerd. Maar van de andere kant, is dat misschien ook wel heel erg het perspectief van een onderzoeker.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Corona en de sociale zekerheid: bijstand, basisbaan, basisinkomen?

, door

© Sargasso logo Kort

 

Het zijn interessante tijden voor mensen die interesse hebben in hoe de sociale zekerheid is georganiseerd. De aanleiding is vooral ellendig: het coronavirus is nog steeds een wereldwijde gesel. Niet alleen worden talloze mensen ernstig ziek en komen er velen te overlijden – ook raken mensen massaal hun baan kwijt, doordat de economie wereldwijd plat ligt. Wat betekent dit voor de sociale zekerheid, en hoe we die organiseren met elkaar?

Enerzijds laait de discussie over het basisinkomen weer op, nog feller dan voorheen. Over heel de wereld geven landen onvoorwaardelijk geld aan burgers om de ergste financiële noden te ledigen. Voor sommigen aanleiding om het basisinkomen weer te agenderen. Wat er overal op de wereld gebeurt op dit onderwerp en wat dit zegt over ‘het basisinkomen’, is een artikel (of een hoop artikelen) op zichzelf waard. Over een paar dagen worden de definitieve resultaten van het Finse experiment verwacht, dat zal de discussie een nieuwe zwengel geven.

Dichter bij huis, in Nederland, laait (ook) de discussie over de basisbaan weer op. Enkele maanden geleden werd er al voor gepleit door zowel de Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid als commissie Borstlap. Recent werd vanuit de vereniging voor sociale diensten Divosa nog voorgesteld om hiermee te experimenteren.

Waan van de dag

Het basisinkomen in Stockton, California

, door

In de Verenigde Staten wordt een experiment gehouden met het basinkomen in Stockton, California. Het loopt nog, maar er zijn wel al eerste ervaringen.

The no-strings-attached stipend has also allowed Vargas to sleep better at night because he is secure about his family’s finances. “On a day-to-day basis I wake up a lot happier because I don’t have to be stressed, and because I get more sleep,” he said.

Vargas once spent most of his waking hours working, taking on side gigs as a handyman, landscaper and car mechanic just to make ends meet. He now spends some of that time with his family, helping him be a better father, he said.

“It enables me to have more family time to spend learning what my kids did at school, or reading books with them at night and going to the park,” he said. “I don’t have to take time away from my family because I would have to make money for those things I want to give them.”

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: cquarles (cc)

APA bloody APA

, door

Ja, het is enige tijd geleden dat u iets hoorde over de proef die Nijmegen aan het doen is met de bijstand, en waarvan ik de impact onderzoek. De reden dat u niet zo veel hoort is natuurlijk dat ik druk bezig ben met het analyseren van data en het schrijven van artikelen.

Maar nu moet me toch echt even iets van het hart. Ik ben eigenlijk historicus, en voor mijn onderzoek ben ik een beetje verdwaald en terecht gekomen in sociologenland. En daar is het heel prettig hoor: leuke, gedreven mensen die keihard werken, maatschappelijk relevant onderzoek doen, en daar behoorlijk geavanceerde (statistische) methoden voor gebruiken.

Maar die verwijzingen, manmanman, die verwijzingen. In de Social Sciences, waar Sociologie toe behoort, gebruikt men (vaak) het verwijssysteem van de American Psychologists Association. Oftewel: ‘APA’. En dat is een draak van een systeem, zeker als je de mooie, uitgebreide verwijzingssystematiek gewend bent die historici gebruiken. En ja, dit verschil is belangrijk!

Ter illustratie, het verschil ziet er als volgt uit. Men neme een artikel, bijvoorbeeld deze over wederkerigheid. Stel, ik wil in een eigen artikel voortborduren op de bevinding van de heren Fehr en Gächter dat sociale normen belangrijk zijn in het sturen van menselijk gedrag. Daarover maken ze een boeiende opmerking op pagina 168 van het tijdschrift waarin hun artikel in staat. Bij het gebruik van APA (of de meeste andere verwijsmethoden gebruikt in de sociale wetenschappen, inclusief economie), komt dan achter (of in) een zin waar ik daar iets over zeg te staan: (Fehr & Gächter, 2000). Bij het gebruik van een voetnoot, volgens de onvolprezen methode De Buck (zie onder ‘bibliografische conventies’), staat in de zin alleen een subtiel voetnootje. Onder aan de pagina staat in de voettekst: Ernst Fehr en Simon Gächter, ‘Fairness and Retalliation: The Economics of Reciprocity’, The Journal of Economic Perspectives, Vol 14, no.3 (2000), 159-181 aldaar 168. De eerste keer dat naar een artikel verwezen wordt althans, daarna wordt het korter, maar het paginanummer wordt altijd genoemd.*

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Volgende